Karakutu açıldı! İşte 3 kişinin öldüğü Pegasus uçağının düşmesine neden olan ihmaller zinciri

Sabiha Gökçen Havalimanı’na inişi sırasında parçalanan ve 3 kişinin hayatını kaybettiği Pegasus uçağının kara kutusu çözüldü. Kara kutunun çözülmesi ile birlikte kazaya neden olan yanılgılar zinciri ortaya çıktı. Ses kayıtlarına nazaran iniş öncesinde yıldırım düşerken, Hollandalı pilotun kuleden yapılan anonsu anlamadığı öğrenildi.

5 Şubat’ta İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’na inerken pistten çıkan uçağın savrularak parçalanması sonrası üç kişinin öldüğü kazayla ilgili yeni gelişme…

Pegasus Havayolları ilişkin uçağının karakutularındaki kayıtlar Alman Havacılık Kaza Soruşturma Bürosu’nda Amerikalı yetkililerin nezaretinde deşifre edildi.



Deşifre edilen konuşmalardan; olumsuz meteorolojik koşullardan, kule ve pist bakım yanılgılarına kadar bir dizi ihmal çıktı.

Kayıtlara nazaran kazada pilot yanılgısının düşük düzeylerde olduğunun saptandığı öğrenildi. İşte kazaya sebep olan kusurlar zinciri:

İNİŞTEN EVVEL YILDIRIM DÜŞMÜŞ

1- Olumsuz hava koşulları nedeniyle Pegasus’un kaza yapan uçağına inişinden çabucak evvel yıldırım düştü. Yıldırımlara karşı donanımlı olan uçaklar bundan etkilenmiyor lakin her iki pilot da prosedür gereği konsantrasyonlarını yıldırımın uçağın aletlerine bir tesiri olup olmadığına odakladı. 
HOLLANDALI PİLOT ANONSU ANLAMADI

2- Uçağı kaptan pilot kullanırken ikinci pilot ise irtibat ve aletlerin takibi vazifesine odaklanmıştı. Kule daha evvelki iki uçağın pisti pas geçtiğini söyledi. Fakat bu ikazını havacılık terminolojisine nazaran İngilizce yerine Türkçe yaptı. Kaptan “Anladım diye yanıt verdi lakin bağlantıdan sorumlu Hollandalı ikinci pilot anonsu anlamadığı ve inişe saniyeler kaldığı için kokpitte uyum bozuldu. 

3- Bu sırada bir öbür uçak, kaza yapan uçaktan çabucak evvel tıpkı art rüzgarla kalkış yaptı. Bu da pilotlara her şeyin olağan akışı içerisinde olduğu hissini yarattı.

PAS GEÇME LİMİTİ 28 KİLOMETREYDİ

4- O sırada art rüzgar saatte 26.4 km hızla esiyordu. Pegasus Havayolları art rüzgar pas geçme limiti saatte 28 km olduğu için pilotlar toleranslar içinde olan uçakla iniş kararı aldı.

5- Pistin uzunluğu 3 bin metre. Uçak, sanılanın tersine pistin ortalarına yahut sonuna yanlışsız sert olarak değil, olağan bir ara olan pistin 705’inci metresine indi.





6- Pilotlar uçak indiği anda olağan frenleme yapmaya başladı. Uçağın hızı saatte 98 km hıza kadar düşmesine karşın o anda birdenbire art taraftan gelen rüzgarın hızı saatte 51 km’ye çıktı. Bu itiş hızı arttırdı.

“TELEFONLARINIZI KULLANABİLİRSİNİZ” ANONSU

7- Pilotlar tekrar de duracaklarından emin oldukları için sert frenlemeden vazgeçerek ıslak yerde kaymamak için kendi ortalarında konuşarak pistin ortasındaki değil sonundaki çıkıştan dönmeye karar verdi. Bu sırada kabin içerisinde her şey olağan olup uçak yavaşladığı için hostesler “Telefonlarınızı kullanabilirsiniz” anonsu yaptı.

8- Pilotlar sıklıkla kullanılmayan pistin sonundaki dönüşe gerçek geldiklerinde uygunca yavaşlamak için tekrar fren yaptı. Lakin muhtemelen uçak, pist üzerinde bulunan daha evvelki yüzlerce iniş kalkışla oluşan lastik izlerinin üstüne inince kaymaya başladı ve sürat hiç kesilmedi.

9- Sorun tam olarak bu anda başladı ve pilotlar bir anormallik olduğunu bu sırada anladı.

10- Pilotlar sert frene geçmelerine karşın uçak 17 saniye boyunca pistin son 700 metresini kayarak ve hiç yavaşlamayarak katetti. Bu mühlet ve uzaklık olağan yer olması halinde daha süratli bir uçağın bile durması için çok kafiydi.

11- Pistin sonunda “stop way” ismi verilen bu üzere durumlarda uçağı hasar almadan durduracak yumuşak toprak tabanlı saha yerine dik eğim bulunması nedeniyle uçak aşağıya yuvarlandı.

12- Dik tabanın kaymaması için yapılan istinat duvarı uçağın parçalanmasına ve hasarın artmasına neden oldu. Fakat yetkililer bu durumun birebir vakitte uçağın motorlarının koparak gövdeden ayrılmasına neden olduğu ve böylelikle uçakta yangın çıkmadığı görüşünde de birleşiyorlar.

PİST VE HAVA TRAFİK KONTROLÖRLERİ ARAŞTIRILACAK



Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne bağlı Kaza İnceleme ve Araştırma Kurumu (KAİK) yetkilileri tüm bu bilgiler ışığında, başta pistin en son ne vakit temizlendiği olmak üzere hava trafik kontrolörleri dahil araştırmayı daha geniş bir perspektife yaymaya hazırlandığı öğrenildi.

Olayın çabucak akabinde uçağın sert inişi sonrası kazanın oluştuğuna yönelik açıklama ve yorumlar nedeniyle gözler neredeyse büsbütün pilotlara çevrilmişti. Fakat gerek uçağın rüzgar limitlerinde inmesi gerek ise pistin birinci kısmına teker koyması ve hatta uçağın neredeyse durma evresine gelmesine karşın son metrelerde suratını hiç kesemeyerek kaymasının, inceleme heyetinin başka risk faktörlerine de odaklanmasına neden olduğu bildirildi.

KAİK heyetinin karakutu kayıtlarını almasıyla birlikte incelemeyi bu ayrıntılar ışığında bu hafta başlatması bekleniyor. Kara kutuları Almanya’da uçağın üreticisi Boeing yetkilileri, Amerikan Havacılık Dairesi (FAA) yetkilileri, Amerikan Ulaşım Güvenlik Dairesi (NTSB) yetkilileri deşifre ederken KAİK yetkililerinin de gözlemci olarak bu kümeye eşlik ettiği öğrenildi.