Her Yönüyle Otizm

Otizm
Kendi dünyalarında yalıtılmış (izole) otizmli bireyler, ayrı ve uzakta gözükürler ve başkaları ile hissi bağlar oluşturmazlar Bu hayret verici beyin bozukluğu olan bireyler dağıtılmış belirtiler ve engeller göstermesine karşın, birçok öteki insanların düşüncelerini, duygularını ve gereksinimlerini kavrama yetisine sahip değildir Çoğunlukla, dil ve akıl en ince ayrıntısına kadar gelişmemiştir, irtibat ve sosyal ilişkilerde zorluk yaşamalarına niçin olur Otizmli çoğu kişi sallanma ya da başını dövme gibi tekrarlayıcı aktivitelerle uğraşır veya her gün fakat alışmış oldukları rutinleri alışkın tarzda tekrar ederler Bazıları ses, dokunma, görüş ve kokuya acı verecek derecede duyarlıdır

Otizmli bireyler çocuk gelişiminin tipik aşamalarını takip etmezler Bazılarında gelecekteki soruna ait ip uçları doğumdan itibaren gözlenebilir Çoğu olguda, problemler yaşıtı çocuklarla karşılaştırıldığında daha fark edilir ışık halkası gelir Diğer çocuklar gelişimlerini devam ettirirken, bu çocuklar 1836 ncı aylar arasında bir anda insanları reddetmeye başlarlar, yabancı gibi davranmaya başlarlar, kazanmış oldukları dil ve sosyal becerileri kaybederler

Annebaba gibi hoca ve bakım verici de otizmli çocuk veya yetişkinle iletişim ve temas kurma çabalarında hüsran yaşayabilir Aralıksız tekrarlayıcı davranışları ile uğraşırken, size aldırmıyormuş gibi hissedebilirsiniz İç gereksinimlerini tuhaf yollarla açıklama etmesi sizde hayal kırıklığı yaratabilir Çocuğunuz hakkında hayalleriniz ve ümitlerinizin gerçekleşmemesi sizi üzebilir

Günümüzde bu çocukların sosyal, dil ve akademik becerilerini iyileştirmek için yardımcı metotlar vardır Erişkin otizmli bireylerin %60 dan fazlası yaşamları baştan başa bakıma gereksinin duymalarına karşın, günümüzde bu kişiler için uygun takviye yanına, bu bireylerde muhakkak alanlarda iş edindirme ve topluma katma yönünde girişimler vardır

Otizme dünyanın her uygun her bölgesinde gözlenir Bütün halk, din ve idareli düzeylerde gözlenir Çocuklukta başlar, her 1000 kişiden 12 sini etkiler, erkeklerde kızlara oranla 34 defa daha sık gözlenir Bozukluk gözlenen kızlar daha ağır belirtiler göstermeye ve daha düşük akıl düzeyine sahip olmaya eğilimlidir Otizm aileyi ve toplumu öbür alanlarda bir yönüyle etkilemektedir

Problemi Anlama

Otizm Nedir?
Otizm, bireyin irtibat, başka insanlarla iletişim ve çevreye yerinde tepkisini engelleyen bir beyin bozukluğudur Bir Takım otizmli bireyler nispeten yüksek işlevlidir, hitabe ve zekaları sağlamdır Diğerleri mental retarde, gürültüsüz ve ciddi dil gelişim gecikmeleri gösterirler Bir kısmının tekrarlayıcı ve bayağı us tarzları vardır

Otizmli bireylerin hepsi adamakıllı benzer semptom ve eksiklikler göstermemesine karşın, yordanabilecek tarzda davranışı etkileyen sosyal, iletişim, motor ve duyusal problemler sergilerler

Otizmli Olan ve Olmayan Bebeklerin Davranışlarındaki Farklılıklar
Otizmli Bebekler
Bayağı Bebekler

Irtibat

Göz temasından kaçınırlar

İşitmiyormuş gibi gözükürler

Dil gelişimi başlar, aniden hitabe duraklar



Annenin yüzünü araştırılar

Seslerle kolayca uyarılabilirler

Kelime sayısı gittikçe artar ve gramere uygun yararlanma başlar


Sosyal İlişkiler

Başkalarının farkında olan değillermiş gibi davranırlar

Kışkırtılmaksızın başkalarına karşısında fiziki saldırır

Kabuğunda yaşıyordur, girmek zordur

Annesi odadan ayrıldığında ağlar, yabancıların yanında vesvese duyarlar

Acıktığında veya hayal kırıklığı durumlarında keyifsiz olur

Tanıdık yüzleri tanır ve gülümser




Çevrenin Araştırılması

· Tek bir şey ya da etkinlik üstünde takılıp kalırlar

· Sallanma ya da el çırpma gibi olağandışı eylemler yaparlar

· Oyuncakları koklar veya yalarlar

· Yanık ve sıyrıklarda duyarsız olabilir, elini gözüne sokma gibi kendini yaralayıcı davranışları olabilir
Bir alımlı nesne veya etkinlikten diğerine geçiş yaparlar

Nesnelere ulaşmak için vücudunu amaçlı kullanırlar

Oyuncakları inceler ve oyun oynarlar

Doyum ararlar, acıdan kaçınırlar



Not: Yukarıdakiler gözlenebilecek belirtileri göstermektedir Uzman değerlendirmesi olmadan, teşhis hazırlamak için tatmin edici değildir

Sosyal Belirtiler
Başlangıçtan beri çoğu bebek sosyal varlıklardır Yaşamın birincil dönemlerinde, bebek insanlara gözlerini diker bakar, sese yönelir, kendini sevdirmek için bir parmağı yakalar ve hatta gülümser

Bunların aksine birçok otizmli çocuk hergün oysa insan iletişimindeki alış verişi öğrenmede büyük güçlük yaşarlar Bebekliğin ilk birkaç ayında bile, çoğu otizmli iletişime girmez ve göz temasından kaçınırlar Yalnız olmayı seçim ediyorlarmış gibi gözükürler Kişilerin sevgi ve sıcaklık gösterisine direnç gösterebilir ya da kucaklama ve sarılmaya pasif katılım gösterirler Daha sonraları sevgi ve kızgınlığa arada bir tepki gösterirler Öteki çocuklardan farklı olarak anne babalarından ayrıldığında bıkkınlık duymaz ya da anne baba geri döndüğünde rahatlamazlar Çocuklarının kendilerine sarılması, oyun oynama ve öğrenme gibi etkinliklerini bekleyen anne baba cevap alamayınca düş kırıklığına uğrarlar

Otizmli bireyler başkalarının hislerini ve düşüncelerini anlayış ve yorumlamada da güçlük çekerler Gülüş, göz kırpma ve yüz buruşturma gibi örtülü sosyal ipuçlarını çok eksik anlarlar Oturup kucağınızı açar ve “buraya gel jestleri yapıldığında anlamakta güçlük çeker Jestler ve yüz ifadelerini yorumlayamaz ve sosyal kelimelerde şaşırma gösterebilirler

Bu problemlere ilaveten, otizmli bireyler başkalarının görüş açısından birşeye bakmada güçlük çekerler bu nedenle başka kişilerin eylemlerini anlayamaz ve yorumlayamazlar

Bir Takım otizmli bireyler zaman zaman bedenen kavgacı olmaya eğilimlidir, sosyal ilişkileri kurmaları bunların daha zordur Bazıları özellikle alışık olmadığı, uyarıldığı ortamlarda ya da sinirlenip hayal kırıklığına uğradığında kontrolü kaybederler Eşyaları kırar, başkalarına saldırır ve kendilerine zarar verebilirler Mesela Bölge, kızdığında ya da reddedildiğinde ısırıyor ve tekme atıyordu Paul pencereleri kırıyor, eşyaları fırlatıyordu Bu çocuklar keza kendine zarar verici davranışlar, başlarını vurma, saçlarını çekme ve kollarını ısırma davranışları gösterebilirler

*