Kalın Bağırsak Kanseri (Kolon Rektum Kanseri )

Kalın Bağırsak Kanseri (Sütun Rektum Kanseri )
Kolo Rektal kanserler ABD de her iki cinsde en sık görülen 2 kanser türüdür Yılda sıradan 140000 birey hastalığa yakalanmakta ve yılda sıradan 60000 kişide bu hastalıktan kaybedilmektedir Yurdumuzda da teşhis yöntemlerinin artması, kişilerin hastalık belirtilerini daha iyi algılamaları ve hekime başvurma olanaklarının artması, besin alışkanlığımızında artan bir şekilde daha fazla endüstriyel gıdalara kayması sonucu bu kanserlerle daha sık karşılaşmamıza neden olmaktadır Oysa erken teşhis ve çare yöntemleri uygulanabildiği takdirde Kolo Rektal Kanserler tedaviden ençok yararlanan iç organ kanserleridir Hatta TARAMA ( Screening) testleri ile rahatsızlık oluşmadan, oluşmuş ise belirtileri daha ortaya çıkmadan saptanabilmekte ve gerekli tedavisi yapılarak tam şifa sağlanabilmektedir Çünkü çoğunlukla ( % 95 ) KoloRektal kanserler POLİP lerden gelişmektedir


Demin kanser gelişmeden bu polipler tarama testlerinde saptanarak POLİPEKTOMİ ( Kolonoskop ile polipin barsaktan alınması) ile çıkarılırsa ilerde oluşabilecek veya az önce fazla küçük seviyede oluşmuş bir kanser barsaktan uzaklaştırılmış olacaktır

Kimler Tehlike Altındadır ?

Çoğunlukla olguların büyük çoğunluğu 4550 yaş üzerindeki kişilerde görülmektedirBu Nedenle;

4550 yaş üzerindeki kişiler
Anne, baba, kardeş gibi yakın aile bireylerinde kolorektal kanseri veya polipleri olanlar,
Uterus ( rahim ), over ( yumurtalık ) ya da meme kanseri olan kadınlar,
Ülseratif Kolit ya da Crohn gibi hastalıkları olanlar

Riski Eksilmek İçin Neler Yapılmalıdır ?
Tehlike altındaki kişiler, bu riski eksilmek için hastalık belirtileri ortaya çıkmadan yapılması gereken TARAMA (Screening ) testlerini yaptırmalıdırlar Diyetlerini bol lifli sebzeli, meyvalı, eksik yağlı ve eksik kırmızı etli bir şekile dönüştürmelidirler Alkol ve sigara alışkanlığı varsa tamamen azaltmalı, hatta bırakmalıdırlar Hergün 20 30 dakika hafif alıştırma yapmalıdırlar

Tarama Testleri Nelerdir ?

Kolo Rektal kanserlerin klinik belirtileri ortaya çıkmadan yukarıda belirtilmiş RISK altındaki kişilere yapılan testlerdirBu kanserlerin oluşmasında başlıca niçin % 95 oranında poliplerdir Bu polipler zaman içerisinde kansere dönüşebilmektedir O nedenle tarama tetkiklerinde hedef bu polipleri demin kansere dönüşmeden, eğer dönüşmüş ise fazla erken devrede az önce klinik semptom vermeden teşhis etmek ve Polipektomi ile ( kolonoskop yardımı ile polipin barsaktan uzaklaştırılması) çıkarılmalarını sağlamaktır Bu takdirde bu hastalar % 90 nın üzerinde oysa bir oranda tam şifaya kavuşmaktadırlar Tarama testleri şunlardır :

45 yaş üzerinde yılda bir kere rektal tuşe muayenesi,
50 yaş üzerinde yılda bir kere gaitada rahat kan aranması,
50 yaş üstünde 3 5 yılda bir defa Kolonoskopi veya Sigmoidoskopi,
50 yaş üstünde 5 yılda bir defa Kolon grafisi,
Ailesinde kolorektal kanseri olanlar 45 yaşdan sonradan 2 3 yılda bir kere kolonoskopik muayene,
Ülseratif Koliti olanlar yılda bir defa kolonoskopi ve biyopsi yaptırmalıdırlar

Kolo Rektal Kanserlerde Klinik Belirtiler Nelerdir ?

Genelde bayan ve erkekte eşit oranda görülen Kalın barsak Rektum kanserleri sinsi seyreder Rahatsızlık aşağıdaki belirtilerle ortaya çıkar



Rektumdan kan gelmesi ( rektal kanama ), gaitanın kanla bulaşık olması,
Tuvalete çıkma alışkanlığında değişiklik
Gaitanın eskiye oranla incelmesi,
Kabızlık – İshal durumlarının ortaya çıkması,
çoğu kez tuvalete çıkma ricası, buna rağmen tam boşalamama şehvetli,
Karında gaz ağrıları,
Kansızlık (kansızlık),
İzah edilemeyen zayıflama

Bu belirtilerin herhangi birinin 1 2 hafta devam etmesi veya aralıklarla tek rarlaması durumunda mutlaka hekime başvurulmalıdır

Teşhis Nasıl Konur ?

Kolo Rektal kanserlerde kesin tanı barsak içerisindeki tümörden endoskopik yöntemlerden ( Rektoskopi, Fleksibl Sigmoidoskopi, Kolonoskopi ) biriyle yapılacak muayene ve alınacak parçanın patolog kadar mikroskopik tanısı ile konur

Tedavi Nasıl Yapılır?

KoloRektal kanserlerin tedavisi tümörlü kısmın ameliyatla çıkarılması ve barsak pasajının sağlanması için çıkarılan kısmın alt ve üstteki uclarının yeniden iki taraflı ağızlaştırılmalarıdırKolonlar uzun olduğu için bu işlem kolaylıkla uygulanabilir Oysa REKTUM kanserlerinin tedavisinde bu koşul azıcık farklıdır Rektum kısa bir organ (15 cm) olması nedeni ile özellikle anüse yakın ikâmetgâh belirten tümörlerde ( anüs girişinden 56 cm yukarıda) , hastalıklı kısımın çıkarılmasını tedarik için anüsün en ince ayrıntısına kadar çıkarılıp,iptal edilerek sütun, karın duvarına ağızlaştırılır ( Kolostomi )

Daha önceleri fazla daha çoğunlukla uygulanan bu yöntem, günümüzde lüzum teknolojik gelişmeler ( Stappler aleti vs) ve gerekse bu konuda eğitilmiş ve tecrübe kazanmış özellikle Kolo Rektal cerrahi ile uğraşan cerrahlar tarafından yapılan ameliyatlarda fazla az sayıda hastaya uygulanmaktadırBazen kolostomi rektumda yapılan ameliyatın iyileşmesini temin etmek için geçici olarak ( birkaç ay ) yapılabilir daha sonra bu kolostomi kapatılır Ameliyata ek olarak, rektum tümörlerinde ara sıra ameliyattan önce, ara sıra ameliyattan sonra gerek olursa Radyoterapi de yapılabilir Kolon tümörlerinde radyoterapinin yeri yoktur Her iki organın tümörlerinde ameliyattan daha sonra duruma göre Kemoterapi yapılabilir

Anüs kanserlerinde genel olarak radyoterapi tercih edilmektedir Bazı durumlarda Cerrahi tedavide yapılabilir

Ameliyat Sonrası Bu Hastalar Nasıl İzlenmeli ?

Kolo Rektal Kanserlerde ameliyat sonrası nüks etme şansı hastalığın evresine göre değişir Nüksler genel olarak birincil 2 yıl içerisinde ortaya çıkarlar böylece bu hastaların ameliyat sonrası ilk 2 sene içerisinde çok sıkı izlenmeleri gerekir Eğer nüks saptanacak olursa yeni yapılacak girişimlerle hastanın yaşam şansı artırılır Keza bu hastalarda geriye bırakılan kolon kısmında yeni bitkiler oluşma şansı azda olsa vardır Bunların fazla küçükken saptanması ve çıkarılması hastaya tam şifa sağlayacaktırBu izlemelerde hastalara 36 aylık aralıklarla kan testleri ur belirleyicileri ( CEA ), HAFIZA, Tomografi; Akciğer grafisi, Kolonoskopi gibi tetkikler dönüşümlü olarak yapılır 2 yıldan sonradan senelik kontroller ile hasta 5 sene izlenmelidir
*