Hasta Hakları Yonetmeliği Yeni

Hasta Hakları



HASTA HAKLARI YONETMELİĞİ

Resmi Gazete, Tarih: 01081998; Sayı: 23420



BİRİNCİ BOLUM

Amac, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler

Amac

Madde 1 Bu Yonetmelik; temel insan haklarının sağlık hizmetleri sahasındaki yansıması olan ve başta Turkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda, diğer mevzuatta ve milletlerarası hukuki metinlerde kabul edilen hasta haklarını somut olarak gostermek ve sağlık hizmeti verilen butun kurum ve kuruluşlarda ve sağlık kurum ve kuruluşları dışında sağlık hizmeti verilen hallerde, insan haysiyetine yakışır şekilde herkesin hasta haklarından faydalanabilmesine, hak ihlallerinden korunabilmesine ve gerektiğinde hukuki korunma yollarını fiilen kullanabilmesine dair usul ve esasları duzenlemek amacı ile hazırlanmıştır

Kapsam

Madde 2 Bu Yonetmelik; sağlık hizmeti verilen resmi ve ozel butun kurum ve kuruluşları, bu kurum ve kuruluşlarda veya bunların dışında hizmete katılan her kademedeki ve unvandaki ilgilileri ve hizmetten faydalanma hakkını haiz olan butun fertleri kapsar

Hukuki Dayanak

Madde 3 Bu Yonetmelik; 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'nun 9 uncu maddesinin (c) bendine ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığı'nın Teşkilat ve Gorevleri Hakkında Kanun Hukmunde Kararname'nin 43 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır

Tanımlar

Madde 4 Bu Yonetmelik'te gecen deyimlerden;

a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığı'nı,

b) Hasta: Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan kimseyi,

c) Personel: Hizmetin, resmi veya ozel sağlık kurumlarında ve kuruluşlarında veya serbest olarak sunulmasına bakılmaksızın, sağlık hizmetinin verilmesine iştirak eden butun sağlık meslekleri mensuplarını ve sağlık meslekleri mensubu olmasa bile sağlık hizmetinin verilmesine sorumlu olarak iştirak eden kimseleri,

d) Sağlık kurum ve kuruluşu: Milli Savunma Bakanlığı'na ait olanlar haric olmak uzere, sağlık hizmeti verilen resmi veya ozel butun kurum ve kuruluşlar ile tababet icra edilen butun yerleri,

e) Hasta hakları: Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan fertlerin, sırf insan olmaları sebebiyle sahip bulundukları ve TC Anayasası, milletlerarası andlaşmalar, kanunlar ve diğer mevzuat ile teminat altına alınmış bulunan haklarını,

ifade eder

İlkeler

Madde 5 Sağlık hizmetlerinin sunulmasında aşağıdaki ilkelere uyulması şarttır:

a) Bedeni, ruhi ve sosyal yonden tam bir iyilik hali icinde yaşama hakkının, en temel insan hakkı olduğu, hizmetin her safhasında daima gozonunde bulundurulur

b) Herkesin yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkını haiz olduğu ve hicbir merci veya kimsenin bu hakkı ortadan kaldırmak yetkisinin olmadığı bilinerek, hastaya insanca muamelede bulunulur

c) Sağlık hizmetinin verilmesinde, hastaların, ırk, dil, din ve mezhep, cinsiyet, siyasi duşunce, felsefi inanc ve ekonomik ve sosyal durumları ile sair farklılıkları dikkate alınamaz Sağlık hizmetleri, herkesin kolayca ulaşabileceği şekilde planlanıp duzenlenir

d) Tıbbi zorunluluklar ve kanunlarda yazılı haller dışında, rızası olmaksızın kişinin vucut butunluğune ve diğer kişilik haklarına dokunulamaz

e) Kişi, rızası ve Bakanlığın izni olmaksızın tıbbi araştırmalara tabi tutulamaz

f) Kanun ile musaade edilen haller ile tıbbi zorunluluklar dışında, hastanın ozel hayatının ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz



İKİNCİ BOLUM

Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı

Adalet ve Hakkaniyete Uygun Olarak Faydalanma

Madde 6 Hasta,adalet ve hakkaniyet ilkeleri cercevesinde sağlıklı yaşamanın teşvik edilmesine yonelik faaliyetler ve koruyucu sağlık hizmetleri de dahil olmak uzere, sağlık hizmetlerinden ihtiyaclarına uygun olarak faydalanma hakkına sahiptir Bu hak, sağlık hizmeti veren butun kurum ve kuruluşlar ile sağlık hizmetinde gorev alan personelin adalet ve hakkaniyet ilkelerine uygun hizmet verme yukumluluklerini de icerir

Bilgi İsteme

Madde 7 Hasta, sağlık hizmetlerinden nasıl faydalanabileceği konusunda bilgi isteyebilir Bu hak, hangi sağlık kuruluşundan hangi şartlara gore faydalanılabileceğini, sağlık kurum ve kuruluşları tarafından verilen her turlu hizmet ve imkanın neler olduğunu ve muracaat edilen kuruluşta verilen sağlık hizmetlerinden faydalanma usulune oğrenme haklarını da kapsar

Butun sağlık kurum ve kuruluşları, hastayı birinci fıkra uyarınca bilgilendirmek icin yeterli teknik donanımı haiz birimi oluşturmak; bu birimde, hastaya kesin ve yeterli bilgi verebilecek nitelik ve ehliyete sahip personeli daimi olarak istihdam etmek ve hastanın ihtiyacı olan birimlere kolayca ulaşabilmesini temin etmek uzere, kuruluşun uygun yerlerinde bilgilendirici tabela, broşur ve işaretler bulundurmak gibi tedbirleri almak zorundadırlar

Sağlık Kuruluşunu Secme ve Değiştirme

Madde 8 Hasta; tabi olduğu mevzuatın ongorduğu usul ve şartlara uyulmak kaydı ile, sağlık kurum ve kuruluşunu secme ve sectiği sağlık kuruluşunda verilen sağlık hizmetinden faydalanma hakkına sahiptir

Mevzuat ile belirlenmiş sevk sistemine uygun olmak şartı ile hasta sağlık kuruluşunu değiştirebilir Ancak,kuruluşu değiştirmenin hayati tehlikeye yol acıp acmayacağı ve hastalığının daha da ağırlaşıp ağırlaşmayacağı hususlarında hastanın tabip tarafından aydınlatılması ve hayati tehlike bakımından sağlık kuruluşunun değiştirilmesinde tıbben sakınca gorulmemesi esastır

Acil vak'alar dışında, herhangi bir sosyal guvenlik kuruluşuna bağlı olup da mevzuatın ongorduğu sevk zincirine uymayanlar aradaki ucret farkını kendileri karşılar

Hastanın sağlık kuruluşunda kalmasında tıbben fayda bulunmayan veya bir başka sağlık kuruluşuna nakli gerekli olan hallerde, durum hastaya veya 15 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kişilere acıklanır Nakilden once, gereken bilgiler nakil talebinde bulunulan veya tıbben uygun gorulen sağlık kuruluşuna, sevkeden kuruluş veya mevzuatla belirlenen yetkililerce verilir Her iki durumda da hizmetin aksamadan ve kesintisiz olarak verilmesi esastır

Personeli Tanıma, Secme ve Değiştirme

Madde 9 Hastaya talebi halinde, kendisine sağlık hizmeti verecek veya vermekte olan tabiplerin ve diğer personelin kimlikleri, gorev ve unvanları hakkında bilgi verilir

Mevzuat ile belirlenmiş usullere uyulmak şartı ile hastanın, kendisine sağlık hizmeti verecek olan personeli serbestce secme, tedavisi ile ilgilenen tabibi değiştirme ve başka tabiplerin konsultasyonunu istemek hakkı vardır

Personeli secme, tabibi değiştirme ve konsultasyon isteme hakları kullanıldığında, mevzuat ile belirlenen ucret farkı, bu hakları kullanan hasta tarafından karşılanır

Oncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme

Madde 10 Sağlık kuruluşunun hizmet verme imkanlarının yetersiz veya sınırlı olması sebebiyle sağlık hizmeti talebi zamanında karşılanamayan hallerde, hastanın, oncelik hakkının tıbbi kriterlere dayalı ve objektif olarak belirlenmesini istemek hakkı vardır

Acil ve adli vak'alar ile yaşlılar ve ozurluler hakkında oncelik sırasının belirlenmesinde ilgili mevzuat hukumleri uygulanır