Genel anestezi ile doğum

Doğum günü geldi ve bundan böyle sizi büyük bir telaş aldı Nasıl geçecek ameliyat, anestezini bende bağlı etkisi olacak mı diye düşünmekten delirmek üzeresiniz Lütfen ağırbaşlı olun Endişelenmeyin Herşey yolunda gidecek ve siz bebeğinizi mutlu bir şekilde kucağınıza alacaksınız

Genel duyu yitimi nedir?
Genel uyuşma fazla basit tanımıyla dıştan verilen ilaçlar yardımıyla bilinç durumunun ortadan kaldırılmasıdır Tek bir nesil genel uyuşturma yoktur Uygulanacak olan cerrahi girişimin türüne ve süresine kadar değişik aşamalarda genel uyuşturma uygulanabilir Ama tüm uygulamalarda karşılıklı olan nokta hastanın bilincinin kapalı olması ve uyku halinde bulunmasıdır

Genel uyuşturma nasıl uygulanır?
Genel uyuşturma yaygın inanışın tersine ağız ve burundan solutulan gazlar ile uygulanmaz Bu cins yöntemler olsa da günümüzde uygulanan çağdaş hissizlik tekniklerinde damardan verilen ilaçlar ile hasta uyutulur ve bütün ameliyat her tarafında uyuşturma cihazı ve anestezi uzmanı ile teknisyenlerinin kontrolü altında sürdürülür

Anesteziye başlamadan önce damar yolu açılıp akışkan verilmeye başlanır Bu sırada göğüs üzerine yerleştirilen transducerler yardımı ile durmadan yürek elektrosu içekilir ve monitörde izlenir Öteki kola kan basıncı aleti bağlanırken parmak ucuna kandaki oksijen miktarını ölçen bir aygıt takılır

daha sonra uyuşma uzmanı ve teknisyeni zorunlu hazırlıklarını yaparlar, ağız ve burnunu kapatan bir maske yardımı ile hastaya %100'lük oksijen solutulur ve takiben serum setinden merkezi asap sistemini bloke eden anestezik ilacı enjekte ederler Bu aşamada hasta birkaç saniye içinde uyku durumuna geçer

Duyu Yitimi indüksiyonu adı verilen bu aşamadan sonra genel anestesinin olur ya de en önemli aşaması olan hastanın ağızından soluk borusuna tüp yerleştirilmesidir Endotrakeal tüp adı bahşedilen bu gereç kısa bir hortuma benzer Entübasyon adı verilen bu işlem de tamamlandıktan daha sonra hastanın solunumu ayrıntılarıyla hissizlik uzmanının kontrolü altına geçer Duyumsuzlaşma cihazı göre tüm ameliyat her tarafında hastaya oksijen ve bunun yanısıra anesteziyi karşılayan gazlar solutulur

Hastaya sonradan ameliyatın seyrine kadar salgı azaltıcı, adale gevşetici, mide asidi giderici gibi pekçok değişik ilaçlar damar yolu ile verilir Bu ilaçlar hastanın bütün bilinç ve istemsiz hareket fonksiyonlarını ortadan kadırır Ameliyatın seyri sırasında adale gevşetici ilaçlar hasta kadar yıkıldığında eğer gerek olursa baştan verilebilir

Ameliyat sona erdiğinde anestezik gazların verilmesi kesilir ve kas gevşetici ilaçların etkisini ortadan kaldıran ilaçlar enjekte edilir Kısa sürede hastanın refleksleri geri döner ve kendi kendine solumaya başlar Bu aşamada endotrekeal tüp çıkartılır Hastanın bilincinin açıldığı, reflekslerinin geri döndüğü, ağrılı uyaranlar ve sorulara yanıt verdiği görüldükten daha sonra ayılma odasına alınır ve burada en ince ayrıntısına kadar kendine gelene kadar izlendikten daha sonra odasına gönderilir

Bütün anestezi süresi baştan başa hastanın yürek atım hızı, elektrosu, tansiyonu, kandaki oksijen ve karbondioksit miktarı, solunum sayısı ve hacmi gibi hayati belirtiler durmadan izlenir ve zorunlu müdahalalerde bulunulur

Genel anesteszinin avantajları
Sezaryende genel anestezinin epidural anesteziye karşısında en kayda değer üstünlüğü fazla kısa vakit içinde uygulanabilmesidir epidural anestezide nir ön hazırlık gereklidir İdeal bir uygulamada ani kan basıncı düşüklüğünü engellemek için epidural kateter takılmadan önce takriben 1 litre değişken verilerek damar yatağı doldurulur Genel uyuşma de ise böyle bir ihtiyaç yoktur öte taraftan yeniden genel anestezide kan basıncı kontrolü daha bakımlı ve basit sağlanabilmektedir Bir diğer avantajı da solunum kontrolünün daha kolay olmasıdır Ancak bu avantajlar çok önemli öneme sahip değildir ve genel anesteziyi epidurale daha üstün ışık halkası getirmez Genel duyu yitimi sezaryen operasyonlarında fakat acele bir şart varsa birincil tercih edilecek duyu yitimi şekli olmalıdır

Acele durumların yanısıra anne adayında epidural duyumsuzlaşma yapılmasına engel tıbbi bir durum varsa da genel duyumsuzlaşma seçim edilir Bu durumlar aralarında kanama ve pıhtılaşma bozuklukları, nörolojik problem varlığı ve epidural kateterin uygulanacağı bölgede enfeksiyon olması sayılabilir

Genel anestezinin dezavantajları
Sezaryen sırasında genel anestezinin en manâlı dezavantajı ise annenin bilinci kapalı olduğu için doğuma katılamamasıdır Bir diğer dezavantajı da ameliyat sonrası ağrı kontrolünün daha güç olması nedeni ile daha artı sancı hissedilebilmesidir Ameliyat sonrası ağrıyı onarmak için hasta kontrollü ağrı pompası takılması son derece etkin bir uygulamadır Hasta sızı hissettiği anda serumuna tabi bir cihazın düğmesine basarak ağrı kesici almakta ve bu sayede ameliyat sonrası dönemi son derece konforlu olarak geçirmektedir Bu teknolojik cihazlar son derece tehlikesiz olup hasta ne dek fazla düğmeye basarsa bassın ayarlandığı azami dozadan fazlasını vermemektedir

Genel duyu yitimi bir takım riskleri de bereberinde taşır Bu risklerden önemlisi aspirasyondur Aspirasyon mide içeriğinin solunum yolları ve akciğerlere kaçmasıdır Genel duyumsuzlaşma sırasında bütün kaslar ve refleksler durduğu için mide içeriği gırtlağa dek gelip buradan solunum yollarına kaçabilir Asidik yapıdaki mide sıvısı solunum yolları ve akciğerler için epeyce zararlıdır Böyle bir durumda kimyasal pnömoni gelişerek hayatı tehtid eden durumlara neden olabilir Yeniden mide içinde yer alan cisimler solunum yollarında tıkanıklığa niçin olabilir Bu tehlike nedeni ile genel anestezi almadan önce asgari 6 saat öncesinden yemeiçmeyi kesmeniz gereklidir

Genel anestezide karşılaşılaşılabilecek bir diğer sorun da entübasyonun zor olmasıdır Kişinin çene yapısı ve yarı faktörler tüpün yerleştirilmesini ve hastanın ameliyat esnasında solunumunun denetim edilmesini zorlaştırabilir

Bütün bu riskler son derece düşüktür ve uyuşturma uzmanlarının tecribesi ve ellerindeki ilaçlar ile kolaylıkla üstesinden gelinebilir

Anne adaylarını ürküten bir diğer nokta da kendileri genel anestezi aldıklarında bebeklerinin de bundan etkileneceği korkusudur Eski alıcı anestezi ilaçlarının plasentadan bebeğe geçerek depresyon ve uyku haline niçin olabileceği bilinmektedir bu nedenle genel anestezi ile yapılan sezaryenlerde bir zamanlar bütün hazırlıklar anne adayı daha uyutulmadan önce yapılmaktaydı Anne adayı ameliyat masasına yatırıldıktan sonra sondası takılıp antiseptik solüsyonlar ile boyanır, steril örtüler ile örtülür ve sonra uyutularak ameliyata başlanırdı Fakat bu gerçekte da ameliyata başlamadan önce hissizlik uzmanının entübasyonu tamamlaması gerekir fakat bu da takriben 12 dakika almaktadır Günümüzün modern ilaçlarının ise bebeğe geçme riski son derece azdır ve hazırlıkların evvelden yapılması gerekli değildir

Kendi uygulamalarımızda anne adayı uyuduktan sonra sonda takılıp boyanmakta ve gereksizce ağrı duyması ve fazladan strese girmesi engellenmektedir Tüm işlemler anne adayı uyuduktan daha sonra yapıldığı için bu hazrılıkların neden olduğu rahatsızlıklar yaşanmamakta ve anne konforundan imtiyaz verilmemektedir

neticede genel hissizlik sezaryen operasyonlarında sadece acele durumlar ve epidural uygulanmasına engel tıbbi bir durum varlığında seçim edilmelidir Ülkemizde ise maalesef sezaryenlerin buyuk bir kısmı keza pekçok özel ayrıca de devlet hastanesinde genel anestezi ile yapılmaktadır *