Sözcü gazetesi müellifi Çiğdem Toker, AKP iktidarının bir yıl içinde bütçe açığı varsayımlarının nasıl daima üst çekildiğini köşesine taşıdı. 2019 bütçesi görüşülürken bütçe açığı varsayımının 80 milyar 616 milyon lira olduğunu ve bu kestirimin 9 ayda boşa çıktığını belirten Toker, Yeni İktisat Programı’na nazaran bu sayının 125 milyar liraya yükseldiğine dikkat çekti.
TBMM’de başlayacak bütçe görüşmeleri öncesi yıl sonu için bütçe açığı varsayımının 139 milyar lira olduğunun altını çizen Toker, Merkez Bankası’nın ihtiyat akçesine karşın bütçe açığının kapatılamadığını vurguladı.
Sözcü gazetesi müellifi Çiğdem Toker’in “Bütçe açık tahmini” başlıklı yazısının ilgili kısmı şöyle:
“2020 yılı bütçe yasası görüşmeleri TBMM'de başladı. Bütçe açığı kestirimi 139 milyar TL olarak öngörülüyor.
Bu maksat pek inandırıcı değil. İçinde bulunduğumuz 2019 yılı bütçe açık varsayımı konusunda hesaplar çoktan ve çok şaşmış durumda, hangi 2020?
Çabuk unutuyoruz. 2019 bütçesi TBMM'ye sunulurken bütçe açığı, 80 milyar 616 milyon TL olarak iddia edilmişti.
Bu resmi öngörü, yılın dokuzuncu ayında 85 milyar TL ile darmadağın oldu.
Yeni İktisat Programı/Orta Vadeli Program'da gördük ki bu yıl sonu için bütçe açığı kestirimi 125 milyar TL'ye yükseltilmiş.
Latife değil; 45 milyar TL'lik bir farktan bahsediyoruz,
Üstelik bu 45 milyar TL artış da “organik” değil. Sayılar gerçeği tam yansıtmıyor. Ortada bir de Merkez Bankası'ın “kefen parası” diye anılan yedek akçesi devreye sokuldu. Bunun için yasa değişikliği yapıldı.
O nedenle her ne kadar maliye siyasetinin temel maksadı mali disipline kararlılıkla devam diye ilan edilse de, Merkez Bankası faiz indirimi için baskı altına alınsa da enflasyonun nedenleri ortadan kalkmadıkça bütçe açığı varsayımı tutmayacaktır. Bakın bütçe münasebetinden kontaklı bir örnek verelim. Kamu özel işbirliği (KÖİ) projelerinde döviz üzerinden sermaye şirketlerine garanti verildiğini biliyorsunuz.
Bu bilgi ışığında olağanda şu tabir, bütçe açığı bakımından çok manalı olabilirdi: “KÖİ uygulamalarında aktifliği ve verimliliği, ekonomikliği ve bütünlüğü sağlayacak çerçeve bir düzenleme yapılacaktır. Bu kapsamda KÖİ projeleri, kamu yükümlülükleri ve bütçe istikrarları dikkate alınarak planlanacak ve yürütülecek, yatırımların gerçekleştirilmesinde maliyet aktifliğinin sağlandığı durumlarda kullanılacaktır.”
Emsal sözlerin yıllardır tekrarlandığını ve hiçbir şey yapılmadığını biliyorsanız bu taahhüdün hiçbir kıymeti kalmıyor.”