İlaçların Sınıflandırılması

İlaçların Sınıflandırılması nedir
İlaçların Sınıflandırılması hakkında veri

İlaçların Sınıflandırılması

İlaçlar 4 şekilde sınıflandırılır

1 Farmakolojik Özellikleri
2 Kimyasal yapilari
3 Hedef sistemler
4 Etki ettigi bölge

Farmakalojik Özelliklere Kadar Siniflandirma

Ilaclarin etki etme özelligine göre siniflandirilmasinin en büyük avantaji şayet de, bir fizyolojik sorun icin kullanilabilecek ilaclarin tümünü gösterebilmesidir Lakin, şunun da vurgulanmasi gerekir ki bu sekilde yapilan bir siniflandirmada yer alan ilaclar cok genis ve degisik cesitlilik göstermektedir Cünkü fizyolojik bir bozuklugun tek bir bertaraf etme yöntemi yoktur Tek bir hedefe ulasmak icin bir cok farkli biyoloji ile ilgili yolak kullanilabilmektedir ve bu da örnegin her cins agri kesicinin ayni etkiyi yaptigi kanisina vardirabilir fakat iyice yanlis olan bu kani, farkli biyolojik etkilerin ayni sonuca hizmet edebiliyor oldugunun vurgulanmasi ile ortadan kaldirilabilinir

Bu cins siniflandirmada yasanan önemli bir sorun da, bazi ilaclarin tek bir etkisinin olmamasidir

Bu nesil siniflandirmaya misal olarak ilaclar, analjezikler, antibiyotikler, antiinflamatoriler, antidepresanlar, anabolikler, anestetikler vsvs

Ileride baska bir yazida umarim bu cins siniflandirmada kullanilan yukaridaki gibi isimleri teker teker aciklamaya calisacagim


Kimyasal Yapisina Göre Siniflandirma

Bir cok ilac yapisina bakildiginda da ayni organik iskelete sahip oldugu görülmektedir ancak bu da ilaclari bu sahip olduklari iskelete göre isimlendirilmesi kolayligini saglamaktadir
Misal vermek gerekirse, barbitüratlar, penisilinler, katekolaminler, steroitler, vsvs

Bu nesil siniflandirma, bazi durumlarda aynı yapilara sahip olan ilaclarin aynı etkiler göstermesinden (penisilin türevleri olan amoksisilinler, ampisilinler, okzasilinler, nafsilinler vs)

dolayi oldukca kullanislidir fakat bir böylece da tehlikelidir fakat ara sıra cok aynı iskelete sahip olsalar bile ilaclarin etkileri cok cok farkli olabilmektedir Örnegin barbitüratlar, birbirlerine cok benzerler fakat cok farkli kullanim alamlari vardir ilac olarak

Ayni sey steroitler icin de gecerlidir Ve sunu da eklemeden edemeyecegim, bircok ilaclar vücutta farkli yerlere tesir gösterirler yani birden artı farmakolojik etkiye sahiptirler Bu da siniflandirmanin ara sıra ne kadar zor oldugunu gösteriyor


Amaç Sisteme Kadar Siniflandirma

Bu durumda, ilaclar vücutta tesir ettikleri bölgelere göre siniflandirilirlar Örnegin, sinirileticiler, antihistaminikler, kolinerjikler gibi
Bu siniflandirma diger ilk iki siniflandirmaya tarafından daha spesifik bir siniflandirmadir ve vücutta nerelere etki ettigi anlasilmaktadir ilacin Ancak yine de bu sistematigin de degisik yönleri vardir Sonucta tesir edilen alan de kendi icinde bir sistemdir ve farkliliklar gösterir Örnegin bütün antihistaminiklerin benzer moleküller olacagi düsünülebilir fakat histamin sentezi sirasinda bir cok basamak oldugu icin degisik ilaclar degisik basamaklar icin etki gösterebileceginden yapilari da farkli olacaktir

Tesir Ettigi Bölgeye Tarafından Siniflandirma

Bu yukaridaki siniflandirmaya göre daha spesifiktir ve ilaclarin özellikle hangi enzime, enzime grubuna ya da alicilara (receptor) etki ettigine tarafından gruplandirilirlar Örnegin, antikolinesterazlar, asetilkolinesteraz enzimini durduran (inhibition) ilaclar grubuna verilen isimdir veya benim Prozac yazisinda yeturkmenin de MAO ve DAO yazisinda bahsettigi monoamin oksidaz inhibitörler de bu tür siniflandirma ile adlandirilmis ilaclara örnek olarak verilebilir

Bu siniflandirmadaki ilaclarin aynı yapilar bekleyebiliriz zira özellikle hangi aliciya ve enzime tesir ettigi belirlidir

genellikle tüm bu siniflandirmalarda da görüldügü gibi ilaclarin siniflandirilmalari bile yeterince karmasik ve bir acidan da bir pek zevklidir Farmakolojik özelliklerine tarafından ilaclarin siniflandirilmasi konusunuda yukarida da söyledigim gibi daha detayli bir sekilde incelemeyi düsünüyorum *