Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
yürek masajı ilk yardım,
Suni Solunum ve Yürek Masajı
Yapay Solunum ve Yürek Masajı
Suni Solunum ve Kalp Masajı Kendi kendine solunumun olmadığı durumlarda, akciğerlerin havalandırılmasını sağlamak ve durmuş olan kalbi bitmiş çalıştırmak için yapılan işlemler Boğulma, asılma, elektrik çarpması, karbon monoksit zehirlenmesi gibi hallerde ve genellikle zahiri ölüm halindeki insanlarda, bilhassa nefes alamayan bebeklerde, mümkün olduğu kadar çabuk başvuru edilmelidir Bütün vakalarda önce üst solunum yollarını tıkayan engeller ortadan kaldırılmalıdır Boğulma halinde ağızdaki suyu ve salgıları boşaltmak; asılma halinde ipi kesmek; elektrik çarpmasında akımı kesmek; gazla boğulma hallerinde hastayı temiz havaya içeri almamak gereklidir
Bu tedbirler alındıktan hemen sonradan, olağan solunum geri gelinceye ya da bir cihazla, sun'i solunuma başlayıncaya değin ağızdan ağıza, ağızdan buruna ya da elle sun'i solunum yaptırma manevralarından biri uygulanır Sun'i solunumun vaktinde başlatılması fazla önemlidir Çünkü beyin hücreleri oksijensizliğe 45 dakikadan artı dayanıklılık edemezler
Ağızdan ağıza solunum metodu: Hasta sırt üstü dümdüz yatırılır Baş ayrıntılarıyla arkaya içten gerdirilir ve bir elle adamakıllı arkaya içten bastırılır, burun tıkanır Sonradan ağız açılır, ağız boşluğu temizlendikten daha sonra, daha aşağı çene öne içten çekilir, dil bir bezle altçene dişlerinin üzerine içten bastırılıp dingin tutulur Dudaklar hastanın ağzına yapıştırılır Dakikada 1216 kez olacak şekilde üflenir Bu üflemelerde hastanın göğsü genişlemelidir Çocuklarda üfleme ritmi daha artı olmalıdır Kurtarıcı ağzını ayırıp çeker, hastanın göğüs kafesi küçülür ve böylece hasta kendiliğinden nefes vermiş olur
Ağızdan ağıza solunum baş enseye dürüst gerdirilmek şartıyla (yolda kaza geçiren ya da harabe altında kalan kimseler vs) oturma durumunda da uygulanabilir
Ağızdan buruna solunum metodu: Yukarıdakine aynı bir usuldür Üfleme, ağız kapatılarak burun aracılığıyla yapılır
Küçük çocuklarda benzer anda ayrıca ağızdan keza de burundan üflenebilir
Bu usuller herkes tarafından her yerde ve her durumda uygulanabilir Kurtarıcı çok tez yorulacağından nöbetleşe kurtarıcı başkalaştırmak gerekir
Elle yapılan manevralar: Hastanın göğüs kafesini, nefes alma ve verme hareketlerine benzer ritmik hareketlerle bastırmak ve genişletmek esasına dayanır Göğüs kafesi esnek olduğundan üstüne basılınca nefes zor kullanarak dışarı çıkar, baskı kalkınca göğüs genişler, eski haline kazanç ve her tarafta nefes alınır Bu sırada kollara yaptırılan hareketlerle nefes alma kolaylaştırılabilir
Schaefer metodu: Yüzü koyun yatan hastaya uygulanır Kurtarıcı bel hizasında ata biner gibi hastanın üstüne çıkar, el ayalarıyla göğüs kafesi üstüne tüm ağırlığıyla basar ve nefes vermeyi sağlar, baskı kalkınca göğüs kafesinin esnekliği sayesinde, nefes alma meydana kazanç Bu metodda ağzın boşalması kolaylaşır Fakat solunum yetersiz kalabilir
NielsonHederer metodu: En üstün tekniktir Ancak iki kurtarıcı gerekir Hasta yüzükoyun yatırılır, kollar bükülür, baş eller üstüne yerleştirilir Kurtarıcılardan biri Schaefer metodunda olduğu gibi, nefes vermeyi sağlarken ikinci göğsü yerden hafifçe kaldıracak şekilde dirsekleri bükerek nefes almayı sağlar Eğer kurtarıcı tekse hastanın başucuna oturur ve iki zamanlı hareketi şöyle ayarlar: Nefes alma yukarıdaki gibidir, nefes verme ise dirsekler yere bırakıldıktan sonra, kürek kemiklerine bastırılarak sağlanır Bu usul oldukça yorucudur Suni solunumu 1520 dakika hatta bir saat ya da daha fazla uzatmak gerekebilir Çünkü kendi kendine solunum başlayıp her yerde durabilir
Elle çalışır respiratörlerle sun'i solunum: Bir maskesi, bir konnektörü, bir kapağı ve bir balonu vardır Bu şekilde olanlara Ambu respiratörü denir Maske hastaya uygulandıktan sonra, balonun ritmik olarak sıkılması ile balondaki hava hastanın akciğerlerine geçer Ambu'ya oksijen de katılabilir
Otomatik respiratörlerle sun'i solunum: Bu amaçla kullanılan respiratörler özelliklerine göre başlıca iki gruba ayrılırlar:
1 Volümetrik respiratörler: Misal olarak Spiromat'ı gösterebiliriz Hiç solunumu olmayanlarda kontrollü solunumu sağlar Buna karşılık muavin solunumda, hastanın solunumuna adaptasyonda zorluklar vardır Volümetrik respiratörler, yüksek kapasitelidir Elektrikle çalışırlar, oksijen oranı solunum hacmi, adedi, solgun almaverme basınçları ve aralarındaki oran direkt ayarlanır
2 Manometrik respiratörler: Örnek; Bird ve Bennet'tir Oksijen veya havayla çalışır Asistan solunuma da kolayca uyarlar Kullanılmaları kolaydır Ama bilhassa çok şişmanlarda volümetrik respiratörler kadar etkili değildirler
Kalp masajı: Kalbi durmuş olan şahıslara en geç 5 dakika içinde kalp masajına başlanmalıdır Daha geç kalındığı takdirde, yürek yeniden çalıştırılırsa bile, kişi nebati hayata girecektir Zira, beyindeki asap hücreleri kansızlığa 45 dakikadan artı dayanamazlar
Kalbi duran şahsın, hemen şuuru kaybolur ve yere yıkılır Fakat her şuuru kapalı ya da baygın şahsın kalbi durmuş seslenmek değildir Şuuru kapalı bir halde yatan şahsın kalbinin çalışıp çalışmadığını çakmak için, önce nabzına bakılır, nabız alınamıyorsa göğsün üzerinden kalp denetleme edilir, çalıştığına dair bir alamet yahut, derhal kalp masajına geçilir
İki türlü kalp masajı vardır: Açık masaj ve kapalı masaj Pratik Olarak uygulanan kapalı yürek masajıdır Açık yürek masajı, elle dosdoğru kalbin sıkıştırılması suretiyle yapılır oysa bu da fakat ameliyatlar esnasında muhtemel olabilir veya kapalı kalp masajında bir sonuç alınamazsa ve başka olanak da yoksa, göğüs kafesinin kırılması suretiyle kalbe açık masaj yapılabilir
Kapalı yürek masajı: Etkili bir sun'i solunum sağlanır sağlanmaz, etkin bir kalp masajına başlanmalıdır Etkili bir kapalı yürek masajı için hastanın sert bir yere yatırılması çok mühimdir Eğer hasta yatakta yatıyorsa, yatağın altına tahta vs gibi sert bir şey konulmalıdır Yürek masajını yapacak kişi hastanın sağına geçer, hafifçe hastanın üstüne eğilir Dirseklerini kırmadan sol elinin ayasını göğüs kemiğinin ( sternumun) 13 alt bölümüne yerleştirir Bu elini bundan böyle hiç yerinden oynatmayacaktır Sağ elini de sol elinin üstüne koyar Omuzlarından güç alarak göğüs kemiğini 35 cm içeri itecek şekilde güçlü olarak bastırır, yarım saniye bu vaziyette bekler, sonradan sağ elini gevşetir Bu işleri ritmik olarak dakikada 6070 kez tekrarlar Etkili yürek masajı sırasında olağan kan akımının 13'ü yaklaşık 3050 mm cıva basıncıyla çevreye gönderilebilir Kendine getirme işini bir birey tek başına yapıyorsa, arka arkaya 5 kalp masajı yaptıktan sonradan, sun'i solunum yapar ve aynı işi bu şekilde devam ettirir Kendine getirmeyi iki kişi yapıyorsa, tekrar her bir sun'i solunuma karşılık 5 yürek masajı yapılmalıdır Kapalı kalp masajına hiçbir sebeple 5 saniyeden pozitif ara verilmemelidir
Kapalı kalp masajının bir takım komplikasyonları olabilir: Göğüs kemiği kırığı, kaburga kırıkları pnömütoraks (göğse hava kaçması), hemotoraks (akciğerleri örten iki katmanlı göğüs zarlarının arasında hava ve kan toplanması), aort damarı yırtılması, dalak ve karaciğer yırtılması gibi Bunlara mani edinmek için, elin göğüs kemiğindeki yerinden daha altında olan ksifoid (göğüs kemiğinin hançer şeklindeki daha alçak ucu) üstüne kaymamasına bilhassa uyarı edilmelidir Hem göğüs kemiğinin daha alçak ucuna veya kaburgalar üstüne basınç başvuru formu edilmemelidir Kullanım edilen basınç fazla ani ve çok şiddetli olmamalıdır Göğüs ve karın üzerine bununla birlikte basınç yapılmamalıdır: Sun'i solunum sırasında kapalı yürek masajına ara verilmelidir
Sun'i solunum ve kapalı kalp masajıyla femoral (uyluk) veya karotis (boyun) atardamarında nabzın alınması, göz bebeklerinin küçülmesi, morarmanın gerilemesi ve sıradan solunumun geri dönmesi esas hayat desteğinin başarıyla yapıldığının önemli bulgularıdır Bu şekilde temel hayat desteğini devam ettirirken, bir yanlamasına da ileri hayat desteğinin teminine geçilmelidir Bu da mutlaka hastane şartlarında olmalıdır
DİKKAT: suni solunum ve kalp masajı yalnızca tatmin edici donamıma sahip sağlık personeli ve bununla ilgili eğitim almış kimseler tarafından yapılmalıdır Bu konuda eğitim almadıkça kimseye müdahale etmeyiniz, en kısa sürede 112 Ivedi hattını arayınız *
Suni Solunum ve Yürek Masajı
Yapay Solunum ve Yürek Masajı
Suni Solunum ve Kalp Masajı Kendi kendine solunumun olmadığı durumlarda, akciğerlerin havalandırılmasını sağlamak ve durmuş olan kalbi bitmiş çalıştırmak için yapılan işlemler Boğulma, asılma, elektrik çarpması, karbon monoksit zehirlenmesi gibi hallerde ve genellikle zahiri ölüm halindeki insanlarda, bilhassa nefes alamayan bebeklerde, mümkün olduğu kadar çabuk başvuru edilmelidir Bütün vakalarda önce üst solunum yollarını tıkayan engeller ortadan kaldırılmalıdır Boğulma halinde ağızdaki suyu ve salgıları boşaltmak; asılma halinde ipi kesmek; elektrik çarpmasında akımı kesmek; gazla boğulma hallerinde hastayı temiz havaya içeri almamak gereklidir
Bu tedbirler alındıktan hemen sonradan, olağan solunum geri gelinceye ya da bir cihazla, sun'i solunuma başlayıncaya değin ağızdan ağıza, ağızdan buruna ya da elle sun'i solunum yaptırma manevralarından biri uygulanır Sun'i solunumun vaktinde başlatılması fazla önemlidir Çünkü beyin hücreleri oksijensizliğe 45 dakikadan artı dayanıklılık edemezler
Ağızdan ağıza solunum metodu: Hasta sırt üstü dümdüz yatırılır Baş ayrıntılarıyla arkaya içten gerdirilir ve bir elle adamakıllı arkaya içten bastırılır, burun tıkanır Sonradan ağız açılır, ağız boşluğu temizlendikten daha sonra, daha aşağı çene öne içten çekilir, dil bir bezle altçene dişlerinin üzerine içten bastırılıp dingin tutulur Dudaklar hastanın ağzına yapıştırılır Dakikada 1216 kez olacak şekilde üflenir Bu üflemelerde hastanın göğsü genişlemelidir Çocuklarda üfleme ritmi daha artı olmalıdır Kurtarıcı ağzını ayırıp çeker, hastanın göğüs kafesi küçülür ve böylece hasta kendiliğinden nefes vermiş olur
Ağızdan ağıza solunum baş enseye dürüst gerdirilmek şartıyla (yolda kaza geçiren ya da harabe altında kalan kimseler vs) oturma durumunda da uygulanabilir
Ağızdan buruna solunum metodu: Yukarıdakine aynı bir usuldür Üfleme, ağız kapatılarak burun aracılığıyla yapılır
Küçük çocuklarda benzer anda ayrıca ağızdan keza de burundan üflenebilir
Bu usuller herkes tarafından her yerde ve her durumda uygulanabilir Kurtarıcı çok tez yorulacağından nöbetleşe kurtarıcı başkalaştırmak gerekir
Elle yapılan manevralar: Hastanın göğüs kafesini, nefes alma ve verme hareketlerine benzer ritmik hareketlerle bastırmak ve genişletmek esasına dayanır Göğüs kafesi esnek olduğundan üstüne basılınca nefes zor kullanarak dışarı çıkar, baskı kalkınca göğüs genişler, eski haline kazanç ve her tarafta nefes alınır Bu sırada kollara yaptırılan hareketlerle nefes alma kolaylaştırılabilir
Schaefer metodu: Yüzü koyun yatan hastaya uygulanır Kurtarıcı bel hizasında ata biner gibi hastanın üstüne çıkar, el ayalarıyla göğüs kafesi üstüne tüm ağırlığıyla basar ve nefes vermeyi sağlar, baskı kalkınca göğüs kafesinin esnekliği sayesinde, nefes alma meydana kazanç Bu metodda ağzın boşalması kolaylaşır Fakat solunum yetersiz kalabilir
NielsonHederer metodu: En üstün tekniktir Ancak iki kurtarıcı gerekir Hasta yüzükoyun yatırılır, kollar bükülür, baş eller üstüne yerleştirilir Kurtarıcılardan biri Schaefer metodunda olduğu gibi, nefes vermeyi sağlarken ikinci göğsü yerden hafifçe kaldıracak şekilde dirsekleri bükerek nefes almayı sağlar Eğer kurtarıcı tekse hastanın başucuna oturur ve iki zamanlı hareketi şöyle ayarlar: Nefes alma yukarıdaki gibidir, nefes verme ise dirsekler yere bırakıldıktan sonra, kürek kemiklerine bastırılarak sağlanır Bu usul oldukça yorucudur Suni solunumu 1520 dakika hatta bir saat ya da daha fazla uzatmak gerekebilir Çünkü kendi kendine solunum başlayıp her yerde durabilir
Elle çalışır respiratörlerle sun'i solunum: Bir maskesi, bir konnektörü, bir kapağı ve bir balonu vardır Bu şekilde olanlara Ambu respiratörü denir Maske hastaya uygulandıktan sonra, balonun ritmik olarak sıkılması ile balondaki hava hastanın akciğerlerine geçer Ambu'ya oksijen de katılabilir
Otomatik respiratörlerle sun'i solunum: Bu amaçla kullanılan respiratörler özelliklerine göre başlıca iki gruba ayrılırlar:
1 Volümetrik respiratörler: Misal olarak Spiromat'ı gösterebiliriz Hiç solunumu olmayanlarda kontrollü solunumu sağlar Buna karşılık muavin solunumda, hastanın solunumuna adaptasyonda zorluklar vardır Volümetrik respiratörler, yüksek kapasitelidir Elektrikle çalışırlar, oksijen oranı solunum hacmi, adedi, solgun almaverme basınçları ve aralarındaki oran direkt ayarlanır
2 Manometrik respiratörler: Örnek; Bird ve Bennet'tir Oksijen veya havayla çalışır Asistan solunuma da kolayca uyarlar Kullanılmaları kolaydır Ama bilhassa çok şişmanlarda volümetrik respiratörler kadar etkili değildirler
Kalp masajı: Kalbi durmuş olan şahıslara en geç 5 dakika içinde kalp masajına başlanmalıdır Daha geç kalındığı takdirde, yürek yeniden çalıştırılırsa bile, kişi nebati hayata girecektir Zira, beyindeki asap hücreleri kansızlığa 45 dakikadan artı dayanamazlar
Kalbi duran şahsın, hemen şuuru kaybolur ve yere yıkılır Fakat her şuuru kapalı ya da baygın şahsın kalbi durmuş seslenmek değildir Şuuru kapalı bir halde yatan şahsın kalbinin çalışıp çalışmadığını çakmak için, önce nabzına bakılır, nabız alınamıyorsa göğsün üzerinden kalp denetleme edilir, çalıştığına dair bir alamet yahut, derhal kalp masajına geçilir
İki türlü kalp masajı vardır: Açık masaj ve kapalı masaj Pratik Olarak uygulanan kapalı yürek masajıdır Açık yürek masajı, elle dosdoğru kalbin sıkıştırılması suretiyle yapılır oysa bu da fakat ameliyatlar esnasında muhtemel olabilir veya kapalı kalp masajında bir sonuç alınamazsa ve başka olanak da yoksa, göğüs kafesinin kırılması suretiyle kalbe açık masaj yapılabilir
Kapalı yürek masajı: Etkili bir sun'i solunum sağlanır sağlanmaz, etkin bir kalp masajına başlanmalıdır Etkili bir kapalı yürek masajı için hastanın sert bir yere yatırılması çok mühimdir Eğer hasta yatakta yatıyorsa, yatağın altına tahta vs gibi sert bir şey konulmalıdır Yürek masajını yapacak kişi hastanın sağına geçer, hafifçe hastanın üstüne eğilir Dirseklerini kırmadan sol elinin ayasını göğüs kemiğinin ( sternumun) 13 alt bölümüne yerleştirir Bu elini bundan böyle hiç yerinden oynatmayacaktır Sağ elini de sol elinin üstüne koyar Omuzlarından güç alarak göğüs kemiğini 35 cm içeri itecek şekilde güçlü olarak bastırır, yarım saniye bu vaziyette bekler, sonradan sağ elini gevşetir Bu işleri ritmik olarak dakikada 6070 kez tekrarlar Etkili yürek masajı sırasında olağan kan akımının 13'ü yaklaşık 3050 mm cıva basıncıyla çevreye gönderilebilir Kendine getirme işini bir birey tek başına yapıyorsa, arka arkaya 5 kalp masajı yaptıktan sonradan, sun'i solunum yapar ve aynı işi bu şekilde devam ettirir Kendine getirmeyi iki kişi yapıyorsa, tekrar her bir sun'i solunuma karşılık 5 yürek masajı yapılmalıdır Kapalı kalp masajına hiçbir sebeple 5 saniyeden pozitif ara verilmemelidir
Kapalı kalp masajının bir takım komplikasyonları olabilir: Göğüs kemiği kırığı, kaburga kırıkları pnömütoraks (göğse hava kaçması), hemotoraks (akciğerleri örten iki katmanlı göğüs zarlarının arasında hava ve kan toplanması), aort damarı yırtılması, dalak ve karaciğer yırtılması gibi Bunlara mani edinmek için, elin göğüs kemiğindeki yerinden daha altında olan ksifoid (göğüs kemiğinin hançer şeklindeki daha alçak ucu) üstüne kaymamasına bilhassa uyarı edilmelidir Hem göğüs kemiğinin daha alçak ucuna veya kaburgalar üstüne basınç başvuru formu edilmemelidir Kullanım edilen basınç fazla ani ve çok şiddetli olmamalıdır Göğüs ve karın üzerine bununla birlikte basınç yapılmamalıdır: Sun'i solunum sırasında kapalı yürek masajına ara verilmelidir
Sun'i solunum ve kapalı kalp masajıyla femoral (uyluk) veya karotis (boyun) atardamarında nabzın alınması, göz bebeklerinin küçülmesi, morarmanın gerilemesi ve sıradan solunumun geri dönmesi esas hayat desteğinin başarıyla yapıldığının önemli bulgularıdır Bu şekilde temel hayat desteğini devam ettirirken, bir yanlamasına da ileri hayat desteğinin teminine geçilmelidir Bu da mutlaka hastane şartlarında olmalıdır
DİKKAT: suni solunum ve kalp masajı yalnızca tatmin edici donamıma sahip sağlık personeli ve bununla ilgili eğitim almış kimseler tarafından yapılmalıdır Bu konuda eğitim almadıkça kimseye müdahale etmeyiniz, en kısa sürede 112 Ivedi hattını arayınız *
