Hareketsiz yaşam akciğerleri tehdit ediyor

Hareketsiz bir hayat tüm hayatı olumsuz etkiliyor. Masa başı işler, ameliyat yahut farklı bir hastalık nedeni ile uzun müddet yatmak zorunda olanlar… Daha sonrasında tehlikeli sonuçlarla karşılaşabiliyor. Akciğer embolisi gibi… En çok yetersiz fizikî aktivite, sıhhatsiz beslenme, sigara, alkol üzere sebeplere bağlı olarak gelişen, uzun müddet hareketsizlik nedeniyle damarların tıkanmasıyla sonuçlanan akciğer embolisini, Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Fatma Şen, anlatıyor.



Ölümcül riskler oluşturabilir

Akciğerlerdeki damarlardan birinde pıhtı yahut diğer bir sebebe bağlı olarak yaşanan tıkanma akciğer embolisi olarak isimlendirilir. Akciğer embolisi ekseriyetle bacaklarda çok az durumlarda ise bedenin başka kısımlarından kaynaklı ortaya çıkar. Herkeste görülebilme ihtimali vardır fakat kanser ve geçirilen cerrahi operasyon sebebiyle bu risk artabilir. Akciğer embolisinin tıkanması sebebiyle akciğer misyonunu gereğince yerine getiremez ve yetersiz kan sebebiyle vefat riski doğabilir.

Tetikleyici durumlar kelam konusu

Akciğer embolisini ortaya çıkaran birçok durum kelam mevzusudur. Deveranın durağan olduğu durumlarda, çok pıhtılaşma eğiliminde ve damar duvarındaki hasar sebebiyle oluşabilir. Deveranın yavaş olduğu durumlar şu formda özetlenebilir; uzun mühlet hareketsiz kalmayı gerektiren durumlar, kalp yetersizliği, ileri yaş, KOAH, uzun otobüs ve uçak seyahatleri, karın içi tümörler… Olağan olmayan pıhtılaşmanın sebep olduğu durumlar ise şu biçimdedir; kanser, genetik pıhtılaşma bozuklukları, doğum denetim hapları, böbrek hastalıkları, çok kilo. Damar duvarındaki hasarlar; yanıklar, travma, kan zehirlenmesi ve alt bacak operasyonudur.

Tüm bedeninizi tesiri altına alabilir

Akciğer embolisi kan pıhtısının akciğerlerdeki bir atardamara ulaşması ve tıkanması ile meydana gelir. Tıkanıklığa neden olan kan pıhtıları çoklukla bacaktan gelir. Tıkalı damarlardan gelen kan, akciğer loblarını oksijensiz bırakarak ziyan verir. Bu duruma akciğer enfarktüsü denir. Bu durum yalnızca akciğer loblarına değil, akciğerin bedene gereğince oksijen ulaştırmaması sebebiyle tüm vücuda ziyan verebilir.



Gün içerisinde hareket etmeyi ihmal etmeyin

Akciğer embolisinin herkeste görülme riski vardır lakin uzun müddet hareketsiz kalmak bu riski arttırır. Bilhassa de ameliyattan sonra uzun müddet yatak istirahatinde olan bireylerde kan pıhtısı oluşma riski daha fazladır. Zira bacaklar uzun müddet yatay kaldığında toplardamar kan akışı durağanlaşır ve kan pıhtılaşmaya elverişli hale gelir. Tıpkı biçimde uzun seyahatlerde birebir durumda uzun müddet oturmak da bacaklardaki kan akışını yavaşlatır ve pıhtı için uygun ortamı yaratır.

Gebelik muhtemel riski artırıyor

Akciğer embolisinde gebelik kıymetli bir risk faktörüdür. Zira bebeğin rahim etrafındaki damarlara baskı yapması bacaklardaki kanın geri dönüşünü yavaşlatır. Kan akışındaki bu yavaşlık yahut kanın bacaklarda göllenmesi durumu pıhtı oluşmasına sebep olabilir.

Bu belirtilere sahipseniz dikkat

- Ansızın ortaya çıkan nefes darlığı,

- Yemek yerken yahut nefes alırken göğüste oluşan acı ve ağrı,

- Kanlı ve balgamlı öksürük,

- Sırt bölgesinde ağrı,

- Sistemsiz kalp atışı,

- Kol ve bacaklarda şişlik,

Teşhis ve tedavide nasıl bir yol izlenir

Akciğer embolisi çok tehlikeli bir hastalıktır münasebetiyle vaktinde müdahale hastalığın güzelleşmesinde kilit rol oynar. Zira akciğer embolisi erken fark edilirse kan sulandırıcı ilaçlar ile pıhtının koparak akciğere gitmesi engellenmiş olur. Teşhis usulü olarak bilgisayarlı tomografi ve nükleer tıp formüllerinden sintigrafi inceleme tercih edilir.

Şayet hasta yüksek risk kümesinde ise teşhis konur konmaz birinci iki hafta içinde tedaviye başlanır. Çoklukla pıhtı eritici ilaçlar kullanılır. Bu tedavinin yetersiz kaldığı durumlarda ise lokal anestezi ile kasıktan girilerek katater yardımıyla tıkanan atardamar temizlenir. Bu tedaviyi izleyen birinci 6 ay boyunca pıhtılaşmayı azaltıcı ilaçlar kullanılmalıdır. Şayet hasta risk kümesinde ise ve tekrarlama ihtimali yüksekse bu ilaçlar ömür uzunluğu kullanılabilir.