iltasyazilim
FD Üye
Hoş sanat eseri nedir?
Sanat çoğunlukla önce iki gruba ayrılır:
a) Pratik sanatlar endüstriyel sanatlar (zanaat)
b) Güzel sanatlar
Güzel sanatlar deyince aklımıza, insan yaratıcılığı, insanın birincil çağlardan bu yandan kendini açıklama ettiği, bütün yetkinleşemediği dönemlerde, çizgi, badana, kil aracılığıyla içini döktüğü biçimler, desenler, değişik oluşumlar kazanç Yetkinleştiği dönemlerde ise, örnekler çok değişik Sözgelimi, ünlü rönesans sanatçıları, yapılar, anıtlar, köprüler, müzeleri dolduran resimler, sonradan şiirler ya da Mimar Sinan'ın camileri, çeşmeleri, köprüleri, vb derken günümüzün sanat eserleri, insan aklıyla duygularının estetik beğenisiyle yaratıcı gücünün ortaya koyduğu, bilim ve teknolojinin de en üst seviyelerindeki çağımız sanatçılarının sanat ürünleri ortaya çıkmıştır: Modern fotoğraf, heykel, roman, tiyatro, sinema, çelik ve cam yapılar, fidan gibi uygulama eşyaları, sesin, ışığın, rengin, oyun gücünün birleştiği büyük sahne olayları, türlü tasarımlar
Hoş sanatlar, alımlılık ve zevkle ilgilenen sanatlar için kullanılır Bu terim birincil kez Fransızcada beaux arts olarak, fotoğraf, heykel, zorlama gibi görsel sanatları anlatmak için bulunmuştur Günümüzde daha çok, klasik veya akademik sanatla benzer olan geleneksel görsel sanatlar anlamına gelir
Güzel sanatlar teriminin ortaya çıkışındaki motivasyon, resim, heykel gibi görsel sanat dallarını; tekstil, seramik gibi zanaat ve uygulamalı sanatlardan ayırmaktı Buradaki hoş, sanat eserinin niteliğini yok, disiplinin estetikle bağlantısını vurgulamak için kullanılmıştır Günümüzde icra edilen ve sadece fotoğraf, heykel ve baskıyla kısıtlı olmayan modern ve modern sanat eserleri için açıklayıcı ve kapsayıcı olmadığından, buna alternatif olarak görsel sanatlar tabiri kullanılmaktadır
Güzel sanatlar içine, Ortaçağ bilginleri kadar on sanat sokulmuştur Bunlar:
1 Sarf (dilbilgisi)
2 Nahiv (sözdizimi)
3 İlmi demeç (hoş konuşma bilimi)
4 Belagat (hoş hitabe bilimi)
5 Istatistik
6 Felsefe,
7 Musiki,
8 Matematk
9 Geometri
10 İlmi heyet (gökbilim)
idi Ama bunlardan çoğu, bilimler arasına girmiş ve hoş sanat olmaktan çıkmıştır
Güzel sanatların çeşitleri:
1 Edebiyat: Kelimelerle yapılan bir hoş sanattır Nazım ve nesir yolundaki tüm eserler bu kola girer
2 Fotoğraf: Yağlı, sulu ya da kuru boyalarla bir zemin üstüne çizgiler çizme ve boyama suretiyle yapılan güzel sanattır Resim yapan sanatçıya sanatkâr adı verilir
3 Heykel: Ya tabiatta var olan veya hayalde canlandırılan varlıkları,taş, çamur, tahta, maden gibi maddeler uygulamak suretiyle üç boyutlu olarak yapma işidir Heykel yapanlara heykeltıraş adı verilir
4 Mimarlık: İnsanların estetik zevklerine hitap edecek şekilde yapılar yapmaktır Tarihî olmak özelliğini kazanmış yapıtlar, tapmaklar, camiler, saraylar, bir medeniyetin en güzel eserlerini meydana getirirler Sanatçılarına mimar adı verilir
5 Musiki (Müzik): Sesleri melodi haline getirme sanatıdır Müzik, pek fazla bölümlere ayrılır Musiki bestecilerine musıkişinas denir
6 Tiyatro: Bir hikâyenin, sahnede, oyuncular tarafından canlandırılarak temsil edilmesi sanatıdır Bugün tiyatro eserleri, sinemalarda, radyolarda, televizyonlarda yer almaktadır Eseri oynayan sanatçılara aktör, aktris adı verilir
7 Dans: Musikiye uyularak yapılan ritmik hareketlerdir Öyle fazla çeşitleri vardır
Bunların dışında olarak, bugün, sinema ve fotoğrafçılığı da hoş sanatlar aralarında sayanlar vardır
Acaba hoş sanatları nasıl sınıflandırabiliriz?
Geleneksel ve çağdaş edinmek üzere iki biçimde sınıflamak, bize bir takım kolaylıklar getirebilir
Geleneksel sınıflama, güzel sanatları, hitap ettiği duyu organlarına göre sınıflar Sözgelimi görsel sanatlar(plâstik sanatlar), göze ve görmeye dayanan sanatları, fotoğraf, heykel, mimari gibi dalları bir grupta toplar Fonetik sanatlar, müzik ve türleri ile edebiyatı; ritmik sanatlar ise, hem görme ve keza de hareketle ilgili olan sinema, opera gibi sanatları kapsar
Fakat, bu sınıflandırmanın ister istemez açık havada kalabilen bir takım türler de olabilir Sözgelimi, karikatür veya seramik gibi Bu sebeple, daha çağdaş bir sınıflandırmaya lüzum duyulmuştur Bu sınıflama, söz konusu edilen sanat dalının niteliği ve tekniği gözönünde bulundurulmaktadır Buna tarafından, şöyle bir derecelendirme yapılabilir:
Yüzey Sanatları: Bütün iki boyutlu sanat çalışmaları, yani bir eni ve bir boyu olan kâğıt ya da tuval üzerine, bir duvar ya da kumaş üstüne uygulanan sanatlardır: resim ve türleri ( yağlı badana, sulu badana, baskı sanatları, poster, grafik çizimler ), duvar devlete ait, minyatür, karikatür, fotoğraf, batik, dekor vb
Hacim Sanatları: Üç boyutlu sanat çalışmalarıdır Sözgelimi heykel, seramik, anıtlar gibi
Mekân Sanatları: İç veya dış mekânı içine alan veya aranjör sanat dallarıdır En başta mimarî almak üzere (bahçe mimarîsi, peyzaj mimarîsi), çevre düzenlemesi gibi mekâna ilişkin tüm tasarım çalışmaları
Dil Sanatları: Edebiyat ve yazı türlerini kapsayan sanatlardır; roman, hikâye, şiir, test, tiyatro metni, film senaryosu vb gibi
Ses Sanatları: Müzik ve bütün türlerini kapsayan sanatlardır : Insanlar müzikleri, klâsik müzikler gibi
Hareket Sanatları: İnsanın, bedeniyle anlatım gücü kazandırdığı sanatlardır: Bale, dans türleri, Halk Müziği dansları, pandomim vb
Dramatik Sanatlar: İnsanın, eyleme dönüşmüş ifadelerle kendini ya da bir olayı, bir olguyu anlattığı sanatlardır: tiyatro, opera, müzikal oyun, kukla gibi sahne sanatları, sinema, gölge oyunu gibi türleri buna misal olarak gösterebiliriz
Bu Nedenle, bütün sanat dallarını içine alan bir derecelendirme yapmış olunur
*
Sanat çoğunlukla önce iki gruba ayrılır:
a) Pratik sanatlar endüstriyel sanatlar (zanaat)
b) Güzel sanatlar
Güzel sanatlar deyince aklımıza, insan yaratıcılığı, insanın birincil çağlardan bu yandan kendini açıklama ettiği, bütün yetkinleşemediği dönemlerde, çizgi, badana, kil aracılığıyla içini döktüğü biçimler, desenler, değişik oluşumlar kazanç Yetkinleştiği dönemlerde ise, örnekler çok değişik Sözgelimi, ünlü rönesans sanatçıları, yapılar, anıtlar, köprüler, müzeleri dolduran resimler, sonradan şiirler ya da Mimar Sinan'ın camileri, çeşmeleri, köprüleri, vb derken günümüzün sanat eserleri, insan aklıyla duygularının estetik beğenisiyle yaratıcı gücünün ortaya koyduğu, bilim ve teknolojinin de en üst seviyelerindeki çağımız sanatçılarının sanat ürünleri ortaya çıkmıştır: Modern fotoğraf, heykel, roman, tiyatro, sinema, çelik ve cam yapılar, fidan gibi uygulama eşyaları, sesin, ışığın, rengin, oyun gücünün birleştiği büyük sahne olayları, türlü tasarımlar
Hoş sanatlar, alımlılık ve zevkle ilgilenen sanatlar için kullanılır Bu terim birincil kez Fransızcada beaux arts olarak, fotoğraf, heykel, zorlama gibi görsel sanatları anlatmak için bulunmuştur Günümüzde daha çok, klasik veya akademik sanatla benzer olan geleneksel görsel sanatlar anlamına gelir
Güzel sanatlar teriminin ortaya çıkışındaki motivasyon, resim, heykel gibi görsel sanat dallarını; tekstil, seramik gibi zanaat ve uygulamalı sanatlardan ayırmaktı Buradaki hoş, sanat eserinin niteliğini yok, disiplinin estetikle bağlantısını vurgulamak için kullanılmıştır Günümüzde icra edilen ve sadece fotoğraf, heykel ve baskıyla kısıtlı olmayan modern ve modern sanat eserleri için açıklayıcı ve kapsayıcı olmadığından, buna alternatif olarak görsel sanatlar tabiri kullanılmaktadır
Güzel sanatlar içine, Ortaçağ bilginleri kadar on sanat sokulmuştur Bunlar:
1 Sarf (dilbilgisi)
2 Nahiv (sözdizimi)
3 İlmi demeç (hoş konuşma bilimi)
4 Belagat (hoş hitabe bilimi)
5 Istatistik
6 Felsefe,
7 Musiki,
8 Matematk
9 Geometri
10 İlmi heyet (gökbilim)
idi Ama bunlardan çoğu, bilimler arasına girmiş ve hoş sanat olmaktan çıkmıştır
Güzel sanatların çeşitleri:
1 Edebiyat: Kelimelerle yapılan bir hoş sanattır Nazım ve nesir yolundaki tüm eserler bu kola girer
2 Fotoğraf: Yağlı, sulu ya da kuru boyalarla bir zemin üstüne çizgiler çizme ve boyama suretiyle yapılan güzel sanattır Resim yapan sanatçıya sanatkâr adı verilir
3 Heykel: Ya tabiatta var olan veya hayalde canlandırılan varlıkları,taş, çamur, tahta, maden gibi maddeler uygulamak suretiyle üç boyutlu olarak yapma işidir Heykel yapanlara heykeltıraş adı verilir
4 Mimarlık: İnsanların estetik zevklerine hitap edecek şekilde yapılar yapmaktır Tarihî olmak özelliğini kazanmış yapıtlar, tapmaklar, camiler, saraylar, bir medeniyetin en güzel eserlerini meydana getirirler Sanatçılarına mimar adı verilir
5 Musiki (Müzik): Sesleri melodi haline getirme sanatıdır Müzik, pek fazla bölümlere ayrılır Musiki bestecilerine musıkişinas denir
6 Tiyatro: Bir hikâyenin, sahnede, oyuncular tarafından canlandırılarak temsil edilmesi sanatıdır Bugün tiyatro eserleri, sinemalarda, radyolarda, televizyonlarda yer almaktadır Eseri oynayan sanatçılara aktör, aktris adı verilir
7 Dans: Musikiye uyularak yapılan ritmik hareketlerdir Öyle fazla çeşitleri vardır
Bunların dışında olarak, bugün, sinema ve fotoğrafçılığı da hoş sanatlar aralarında sayanlar vardır
Acaba hoş sanatları nasıl sınıflandırabiliriz?
Geleneksel ve çağdaş edinmek üzere iki biçimde sınıflamak, bize bir takım kolaylıklar getirebilir
Geleneksel sınıflama, güzel sanatları, hitap ettiği duyu organlarına göre sınıflar Sözgelimi görsel sanatlar(plâstik sanatlar), göze ve görmeye dayanan sanatları, fotoğraf, heykel, mimari gibi dalları bir grupta toplar Fonetik sanatlar, müzik ve türleri ile edebiyatı; ritmik sanatlar ise, hem görme ve keza de hareketle ilgili olan sinema, opera gibi sanatları kapsar
Fakat, bu sınıflandırmanın ister istemez açık havada kalabilen bir takım türler de olabilir Sözgelimi, karikatür veya seramik gibi Bu sebeple, daha çağdaş bir sınıflandırmaya lüzum duyulmuştur Bu sınıflama, söz konusu edilen sanat dalının niteliği ve tekniği gözönünde bulundurulmaktadır Buna tarafından, şöyle bir derecelendirme yapılabilir:
Yüzey Sanatları: Bütün iki boyutlu sanat çalışmaları, yani bir eni ve bir boyu olan kâğıt ya da tuval üzerine, bir duvar ya da kumaş üstüne uygulanan sanatlardır: resim ve türleri ( yağlı badana, sulu badana, baskı sanatları, poster, grafik çizimler ), duvar devlete ait, minyatür, karikatür, fotoğraf, batik, dekor vb
Hacim Sanatları: Üç boyutlu sanat çalışmalarıdır Sözgelimi heykel, seramik, anıtlar gibi
Mekân Sanatları: İç veya dış mekânı içine alan veya aranjör sanat dallarıdır En başta mimarî almak üzere (bahçe mimarîsi, peyzaj mimarîsi), çevre düzenlemesi gibi mekâna ilişkin tüm tasarım çalışmaları
Dil Sanatları: Edebiyat ve yazı türlerini kapsayan sanatlardır; roman, hikâye, şiir, test, tiyatro metni, film senaryosu vb gibi
Ses Sanatları: Müzik ve bütün türlerini kapsayan sanatlardır : Insanlar müzikleri, klâsik müzikler gibi
Hareket Sanatları: İnsanın, bedeniyle anlatım gücü kazandırdığı sanatlardır: Bale, dans türleri, Halk Müziği dansları, pandomim vb
Dramatik Sanatlar: İnsanın, eyleme dönüşmüş ifadelerle kendini ya da bir olayı, bir olguyu anlattığı sanatlardır: tiyatro, opera, müzikal oyun, kukla gibi sahne sanatları, sinema, gölge oyunu gibi türleri buna misal olarak gösterebiliriz
Bu Nedenle, bütün sanat dallarını içine alan bir derecelendirme yapmış olunur
*