Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Normal şartlarda doğurgan çiftlerde tatmin edici sayıda ilişkide bulunulması halinde kadının her ay gebe kalma ihtimali % 25 civarında olduğu bilinmektedir Ancak bu oran bir sene sonunda % 85, iki yılın sonunda ise % 90 ’lara değin çıkmaktadır
Hamilelik, esasında kolay elde edilen bir şart gibi görünse de, oldukça karışık bir dizi olayın armoni içinde işlemesi ile gerçekleşir Fakat bir takım sağlık durumu problemleri bu doğaüstü olayın gerçekleşmesinde engel teşkil edebiliyor
Bilimsel olarak gebelik isteyen çiftlerde tüm denemelere karşın 1 sene süreyle hamile kalınamaması durumu, infertilite (kısırlık) olarak adlandırılır Hamile kalamamaya sebep olan sorunların erkek ve bayan arasındaki dağılımı adeta eşittir Bunun % 30 ’unun kadından, % 30 ’unun erkekten*ve kalan % 30 ’unun ise keza erkekten hem de kadından kaynaklanan sorunlar olduğuna*sinyâl edilmektedir bununla birlikte %10 ’luk kısımda infertiliteyi açıklayabilecek hiçbir neden bulunamamaktadır
İnfertilitede Kadın Faktörü
Yumurtlama Problemleri:*Kadının hamile kalmasında birincil şartlardan biri, kadının uyumlu adet görüyor olmasıdır Olağan koşullarda her ay yumurtalıklardaki yumurtalardan bir adam başına gelişip büyüyerek çatlar ve yumurtlama (ovulasyon) meydana gelir Derme Çatma ve anormal yumurtlama, kısırlığı yaratıcı nedenlerin %5 – %25 ’ini oluşturur
Yumurtlama problemleri aralıklı adet görme, hiç adet görmeme biçiminde olabileceği gibi sık adet görme biçiminde de kendini gösterebilir En sık karşılaşılan sorun da PCOS (Polikistik Over Sendromu)dur
Yumurtlama düzensizliğine niçin olan rahatsızlıklar arasında tiroid hastalıkları, yeme bozuklukları, fazla kilo almak, fazla zayıflık, obezite, hipofiz tümörleri, hiperprolaktinemi (süt hormonu yüksekliği) sayılabilir
Bir kadında yumurtlamanın olmadığı veya adet görse bile yumurtlamanın olup olmadığının tespiti için, bir takım testler yapılmaktadır Yumurtalık rezervi ve uygulanan ilaç uyarımlarına verecekleri yanıt, adetin 2 ve 3 günü yapılan hormon testleri ve ultrasonografik bakış ile tespit edilir Yumurtlama olmadığı saptama edilirse ilaç tedavisi ile yumurtlama sağlanabilir
Tüplere Ait Nedenler:*Gebelik oluşabilmesi için sperm hücresinin rahim ağzı ile rahim içini geçerek tüplerden yumurtaya ulaşması ve yumurtayı döllemesi gerekmektedir bu nedenle tüplerin açık olması şarttır Tüplere ait nedenler, kadına ait problemlerin %35 ’lik kısmını oluşturmaktadır Bu problemin tespiti, ilaçlı rahim filmi (HSG) ile gerçekleştirilir Bir bozukluk varsa teşhis amaçlı laparoskopi önerilebilir Tüpler kapalı, hasar görmüş ise, bir yapışıklık bulunursa, cerrahi müdahale ile bu sorun düzeltilebilir Buna rağmen bir sonuç alınamadıysa, çifte tüp bebek önerilebilir
Endometriozis:*Rahim içini döşeyen ve embriyonun tutunduğu endometrium adlı dokunun rahim açık havada herhangi bir bölgeye yerleşmesi ile gerçekleşmesi beklenmektedir Endometriozis çoğunlukla pelvis bölgesinde yani karnın rahim ve yumurtalıkların bulunduğu kısmında görülür
Endometriozis hastalığının oluşum nedeni bütünüyle binmese de genetik faktörler üstünde durulmaktadır Daha çok üreme çağındaki kadınlarda görülen bir rahatsızlıktır ve bu rahatsızlığın görülme sıklığı %10 civarındadır
Daha fazla şiddetli sızı ile seyreden adet kanamaları, cinsel münasebet sonrası ağrı, kronik pelvik veya bel ağrılarının bulgu verdiği gibi hiçbir belirti vermemesi de imkan dahilindedir
Kan testleri sonucunda ve ultrasonografik değerlendirmelerle saptanması olası olurken, belirlenmiş teşhis operasyonla çıkarılan kitlenin biyopsisi ile mümkündür
Yaş Faktörü:*Kadınlarda yaş ilerledikçe doğurganlığın azalmasına tabi olarak hamilelik şansı da artan bir şekilde azalmaktadır Hatta 40 yaş üzeri bayanlarda gebe kalma şansı gitgide artarak %10 ’un altına inebilmektedir Bu sebeple de kadınların istemeleri durumunda hamilelik olayını artı geciktirmemeleri önerilir
İnfertilitede Erkek Faktörü
Erkeğe tabi kısırlıkta erkeğin değerlendirilmesi, üroloji uzmanı göre yapılır Problemin tespitinde sperm tahlili(spermiogram) ve kruger sonucu bize spermin sayısı, morfolojik görüntüsü (yapısı) ve hareketi hakkında data verecektir Semen analizi diye bilinen sperm testinde erkeğin 35 jurnal cinsel perhizli olması yeterlidir Semen analizi sıradan ise erkeğin fertil olduğu kabul edilir Fakat semen analizinde değerlerde bir problem tespit edilirse, test minimum 2 kere 3 hafta arayla tekrarlanmalı ve anormalliğin sürekli olup olmadığına bakılmalıdır Semen analizi en manâlı infertilite testidir
Dünya Sıhhat Örgütü kriterlerine göre semen analizinin bayağı kabul edilebilmesi için hacminin en az 2 ml, sperm sayısının ml ’de en az 20 milyon olması, spermlerin en düşük %50 ’sinin hareketli ve %70 ’inin şeklinin adi olması gerekmektedir şekil bozukluğu açısından daha detaylı bir tahlil olan özel boyama tekniğine dayanan Kruger Testi ’nde morfolojinin %14 ve üzerinde olması beklenir
Semende Hiç Sperm Olmaması Durumu (Azoospermi):*Azoospermi durumunda meni vardır ancak menide hiç canlı sperm yoktur Bu durum ya testislerde sperm üretiminin olmaması veya taşıyıcı kanalların allah vergisi yokluğu ya da tıkanıklığı ile gerçekleşebilmektedir Bu gibi durumlarda saptama edilen sorun başlıca ameliyat tedavisi ile düzeltilir Tıkanma sebebi hormonal sebeplerden kaynaklanıyorsa sebebe karşın hap tedavisi uygulanır Oysa sebep sperm üretimindeki problemden kaynaklanıyorsa tedavi testis biyopsisi ile sperm aramaktadır (MikroTESE)
Hormonal Nedenler:*Beynin daha aşağı kısmında bulunan hipofiz bezi FSH ve LH hormonlarını salgılamaktadır Bu durumda hormonların testislerden sperm üretmesi ve erkeklik hormonu olan testesteronun salgılanmasını uyarır Bu değerlerde karşılaşılan bir sorun testislerde sperm imal bozukluğuna sinyâl eder
Varikosel:*Varikosel, testisi çepeçevre saran toplardamarların genişlemesi ile oluşan bir damar anomalisidir Varikosel, yumurtadan bacağa yayılan ağrı ve sıcak ortamda torbada belirginleşen kıvrımlı damar yapısı ile ayrım edilebileceği gibi sadece kısırlık muayenesinde yapılan tetkiklerde el muayenesiyle de tanı edilebilir
Varikosel kimsesiz bir problem teşkil etmez Kişide sancı problemi yoksa ve çocuk sahibi ise tedavi gerektirmez
Varikosel saptananlarda başlangıçta hap tedavisi ya da tüp bebek uygulaması içten bir tavır değildir Varikosel tanısı konan kişiye kısırlık sorunundan nedeniyle genel olarak mikrocerrahi varikosel ameliyatı önerilir Bunun sonucunda spermiogram testinde %80 üstünde başarı sağlanırsa başka bir çare gerektirmeden çiftin çocuk sahibi olması beklenir
Bilinmez İnfertilite:*Bazı çiftlerde yapılan tüm tetkiklere karşın hiçbir sorun bulunamamaktadır Bu durum meçhul infertilite olarak adlandırılır Çocuk sahibi olamayan %10 ’luk kısım bu sorunla aleyhinde karşıyadır Bu tip durumlarda çifte ilk önce aşılama tedavisi uygulanır Aşılama tedavisi birkaç kez tekrarlandıktan sonra, çiftin onayı da alınarak tüp bebek tedavisine geçilir
Litaratür:
http:wwwsaglikbilgisigentr
http:wwwvolkandedecom
Hamilelik, esasında kolay elde edilen bir şart gibi görünse de, oldukça karışık bir dizi olayın armoni içinde işlemesi ile gerçekleşir Fakat bir takım sağlık durumu problemleri bu doğaüstü olayın gerçekleşmesinde engel teşkil edebiliyor
Bilimsel olarak gebelik isteyen çiftlerde tüm denemelere karşın 1 sene süreyle hamile kalınamaması durumu, infertilite (kısırlık) olarak adlandırılır Hamile kalamamaya sebep olan sorunların erkek ve bayan arasındaki dağılımı adeta eşittir Bunun % 30 ’unun kadından, % 30 ’unun erkekten*ve kalan % 30 ’unun ise keza erkekten hem de kadından kaynaklanan sorunlar olduğuna*sinyâl edilmektedir bununla birlikte %10 ’luk kısımda infertiliteyi açıklayabilecek hiçbir neden bulunamamaktadır
İnfertilitede Kadın Faktörü
Yumurtlama Problemleri:*Kadının hamile kalmasında birincil şartlardan biri, kadının uyumlu adet görüyor olmasıdır Olağan koşullarda her ay yumurtalıklardaki yumurtalardan bir adam başına gelişip büyüyerek çatlar ve yumurtlama (ovulasyon) meydana gelir Derme Çatma ve anormal yumurtlama, kısırlığı yaratıcı nedenlerin %5 – %25 ’ini oluşturur
Yumurtlama problemleri aralıklı adet görme, hiç adet görmeme biçiminde olabileceği gibi sık adet görme biçiminde de kendini gösterebilir En sık karşılaşılan sorun da PCOS (Polikistik Over Sendromu)dur
Yumurtlama düzensizliğine niçin olan rahatsızlıklar arasında tiroid hastalıkları, yeme bozuklukları, fazla kilo almak, fazla zayıflık, obezite, hipofiz tümörleri, hiperprolaktinemi (süt hormonu yüksekliği) sayılabilir
Bir kadında yumurtlamanın olmadığı veya adet görse bile yumurtlamanın olup olmadığının tespiti için, bir takım testler yapılmaktadır Yumurtalık rezervi ve uygulanan ilaç uyarımlarına verecekleri yanıt, adetin 2 ve 3 günü yapılan hormon testleri ve ultrasonografik bakış ile tespit edilir Yumurtlama olmadığı saptama edilirse ilaç tedavisi ile yumurtlama sağlanabilir
Tüplere Ait Nedenler:*Gebelik oluşabilmesi için sperm hücresinin rahim ağzı ile rahim içini geçerek tüplerden yumurtaya ulaşması ve yumurtayı döllemesi gerekmektedir bu nedenle tüplerin açık olması şarttır Tüplere ait nedenler, kadına ait problemlerin %35 ’lik kısmını oluşturmaktadır Bu problemin tespiti, ilaçlı rahim filmi (HSG) ile gerçekleştirilir Bir bozukluk varsa teşhis amaçlı laparoskopi önerilebilir Tüpler kapalı, hasar görmüş ise, bir yapışıklık bulunursa, cerrahi müdahale ile bu sorun düzeltilebilir Buna rağmen bir sonuç alınamadıysa, çifte tüp bebek önerilebilir
Endometriozis:*Rahim içini döşeyen ve embriyonun tutunduğu endometrium adlı dokunun rahim açık havada herhangi bir bölgeye yerleşmesi ile gerçekleşmesi beklenmektedir Endometriozis çoğunlukla pelvis bölgesinde yani karnın rahim ve yumurtalıkların bulunduğu kısmında görülür
Endometriozis hastalığının oluşum nedeni bütünüyle binmese de genetik faktörler üstünde durulmaktadır Daha çok üreme çağındaki kadınlarda görülen bir rahatsızlıktır ve bu rahatsızlığın görülme sıklığı %10 civarındadır
Daha fazla şiddetli sızı ile seyreden adet kanamaları, cinsel münasebet sonrası ağrı, kronik pelvik veya bel ağrılarının bulgu verdiği gibi hiçbir belirti vermemesi de imkan dahilindedir
Kan testleri sonucunda ve ultrasonografik değerlendirmelerle saptanması olası olurken, belirlenmiş teşhis operasyonla çıkarılan kitlenin biyopsisi ile mümkündür
Yaş Faktörü:*Kadınlarda yaş ilerledikçe doğurganlığın azalmasına tabi olarak hamilelik şansı da artan bir şekilde azalmaktadır Hatta 40 yaş üzeri bayanlarda gebe kalma şansı gitgide artarak %10 ’un altına inebilmektedir Bu sebeple de kadınların istemeleri durumunda hamilelik olayını artı geciktirmemeleri önerilir
İnfertilitede Erkek Faktörü
Erkeğe tabi kısırlıkta erkeğin değerlendirilmesi, üroloji uzmanı göre yapılır Problemin tespitinde sperm tahlili(spermiogram) ve kruger sonucu bize spermin sayısı, morfolojik görüntüsü (yapısı) ve hareketi hakkında data verecektir Semen analizi diye bilinen sperm testinde erkeğin 35 jurnal cinsel perhizli olması yeterlidir Semen analizi sıradan ise erkeğin fertil olduğu kabul edilir Fakat semen analizinde değerlerde bir problem tespit edilirse, test minimum 2 kere 3 hafta arayla tekrarlanmalı ve anormalliğin sürekli olup olmadığına bakılmalıdır Semen analizi en manâlı infertilite testidir
Dünya Sıhhat Örgütü kriterlerine göre semen analizinin bayağı kabul edilebilmesi için hacminin en az 2 ml, sperm sayısının ml ’de en az 20 milyon olması, spermlerin en düşük %50 ’sinin hareketli ve %70 ’inin şeklinin adi olması gerekmektedir şekil bozukluğu açısından daha detaylı bir tahlil olan özel boyama tekniğine dayanan Kruger Testi ’nde morfolojinin %14 ve üzerinde olması beklenir
Semende Hiç Sperm Olmaması Durumu (Azoospermi):*Azoospermi durumunda meni vardır ancak menide hiç canlı sperm yoktur Bu durum ya testislerde sperm üretiminin olmaması veya taşıyıcı kanalların allah vergisi yokluğu ya da tıkanıklığı ile gerçekleşebilmektedir Bu gibi durumlarda saptama edilen sorun başlıca ameliyat tedavisi ile düzeltilir Tıkanma sebebi hormonal sebeplerden kaynaklanıyorsa sebebe karşın hap tedavisi uygulanır Oysa sebep sperm üretimindeki problemden kaynaklanıyorsa tedavi testis biyopsisi ile sperm aramaktadır (MikroTESE)
Hormonal Nedenler:*Beynin daha aşağı kısmında bulunan hipofiz bezi FSH ve LH hormonlarını salgılamaktadır Bu durumda hormonların testislerden sperm üretmesi ve erkeklik hormonu olan testesteronun salgılanmasını uyarır Bu değerlerde karşılaşılan bir sorun testislerde sperm imal bozukluğuna sinyâl eder
Varikosel:*Varikosel, testisi çepeçevre saran toplardamarların genişlemesi ile oluşan bir damar anomalisidir Varikosel, yumurtadan bacağa yayılan ağrı ve sıcak ortamda torbada belirginleşen kıvrımlı damar yapısı ile ayrım edilebileceği gibi sadece kısırlık muayenesinde yapılan tetkiklerde el muayenesiyle de tanı edilebilir
Varikosel kimsesiz bir problem teşkil etmez Kişide sancı problemi yoksa ve çocuk sahibi ise tedavi gerektirmez
Varikosel saptananlarda başlangıçta hap tedavisi ya da tüp bebek uygulaması içten bir tavır değildir Varikosel tanısı konan kişiye kısırlık sorunundan nedeniyle genel olarak mikrocerrahi varikosel ameliyatı önerilir Bunun sonucunda spermiogram testinde %80 üstünde başarı sağlanırsa başka bir çare gerektirmeden çiftin çocuk sahibi olması beklenir
Bilinmez İnfertilite:*Bazı çiftlerde yapılan tüm tetkiklere karşın hiçbir sorun bulunamamaktadır Bu durum meçhul infertilite olarak adlandırılır Çocuk sahibi olamayan %10 ’luk kısım bu sorunla aleyhinde karşıyadır Bu tip durumlarda çifte ilk önce aşılama tedavisi uygulanır Aşılama tedavisi birkaç kez tekrarlandıktan sonra, çiftin onayı da alınarak tüp bebek tedavisine geçilir
Litaratür:
http:wwwsaglikbilgisigentr
http:wwwvolkandedecom
