Kanamalı iken jinekolojik muayene yapılabilir mi?

Her kadın hayatının herhangibir döneminde mutlaka jinekolojik muayene almak durumunda kalabilir Bu muayene özel bir muayenedir Bir Takım özelliklere dikkat etmek gerekir
Jinekolojik muayene hakkında
O Kadar fazla bayan jinekolojik muayeneden kaçınma eğilimindedir Bunun sebepleri; utanma duygusu, daha önce yaşanmış fena tecrübeler ile çevreden duyulan abartılı ve yanlış bilgiler sonucunda oluşmuş hatalı ön yargılardır Bu muayene ile biçok hastalık erken dönemlerde tanı edilebilir
Kolay bir tetkik ile örneğin rahim, rahim ağzı, yumurtalık ve vajen kanserleri çok erken safhalardayken tesbit edilebilir Tekrar rahim ağzı bölgesindeki enfeksiyonlar henüz bir yaraya yol açmadan tanı ve tedavi edilebilir
Kanamalı iken jinekolojik tetkik yapılabilir mi? Kanamanın varlığı bazen muayeneyi bilhassa gerekli kılar Kanamanın kaynağının neresi olduğu bilhassa önemlidir bu nedenle kanama varlığında muayene yapılamaz diye bir kural yoktur Oysa sızıntı hallerinde kan akıntıya karışacağı için sonradan bu koşul değerlendirilir Smear testi de fazla akış veya kanama varlığında alınamaz
Ne süre jinekologa belirmek gerekir?
Cinsel olarak faal her kadının hiçbir jinekolojik şikayeti olmasa da uyumlu olarak yılda en düşük bir defa jinekolojik muayeneden geçmesi şarttır Hatta genç kızların bile en azından, genital organlarının gelişimi ve adet düzenleri açısından minimum bir defa jinekoloji uzmanınca değerlendirilmesi uygundur
Cinsel yönden faal her kadın da senede bir kez tetkik+ultrason+smear testi yaptırmalıdır
jinekologa başvurulması gereken durumlar hangileridir?
Aşağıdaki durumlarda mutlaka süre geçirmeden jinekolojik tetkik gerekir
· Fena koku,kaşıntı,kızarıklıkirenkli sızıntı varsa
· Adetler baştan savma sık veya aralıklı kanama miktarı fazla pozitif veya fazla azsa,adet dışı kanama varsa
· Korunulmadığı halde gebe kalınamıyorsa
· İlişki sırasında ya da ardından kanama oluyorsa
· Karında ya da dışgenital organlarda kasıklarda kitle şişlik varsa
· Adetlerin fazla sancılı olması,ağrılı ilşki ve geçmeyen kasık ağrıları varlığında
· Vücudun normalin üstünde tüylenmesi, rekek tipi kıllanma halleri ve memelerden süt veya yarı akıcı gelmesi hallerinde
Gebelik planlanıyorsa mutlaka öncesinde herhangibir problem olup olmadığına bakılması gerekir
SPEKULUM İLE GÖZLEM
Jinekolojik tetkik esnasında neler yapılır?
başlangıçta kadının dış genital organları gözle incelenir Bu sırada dış dudaklardaki kitleler, sert dokular varsa akıntının rengi görünümü, kızarıklık ve şişlik olup olmadığına bakılır
sonradan vajen ve rahim ağzının spekulum denen aletle gözle bakılarak incelenir Bu esnada vajen ve serviksteki değişik lezyonlar,yaralar,kitleler ve varsa sızıntı direkt bakılarak incelenir Lezyonlardan smear denen sürüntü veya icap ediyorsa biyopsi (parça) alınır, akıntı varsa bundan kültür alınabilir ve direkt mikroskopta incelenebilir Vajen on ve arka tarafında sarkma olup olmadığı idrar torbasının ve üretra den,ilen idrar yapılan kanalın durumuna bakılırİdrar kaçırma olup olmadığı saptama edilir
Muayenede en son elle tetkik yapılır Bu muayenede bir elimiz (genel olarak sağ) göze çarpan ve orta parmaklar vagende diğer el ise karında basınç uygulayarak iç genital organlar değerlendirilir Kist,myom,batında yapış yapış kitleler hissedilmeye çalışılır Hassasiyet olup olmadığına bakılır
Jinekolojik tetkik yerine sadece ultrason yeterli olabilirmi ?
Jinekolojik muayenenin her aşaması belirli bir sırda mutlaka yapılmalıdır Her safha bir sonraki için gereklidir kimsesiz ultrason çok değerli bilgiler vermesine karşın yetersizdir
Ultrason artık her jinekoloğun vaz geçemeyeceği çok kayda değer tanı aracıdır böylece jinekolojik her muayeneye ultrason eklenmelidir Hastanın herhengi bir yakınması olmasa da gerçi ultrason yapılmalıdır Tercihan hasta bakire değilse vaginal yolla bakılmalı bu olamıyorsa abdominal ultrason uygulanmalıdır
Genç kız ve bakirelerde jinekolojik muayene yapılır mı?
Bakirelerde spekulum muayenesi ve vaginal ultrason yapılamaz Vaginal el muayenesi de zar yırtılmasına yol açacağı için olası olmaz Bunun yerine dış genital organlara gözle bakılır ve bu yolla gelişim ,akıntı ,lezyonlar vs değerlendirilir Akıntı kültürü alınabilir Hastaların çoğu aleyhinde çıksa da rektal tetkik yapılarak batın içi kitleler araştırılabilir İdrar kesesi doldurularak sıkışma duygusal oluştuğunda abdominal yolla ultrason yapılabilir
*
Op Dr Turgay KARAKAYA tarafından yazılmıştır