Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI TARİHÇESİ
Dünya milletleri ile karşılaştırıldığında, ahenkli ve uzun ömürlü devletler kurma yeteneğini ve gücünü göstermiş olan Türkler, tarih sahnesinde göründükleri günden bu yanlamasına düzenli devlet anlayışlarının yanı sıra, ülkelerinde emniyet ve asayişin sağlanması yolunda koydukları yasalar ve töreler ile de uyarı çeken bir ırk olmuştur Eski Türklerde Başbuğ, Kağan, Hakan diye anılan hükümdarlar bununla beraber emniyet ve asayiş hizmetleriyle bizzat uğraşmışlardır Orhun Kitabeleri ’nde Yargan olarak geçen ve Hakanların emrinde, emniyet ve asayişi sağlayan bir zabıtanın bulunduğu bilinmektedir
Selçuklularda Surta, Osmanlılarda Subaşılar, daha sonraları Zaptiyeler ve yakın tarihte Jandarma, güvenlik ve asayiş hizmetlerini yürüten askeri kolluk teşkilatları olarak görülmektedirler
Osmanlı Devleti ’nde; kazalarda Kadılar tabi Subaşılarla, sancaklarda Mirliva veya Bayrak Beyleri, eyaletlerde ise Miri Miran veya Beylerbeyi askeri ve mülki birer otorite olarak alt askerlerle güvenlik ve asayiş hizmetlerini yürütmüşlerdir
Devletin başkenti İstanbul ’da ise güvenlik ve asayiş hizmetleri öbür bir teşkilat tarafından yürütülmüştür Bu amaçla İstanbul ’un içinde ve dıştan asayiş karakolları çözülmüş ve bu karakollarda Karakullukçu denen Yeniçeriler devir almıştır Yeniçeri Ağası, Cebecibaşı, Cebeciler, Kaptan Paşa, Topçubaşı ve Topçular, Bostancıbaşı ve Bostancılar, devletin emniyet ve asayişinin sağlanmasında görevli ve sorumluluk sahibi isimler olarak tarihe geçmişlerdir
18 Haziran 1826 ’da Yeniçeriliğin ortadan kaldırılmasından daha sonra emniyet ve asayiş hizmetleri; ‘Asakiri Muntazamai Mansuri ’, ’Asakiri Muntazamai Hassa ’ ve 1834 tarihinde Anadolu ve Rumeli ’nin bir takım eyaletlerinde ‘Asakiri Redife ’ adı aşağıda kurulan askeri teşkilatlar tarafından yürütülmüştür
03 Kasım 1839 ’da ilan edilen Tanzimat Fermanı (Tanzimatı Hayriye – Gülhane Hattı Hümayunu) ile halkın can ve mülk emniyetinin korunması görevi, eyalet ve sancak valilikleri emrine gönderilen subaylar göre yürütülmüştür
16 Şubat 1846 tarihinde Zaptiye Müşirliği resmileşmiş, eyalet ve sancaklardaki Umuru Zaptiye hizmetleri doğrudan doğruya bu makama bağlanmıştır Bu devreye, ‘Tevhidi Zabıta ’ (zabıtanın birleştirilmesi) devresi de denilmektedir Zaptiye Müşirliği, bir üst seviyedeki askeri bir makam olan ‘Seraskerlik ’ makamına bağlanmıştır Böylece asıl görevi iç güvenlik ve düzeni karşılamak olan ve tek elden sevk ve idare edilen yeni bir askeri zabıta sınıfı doğmuştur
14 Haziran 1869 tarihinde teşkilatın ilk nizamnamesi olan Asakiri Zaptiye Nizamnamesi yürürlüğe konmuştur Bu nizamname ile zabıta görev ve hizmetleri, yetki ve sorumlulukları yasal bir çerçeve içine alınmıştır Direktif uyarınca her ilde bir Zaptiye Alayı resmileşmiş, personeli piyade ve süvarilerden oluşmuştur Keza, alay, tabur, bölük ve ekip teşkilatlanmasına gidilmiştir
Arşivlerde, 1839 yılından itibaren “Jandarma namına ve muhtelif “Jandarma görev kararnamelerine rastlanılmış olduğundan; Türk Jandarma Teşkilatının 1839 yılında kurulduğu anlaşılmış ise de araştırmalarda kuruluş ay ve gününün tespiti mümkün olmamıştır bu nedenle Asakiri Zaptiye Nizamnamesi ’nin kabul tarihi olan 14 Haziran 1869 tarihinin 14 Haziranı alınarak, “14 Haziran 1839 tarihi Jandarma Teşkilatının kuruluş günü olarak kabul edilmiştir
18771878 OsmanlıRus Savaşı ’ndan sonra Sadrazam Sait Paşa, modern bir zabıta teşkilatı kurmak için İngiltere ve Fransa ’dan subaylar getirtmiş, teşkilatlanmada değişiklik yapılmış ve 20 Kasım 1879 ’da Seraskerlik makamına tabi ‘Umum Jandarma Merkeziyesi ’ kurulmuştur
Jandarma, 1908 yılında IInci Meşrutiyet ’in ilan edilmesinden sonra özellikle Rumeli ’de büyük başarılar göstermiştir Bunun üzerine teşkilat 1909 yılında her tarafta düzenlenerek Harbiye Nezareti ’ne bağlanmış ve Umum Jandarma Kumandanlığı adını almıştır
Jandarma Birlikleri; 1914 yılında başlayıp 1918 yılında biten Birinci Dünya Savaşı ile 1919 yılında başlayıp 1922 yılında biten Kurtuluş Savaşımızda, keza iç güvenlik görevlerini sürdürmüşler, keza de bir çok cephede Silahlı Kuvvetlerin ayrılmaz bir parçası olarak yurt savunmasına iştirak etmişlerdir Jandarma Birliklerinin bu savaşlarda gösterdiği kahramanlıklar ve yararlılıklar her türlü övgünün üzerindedir
29 Ekim 1923 ’te Cumhuriyet ’in ilanından daha sonra, devletin çoğu kuruluşunda olduğu gibi, Jandarma Teşkilatı ’nda da reorganizasyon çalışmalarına bir plan çerçevesi içerisinde başlanılmıştır
1918 yılında kapatılan Jandarma Astsubay Okulu İzmit ’te baştan açılmıştır Değişmez Jandarma Alan Müfettişlikleri ve İl Jandarma Alay Komutanlıkları bitmiş teşkilatlandırılmış, Seyyar Jandarma Birlikleri güçlendirilmiştir
10 Haziran 1930 tarihinde 1706 sayılı Kanun çıkarılmış ve Jandarma Teşkilatı bu günkü hukuki statüsünü kazanmıştır
1935 yılında Jandarma Subaylarının Harp Okulu ’nda yetiştirilmesi esası kabul edilmiştir
1937 yılında ‘Jandarma Teşkilat ve Vazife Nizamnamesi ’ yürürlüğe girmiştir
1939 yılında Jandarma Teşkilatı; Sabit Jandarma Birlikleri, Seyyar Jandarma Birlikleri, Jandarma Eğitim Birlikleri ve Okullar olmak üzere üç grup halinde tekrar düzenlenmiştir
1956 yılında yürürlüğe konan 6815 sayılı Kanun ile, bu tarihe kadar Gümrük ve Tekel Bakanlığı ’na emrindeki tümen seviyesinde askeri bir kuruluş olan Gümrük Umum Kumandanlığı tarafından yürütülen hudut, kıyı ve karasularımızın güvenlik ve korunması ile gümrük bölgelerinde kaçakçılığı men, peşine düşüp takip ve tahkik devir ve sorumluluğu Jandarma Genel Komutanlığı ’na verilmiştir
1957 yılında Jandarma Hudut Birlikleri tugaylar haline dönüştürülmüş, ayrıca Jandarma Eğitim Tugayları kurulmuştur
1961 yılında Jandarma Alan Komutanlıkları kurulmuştur
1963 yılında Foça ’da Jandarma Komando Okulu açılarak, komando eğitimine başlanmış, buna tabi olarak jandarma komando birlikleri teşkil edilmiştir
1961 yılında Birincil Jandarma Bölge Komutanlığı Ankara ’da kurulmuştur
1968 yılında Diyarbakır ’da Hafif Helikopter Bölük Komutanlığı adı altında birincil Jandarma Havacılık Birliği kurulmuştur
1974 yılında Jandarma Komando Birlikleri ile Jandarma Havacılık Birlikleri Kıbrıs Barıştırma Harekatı ’na katılmış ve Kıbrıs Türkü ’nün hür mücadelesinde de ön saflarda yerini almıştır
1982 yılında 2692 sayılı Kanun ile kıyı ve karasularımızın korunması görevi Sahil Güvenlik Komutanlığı ’na devredilmiştir
1983 yılında 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Ödev ve Yetkileri Kanunu yürürlüğe girmiştir
1988 yılında 3497 sayılı Kanun ile kara sınırlarımızın korunması ve güvenliğinin sağlanması görevi Kara Kuvvetleri Komutanlığı ’na verilmiş, oysa İran ve Suriye Sınırı ’nın bir kısmı ile Irak Sınırı ’nın tamamının sorumluluğu halen Jandarmada bulunmaktadır
Sorumluluk sahasında meydana gelen olaylarla ilgili olarak, suç ve suç delillerinin bilimsel yollarla araştırılması ve yargıya götürülmesi amacıyla 23 Mart 1989 tarihinde başlatılan bir alıştırma ile 1993 yılında Ankara ’da Jandarma Kriminâl Daire Başkanlığı (JKDB), 1994 yılında Van, 1998 yılında Bursa, 2005 yılında ise Aydın Jandarma Alan Kriminâl Lâboratuvar Amirlikleri kurulmuştur Lâboratuvarların kuruluş faaliyetlerine paralel yürütülen incelemeler kapsamında:
(81) İl Jandarma Komutanlığı bünyesinde Durum Yeri Tahlil Timleri(OYİT),
(34) İl Jandarma Komutanlığı bünyesinde (41) adet Patlayıcı Madde Yıkım Unsuru,
(14) İl Jandarma Komutanlığında Parmak ve Avuç İzi Kısım Amirlikleri,
(388) İlçe Jandarma Komutanlığı bünyesinde Olay Yeri Inceleme Birimleri (OYİB) teşkil edilmiştir
Jandarma, 1984 yılından günümüze dek geçen zaman içerisinde, ülkemizin bölünmez bütünlüğüne kasteden öncelikle PKK KONGRAGEL elde etmek üzere tüm terör örgütlerine karşı, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri ve Karadeniz Bölgesi ile bütün ülke sathında terörle mücadelenin en önemli unsuru olmuştur Bu uğurda binlerce şehit ve yaralı veren Jandarma, bundan sonradan da her ne pahasına olursa olsun ülkemizin birlik ve beraberliğini korumaya devam edecektir
anekdot alıntıdır
(daha genis bligi ve iletisim için) Jandarma Genel Komutanlığı *
Dünya milletleri ile karşılaştırıldığında, ahenkli ve uzun ömürlü devletler kurma yeteneğini ve gücünü göstermiş olan Türkler, tarih sahnesinde göründükleri günden bu yanlamasına düzenli devlet anlayışlarının yanı sıra, ülkelerinde emniyet ve asayişin sağlanması yolunda koydukları yasalar ve töreler ile de uyarı çeken bir ırk olmuştur Eski Türklerde Başbuğ, Kağan, Hakan diye anılan hükümdarlar bununla beraber emniyet ve asayiş hizmetleriyle bizzat uğraşmışlardır Orhun Kitabeleri ’nde Yargan olarak geçen ve Hakanların emrinde, emniyet ve asayişi sağlayan bir zabıtanın bulunduğu bilinmektedir
Selçuklularda Surta, Osmanlılarda Subaşılar, daha sonraları Zaptiyeler ve yakın tarihte Jandarma, güvenlik ve asayiş hizmetlerini yürüten askeri kolluk teşkilatları olarak görülmektedirler
Osmanlı Devleti ’nde; kazalarda Kadılar tabi Subaşılarla, sancaklarda Mirliva veya Bayrak Beyleri, eyaletlerde ise Miri Miran veya Beylerbeyi askeri ve mülki birer otorite olarak alt askerlerle güvenlik ve asayiş hizmetlerini yürütmüşlerdir
Devletin başkenti İstanbul ’da ise güvenlik ve asayiş hizmetleri öbür bir teşkilat tarafından yürütülmüştür Bu amaçla İstanbul ’un içinde ve dıştan asayiş karakolları çözülmüş ve bu karakollarda Karakullukçu denen Yeniçeriler devir almıştır Yeniçeri Ağası, Cebecibaşı, Cebeciler, Kaptan Paşa, Topçubaşı ve Topçular, Bostancıbaşı ve Bostancılar, devletin emniyet ve asayişinin sağlanmasında görevli ve sorumluluk sahibi isimler olarak tarihe geçmişlerdir
18 Haziran 1826 ’da Yeniçeriliğin ortadan kaldırılmasından daha sonra emniyet ve asayiş hizmetleri; ‘Asakiri Muntazamai Mansuri ’, ’Asakiri Muntazamai Hassa ’ ve 1834 tarihinde Anadolu ve Rumeli ’nin bir takım eyaletlerinde ‘Asakiri Redife ’ adı aşağıda kurulan askeri teşkilatlar tarafından yürütülmüştür
03 Kasım 1839 ’da ilan edilen Tanzimat Fermanı (Tanzimatı Hayriye – Gülhane Hattı Hümayunu) ile halkın can ve mülk emniyetinin korunması görevi, eyalet ve sancak valilikleri emrine gönderilen subaylar göre yürütülmüştür
16 Şubat 1846 tarihinde Zaptiye Müşirliği resmileşmiş, eyalet ve sancaklardaki Umuru Zaptiye hizmetleri doğrudan doğruya bu makama bağlanmıştır Bu devreye, ‘Tevhidi Zabıta ’ (zabıtanın birleştirilmesi) devresi de denilmektedir Zaptiye Müşirliği, bir üst seviyedeki askeri bir makam olan ‘Seraskerlik ’ makamına bağlanmıştır Böylece asıl görevi iç güvenlik ve düzeni karşılamak olan ve tek elden sevk ve idare edilen yeni bir askeri zabıta sınıfı doğmuştur
14 Haziran 1869 tarihinde teşkilatın ilk nizamnamesi olan Asakiri Zaptiye Nizamnamesi yürürlüğe konmuştur Bu nizamname ile zabıta görev ve hizmetleri, yetki ve sorumlulukları yasal bir çerçeve içine alınmıştır Direktif uyarınca her ilde bir Zaptiye Alayı resmileşmiş, personeli piyade ve süvarilerden oluşmuştur Keza, alay, tabur, bölük ve ekip teşkilatlanmasına gidilmiştir
Arşivlerde, 1839 yılından itibaren “Jandarma namına ve muhtelif “Jandarma görev kararnamelerine rastlanılmış olduğundan; Türk Jandarma Teşkilatının 1839 yılında kurulduğu anlaşılmış ise de araştırmalarda kuruluş ay ve gününün tespiti mümkün olmamıştır bu nedenle Asakiri Zaptiye Nizamnamesi ’nin kabul tarihi olan 14 Haziran 1869 tarihinin 14 Haziranı alınarak, “14 Haziran 1839 tarihi Jandarma Teşkilatının kuruluş günü olarak kabul edilmiştir
18771878 OsmanlıRus Savaşı ’ndan sonra Sadrazam Sait Paşa, modern bir zabıta teşkilatı kurmak için İngiltere ve Fransa ’dan subaylar getirtmiş, teşkilatlanmada değişiklik yapılmış ve 20 Kasım 1879 ’da Seraskerlik makamına tabi ‘Umum Jandarma Merkeziyesi ’ kurulmuştur
Jandarma, 1908 yılında IInci Meşrutiyet ’in ilan edilmesinden sonra özellikle Rumeli ’de büyük başarılar göstermiştir Bunun üzerine teşkilat 1909 yılında her tarafta düzenlenerek Harbiye Nezareti ’ne bağlanmış ve Umum Jandarma Kumandanlığı adını almıştır
Jandarma Birlikleri; 1914 yılında başlayıp 1918 yılında biten Birinci Dünya Savaşı ile 1919 yılında başlayıp 1922 yılında biten Kurtuluş Savaşımızda, keza iç güvenlik görevlerini sürdürmüşler, keza de bir çok cephede Silahlı Kuvvetlerin ayrılmaz bir parçası olarak yurt savunmasına iştirak etmişlerdir Jandarma Birliklerinin bu savaşlarda gösterdiği kahramanlıklar ve yararlılıklar her türlü övgünün üzerindedir
29 Ekim 1923 ’te Cumhuriyet ’in ilanından daha sonra, devletin çoğu kuruluşunda olduğu gibi, Jandarma Teşkilatı ’nda da reorganizasyon çalışmalarına bir plan çerçevesi içerisinde başlanılmıştır
1918 yılında kapatılan Jandarma Astsubay Okulu İzmit ’te baştan açılmıştır Değişmez Jandarma Alan Müfettişlikleri ve İl Jandarma Alay Komutanlıkları bitmiş teşkilatlandırılmış, Seyyar Jandarma Birlikleri güçlendirilmiştir
10 Haziran 1930 tarihinde 1706 sayılı Kanun çıkarılmış ve Jandarma Teşkilatı bu günkü hukuki statüsünü kazanmıştır
1935 yılında Jandarma Subaylarının Harp Okulu ’nda yetiştirilmesi esası kabul edilmiştir
1937 yılında ‘Jandarma Teşkilat ve Vazife Nizamnamesi ’ yürürlüğe girmiştir
1939 yılında Jandarma Teşkilatı; Sabit Jandarma Birlikleri, Seyyar Jandarma Birlikleri, Jandarma Eğitim Birlikleri ve Okullar olmak üzere üç grup halinde tekrar düzenlenmiştir
1956 yılında yürürlüğe konan 6815 sayılı Kanun ile, bu tarihe kadar Gümrük ve Tekel Bakanlığı ’na emrindeki tümen seviyesinde askeri bir kuruluş olan Gümrük Umum Kumandanlığı tarafından yürütülen hudut, kıyı ve karasularımızın güvenlik ve korunması ile gümrük bölgelerinde kaçakçılığı men, peşine düşüp takip ve tahkik devir ve sorumluluğu Jandarma Genel Komutanlığı ’na verilmiştir
1957 yılında Jandarma Hudut Birlikleri tugaylar haline dönüştürülmüş, ayrıca Jandarma Eğitim Tugayları kurulmuştur
1961 yılında Jandarma Alan Komutanlıkları kurulmuştur
1963 yılında Foça ’da Jandarma Komando Okulu açılarak, komando eğitimine başlanmış, buna tabi olarak jandarma komando birlikleri teşkil edilmiştir
1961 yılında Birincil Jandarma Bölge Komutanlığı Ankara ’da kurulmuştur
1968 yılında Diyarbakır ’da Hafif Helikopter Bölük Komutanlığı adı altında birincil Jandarma Havacılık Birliği kurulmuştur
1974 yılında Jandarma Komando Birlikleri ile Jandarma Havacılık Birlikleri Kıbrıs Barıştırma Harekatı ’na katılmış ve Kıbrıs Türkü ’nün hür mücadelesinde de ön saflarda yerini almıştır
1982 yılında 2692 sayılı Kanun ile kıyı ve karasularımızın korunması görevi Sahil Güvenlik Komutanlığı ’na devredilmiştir
1983 yılında 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Ödev ve Yetkileri Kanunu yürürlüğe girmiştir
1988 yılında 3497 sayılı Kanun ile kara sınırlarımızın korunması ve güvenliğinin sağlanması görevi Kara Kuvvetleri Komutanlığı ’na verilmiş, oysa İran ve Suriye Sınırı ’nın bir kısmı ile Irak Sınırı ’nın tamamının sorumluluğu halen Jandarmada bulunmaktadır
Sorumluluk sahasında meydana gelen olaylarla ilgili olarak, suç ve suç delillerinin bilimsel yollarla araştırılması ve yargıya götürülmesi amacıyla 23 Mart 1989 tarihinde başlatılan bir alıştırma ile 1993 yılında Ankara ’da Jandarma Kriminâl Daire Başkanlığı (JKDB), 1994 yılında Van, 1998 yılında Bursa, 2005 yılında ise Aydın Jandarma Alan Kriminâl Lâboratuvar Amirlikleri kurulmuştur Lâboratuvarların kuruluş faaliyetlerine paralel yürütülen incelemeler kapsamında:
(81) İl Jandarma Komutanlığı bünyesinde Durum Yeri Tahlil Timleri(OYİT),
(34) İl Jandarma Komutanlığı bünyesinde (41) adet Patlayıcı Madde Yıkım Unsuru,
(14) İl Jandarma Komutanlığında Parmak ve Avuç İzi Kısım Amirlikleri,
(388) İlçe Jandarma Komutanlığı bünyesinde Olay Yeri Inceleme Birimleri (OYİB) teşkil edilmiştir
Jandarma, 1984 yılından günümüze dek geçen zaman içerisinde, ülkemizin bölünmez bütünlüğüne kasteden öncelikle PKK KONGRAGEL elde etmek üzere tüm terör örgütlerine karşı, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri ve Karadeniz Bölgesi ile bütün ülke sathında terörle mücadelenin en önemli unsuru olmuştur Bu uğurda binlerce şehit ve yaralı veren Jandarma, bundan sonradan da her ne pahasına olursa olsun ülkemizin birlik ve beraberliğini korumaya devam edecektir
anekdot alıntıdır
(daha genis bligi ve iletisim için) Jandarma Genel Komutanlığı *
