iltasyazilim
FD Üye
Göğüs Zarı İltihabı İrinli (Ampiyem)
Akciğer zan boşluğuna yerleşen mikroplar uygun şartlar bulduğunda çoğalarak ampiyem adı bahşedilen çok ağır bir enfeksiyona yol açar Ampiyemde çeper boşluğundaki birikim ya başlangıçtan beri cerahat biçimindedir, veya önceleri değişken (eksüda) niteliğindeyken daha sonra irinleşmiştir
Göğüs boşluğundan alınan istikrarsız örneği yoğun, krem renginde ve opaksa, keza bolca gözenekli olan öğe ve mikrop içeriyorsa bunun irinli olduğu söylenebilir İrinli akciğer zan iltihabı, üremek için akciğer zarında uygun etraf bulan mikropların yaygın bir enfeksiyon başlatmalan sonucunda gelişir
Nedenleri
Ampiyemin etkeni dağıtılmış bölgelerden gelen öbür mikroorganizmalar olabilir En sık görülen niçin, akciğerdeki bir bakteri enfeksiyonunun akciğer zarına yayılmasıdır Bölüştürme akciğerdeki iltihabın gidişi esnasında ya da bu hastalık iyileştikten sonra gerçekleşebilir Grip enfeksiyonu esnasında bile ampiyem gelişebilir Grip her ne kadar virüs kökenli bir enfeksiyonsa da akciğerde, streptokok veya stafilokokların da eklenmesiyle rahatsızlık akciğer zarına yayılabilir Bakteriler hem genel mikrobik hastalıklardan, göğüs duvarındaki iltihaplardan, diyafram altı, karaciğer ya da böbrek çevresi apsesi gibi iltihap odaklarından ya da göğüs duvarındaki delici bir bere aracılığıyla doğrudan dış ortamdan gelerek akciğer zan boşluğuna yerleşebilir Daha önce değinildiği gibi kuru ya da akışkanfîbrinli akciğer zan iltihabının en sık görülen nedeni olan verem basili de irinli akciğer zan iltihabına yol açabilir Bu durum bilhassa akciğer veremi sırasında oluşan bir kavitenin doğrudan akciğer zan boşluğuna açılmasıyla ortaya çıkar
Belirtileri
İrinli akciğer zan iltihabının belirtileri, akışkanfibrinli akciğer zan iltihabında görülenlere benzer Lakin bu defa irinleşmeyle giden sürecin özel belirtileri de tabloya eklenmiştir Bunlar iltihap etkeninin cinsine, iltihabın ağırlığına ve yaygınlığına göre değişir Ampiyem tüm akciğer zan boşluğuna yayılabildiği gibi belirtilmiş bir bölgeyle de sınırlı kalabilir Bu durumda kese biçiminde sınırlanmış ampiyemden söz edilir
Hastanın genel durumu değişen Ölçülerde de olsa defalarca bozulmuştur Hasta bitkin, beti benzi kaçmış, bütünüyle iştahsız ve zayıflamıştır; kesintisiz yatma gereksinimi duyar Ateşi yüksektir Bütün irinli olaylardaki gibi ateş titreme nöbetleriyle yükselip belirtilen bir noktaya ulaşır, sonra hafif ya da şiddetli bir terlemeyle düşer Sıvıfıbrinli akciğer zan iltihabının gidişi sırasında, yüksek ateşin ortaya çıkması olaya İrinleşme sürecinin eklendiğini düşündürmelidir Aynca hasta enfeksiyonun yerine göre değişen göğüs bölgelerinde ağn duyar Tansiyonu düşer ve çoğunlukla böbrek işlevleri bozulur
Havasız ortamda yaşayabilen mikroplann varlığı, bozunma veya kokuşmanın başlaması, akciğer ve akciğer zarında doku yıkımıyla kangrenleşme ve bunun sonucunda artan kendiliğinden (spontan) pnömotoraks, yani akciğer zarına hava girmesi hastalığı ağırlaştırır ve yakınmaları artırır
Ampiyem esnasında ortaya çıkan irinin görüntüsü ve özellikleri akciğer zan boşluğunda üreyen mikropların cinsine kadar değişir PnÖmokoklara bağlı irin gri renkte ve yoğundur; streptokoklar yoğunluğu daha eksik ve genellikle kanlı bir değişken oluşturur Irinleştirici (piyojen) mikroplar krem kıvamında ve yeşilimtırak renkte, tüberküloz basili toz renginde ve içinde kesik süt gibi parçacıklar bulunan, kokuşturucu mikroplar ise son derece fena kokulu, içinde akciğer ve akciğer zarına ait doku parçacıklan bulunan cerahat üretir Doku parçalarının varlığı bozundurucu veya kokuşturucu mikroplanıl akciğer ve akciğer zannda yol açtığı doku yıkımım gösterir
Antibiyotiklerin kullanıldığı günümüzde bile ampiyem olgularına dikkatle yaklaşmak gerekir Ne dek erken tanı konur ve cerrahi girişim veya ilaçlarla tedaviye başlanırsa öyle İyi netice alınır
Gerekli çare uygulanmadığında, iltihap göğüs duvarına ya da akciğerlere içten bir yol bularak ilerler Bu durumda akciğer zanyla göğüs duvan aralarında veya akciğerle akciğer zan arasında bir fistül oluşur Fistül gelişimi iltihabın akciğer dokusuna da yayılmasının sonucudur Çok aralıklı olmakla birlikte bazen, bilhassa de keseleşmiş ampiyem olgularında değişken kendiliğinden emilir ve irinleşen bölgeyle sınırlı olarak plevra kalınlaşıp kireçlenebilir
Günümüzde antibiyotik tedavisinin yaygınlaşması sonucunda bir zamanlar öldürücü olan ampiyem olgulanmn büyük bölümü başanyla çare edilmektedir Çok kolay olmamasına karşın çare çoğunlukla iyileşmeyle sonuçlanır Bilhassa antibiyogram yapılarak rahatsızlık etkeninin duyarlı olduğu antibiyotiklerin belirlenmesi ve buniann yerel olarak enjekte edilmesi, hinin akciğer zan boşluğundan uzaklaştırılmasını sağlar Bu Nedenle iltihabı alt etmek kolaylaşır ve hastalık yavaş yavaş iyileşir Ilk Olarak vereme bağlı ampiyemler edinmek üzere bir takım olgularda iyileşme ama cerrahi girişimle sağlanabilir Hastalığın uzun sürdüğü bu olgularda hastanın son derece sabırlı olması, İyileşme döneminde ve ardından tedavinin tüm kurallarına sıkı sıkıya uyması zorunludur Tedaviye belli bir zaman ara vermek veya dikkatsizlik etmek aylar alan iyileşmeyi bir anda ortadan kaldırır
Özel Baskı *
Akciğer zan boşluğuna yerleşen mikroplar uygun şartlar bulduğunda çoğalarak ampiyem adı bahşedilen çok ağır bir enfeksiyona yol açar Ampiyemde çeper boşluğundaki birikim ya başlangıçtan beri cerahat biçimindedir, veya önceleri değişken (eksüda) niteliğindeyken daha sonra irinleşmiştir
Göğüs boşluğundan alınan istikrarsız örneği yoğun, krem renginde ve opaksa, keza bolca gözenekli olan öğe ve mikrop içeriyorsa bunun irinli olduğu söylenebilir İrinli akciğer zan iltihabı, üremek için akciğer zarında uygun etraf bulan mikropların yaygın bir enfeksiyon başlatmalan sonucunda gelişir
Nedenleri
Ampiyemin etkeni dağıtılmış bölgelerden gelen öbür mikroorganizmalar olabilir En sık görülen niçin, akciğerdeki bir bakteri enfeksiyonunun akciğer zarına yayılmasıdır Bölüştürme akciğerdeki iltihabın gidişi esnasında ya da bu hastalık iyileştikten sonra gerçekleşebilir Grip enfeksiyonu esnasında bile ampiyem gelişebilir Grip her ne kadar virüs kökenli bir enfeksiyonsa da akciğerde, streptokok veya stafilokokların da eklenmesiyle rahatsızlık akciğer zarına yayılabilir Bakteriler hem genel mikrobik hastalıklardan, göğüs duvarındaki iltihaplardan, diyafram altı, karaciğer ya da böbrek çevresi apsesi gibi iltihap odaklarından ya da göğüs duvarındaki delici bir bere aracılığıyla doğrudan dış ortamdan gelerek akciğer zan boşluğuna yerleşebilir Daha önce değinildiği gibi kuru ya da akışkanfîbrinli akciğer zan iltihabının en sık görülen nedeni olan verem basili de irinli akciğer zan iltihabına yol açabilir Bu durum bilhassa akciğer veremi sırasında oluşan bir kavitenin doğrudan akciğer zan boşluğuna açılmasıyla ortaya çıkar
Belirtileri
İrinli akciğer zan iltihabının belirtileri, akışkanfibrinli akciğer zan iltihabında görülenlere benzer Lakin bu defa irinleşmeyle giden sürecin özel belirtileri de tabloya eklenmiştir Bunlar iltihap etkeninin cinsine, iltihabın ağırlığına ve yaygınlığına göre değişir Ampiyem tüm akciğer zan boşluğuna yayılabildiği gibi belirtilmiş bir bölgeyle de sınırlı kalabilir Bu durumda kese biçiminde sınırlanmış ampiyemden söz edilir
Hastanın genel durumu değişen Ölçülerde de olsa defalarca bozulmuştur Hasta bitkin, beti benzi kaçmış, bütünüyle iştahsız ve zayıflamıştır; kesintisiz yatma gereksinimi duyar Ateşi yüksektir Bütün irinli olaylardaki gibi ateş titreme nöbetleriyle yükselip belirtilen bir noktaya ulaşır, sonra hafif ya da şiddetli bir terlemeyle düşer Sıvıfıbrinli akciğer zan iltihabının gidişi sırasında, yüksek ateşin ortaya çıkması olaya İrinleşme sürecinin eklendiğini düşündürmelidir Aynca hasta enfeksiyonun yerine göre değişen göğüs bölgelerinde ağn duyar Tansiyonu düşer ve çoğunlukla böbrek işlevleri bozulur
Havasız ortamda yaşayabilen mikroplann varlığı, bozunma veya kokuşmanın başlaması, akciğer ve akciğer zarında doku yıkımıyla kangrenleşme ve bunun sonucunda artan kendiliğinden (spontan) pnömotoraks, yani akciğer zarına hava girmesi hastalığı ağırlaştırır ve yakınmaları artırır
Ampiyem esnasında ortaya çıkan irinin görüntüsü ve özellikleri akciğer zan boşluğunda üreyen mikropların cinsine kadar değişir PnÖmokoklara bağlı irin gri renkte ve yoğundur; streptokoklar yoğunluğu daha eksik ve genellikle kanlı bir değişken oluşturur Irinleştirici (piyojen) mikroplar krem kıvamında ve yeşilimtırak renkte, tüberküloz basili toz renginde ve içinde kesik süt gibi parçacıklar bulunan, kokuşturucu mikroplar ise son derece fena kokulu, içinde akciğer ve akciğer zarına ait doku parçacıklan bulunan cerahat üretir Doku parçalarının varlığı bozundurucu veya kokuşturucu mikroplanıl akciğer ve akciğer zannda yol açtığı doku yıkımım gösterir
Antibiyotiklerin kullanıldığı günümüzde bile ampiyem olgularına dikkatle yaklaşmak gerekir Ne dek erken tanı konur ve cerrahi girişim veya ilaçlarla tedaviye başlanırsa öyle İyi netice alınır
Gerekli çare uygulanmadığında, iltihap göğüs duvarına ya da akciğerlere içten bir yol bularak ilerler Bu durumda akciğer zanyla göğüs duvan aralarında veya akciğerle akciğer zan arasında bir fistül oluşur Fistül gelişimi iltihabın akciğer dokusuna da yayılmasının sonucudur Çok aralıklı olmakla birlikte bazen, bilhassa de keseleşmiş ampiyem olgularında değişken kendiliğinden emilir ve irinleşen bölgeyle sınırlı olarak plevra kalınlaşıp kireçlenebilir
Günümüzde antibiyotik tedavisinin yaygınlaşması sonucunda bir zamanlar öldürücü olan ampiyem olgulanmn büyük bölümü başanyla çare edilmektedir Çok kolay olmamasına karşın çare çoğunlukla iyileşmeyle sonuçlanır Bilhassa antibiyogram yapılarak rahatsızlık etkeninin duyarlı olduğu antibiyotiklerin belirlenmesi ve buniann yerel olarak enjekte edilmesi, hinin akciğer zan boşluğundan uzaklaştırılmasını sağlar Bu Nedenle iltihabı alt etmek kolaylaşır ve hastalık yavaş yavaş iyileşir Ilk Olarak vereme bağlı ampiyemler edinmek üzere bir takım olgularda iyileşme ama cerrahi girişimle sağlanabilir Hastalığın uzun sürdüğü bu olgularda hastanın son derece sabırlı olması, İyileşme döneminde ve ardından tedavinin tüm kurallarına sıkı sıkıya uyması zorunludur Tedaviye belli bir zaman ara vermek veya dikkatsizlik etmek aylar alan iyileşmeyi bir anda ortadan kaldırır
Özel Baskı *