Gulâm Muhammed Ma'sûm

GULÂM MUHAMMED MA'SÛM

Hindistan'da yetişen büyük velîlerden Muhammed Ma'sûm Fârûkî'nin torunlarından Şeyh Muhammed İsmâil'in ikinci oğludur Doğum târihi emin değildir 1748 (H1161) senesinde doksan yaşını geçmiş olduğu hâlde, Ramazânı şerîf bayramı gecesi vefât etti Tasavvufta pek yüksek derecede olup, Kutbülaktâb idi Tasavvufta yüksek derecelerden olan Kayyûmluk, gavslık ve kutbluk makamlarına sâhipti İmâmı Rabbânî hazretlerinin torunu olması sebebiyle asâletten ve yüksek derecelerden pay almıştı

Kutbülaktâb ismi ile meşhûrdur İmâmülevliyâ da denir Yıllar önce İmâmı Muhammed Ma'sûm Fârûkî, Kayyûmı zamân olan büyük oğlu Muhammed Sıbgatullah'a buyurmuştu ki:

Senin neslinden fazla yüksek bir oğul dünyâya gelecektir İster oğlun, ister torunun olsun O dünyâya gelince, onu beni temsil eden kimse biliniz ve benim ismimi veriniz Çünkü Müceddidî ve Mâsûmî yolunun asâleten vârisi o olacaktır Onun feyz ve bereketi kıyâmete dek evlâd ve müntesiblerinde (onun yolunda bulunanlarda) devâm edecektir Bu yolumuzu, o kuvvetlendirecek, diğer bir îtibâr verecektir

Daha dünyâya gelmeden önce hakkında bildirilen bu müjde; kendisinden yıllar daha sonra dünyâya gelecek olan Ebü'lHasanı Harkânî'yi müjdeleyen, medheden Bâyezîdi Bistâmî'nin müjdesine benzemektedir

İlmi, babası Muhammed İsmâil'den öğrendi Aklî ve naklî ilimlerde arkadaşları arasında birinci oldu Yirmi yaşında tahsîli bitirip, dedesi Kayyûmı zamân Muhammed Sıbgatullah'ın huzûrunda, kalbe âit nûrları elde etmeye başladı Kısa zamanda tasavvufda çok yüksek derecelere kavuştu Kemal dereceye erişti ve yetiştirici hallere yükseldi Yüksek dedesinden mutlak hilâfet aldı ve bu nurlu yolu cihâna yaymaya başladı Fazla kimse onun vâsıtasıyla yüksek mânevî derecelere kavuştu Sohbetinde ve meclislerinde, binlerce talebe toplanırdı Mirzâ Ömer Hân, HâceNizâm, Hâce Hudrî ve HâceHabîbullah talebelerinin önde gelenleridir Bu dört talebesi vâsıtasıyla pekçok kimse tasavvufta yetişip, kemâle gelmiştir

Gulâm Muhammed Ma'sûm' un talebelerinden biri şöyle anlatmıştır: Peşâver âlimlerinden biri, talebelerinden bir cemâatle birlikte Gulâm Muhammed Ma'sûm hazretleri ile ilmî münâzara gerçekleştirmek üzere huzûruna gelmişti Huzûruna girince, tüm ilmini aniden unutuverdi Gulâm Muhammed Ma'sûm ona, talebelerin oturduğu yere geçmesini işâret ettiTek kelime konuşamadı Daha Sonra meclisinden kalkıp gitti Gulâm Muhammed Ma'sûm ile münâzaraya girmek için ilmin ince meselelerini her tarafta öğrendi Bir gün yeniden aynı niyetle huzûruna gitti Ama huzûruna girince, öğrendiklerini yine unuttu Her Yerde dönüp gitti Üçüncü sefer tekrar hazırlanıp, kitaplarını da yanına alıp huzûruna gittiBu sefer de bildiklerini unuttu Götürdüğü kitaplardan bir harfi bile okumaya kâdir olamadı, okumayı dahî unuttu Bu durum aleyhinde talebeleri ile birlikte, Gulâm Muhammed Ma'sûm'un huzûrunda özür beyân edip bağışlama diledi Kendisini de talebeliğe kabûl etmesini talep etti Bundan sonradan Gulâm Muhammed Ma'sûm o zâta; Sen bize münâzara için gelirken, falan falan bahisleri ezberlemiştin Bâzı sorular da hazırlamıştın Bu soruların cevâbı şöyle şöyledirbuyurup, herbirini tek tek îzâh ederek yanıt verdi Sonra onu talebeliğe kabûl edip, tasavvufta yetiştirerek kemâle ulaştırdı ve icâzet, diploma verdi

ARTIK OĞULLARIMDAN İSTEME

UmdetülMakâmât kitâbının müellifi, Gulâm Muhammed Ma'sûm'un bir talebesinden naklen şöyle anlatmıştır: Hocam Gulâm Muhammed Ma'sûm hazretlerinin vefâtına yakın bir zamanda, ziyâretine gitmek üzere köyümden yola çıktım Sırası Gelmişken iki rub'iyye (Hindistanda kullanılan para birimi) mikdârındaki parayı hocama vermeyi adamıştım Yoldayken hocam bana rüyâmda;

Yarın fıtr bayramı gecesidir Kabrime gel orada bir kişi bulursun Benim ona iki rub'iyye borcum vardı Adadığın o iki rub'iyyeyi ona vererek borcunu ödebuyurdu Yolculuğumu tamamlayıp hocamın şehrine girince, hocam Gulâm Muhammed Ma'sûm'un vefât ettiğini öğrendim Anında kabrine gidip ziyâret ettim Kabrinin yanında varınca orada birisini gördüm Bana dedi oysa: Bu zâtın bana iki rub'iyye borcu vardı, oğullarından isteyeceğimBen nezrettiğim iki rub'iyyeyi çıkarıp ona verdim Artık oğullarından istemededim

1) UmdetülMakâmât; s396
2) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c16, s332 *