Kan bağışına uyarlama için aranan kriterler 1865 Yaş aralarında, ağırlığı 50 kg üzerinde, önemli bir afiyet sorunu olmayan kan merkezine kan saptamak için geldiğinde yapılan muayenede sağlığı yerinde olduğu saptama edilen ve hemoglobin ölçümü alışılagelmiş olan cümbür cemaat en az 2 ay aralıklarla kan bağışında bulunabilir 1 Kendinizi iyi ve sağlıklı hissediyor musunuz? Kan bağışı öncesinde halsiz ve uyumayan olmamanız tercih edilir Kan bağışından önceki öğünde bir şeyler yemiş olmanız ve aç karına kan bağışlamamanız önerilmektedir 2 Viral hepatit geçirdiniz mi? Viral hepatitlerle ilgili test sonuçlarınızda herhangi bir pozitiflik var mı? 10 yaşından daha sonra bulaşıcı sarılık geçirenler, B ve C sarılığı testlerde fazla olduğu tespit edilmiş olan bireyler hiçbir süre kan bağışında bulunamazlar 55836 55836 kanbagisinauygunlukicinaranankriterler5c4f79ec515f9kanbagisinauygunlukicinaranankriterler5c4f79ec515f9 460 620 Kan bağışına uygunluk için aranan kriterler 9jpg55836 Kan bağışına uygunluk için aranan kriterler 9jpg55836 3 Son 12 ay içinde size; kan transfüzyonu yapıldı mı? Organ veya doku nakli yapıldı mı? Akupunktur, dövme, cildinizin herhangi bir yerini deldirme (kulak deldirme vb) işlemi yaptırdınız mı? Bu sorulara cevabınız evet ise 12 ay süreyle kan bağışı yapmamalısınız 4 Son 12 ay içinde; bulaşıcı sarılığı olan biri ile yakın temasınız (örneğin cinsel ilişki) oldu mu? Bu soruya cevabınız evet ise 12 ay kan bağışı yapmamalısınız 5 HIV (AIDS) testiniz artı mi ? HIV fazla olanlar hiçbir vakit kan bağışı yapamazlar 6 Son 3 yıl içinde sıtma (malarya) hastalığı geçirdiniz mi? Son 3 yıl içinde sıtma hastalığı geçirenler kan veremezler Sıtma hastalığının salgın olarak bulunduğu coğrafi bölgelerde 6 aydan pozitif kalanlar 2 yıl zaman ile; 6 aydan az kalanlar ise 12 ay kan bağışında bulunamazlar 7 Aşağıda sıralanan ilaçları kullandınız mı? Tegison, Akutan, Proscar, Propecia, Soriatane Tegison (etretinat) sedef hastalığının tedavisinde kullanılan bir ilaçtır ve bu ilacı alanlar hiçbir süre kan veremezler Soriatane (acitretin) de benzer hastalığın tedavisinde kullanımakla beraber son doz alımından 3 sene daha sonra kan bağışı yapılabilir Aşağıdaki ilaçları alanlar, ilacın son dozunu aldıktan 1 ay sonradan kan bağışında bulunabilirler: Akutan (isotretinoin) akne tedavisi için kullanılır Proscar (finasteride) insancıl prostat bezi büyümesinin tedavisi için kullanılan bir ilaçtır Propecia (finasteride) saç dökülmesi için kullanılan bir ilaçtır 8 Hiç beyin ameliyatı oldunuz mu? Dura mater grefti uygulanan kişiler kan bağışı yapamazlar 9 Son 12 ay içerisinde hangi aşıları oldunuz? Bir Takım aşılar kan bağışı için vakit kısıtlaması getirmezken bazıları 12 aya değin kan bağışı için engel teşkil edebilmektedir 10 şu anda mevcut bir solunum yolu rahatsızlığınız var mı? Soğuk algınlığı geçirenler şikayetlerinin kesilmesinden 3 gün sonradan kan bağışı yapabilirler Öteki solunum rahatsızlıkları olanlar muayene sonucuna tarafından kan merkezi doktoru göre değerlendirilirler 11 Herhangi bir yürek, akciğer, böbrek hastalığınız; kan hastalığınız, olağandışı kanamalara akım, kanser hastalığınız var mı? Bu tür hastalıklar hastalığın derecesine ve tipine göre kan merkezi doktoru tarafından değerlendirilerek donörlük için yerinde olup olmadığınıza karar verilir Örneğin yürek enfarktüsü geçiren bir kişi kan veremez Burada değerleme kriteri; kan bağışının kanı verecek kişinin sağlığını negatif etkilememesi ve bağışlanan kanın verilecek hasta için güvenli bir kan olmasıdır 12 Son 1 ay içinde her hangi bir tıbbi tedavi gördünüz mü, bununla ilgili hap kullandınız mı? Esasen ilaçların büyük bir çoğunluğu kan bağışı için engel teşkil etmemektedir Mesela hipertansiyon için kullanılan ilaçların çoğunluğu kan bağışı için engel teşkil etmemektedir Fakat kanı verecek kişinin tansiyonu kabul edilir sınırlarda olmalıdır bundan başka aspirin gibi trombosit fonksiyonlarını etkileyen bir takım ilaçların alımı laf konusuysa bu ilaçları alan donörler 3 gün süre ile trombosit süspansiyonu için kan veremezler, fakat bütün kan ya da eritrosit süspansiyonu için bağışçı olabilirler Lütfen kullandığınız ilaçları kan merkezi doktoruna bildiriniz! 13 Son 1 yıl içinde herhangi bir ameliyat geçirdiniz mi? Özellikle kan kaybının söz konusu olduğu önemli bir kaza geçirdiniz mi? Kadınlar için: gebelik, doğum oldu mu? Ameliyat geçirenler, ameliyat sürecinde kan nakli almışsa 1 yıl süre ile kan veremezler Ameliyat sürecinde kan nakli alınmamışsa iyileştikten 6 hafta sonra kan bağışı yapabilirler Hamile kadınlar, hamilelik döneminde kan veremezler Doğumu takiben 6 hafta sonra kan bağışı yapılabilir 14 Ağırlığınız 50 kg ve üzerinde mi? 50 kg altında olanlar kan bağışı yapamazlar Keza boyuna kadar olması gereken ağırlıktan fazla düşük olan kişiler kan bağışında bulunamazlar 15 Yüksek tehlike içeren aktiviteler: Damardan uyuşturucu bağımlılığınız var mı? Erkek erkeğe cinsel ilişkiniz oldu mu? Pıhtılaşma faktör konsantresi ile çare oldunuz mu? HIV (AIDS) Fazla misiniz? Para karşılığı cinsel ilişki yaptınız mı? Cinsel yolla bulaşmış bir rahatsızlık geçirdiniz mi? Yukarıda sanılan riskli aktiviteleri yapan biri ile cinsel ilişkiniz oldu mu? AIDS hastaları, damardan uyuşturucu kullananlar, HIV fazla olanlar, erkek erkeğe cinsel ilişki yapmış olanlar, etmen konsantresi kullanan hastalar ve bütün bu gruplardan herhangi biri ile cinsel ilişkisi olanlar hiçbir süre kan bağışı yapamazlar! 16 Hemoglobin ve hematokrit düzeyleriniz sıradan mi? Hemoglobinin sıradan seviyesi Erkeklerde:1318 gr100ml Kadınlarda:1216gr100ml Kan bağışı yapabilmek için hemoglobin düzeyi en az 125100ml gr ve en çok 20 gr100 ml olmalıdır Bunun üstü ve altı değerler söz konusuysa kan bağışı alınamaz Hematokrit alışılagelmiş seviyesi Erkeklerde:%45 %52 Kadınlarda:%37 %48 Kan bağışı yapabilmek için hematokrit düzeyi en az %38 ve en çok %60 olmalıdır Bunun üstü ve altı değerler söz konusuysa kan bağışı alınamaz 17 Beden ısısı miktarı: Muayenede 375 C0 den pozitif gövde ısısı olanlar kan bağışlayamaz 18 Nabız atış sayısı: Dakikada 50 100 olmalıdır Bu değerlerin aşağıda veya üzerinde ise kan bağışı alınamaz Ayrıca nabız alışılagelmiş ritimde olmalıdır 19 tansiyon (tansiyon): Sistolik (büyük) kan basıncı 90 180 mmHg arasında Diyastolik (ufak) kan basıncı 50 100 mmHg arasında olmalıdır Yapılan muayenede tansiyonu bu değerler aralarında çıkmayan bağışçılardan kan alınamaz 20 Yaş sınırı: 18 65 yaşında olanlar kan bağışlayabilirler 21 Ne sıklıkla kan bağışlanabilir? Erkekler 3 ay ara ile yılda 4 kez, bayanlar ise 4 ay arayla 3 defa kan bağışlayabilirler