Haya nın Erimesi

Haya; Özü fıtratta olan, insana imanla birlikte verilen, iman arttıkça kendiside ve etkisi artan, iman azaldıkça, kendisi ve etkiside azalan bir örtüdür Haya, insanı insan eden, insanı olgun eden bir duygudur Haya insanın manevî süsü, Allah'ın insanda görmek istediği en güzel haldir

Haya, aynı zamanda Allah'ın insanda görmek istemediği her türlü kötü huydan da uzak durmak, arınmaktır

Hz Peygamberin (sav) hayaya çok ehemmiyet vermiş ve Haya imandandırdemiştir (Buhari)

Birşey imandan ise, onu korumak esasında imanı korumaktır Aynı zamanda onun yıpranması ve erimesi, imanın yıpranması ve erimesi anlamına gelir Dolayısı ile hayanın çokluğu imanın güçlülüğüne, hayanın zayıflığı ise imanın zayıflığını gösterir Yine Efendimiz, Utanmıyorsan dilediğini yapabilirsin(Buhari) hadisi, hayanın yani utanma duygusunun bizi birçok yanlıştan ve batıldan koruyacağı haber veriyor Utanma duygusu insanı tutan en erdemli duygudur Bu duygu erimeye başlamış ise, müminlerde önce yanlışta normalleşme, sonra yaptığının doğruluğuna inanma, sonra onu savunma ve daha sonrada onun bir inanç ve iman haline getirme duygusu yer alır Demek ki hayanın korunması sonuç itibariyle imanın ve onun uzantısı olan amellerin, ama aslında ahiretin korunması anlamına gelir Ümmet içersinde ilk öne kalkacak duygulardan bitaneside hiç şüphesiz haya duygusudur Bir insanın iman etmeden önceki hayatında, eğer fıtratıda bozulmuşsa utanma duygusunu onda bulmak münkün değildir Ancak iman kişinin içine aktıkça, ona imanla birlikte haya duygusuda verilir ki imanını korusun, onu güzel bir elbise gibi üstüne örtsün

HAYA NEDEN ERİR?

Bir şeyi güçlendiren durumun (halin) zıddı, onun erimesine zayıflamasına yol açan durumdur İman ile haya arasında direk bir bağlantı olduğuna göre, imanın zayıflamasına yol açan şeyler, hayanın erimesinede yol açar Dolayısı ile eğer iman erimiş ise hayada erir, iman güçlenirse hayada güçlenir

1) NEFSİ ŞIMARTARAK YAŞAMAK

Nefis, herzaman canını istediği nefisşeyleri ister Bu kişinin hayasını yaralayan, hatta çok ileri gidildiğinde hayanın yırtılmasınayol açanda nefsin şımartılmasıdır Bu durum insanın nefsine verdiği tavizlerle başlar, nefsine mutlak anlamda tabi olduğunda son bulur Güzel bir hayanın başlangıcı, gençlik çağlarında başlar Yine bozulmanın temelide, gençlik yaşlarında başlar

Bu bozulmanın önüne geçebilmek için, haya ve edep örtüsünün kişinin üzerinden hiç çıkarılmaması gerekir Haya, hem nefsin arzularına karşı kişiyi korur, hemde olgun bir şahsiyete sahip olması vesile olur Hemde kişinin Allah indinde iyilerden (salihlerden) yazılmasına yol açar Nefsini şımartmadan yaşayıp, haya örtüsünü bürünenlere selam olsun

2) KOMPLEKSLERLE YAŞAMAK

İnsan aklı sürekli kıyaslama yaparak çalışır Ve insan kendisini çoğu kez, kendi dışındaki insanlarla kıyaslayarak ve onlara özenerek özdeşleştirir Peygamber efendimiz bu nu çok iyi bildiğinden, sahih bir hadisinde Dünyevî konularda sizden daha aşağıdakilere bakın, Uhrevî konularda ise sizden daha yukardakilere bakındiyor Çünki hayata sürekli bu şekilde bakan insanda zihni yenilmişlik duygusu kendisinden uzaklaşacak ve olgun şahsiyet oluşmaya başlayacaktır

3) MÜMİNLERLE BİRLİKTE OLMAMAK

Mümin müminin aynasıdırKişi müminlerle birlikte oldukça kendisine ve davranışlarına çeki düzen verir ve ruhunda hayanın mayalanmasınayol açar Ancak bir sebeple müminlerden ayrılmaya başlayanlarda, artık birlikte olduğu insanların davranışları, ahlakı ve hayası onada sinmeye başlar Bu çoğunlukla gençlik yıllarında arkadaş çevresi arasında başlar İnsan kimlerle birlikte olduğuna ve oturup kalktığına dikkat etmeli Çünkü veciz bir sözde söylendiği gibi Üzüm üzüme baka baka kararırAklı, kalbi ve hayatı müminlerle birlikte olanlara selam olsun

HAYA NASIL GÜÇLENDİRİLİR?

Hayanın sebebi imandır İman zayıflarsa hayada zayıflar İman güçlenirse hayada güçlenir O yüzden hayanın güçlenmesi için, önce imanın gözden geçirilmesi gerekir Çünki güçlü bir imanda zayıf bir haya olmaz İmanın güçlenmesi ise imanı zayıflatan deliklerin tıkanması ile baylar

1) ARKADAŞ SEÇİMİNE DİKKAT ETMEK

İnsan çevresiyle büyür Ve çevresindeki bir çok şeyde insanın içinde büyür İnsan eğer yanlış yerdeyse, yanlışlar onda toplanmaya başlar Eğer doğru yerdeyse doğrular onda toplanmaya başlar Olgun bir haya imana ve sonuçta olgun bir şahsiyete ulaşmak için kişi doğrularla birlikte olmalıdır

Hz Peygamber Kişi arkadaşının dini üzeredirhadisini iyi okumamız gerekir Arkadaş insana bazen iyilikler aşılar Ama bazende kötülükler

Bir mümin hiç bir zaman edilgen olmamalıdır Ama her zaman etken olmalıdır Çünki kötülükler bulaşıcı olduğu gibi iyiliklerde bulayşıcıdır

2) KUR'AN'I DÜŞÜNEREK OKUMAK

Kur'an kalplere şifadır Kur'an kişinin ahlakını düzeltir Kur'an anlayışını düzeltir Kur'an kişiyi Allah'a yaklaştırır Kur'an kişiyi ahirete hazırlar ve Kur'an insana olgun bir şahsiyet ve haya duygusu verir Sürekli ve düzenli olarak Kur'an düşünerek okuyanlarda, iyi bir haya ve güzel bir ahlak oluşur

Kur'an ahlakı aynı zamanda, HzPeygamberinde ahlakıdır O yüzden her mümin mutlaka Kur'an ahlakını üzerine almalı, olgun bir şahsiyete ulaşmalıdır!

3) EĞİTİM SOHBETLERİNE DEVAM ETMEK

Hz Peygamber sahih bir hadiste Ya öğrenen olun, ya öğreten Üçüncüsü olmayın yoksa helak olursunuzdiyor Bu açık bir mesaj önemli bir uyarıdır Bir müslümanın olgun bir imana ve onun sonucu olan olgun bir hayaya nasıl sahip olacağına işaret eden onun yerini ve yöntemini gösteren bir hadistir

Bir mümin özellikle gençlik yaşlarından itibaren eğitim sohbetlerine dahil oluyor ve bu konuda ısrarlı oluyorsa, Allah'ın izniyle o kişi Rahman katında iyiler ve salihler listesine yazılır O kişide edepli bir ruh (incelik) oluşmuştur Haya bir örtü salih amelse onun göstergesi ve meyvesidir

Eğitim sohbetleri, insanın dalgalı sularda gemisinin başı boş gitmemesi, içine su almaması, Rahman'ın istediği hedefe doğru varmasını mümkün kılan bir yol haritasıdır

Gençken eğitim sohbetlerine katılan birçok insanın, ilerleyen yıllarda hayatına katılan yeni şeylerle birlikte gözünü başka yerlere çevirir İşte kopmanın başladığı, normalleşmenin herkezgibileşmenin oluştuğu yer tamda burasıdır Kişi artık dersleri aksatır olmaya başlamıştır Kitap okuma oranı iyice aşağılara düşmüştür Artık namazlarından eski hazzı alamaz olmuştur Nafileleri iyice terkeder duruma gelmiştir Tüm bunların kişide kaldıracağı ilk duygu huşudurdaha sonra ise haya

Allah'ın ve onun güzel kullarının yanında olup imanını ve hayasını muhafaza edenlere selam olsun

HAYALI İNSANLARIN ÖZELLİKLERİ

İmanları yüksek ve kavi olur
Amelleri zarif ve huşulu olur
Sözleri tatlı ve derin olur
Davranışları yumuşak ve hikmetli olur
Üstüne başına ve hareketlerine çok dikkat ederler
Sürekli düzenli Kur'an okurlar
Allah'ı ve dinini herşelden çok severler
Hz Peygamberi ve Ehli beytini canından çok severler
Utanma duyguları çok yüksektir
Az ve öz konuşurlar
Kahkahayla gülmezler
Nefislerini asla şımartmazlar
Fazla yemez, fazla konuşmaz ve fazla uyumazlar
Okumaya ve düşünmeye düşkündürler
Sahabi olmaya gayret ederler
Ahirete bakarak yaşarlar
İnsanlara bakarak yaşamazlar
İnfaka çok düşkündürler
Yardımlaşmayı çok severler
Ehliyle iyi geçinirler
İnsanları kırmazlar
Hayvanlara eziyet etmezler
Sahip olduğu hiçbirşeye gerçekte kendi malı gibi bakmazlar
İyiliği ve güzelliği severler
Çirkinlikten ve utanmazlıktan uzak dururlar
Allah'ı önemsiyerek yaşarlar

İmanlı, şahsiyetli ve hayalı olarak yaşayanların yolu açık olsun

Allah'ı unutmadan yaşayanlara selam olsun