Gömülü 20 yaş dişi cerrahisi

20 YAŞ DİŞİ OPERASYONU
20 yaş dişleri, diş serisinde en gerisinde mekan alan ve gelişimini en son tamamlayan dişlerdir. Ortalama olarak 20 yaş civarında ağızdaki noktalarını aldıkları için bu biçimde adlandırılmaktadırlar. Günümüzde pek çok 20 yaş dişi ağızdaki sıradan bölgesini alamayıp gömülü kalmaktadır. Ağızdaki tüm dişlerin içinde gömülü kalma orantısı en yüksek dişler sırasıyla alt 20 yaş ve üst 20 yaş dişleridir.
NEDEN GÖMÜLÜ KALIRLAR?
20 yaş dişleri, çenelerdeki taraf darlığı, çene ve dişlerin boyutsal farklılıkları, yanlış durumları vs üzere pek çok nedenle gömülü kalmaktadırlar.
Gömüklük noktalarına nazaran tam gömülü yada yarı gömülü olarak isimlendirilirler. Tam gömülü tabiri ağız ortamına ulaşamamış dişler için kullanılır. Diş büsbütün dişeti ve kemiğin altında bölge alır, gözükmez. Yarı gömülü tabiri, kemiği ve dişetini bir ölçü geçmiş, ağızda bir kısmı gözüken dişleri tanım etmek için kullanılır.
GÖMÜLÜ 20 YAŞ DİŞİ NEDEN ÇEKİLMELİDİR?
- Ağrı ve enfeksiyon; Sürmeye çalışan 20 yaş dişleri lokal ağrılara neden olabilir. Ayrıyeten perikoronitis denen dişetininde şişlik, ağrı ve kızıarıklıkla kendini gösteren lokal enfeksiyonlara da yol açabilirler. Perikoronitis oluştuğunda düzgün bir ağız bakımı ile, yahut antibiyotik tasarrufu ile geçiştirilebilir. Lakin daha sonra tekrarlama ihtimali çok yüksektir. Kesin tahlil ilgili dişin operasyonla alınmasıdır.
- Mekan darlığı; Çenelerde 20 yaş dişinin sürmesine müsait yan bulunmayabilir. Bu durumda, 20 yaş dişleri mahsusen gelişimleri sırasında başka dişleri sıkıştırabilirler ve velev onlarında sıralanmalarını bozup, çapraşıklıklara neden olabilirler.
- Komşu dişlerde zarar; Durumlarına bağlı komşu dişlere basınç yapıp bu noktalarda çürük yada kök erimelerine neden olabilirler.
- Kist Tümör vb. patolojiler; 20 yaş dişleri gelişimi sırasında ve sonrasında birtakım patolojik oluşumların oluşmasına yardımcı olabilirler. Bu üzere durumlarda mevcut patoloji ile birlikte çıkarılmaları gereklidir.
- Fokal Enfeksiyon; Birtakım gömülü dişler lokal enfeksiyonlara neden olabilir. Bu durum uzak doku ve organlara yayılan enfeksiyonlarada sebep olabilir.
- Ortodontik ve Protetik Tedaviler; Ortodontik tedaviler için nokta darlığının bulunduğu durumlarda tedavinini başarısı için gömülü dişlerin çekimi gerekebilir. Tıpkı durum protez tatbikleri yapılacak hastalar içinde gerekli olabilir.
GÖMÜLÜ 20 YAŞ DİŞLERİ NE VAKIT ÇEKİLMELİDİR?
Yukardaki hususlara neden olan 20 yaş dişleri kesinlikle çekilmelidirler. Genç yaşlarda yapılan operasyonların, ileriki yaşlarda yapılacak operasyonlara kıyasla kimi avantajları vardır. Gençlerde kemik dokunun elastikiyetinin çokça olması, yara düzgünleşme potansiyelinin yüksek olması, umumî sıhhat problemlerinin bulunmaması esas avantajlardır.
Ayrıyeten 20 yaş dişlerinin gelişimini tamamlamadığı 18 yaş ve altı kimselerde, köklerin şimdi oluşmaması, kıymetli anatomik oluşumlara bulunan uzaklıklar cerrahi süreci kolaylaştıran avantajlar olarak düşünülebilir.
Yaş ilerledikçe, kemiğin elastikiyetinin azalması, düzgünleşme potansiyelinin azalması, mümkün umum sıhhat problemleri, ankiloz denilen kök kemik yapışıklıkları en önemli dezavantajlar olabilir.
GÖMÜLÜ 20 YAŞ DİŞİ CERRAHİSİ
Çoklukla lokal anestezi kullanılır. Lokal anestezi ağrısız bir operasyon yapmak için kafidir. Kullanılan anestezik madddeler ortalama 3 saat kadar bir uyuşukluk sağlarlar.
Umumî anesteziye nadiren gereksinim duyulabilir. Çok sıradışı, güçlükle konumlarda olan gömülü dişler, gömülü dişe eşlik eden kisti, tümör vs üzere patolojik dokuların varlığında, hasta isteği üzere durumlarda umum anestezi kullanılabilir.
Gömülü 20 yaş dişi operasyon müddeti, dişin konumu üzere faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterir. Vade 5 dakika ile yarım saat arasında değişkenlik göstermekle bir arada ortalama 15 dakikadır.
OPERASYON SONRASI
Operasyon nahiyesine yerleştirilen tampon yarım saat sonra çıkarılıp atılabilir. Sık sık tampon değişimi tavsiye edilmez.
Birinci 24 saat boyunca yaradan hafif kanama sızıntı halinde devam edebilir.
Süreçten 2 saat sonra ılık ve likit yada yumuşak besinler yenebilir.
Operasyon sonrası genellike ağrı kesici ve antibiyotik kullanılması tavsiye edilir. Süreçten evvel ağrı kesici içilmemiş ise süreç sonrası 1 saat içinde içilmelidir. Ağrı kesici tasarrufuna, ağrı olduğu sürece devam edilir. Kullanılan ilacın günlük tatbik formuna ve maksimum dozuna dikkat edilmelidir.
Birinci 24 saat oluşabilecek ödemi (şişlik) azaltmak için soğuk kompres pratiği yapılmalıdır. Ödem birinci 24 saat içinde oluşmaya başlar ve 72 saate kadar artabilir. İlerleyen günlerde hafifleyerek kaybolur.
Günlük ağız bakımına devam edilmelidir. Operasyon kesimi birinci gün fırçalanmayabilir. Lakin sonraki günlerde çok düzgün halde temizlenmelidir.
Süreç günü ağız gargarası, şiddetli biçimde ağzı çalkalama yapılmamalıdır.
Operasyon sonrası birinci 24 saat rahatsızlığın en çokça olduğu periyot olabilir. Ağır spor ve ağır is temposundan kaçınmak gerekebilir. Birinci 24 saat istirahat iyidir.
Dikişler 1 haftadan sonra alınabilir.