Her kadının temel ihtiyacı: Kendine ait bir oda

Gençliğinde günlük tutardı. Çoğunlukla birlikte olduğu Lucian Freud hakkında kanılarını, hislerini yazardı. Tanıştıklarında Celia Paul 18 yaşında, ayrıldıklarında 28… Ortalarındaki bağın ismi oğulları Frank Paul… Fotoğraf ona söz özgürlüğü veriyordu, yavaş yavaş düzyazının, şiirin ve bütün sözcüklerin yerini alıyordu…

Lucian Freud 2011’de öldü ve Celia Paul onun akabinde Ressam ve Model başlıklı bir fotoğraf yaptı. Bu başlık Lucian’ın kendisini resmettiği en son ve tıpkı isimli tablosuna bir göndermeydi…

1959’da İngiltere’de doğan Celia Paul, Slade School of Fine Art’tan mezun oldu… Lucian Freud ile konuk öğretim üyesi olarak geldiği bu okulda tanıştılar…


Slade’e gelmeden evvel Devon’da yaşıyordu. Babası Exmoor kıyısında dindar bir topluluk olan Lee Manastırı’nın başındaydı. “Çevrenin hoşluğu beni sanatçı olmaya özendirdi; sanata yönelmemin bir başka nedeni de şahsî alanımın eksikliğiydi: Cemaatle yaşıyor, yemeklerimizi cemaat üyeleriyle birlikte yiyorduk. Oraya taşındığımızda yatılı kız okuluna gönderildim, okulda da kendime ilişkin bir alanım yoktu. Fotoğraf benim içsel dünyamı müdafaamın ve denetim etmemin bir yolu oldu” diyor.

Ormanda ve kıyıda yürürken objeler topluyor. Kol kesimleri, karga kanadı, yaban arısı yuvası, paslanmaz makine kesimlerini kendine nazaran yerleştirip natürmort fotoğraflarında kullanıyordu. Obsesif bir ısrarla fotoğraf yapıyordu.

Eserleri çok sayıda memleketler arası stantta gösterildi… British Museum, National Portrait Gallery, Victoria and Albert Müzesi, Metropolitan Müzesi’nin de ortalarında olduğu pek çok koleksiyonda yapıtları yer alıyor. Hala Londra’da yaşıyor.

Yapı Kredi Yayınları’nın Mine Haydaroğlu çevirisiyle okurlarıyla buluşturduğu ‘Otoportre’ Celia Paul’ün birinci kitabı.

Kitapta, hocası, sevgilisi, sanat seyahatindeki rehberi ve çocuğunun babası Lucian Freud ile yaşadıklarını da tüm açıklığıyla anlatıyor Paul.

Doğduğu mesken, çocukluğu, bir çeşit kendini tanıma idmanı üzere duran günlükleri ve bir bayan olarak sanat dünyasında var olmanın öyküsünü de okuyacaksınız 'Otoportre’de… Paul’ün, açık lisanıyla derinliğine inmemize müsaade verdiğini söyleyebilirim.

Önsözünde şöyle diyor:

“Tarih boyunca bayanlar çoğunlukla sanatkardan fazla sanatın konusu olarak görülmüşler. Bayanların kendilerini yaşadıkları deneyime adamaya doğal eğilimleri, sessiz sakin kalma yetenekleriyle de birleşince pek çok bayan büyük erkek sanatkarlara büyük ilham perileri olmuşlar. Bayan sanatçı olarak bir strateji belirlemek gerekiyor: Ben kendi başıma buyrukluğumu korumak için sonlar koymaya gerek duydum. Virginia Woolf’la birebir fikirdeyim; bayan sanatkarın ‘kendine ilişkin bir oda’sı olması temel, hayati bir ihtiyaç…”

Genç bayan sanatkarların kendilerini söz etmekte yaşadıkları problemleri Celia Paul’ün anılarıyla içselleştirmek mümkün…

‘Otoportre’ şaşırtan derecede dürüst bir kitap… Tavsiye ederim.