iltasyazilim
FD Üye
Genom Prjesinin Faydaları
Dağıtılmış model organizmaların (Drosophila melanogaster meyva sineği, Caenorbabditis elegans bir nematod, Escherichia coli bakteri, Saccharomyces cerevisiae maya, Arabidopsis thaliana tere bitkisi) genetik haritalarının ve nükleotid diziliminin yapılması,
4000den pozitif genetik hastalığın moleküler temelinin anlaşılması ve tedavisi,
Genom bilgilerinin toplanması ve dağıtımı,
Konunun ahlak, yasal, ve sosyal yanlarının ortaya konması ve zorunlu tedbirlerin alınması,
Genom haritalamaları için gerekli teknolojinin geliştirilmesi ve transferi olarak belirlenmiştir
Projenin gelişim süreci içinde, 22 insan kromozomunun haritalanmasının Aralık 1999da, Drosophila melanogasterin
Moleküler Tıpta
5000 kadar olduğu bilinen genetik hastalıkların teşhisinde epeyce yüksek seviyelerde iyileşmelere yol açılabilecek, genetik bakımdan belirli hastalıklara meyilli olanların daha erken safhada tespiti mümkün hâle gelebilecektir
Daha hususî ve yan tesirleri eksik olan, hedefe yönlenmiş ilâç üretimi olası hâle gelecek, gen tedavisi bir çok rahatsızlık için kullanılabilir hâle gelecektir
herkes başlı başına birer sanat eseri olan bakteri, mantar, tek gözenekli olan hayvanlar gibi mikroorganizmaların genomlarının deşifre edilmesiyle, yeni alternatif biyoyakıt kaynakları keşfedilebilecektir Çevredeki kirleticileri tahsis etmek için genom dizi tayinleri tamamen tespit edilmiş model mikroorganizmaların genomları değiştirilerek, çevre kirliliğini bildiren ikaz lâmbaları olarak kullanılabilecektir Toksik (zehirli) atıkların, kalıtımsal yapısı, hususî olarak plânlanıp dizilmiş mikroorganizmalar göre; emniyetli, ucuz ve çabuk bir şekilde temizlenebilecektir Biyolojik ve kimyevî silahlara karşısında mikroorganizmaların kullanılması söz konusu olabilecektir
Doku ve organ nakillerinde, doku uygunluğunun saptama edilmesinde iyileşmeler sağlanacaktır Tahılların, sebze ve meyvelerin, evcil hayvanların, soyağaçlarını çıkarmada ve iyi vasıflara sahip damızlık fertleri belirlemede elverişli yeni usûller ortaya konulacaktır Yenilen gıdaların kalitesini belirlemede de yeniden bu genom bilgisinden istifade edilebilecektir
Tehlike değerlendirmesine katkı maddesi
Düşük dozda radyasyona maruz kalmanın ve gıdalarda kansere sebep olan kimyevî toksinlerin insan sağlığına olan mutasyon yapıcı tesirlerini değerlendirmede gelişmeler sağlanacaktır Ayrıca nesilden nesile geçen (kalıtılabilir) mutasyonların ebeveynlerden yavrulara geçme riskini azaltmak muhtemel hâle gelecektir
Biyoarkeoloji, ve İnsan Göçleri konusunda yapılan çalışmalara faydası
Değişik sülâlelerin cinsiyet hücrelerindeki mutasyonları peşine düşüp takip ederek ata ağacı kütükleri daha sağlıklı şekilde yapılabilecektir Mitokondrilerin DNA'larındaki emin gen gruplarının dağıtım desenlerini esas alarak, insan ve hayvan topluluklarının birincil yaratıldıkları odak noktaları ve tarih içindeki göçlerini araştırma çalışmaları önemli şekilde çözüme yaklaşabilecektir İnsanın soyağacını çıkarmada erkeklerdeki Y kromozomunda bulunan mutasyonların veya tek nükleotid değişimine ast çeşitleri analiz etmek de olası hâle gelecektir
Adlî tıpta kullanılması
Her türlü cinayetlerde ve adlî vakalarda, failin geride bıraktığı hücreli örneklerinden, herkesin kendine has olarak yaratılmış DNA programını kullanarak gerçek suçluyu tespit imkânında büyük ilerlemeler olacaktır Analıkbabalık, velâyet ve miras davalarındaki ihtilafların çözümünde inkârı muhtemel olmayan sağlam deliller ortaya konulacağı için, büyük kolaylıklar yaşanacaktır
Hayvancılık, ziraat ve biyoendüstri sahasında oluşturacağı katkılar
Hastalıklara, zararlı böceklere, kuraklığa ve tuzluluğa dayanıklı bitki türleri ilerletmek
Daha dinç, daha verimli ve hastalıklara dayanıklı çiftlik hayvanları elde etmek
Yiyecek değeri yüksek sebze, meyve ve süt üretmek
Ziraî zararlılara karşısında, seçilmiş model organizmalara biyopestisid (tabiî böcek öldürücüler) ürettirerek, tabiatı zehirlemeden çaba etmek
Bugün yenilmeyen değişik sebze ve meyvelere müdahale edilerek, onları da insanlık için yenilebilir bitkiler hâline getirmek
Koyun ve inek gibi, hayvanların süt miktarı artırılabileceği gibi, etlerinin ve yünlerinin hususiyetleri değişken Çevre temizliğinde kullanılacak şekilde, dağıtılmış bitkileri genetik olarak başkalaştırmak muhtemel olabilir; havayı, suyu ve toprağı, dolayısıyla gıdaları kirletebilen bakteri ve öteki organizmaların erken dönemde daha sağlıklı şekilde tespiti olası hâle gelebilir
Bütün bu beklenen faydaların ortaya çıkması, büyük bir ekonomik etkinlik alanının ve endüstrinin doğmasıyla olası olduğundan, artık 21 yüzyılın kritik teknolojisi, demir ve metale alt gri teknolojiler yok, canlıların genom bilgisini kullanmaya emrindeki model organizmaların, birer fabrika olarak kullanılacağı gen teknolojileri olacak denilebilir
Düşünülen sayısız faydalarının yanında, tıpkı nükleer santraller ile atom bombasının, maddenin benzer özelliğinden istifade edilerek icat edilmesi gibi, genlerle oynamanın fazla korkunç bedelleriyle karşılaşılması ihtimalini de unutmamak gerekir İnsanın veya kullandığımız hayvan ve bitki genlerinin şifreleriyle oynarken, sonumuzu getirebilecek, hiçbir ilâcın tesir edemediği dehşet virüsler, bakteriler veya mantarlar üreterek, büyük felâketlere de sebep olabiliriz
İnsanlık için faydalı hususların geliştirilmesi yolunda bugün için büyük bir uzaklık katedilmiştirBu büyük başarıya imza atan bilim adamlarının bir kısmı ise, korkuların patavatsız olduğunu düşünüyorlar Onlara tarafından hayat kitabı, genler üzerinde müdahale etmeyi kolaylaştırmıyor, aksine engelliyor Millî İnsan Genom Araştırmaları Enstitüsü'nden Dr Francis Collins, genler göre üretilen bir milyon civarındaki protein hakkında çok eksik şey bilindiğini belirtiyor Bu yüzden genlerle oynamaya kalkışmayı çok güvenli olmayan bularak, Genlere müdahâle şu safhada düşünülebilecek bir şey yok Hem etik olarak, hem de güvenlik açısından, böyle bir müdahâle çok büyük sakıncalar ve tehlikeler doğururdiyor Celera Genomics'in Başkanı Dr Craig Venter da aynı fikirde olduğunu; Biyolojik mekanizmanın nasıl çalıştığını iyice anlamadan, kimse böyle bir işe kalkışmayacaktırdiyerek gösteriyor *
Dağıtılmış model organizmaların (Drosophila melanogaster meyva sineği, Caenorbabditis elegans bir nematod, Escherichia coli bakteri, Saccharomyces cerevisiae maya, Arabidopsis thaliana tere bitkisi) genetik haritalarının ve nükleotid diziliminin yapılması,
4000den pozitif genetik hastalığın moleküler temelinin anlaşılması ve tedavisi,
Genom bilgilerinin toplanması ve dağıtımı,
Konunun ahlak, yasal, ve sosyal yanlarının ortaya konması ve zorunlu tedbirlerin alınması,
Genom haritalamaları için gerekli teknolojinin geliştirilmesi ve transferi olarak belirlenmiştir
Projenin gelişim süreci içinde, 22 insan kromozomunun haritalanmasının Aralık 1999da, Drosophila melanogasterin
Moleküler Tıpta
5000 kadar olduğu bilinen genetik hastalıkların teşhisinde epeyce yüksek seviyelerde iyileşmelere yol açılabilecek, genetik bakımdan belirli hastalıklara meyilli olanların daha erken safhada tespiti mümkün hâle gelebilecektir
Daha hususî ve yan tesirleri eksik olan, hedefe yönlenmiş ilâç üretimi olası hâle gelecek, gen tedavisi bir çok rahatsızlık için kullanılabilir hâle gelecektir
herkes başlı başına birer sanat eseri olan bakteri, mantar, tek gözenekli olan hayvanlar gibi mikroorganizmaların genomlarının deşifre edilmesiyle, yeni alternatif biyoyakıt kaynakları keşfedilebilecektir Çevredeki kirleticileri tahsis etmek için genom dizi tayinleri tamamen tespit edilmiş model mikroorganizmaların genomları değiştirilerek, çevre kirliliğini bildiren ikaz lâmbaları olarak kullanılabilecektir Toksik (zehirli) atıkların, kalıtımsal yapısı, hususî olarak plânlanıp dizilmiş mikroorganizmalar göre; emniyetli, ucuz ve çabuk bir şekilde temizlenebilecektir Biyolojik ve kimyevî silahlara karşısında mikroorganizmaların kullanılması söz konusu olabilecektir
Doku ve organ nakillerinde, doku uygunluğunun saptama edilmesinde iyileşmeler sağlanacaktır Tahılların, sebze ve meyvelerin, evcil hayvanların, soyağaçlarını çıkarmada ve iyi vasıflara sahip damızlık fertleri belirlemede elverişli yeni usûller ortaya konulacaktır Yenilen gıdaların kalitesini belirlemede de yeniden bu genom bilgisinden istifade edilebilecektir
Tehlike değerlendirmesine katkı maddesi
Düşük dozda radyasyona maruz kalmanın ve gıdalarda kansere sebep olan kimyevî toksinlerin insan sağlığına olan mutasyon yapıcı tesirlerini değerlendirmede gelişmeler sağlanacaktır Ayrıca nesilden nesile geçen (kalıtılabilir) mutasyonların ebeveynlerden yavrulara geçme riskini azaltmak muhtemel hâle gelecektir
Biyoarkeoloji, ve İnsan Göçleri konusunda yapılan çalışmalara faydası
Değişik sülâlelerin cinsiyet hücrelerindeki mutasyonları peşine düşüp takip ederek ata ağacı kütükleri daha sağlıklı şekilde yapılabilecektir Mitokondrilerin DNA'larındaki emin gen gruplarının dağıtım desenlerini esas alarak, insan ve hayvan topluluklarının birincil yaratıldıkları odak noktaları ve tarih içindeki göçlerini araştırma çalışmaları önemli şekilde çözüme yaklaşabilecektir İnsanın soyağacını çıkarmada erkeklerdeki Y kromozomunda bulunan mutasyonların veya tek nükleotid değişimine ast çeşitleri analiz etmek de olası hâle gelecektir
Adlî tıpta kullanılması
Her türlü cinayetlerde ve adlî vakalarda, failin geride bıraktığı hücreli örneklerinden, herkesin kendine has olarak yaratılmış DNA programını kullanarak gerçek suçluyu tespit imkânında büyük ilerlemeler olacaktır Analıkbabalık, velâyet ve miras davalarındaki ihtilafların çözümünde inkârı muhtemel olmayan sağlam deliller ortaya konulacağı için, büyük kolaylıklar yaşanacaktır
Hayvancılık, ziraat ve biyoendüstri sahasında oluşturacağı katkılar
Hastalıklara, zararlı böceklere, kuraklığa ve tuzluluğa dayanıklı bitki türleri ilerletmek
Daha dinç, daha verimli ve hastalıklara dayanıklı çiftlik hayvanları elde etmek
Yiyecek değeri yüksek sebze, meyve ve süt üretmek
Ziraî zararlılara karşısında, seçilmiş model organizmalara biyopestisid (tabiî böcek öldürücüler) ürettirerek, tabiatı zehirlemeden çaba etmek
Bugün yenilmeyen değişik sebze ve meyvelere müdahale edilerek, onları da insanlık için yenilebilir bitkiler hâline getirmek
Koyun ve inek gibi, hayvanların süt miktarı artırılabileceği gibi, etlerinin ve yünlerinin hususiyetleri değişken Çevre temizliğinde kullanılacak şekilde, dağıtılmış bitkileri genetik olarak başkalaştırmak muhtemel olabilir; havayı, suyu ve toprağı, dolayısıyla gıdaları kirletebilen bakteri ve öteki organizmaların erken dönemde daha sağlıklı şekilde tespiti olası hâle gelebilir
Bütün bu beklenen faydaların ortaya çıkması, büyük bir ekonomik etkinlik alanının ve endüstrinin doğmasıyla olası olduğundan, artık 21 yüzyılın kritik teknolojisi, demir ve metale alt gri teknolojiler yok, canlıların genom bilgisini kullanmaya emrindeki model organizmaların, birer fabrika olarak kullanılacağı gen teknolojileri olacak denilebilir
Düşünülen sayısız faydalarının yanında, tıpkı nükleer santraller ile atom bombasının, maddenin benzer özelliğinden istifade edilerek icat edilmesi gibi, genlerle oynamanın fazla korkunç bedelleriyle karşılaşılması ihtimalini de unutmamak gerekir İnsanın veya kullandığımız hayvan ve bitki genlerinin şifreleriyle oynarken, sonumuzu getirebilecek, hiçbir ilâcın tesir edemediği dehşet virüsler, bakteriler veya mantarlar üreterek, büyük felâketlere de sebep olabiliriz
İnsanlık için faydalı hususların geliştirilmesi yolunda bugün için büyük bir uzaklık katedilmiştirBu büyük başarıya imza atan bilim adamlarının bir kısmı ise, korkuların patavatsız olduğunu düşünüyorlar Onlara tarafından hayat kitabı, genler üzerinde müdahale etmeyi kolaylaştırmıyor, aksine engelliyor Millî İnsan Genom Araştırmaları Enstitüsü'nden Dr Francis Collins, genler göre üretilen bir milyon civarındaki protein hakkında çok eksik şey bilindiğini belirtiyor Bu yüzden genlerle oynamaya kalkışmayı çok güvenli olmayan bularak, Genlere müdahâle şu safhada düşünülebilecek bir şey yok Hem etik olarak, hem de güvenlik açısından, böyle bir müdahâle çok büyük sakıncalar ve tehlikeler doğururdiyor Celera Genomics'in Başkanı Dr Craig Venter da aynı fikirde olduğunu; Biyolojik mekanizmanın nasıl çalıştığını iyice anlamadan, kimse böyle bir işe kalkışmayacaktırdiyerek gösteriyor *