Hangi mevsimde hangi balıkları tüketmeli

Memleketimizin 3 bir tarafı sularla çevrili olmasına rağmen balık tüketimi istatistiklere nazaran protein muhtaçlığının giderilmesinde yalnızca %3 kullanılmaktadır. Protein muhtaçlığının % 55’i tahıl, % 10’u da et eserleri tüketimiyle sağlanmaktadır.

Devletimizdeki denizlerde çıkan balıkları sınıflandırırsak: Beyaz balıklar; morina, yayın, sazan, kalkan, pisi balığı, lisan balığı, turna balığı, levrek, çipura, karagöz Yağlı balıklar; Ringa balığı, uskumru, som balığı, alabalık, ton balığı, yılan balığı. Kıkırdaklı balık; Köpek balığı, rina balığı

Balığın besin kıymeti: Güç bedelleri balığın bileşimindeki yağ ölçüsüne nazaran değişir. Yağlı balıkların kuvvet kıymeti yağsız balıklara orantıyla daha yüksektir. Balık, protein açısından son radde zengindir. 100 gram yağlı balık yaklaşık 20 gram, yağsız balık ise 10 gram protein içerir. Vücudumuz, içerdiği uygun kaliteli proteinin, %93’ünden faydalanır. Bu orantı al etlerde ve öbür beyaz etlerde daha düşüktür. Balıkların yağında doymamış yağ asitleri gayrı hayvan yağlarından daha ziyadedir. Kılçıkları ile birlikte yenildiğinde uygun bir kalsiyum kaynağıdır. Ayrıyeten A, B1, B2 ve D vitaminleri ile fosfor, çinko, iyot mineralleri açısından da varlıklı kaynakların başında gelir. Orta yağlı 100 gram balık yaklaşık 150 kalori içerir. Balık yağında bulunan n–3 yağ asitlerinin sıhhat açısından kıymetli tesirleri yapılan çalışmalarla bildirilmektedir.

Al et konumuna balığı daha sık tüketen topluluklarda koroner kalp illeti daha az görülmektedir. Balık tüketimi ayrıyeten hiper tansiyon, alzaimer, romatoidartrit üzere hatalıklarda çok yeterli gelir.

Ocak: Ocak ayının en lezzetli balıkları uskumru, lüfer, palamut ve istavrittir. Kefal ve hamsi olması gerektiği üzere tam yağlı duruma gelirler. Çinekop, tekir, kırlangıç ve kofana ocak ayında en bol devrini yaşar ve en çok avlanan balıklardır. Midyenin başlangıç mevsimi ocak ayıdır.

Şubat ayı kalkan mevsiminin başlangıcı kabul edilir. Bu vade mayıs sonuna kadar devam eder.Gümüş, hamsi, izmarit, kalkan, mersin, torik, kefal, kaya balığı,levrek şubat ayında lezzetlidir. Tekir çok boldur. Şubat ayında Uskumru, lüfer, palamut artık yağını kaybetmeye başlar ancak gümüş balığı, kefal, dere pisisi, minakop, midye lezzetini himayeye devam eder.

Mart; gümüş, izmarit, mezgit , kalkan, mersin, kaya balığı, mezgit, kefal, levrek, yayın balıkları mart ayının lezzetli ve bol bulunan balıklarındandır. Münhasıran kalkan, levrek ve kefal mart ayında hem bol hem de çok lezzetlidir. Martta Uskumru çiroz olmaya başlamıştır.

Nisan: Gümüş, izmarit, kalkan, mersin, morina, levrek, kefal, kaya balığı lezzetlidir. Nisan ayında en çokça avlanan balıklar kalkan, levrek, mercandır. Nisan ayındaki en lezzetli balık tekrar kalkandır bol devranı Nisan ayıdır.

Mayıs: Gümüş, izmarit, mercan, mersin, mezgit, kefal, levrek, kaya balığı en lezzetli balıklardır. Mayıs ayı deniz canlıları ve balıklar açısından çok güçlü çeşitlilik gösteren en bereketli aylardan birisidir. Barbunya, istakoz, levrek, tekir, lisan balığı, pavurya, kılıç, kırlangıç, karides, iskorpiti mayıs ayında lezzetle tüketebilir. Bu ayda başkaca; kalkan balığının yavrusu ile gelincik denizlerde kendini göstermeye başlar.

Haziran: Mercan, akya, kaya balığı, mersin, sarıağız, orkinos, orfoz, sardalya, bu ayda tüketilebilen gereken balıklardandır. Bu ay balık açısından en verimsiz aydır denebilir. Haziran ayında balıklar muvakkat olarak Karadeniz’e ulaşırlar. Yaklaşan av yasağı ile birlikte de tezgahlar balıktan zayıflamaya başlar.

Temmuz: Çinekop, sarıkanat, sarıağız, akya, orkinos, kaya balığı, trança, sinarit bu ayın en lezzetli balıklarıdır. İstavrit çok lezzetlidir. Temmuz ayı; Sardalya balığının mevsimidir. Eylül ayı başlarına kadar lezzetini koruyan sardalya taze olarak rahatlıkla yaz uzunluğu tüketilebilir. Temmuz ayında barbunya ve tekir lezzetini müdafaaya devam ederken pavurya, böcek, ıstakoz bolca çıkar.

Ağustos: Çinekop, sarıağız, sinarit, kaya balığı, orkinos, sarıkanat lezzetlidir. İstavrit yeniden en lezzetli balıktır. Bu ayda çingene palamutu mevsimi başlar.

Eylül: Kılıç ve sardalya balıkları hala lezzetlıdır. Palamut palığı daha ziyade büyüyr ve daha değişik lezzetlerle tüketilebilir. Lüfer, kolyoz, izmarit, barbunya, çinekop, çipura, kılıç, ve kırlangıç eylül ayında da çok bol avlanır.

Ekim: Balık döneminin en canlı aylarından biridir. Pisi balığı bilhassa bu ay en hoş devrindedir. Barbunya, çipura, kılıç, levrek, lüfer, tekir, sardalya, palamut, orfoz, traça çok lezzetlidir. Palamutun en lezzetli vaktidir.

Kasımda: Lüfer, palamut, orfoz, sarıağız, tekir, torik, uskumru, kefal, sazan, yayın lezzetlidir. Kasım ve aralık lüferin en lezzetli devridir. Kasım ayı torik akışının en ağır olduğu devirdir.

Aralık : Uskumru , lüfer, palamut ve torik yağlanır ve bu nedenle de kızartmadan buğlamaya her türlü yemeği lezzetle yapılır. Tekir bolca avlanır ve hamsinin de tam lezzetli olduğu vakittir.