Besin allerjileri günümüzde bütün dünyayı etkileyen ve her geçen gün çoğalan bir sağlık durumu sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır Dünya çapında değerlendiğimizde çocukların %6’sı, yetişkinlerin %34’ü, Türkiye'de ise çocukların %1’i, yetişkinlerin ise %28’i bir veya birkaç besine aleyhinde allerjik id Gad300250Gıda allerjilerinin dünya çapında genel anlamda yanlış tanımlandığını gösteren Beslenme Uzmanı Zeynep Sağlam Eryılmaz, gerçek beslenme allerjilerinin besinin proteinine karşısında vücudun bağışıklık sisteminin verdiği umulmadık reaksiyonlar olduğunun altını çiziyor Günümüzde en yaygın görülen besin allerjilerini ise; süt, yumurta, tahıl, ağaç yemişleri, yer fıstığı, balık, kabuklu deniz ürünleri ve soya olduğunu açıklıyorBeslenme Uzmanı Zeynep Sağlam Eryılmaz, bilhassa ülkemizde sık görülen ve çocuklarda fazla güvenli olmayan sağlık sorunlarına netice yol açabilecek inek sütü protein alerjisi hakkında önemli bilgiler veriyorEvde yaptığınız denemeler bebeğinizin ölümüne yol açabilir!Diyetisyen Zeynep Sağlam Eryılmaz, 3 yaşından minik çocukların takriben %2,5’unda inek sütü allerjisi mevcuttur ve bu allerji genel olarak hayatlarının birincil 1 yılı içerisinde başlar ve bu çocukların büyük bir çoğunluğu; birincil birkaç yıl içerisinde inek sütüne aleyhinde tolerans geliştirebilirler Lakin; inek sütüne karşısında tolerans gelişip gelişmediği mutlaka hekim göre yapılan kontrollerle belirlenmelidir Evde yapılan denemeler bebeğinizin ölümü ile sonuçlanabilecek ciddi reaksiyonlara neden olabilir İnek sütü allerjisi özellikle ülkemizde çoğunlukla karşılaşılan (her beş çocuktan birinde) laktoz intoleransı ile karıştırılmaktadırLaktoz intoleransı laktaz enzimi eksikliği veya yokluğu ile gelişen; süt ve ürünleri tüketimini takiben , bağırsaklardan süt şekerinin laktaz enzim yetersizliği veya yokluğuna ast olarak emilememesi veya eksik emilmesi sonucunda; aşırı karın ağrısı, gaz ve ishal reaksiyonları ile kendini gösterir İnek sütü allerjisi ise sütün karbonhidratı olan kaltoza karşı yok sütün proteinine karşısında gelişir bu nedenle laktoz oranı azaltılmış sütler veya da mamalar inek sütü allerjisi yer alan çocuklar için kullanılabilecek alternatifler değildirlerİnek sütü allerjisinde her besin allerjisinde olduğu gibi besinin proteinine aleyhinde gövde göre bahşedilen bir anormal yanıt vardır İnek sütünün içerisinde 20’yi aşkın proteinden özellikle 5 tanesinin allerjik özellikleri yüksektir Bunlar alfalaktaglobulin, betalaktoglobulin, kazein, sığır gamma globülin ve sığır albümindir Bunların içerisinde ise; allerjik özelliği en yüksek olan protein betalaktoglobulindir İnek sütü proteinleri inşa ve çeşitlilik olarak anne sütünden fazla faklıdır Anne sütünün whey proteini kazein protein oranı 6040 iken; inek sütünün oranı 2080’dirSüt çeşitleri ve içindeki beslenme değerleri nelerdir?İnek sütü allerjisi olan çocuklara öteki süt çeşitleri denenirken özenli olunmalıdır Örneğin; keçi sütü kalsiyum, potasyum, magnezyum, fosfor, klor, manganez ve A vitamini açısından zengin kaynaktır Bunun yanısıra inek sütüne göre daha küçük yağ kürecikleri içerir bu nedenle sindirimi inek sütüne göre daha kolaydır Ama; inek sütünün protein yapısı ile keçi sütünün protein yapısı birbirine fazla benzerdir ve allerjinin besinin proteinine olduğu göz önünde bulundurulduğunda inek sütü allerjisi olan çocuklar için şüphesiz iyi bir alternatif olarak düşünülmemelidir Bunun yanısıra keçi sütü folik asit yönünden fakirdir bu nedenle aşırı keçi sütü tüketiminin megoloblastik anemiye yol açabileceği unutulmamalıdırManda sütü ise; birçok ülkede yaygın bir şekilde kullanılmaktır Fakat; yapılan araştırmalar inek sütü allerjisi olan kişilerde çapraz reaksiyon verme olasılığının yüksek olduğunu göstermiştirDeve ve eşşek sütü ise anne sütüne protein yapısı bakımından benzerlikleri en yüksek olan iki süttür Ama; bulunabilirlikleri düşük olduğundan iyi bir alternatif olarak kabul edilmezlerPirinç sütüde inek sütü allerjisine bir alternatif olarak gösterilmektedir Fakat; düşük protein ve beslenme değeri sebebiyle iyi bir alternatif sayılamamaktadırİnek sütüne protein yapısı açısından aynı olmayan ve çapraz tepkime riski düşük olan (%1347) ve yüksek besin değeri içeriği ile iyi alternatif süt soya sütü veya soya içerikli ticari mamalardır Fakat; soya sütüne allerji olup olmadığı değerlendirilmeden kesinlikle kullanılmamalıdır Bu konu ile ilgili mutlaka allerji uzmanınıza danışılması gerekmektedirİnek sütü allerjisinde inek sütüne alternatif en iyi seçenek serbet amino asit içerikli elemental bebek mamalarının kullanımıdır Bu mamaların serbest amino asit içeriklerinden nedeniyle tadları ve kokuları kötüdür Ama; ilk önce bebeğinizin sizle benzer tadı ve kokuyu alamadığı tad alma ve koklama duyusunun az önce bütün olarak gelişmediğini ve bu mamanın onun büyümesi için elzem olan vitamin mineral ve proteinleri içerdiğini unutmayınız Bu mamaları hekim ya da beslenme uzmanınıza danışarak değişik şekillerde tadlandırabilirsinizEtiket okuma alışkanlığı manâlı!İnek sütünün bebeğinizin ölümü ile sonuçlanabilecek reaksiyonlara niçin olabileceği unutulmaması gereken bir gerçektir Unutulmaması gereken öteki bir gerçek ise; inek sütü allerjisinin inek sütünün içerisinde bulunan proteinlere karşısında olduğudur Bir besinin içeriğinde inek sütü bulunmasının önemli olduğu değin allerjik proteinlerin bulunmasının ya da herhangi bir besinin bu proteinlerle veya inek sütü ve ürünleriyle bulaş olmasıda aynı derecede önemlidir Gıda allerjilerinde birey anlayabilecek yaştaysa kendisi ve çevresinin; birey anlayabilecek yaşta değilse çevresinin özellikle ailesinin eğitimi majör ağırlık taşımaktadır Çare sürecinde ilk önce etiket okuma alışkanlığı kazanımının sağlanması en manâlı aşamadırAşağıda sıralanmış gıda ve beslenme öğeleri yer alan besinler şüphesiz tüketilmemelidir* Süt ve ürünleri ( peynir, yoğurt, kefir) * Bovin* ßlactoglobulin * Sodyum veya da kalsiyum kazeinat* ?lactoalbumin * Kaymak* Kazein * Krema* Kazeinat * Peynir altı suyu* Whey proteini * Tereyağ* Sığır albümin * Margarin* Sığır gamma globulin * Süttozu* Serum albumin Ve yarı beslenme ve besin öğeleri İçeriğinde inek sütü bulunabilecek bir takım besinler:* Süt tozu * Krep, omlet, pankek vb* Tüm peynir çeşitleri (tofu haricinde) * Sütlü ve şerbetli tatlılar* Yoğurt* Tereyağ* Laktozsuz veveya laktozu azaltılmış sütler * Margarin* Kefir * Kaymak* Probiyotik yoğurtlar * Tamamlanmış besinler* Krema ve kremalı içerikli bütün besinler * Ton balığı konservesi* Süt içeren soslar (beşamel sos, tartar sos vb) * Bir Takım probiyotik takviyeleri* Süt içerikli çorbalar * Bazı suplement takviyeleri ( bilhassa kalsiyum takviyesi)* Bebek mamaları ( inek sütüne özel mamalar ve soya içerikli mamalar hariç) * Bir Takım sakızlar* Bebek ekmekleri ve bisküvileri * Bir Takım salam çeşitleri* Bisküvi, kraker, gofret, çikolata vb * Benzeri hidrolize mamalar* Kek, poğaça, kurabiye vb