Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
iskelet hangi bölümlerden oluşur hangi organları korur
İnsan iskeleti üç temel bölümde incelenebi*lir:
* Vücuda destek olan ve iç organları koru*tabi beden bölümü
* Fazla hafif, lakin son derece sağlam bir kutu gibi beyni koruyan kafatası
* Tüm iskeletin en hareketli bölümleri olan kollar ve bacaklar
1 Vücut
İskeletin esas ekseni olan omur*ga, omur denen 24 ufak kemiğin üst üste dizilmesiyle oluşmuştur Omurların biçimi oldukça düzensizdir ve her birinin ortasında birer delik bulunur Bu deliklerden, beyin ile vücudun değişik bölümleri arasındaki data alış*verişini sağlayan omurilik geçer böylece omurganın görevlerinden biri de sinir sisteminin en manâlı bölümlerinden biri olan omuriliği ko*rumaktır
Sırtın tam ortasında, ufak çıkıntılardan oluşan düğümlü bir çizgi boydan boya uzanır Bu düğümler, omurların dışarıya dürüst taşan çıkıntılarıdır; bu çıkıntılara bağlanmış olan kaslar omurganın eğilip bükülmesini sağlar Omurga boynun içinden geçerek kafatasına bağlanır ve başa yardım olur; ensede, boynun sırta bağlandığı yerde belirgin bir omur çıkın*tısı vardır Omurganın daha alçak ucunda ise, içeriye doğru kıvrılarak kasların arasına gömülmüş olan kuyruksokumu kemiği bulunur Bu ke*mik, insanın birincil atalarında var olan ve evrim sürecinde körelen kuyruğun tek kalıntısıdır
Ceset iskeletinin omurga dışındaki temel bölümleri, yukarıdan aşağıya içten omuz kemeri, göğüs kafesi ve leğen olarak adlandırı*lır Köprücükkemiği ile kürekkemiğinden oluşan omuz kemeri kolların gövdeyle senet*lantısını sağlar Göğüs kafesi ise arkada omurgaya, önde göğüs kemiğine bağlanmış olan kaburgaların oluşturduğu kemikten bir kafes gibidir Bu sağlam kafes, göğüs boşluğundaki yürek ve akciğerler gibi organlar için fazla korunaklı bir inşa oluşturur İnsanda 12 çift kaburga vardır Dar, yassı ve yay gibi eğik olan bu kemiklerin yalnızca ilk yedi çifti kıkırdaklarla aracısız göğüs kemiğine bağla*nır Geri kalan beş çiftten üçü yedinci kabur*ga kemiğiyle birleşir; daha kısa olan son iki çiftin ucu ise serbesttir Lakin hepsinin sırtta omurlarla bağlantısı vardır Kaburgaların kıkırdaksı eklemleri bu kemik kafesin genişle*mesine asistan olarak solunumu kolaylaş*tırır
Beden iskeletinin daha aşağı bölümündeki leğen denen kemik yapı da keza bacakların omur*gayla bağlantısını sağlar, keza de karın boşluğundaki organları korur Bacakları bir köprü gibi omurgaya bağladığı için kalça kemeri denen bu yapı birkaç kemikten oluşur Önde ve yanlarda kalça, oturga ve çatı kemikleri*nin, arkada sağrı kemiğinin sınırladığı bu yapının biçimi aslında de bir leğeni andırır Doktorlar leğen kemiklerinin yapısına baka*rak bir iskeletin kadına mı, yoksa erkeğe mi ait olduğunu söyleyebilirler Çünkü kadınla*rın leğen kemikleri ve aradaki leğen boşluğu bir erkeğinkinden daha geniştir Doğum sıra*sında leğen kemikleri birazcık daha açılarak bebeğin çıkışını kolaylaştırır
2 Kafatası
İskeletin beyni koruyan ve yüzün kemik yapısını yaratıcı bölümüne kafatası denir İnsan doğduğu zaman kafatasındaki kemikler az önce gelişmesini tamamlamamış*tır Bu yüzden bebeklerin kafatasındaki ke*miklerin arasında, yalnızca cilt ve ince bir zarla örtülü olan bir açık sözlülük vardır Bıngıldak denen bu açık sözlülük, oysa kemikler gelişmesini tamamlayıp kafatası hakiki boyutlarına ulaş*tığında kapanır
Parmağınızı üstçenenizin üzerine koyup ağ*zınızı açarsanız üstçenenin oynamadığını, yal*nızca altçenenin hareket ettiğini ayrım edebilir*siniz Çünkü üstçene doğrudan kafatasına bağlı olan sabit bir parçadır; oysa altçene kafatasına hareketli bir eklemle bağlanmıştır
3 Kollar ve Bacaklar
Kollardan her biri üç uzun kemikten yapılmıştır Kolun dirseğin üzerinde kalan bölümünde üstkol kemiği, altındaki bölümünde ise döner kemik ile dirsek kemiği yer alır Üstkol kemiğinin ucu yuvar*laktır ve arkada, üçgen biçiminde düz ve yassı bir kemik olan kürekkemiğine bağlanır Bu temas yerinin önünde de omuz kemerleri*nin değişik parçası olan köprücükkemiği bu*lunur
Üstkol kemiğinin daha aşağı ucu ise dışta döner kemikle, içte dirsek kemiğiyle eklemlenmiştir Kolun daha aşağı bölümündeki bu kemiklerin ucunda sekiz bilek kemiği, el ayasını oluştu*ran beş tarak kemiği ve en uçta ufak parmak kemikleri bulunur
Ayak ve ayaklardaki kemiklerin yerleşme düzeni de kol ve el kemiklerininki gibidir Bacağın dizin yukarısındaki üstteki bölümünde (uylukta) bulunan uylukkemiği vücudun ağır*lığını taşıdığı için bütün iskeletin en uzun ve en zinde kemiğidir Bu kemiğin üst ucu top gibi yuvarlaktır ve kalça kemiğindeki çukur yuvaya oturarak fazla hareketli bir eklem oluşturur Alt ucu ise diz eklemiyle kamışkemiğine ve kavalkemiğine bağlanır Bacakların birbirine bakan iç yanındaki kavalkemiği dış*taki kamışkemiğinden daha kalındır Dizin altındaki bu iki kemiğin alt ucunda sırayla üçgenin taban olmayan kenarı bileği, tarak ve parmak kemikleri bu*lunur
İskelet için en faydalı şey ahenkli hareket ve egzersiz yapmaktır Çünkü dingin kalan kaslar zayıflar ve birbirine eklemlenen kemik*leri doğal konumunda tutamaz Bu Nedenle ke*miklerin biçimi bozulur, eklemler şişer, duruş bozuklukları, sırt ve bel ağrıları başlar *
İnsan iskeleti üç temel bölümde incelenebi*lir:
* Vücuda destek olan ve iç organları koru*tabi beden bölümü
* Fazla hafif, lakin son derece sağlam bir kutu gibi beyni koruyan kafatası
* Tüm iskeletin en hareketli bölümleri olan kollar ve bacaklar
1 Vücut
İskeletin esas ekseni olan omur*ga, omur denen 24 ufak kemiğin üst üste dizilmesiyle oluşmuştur Omurların biçimi oldukça düzensizdir ve her birinin ortasında birer delik bulunur Bu deliklerden, beyin ile vücudun değişik bölümleri arasındaki data alış*verişini sağlayan omurilik geçer böylece omurganın görevlerinden biri de sinir sisteminin en manâlı bölümlerinden biri olan omuriliği ko*rumaktır
Sırtın tam ortasında, ufak çıkıntılardan oluşan düğümlü bir çizgi boydan boya uzanır Bu düğümler, omurların dışarıya dürüst taşan çıkıntılarıdır; bu çıkıntılara bağlanmış olan kaslar omurganın eğilip bükülmesini sağlar Omurga boynun içinden geçerek kafatasına bağlanır ve başa yardım olur; ensede, boynun sırta bağlandığı yerde belirgin bir omur çıkın*tısı vardır Omurganın daha alçak ucunda ise, içeriye doğru kıvrılarak kasların arasına gömülmüş olan kuyruksokumu kemiği bulunur Bu ke*mik, insanın birincil atalarında var olan ve evrim sürecinde körelen kuyruğun tek kalıntısıdır
Ceset iskeletinin omurga dışındaki temel bölümleri, yukarıdan aşağıya içten omuz kemeri, göğüs kafesi ve leğen olarak adlandırı*lır Köprücükkemiği ile kürekkemiğinden oluşan omuz kemeri kolların gövdeyle senet*lantısını sağlar Göğüs kafesi ise arkada omurgaya, önde göğüs kemiğine bağlanmış olan kaburgaların oluşturduğu kemikten bir kafes gibidir Bu sağlam kafes, göğüs boşluğundaki yürek ve akciğerler gibi organlar için fazla korunaklı bir inşa oluşturur İnsanda 12 çift kaburga vardır Dar, yassı ve yay gibi eğik olan bu kemiklerin yalnızca ilk yedi çifti kıkırdaklarla aracısız göğüs kemiğine bağla*nır Geri kalan beş çiftten üçü yedinci kabur*ga kemiğiyle birleşir; daha kısa olan son iki çiftin ucu ise serbesttir Lakin hepsinin sırtta omurlarla bağlantısı vardır Kaburgaların kıkırdaksı eklemleri bu kemik kafesin genişle*mesine asistan olarak solunumu kolaylaş*tırır
Beden iskeletinin daha aşağı bölümündeki leğen denen kemik yapı da keza bacakların omur*gayla bağlantısını sağlar, keza de karın boşluğundaki organları korur Bacakları bir köprü gibi omurgaya bağladığı için kalça kemeri denen bu yapı birkaç kemikten oluşur Önde ve yanlarda kalça, oturga ve çatı kemikleri*nin, arkada sağrı kemiğinin sınırladığı bu yapının biçimi aslında de bir leğeni andırır Doktorlar leğen kemiklerinin yapısına baka*rak bir iskeletin kadına mı, yoksa erkeğe mi ait olduğunu söyleyebilirler Çünkü kadınla*rın leğen kemikleri ve aradaki leğen boşluğu bir erkeğinkinden daha geniştir Doğum sıra*sında leğen kemikleri birazcık daha açılarak bebeğin çıkışını kolaylaştırır
2 Kafatası
İskeletin beyni koruyan ve yüzün kemik yapısını yaratıcı bölümüne kafatası denir İnsan doğduğu zaman kafatasındaki kemikler az önce gelişmesini tamamlamamış*tır Bu yüzden bebeklerin kafatasındaki ke*miklerin arasında, yalnızca cilt ve ince bir zarla örtülü olan bir açık sözlülük vardır Bıngıldak denen bu açık sözlülük, oysa kemikler gelişmesini tamamlayıp kafatası hakiki boyutlarına ulaş*tığında kapanır
Parmağınızı üstçenenizin üzerine koyup ağ*zınızı açarsanız üstçenenin oynamadığını, yal*nızca altçenenin hareket ettiğini ayrım edebilir*siniz Çünkü üstçene doğrudan kafatasına bağlı olan sabit bir parçadır; oysa altçene kafatasına hareketli bir eklemle bağlanmıştır
3 Kollar ve Bacaklar
Kollardan her biri üç uzun kemikten yapılmıştır Kolun dirseğin üzerinde kalan bölümünde üstkol kemiği, altındaki bölümünde ise döner kemik ile dirsek kemiği yer alır Üstkol kemiğinin ucu yuvar*laktır ve arkada, üçgen biçiminde düz ve yassı bir kemik olan kürekkemiğine bağlanır Bu temas yerinin önünde de omuz kemerleri*nin değişik parçası olan köprücükkemiği bu*lunur
Üstkol kemiğinin daha aşağı ucu ise dışta döner kemikle, içte dirsek kemiğiyle eklemlenmiştir Kolun daha aşağı bölümündeki bu kemiklerin ucunda sekiz bilek kemiği, el ayasını oluştu*ran beş tarak kemiği ve en uçta ufak parmak kemikleri bulunur
Ayak ve ayaklardaki kemiklerin yerleşme düzeni de kol ve el kemiklerininki gibidir Bacağın dizin yukarısındaki üstteki bölümünde (uylukta) bulunan uylukkemiği vücudun ağır*lığını taşıdığı için bütün iskeletin en uzun ve en zinde kemiğidir Bu kemiğin üst ucu top gibi yuvarlaktır ve kalça kemiğindeki çukur yuvaya oturarak fazla hareketli bir eklem oluşturur Alt ucu ise diz eklemiyle kamışkemiğine ve kavalkemiğine bağlanır Bacakların birbirine bakan iç yanındaki kavalkemiği dış*taki kamışkemiğinden daha kalındır Dizin altındaki bu iki kemiğin alt ucunda sırayla üçgenin taban olmayan kenarı bileği, tarak ve parmak kemikleri bu*lunur
İskelet için en faydalı şey ahenkli hareket ve egzersiz yapmaktır Çünkü dingin kalan kaslar zayıflar ve birbirine eklemlenen kemik*leri doğal konumunda tutamaz Bu Nedenle ke*miklerin biçimi bozulur, eklemler şişer, duruş bozuklukları, sırt ve bel ağrıları başlar *
