iltasyazilim
FD Üye
Havacılıkla ilgisi olan olmayan cümbür cemaat, hayatında asgari bir kere ?karakutu kelimesini duymuştur
Karakutu, uçakların yaşamsal parçalarından sayılmazlar oysa muhtemel bir kazada bulunması istek edilen ilk aygıt olurlar Toplumda ?karakutu olarak bilinen şey, gerçekten Uçuş Data Tescil Cihazıdır (Flight Veri Recorder) Bir ticari yolcu uçağında 2 adet karakutu bulunur, bunlardan biri uçuş esnasındaki verileri, diğeri ise kaptan pilot ve asistan pilotun seslerini kaydetmeye yarar
“Blackbox yani Türkçe karşılığı Karakutu olarak tanıdık cihaz, bilinenin aksine siyah değildir, Dünyadaki tüm ticari gezgin jetlerinde bulunan tüm karakutuların rengi kırmızıdır Tüm uçaklarda karakutu bulunması 1991e değin zorunlu değildi Sadece belirli bir gezgin sayısını aşan uçaklar için kanuni zorunluluk sözkonusu idi Oysa 1991de Los Angeles Uluslararası Havalimanında (LAX) bir Boeing 737nin bir Cessnaya çarpmasının ardındaki irili ufaklı tüm uçaklar için Uçuş Bilgi Kayıt Cihazı ile Kokpit Ses Tescil Cihazi kanuni mecburiyet haline getirildi Bu tarihten daha sonra ticari olsun olmasın karakutusu olmayan uçakların lisansları iptal edildi
Uçuş Bilgi Kayıt Cihazı uçuşun tamamını tescil altında alırken, *Kokpit Ses Tescil Cihazı, uçuşun son 45 dakikasındaki sesleri kaydeder, *45dk sınırdır aşılması verilerin 45dk ile güncellenmesi anlamına kazanç ?overwrite yani üzerine yazma sözkonusudur *Uçuş Kayıt Cihazı (Flight Data Recorder), uçuş esnasında uçakla alakalı bütün parametleri kaydeder bütün parametrelerden kastedilen kodlanmış tüm parametrelerdir yani tescil cihazına kaydolma emri verilen parametrelerdir Karakutuların önemi, uçağın herhangi bir kazaya karışması neticesinde uçağın niçin kazaya karıştığının saptanması bakımındandır, örneğin 1974te Türk Hava Yollarına ait bir McDonald Douglas yapımı DC10 Paris Orly Havalimanıından kalktıktan kısa bir süre sonra Paris açıklarında bir köye çakılmıştı ve kazanın neden meydana geldiği karakutular neticesinde tespit edilebilmişti Bu kazada karakuların önemi çok büyüktü bunun nedeni çakılmanın saate 900kmden daha yüksek bir çabucak olması neticesinde geriye araştırma yapılabilecek elverişli bir uçak enkazının olmamasıydı
Karakutular genellikle, Hava hızını, motor güçlerini (Kaç tane ise ayrı olarak), ivmeyi, hava basıncını, dümen verisini, lateral ivmeyi, otopilotu, yer hızını, lateral teftiş verisini, dış etraf sıcaklığı gibi verileri kaydederler Karakutular o kadar sağlam tasarlanmışlardırki 3400G kuvvetine ve 1000 dercenin üzerindeki sıcaklığa bile dayanabilirler Uçakların denize çakılması karakutuların bulunması bakımından zamana karşı yarış anlamını taşır, bunun nedeni karakutuların yer tespiti için gönderdiği sinyallerdir Sinyal 30 gün süreyle karakutu tarafından gönderilir, 30 gün olmasının sebebi karakutuda bulunan pildir Batarya 30 gün her tarafında sinyal gönderebilecek enerjiye sahiptir 31 gün batarya biter ve karakutular eğer bulunmadıysa bu samanlıkta iğne aramaktan ayırt edilemez bir durum haline kazanç
Denize düşen bir uçağın karakutusu bulunmuş ise, karakutu suda muhafaza edilir Bunun nedeni deniz suyunun tuzlu olmasıdır Çünkü tuzlu suda beklemiş bir karakutu, havayla bağlantı ederse oksitlenir; yani paslanır Bu koşul verilerin sağlıklı elde edilmesine engel olabilir
Karakutu, uçakların yaşamsal parçalarından sayılmazlar oysa muhtemel bir kazada bulunması istek edilen ilk aygıt olurlar Toplumda ?karakutu olarak bilinen şey, gerçekten Uçuş Data Tescil Cihazıdır (Flight Veri Recorder) Bir ticari yolcu uçağında 2 adet karakutu bulunur, bunlardan biri uçuş esnasındaki verileri, diğeri ise kaptan pilot ve asistan pilotun seslerini kaydetmeye yarar
“Blackbox yani Türkçe karşılığı Karakutu olarak tanıdık cihaz, bilinenin aksine siyah değildir, Dünyadaki tüm ticari gezgin jetlerinde bulunan tüm karakutuların rengi kırmızıdır Tüm uçaklarda karakutu bulunması 1991e değin zorunlu değildi Sadece belirli bir gezgin sayısını aşan uçaklar için kanuni zorunluluk sözkonusu idi Oysa 1991de Los Angeles Uluslararası Havalimanında (LAX) bir Boeing 737nin bir Cessnaya çarpmasının ardındaki irili ufaklı tüm uçaklar için Uçuş Bilgi Kayıt Cihazı ile Kokpit Ses Tescil Cihazi kanuni mecburiyet haline getirildi Bu tarihten daha sonra ticari olsun olmasın karakutusu olmayan uçakların lisansları iptal edildi
Uçuş Bilgi Kayıt Cihazı uçuşun tamamını tescil altında alırken, *Kokpit Ses Tescil Cihazı, uçuşun son 45 dakikasındaki sesleri kaydeder, *45dk sınırdır aşılması verilerin 45dk ile güncellenmesi anlamına kazanç ?overwrite yani üzerine yazma sözkonusudur *Uçuş Kayıt Cihazı (Flight Data Recorder), uçuş esnasında uçakla alakalı bütün parametleri kaydeder bütün parametrelerden kastedilen kodlanmış tüm parametrelerdir yani tescil cihazına kaydolma emri verilen parametrelerdir Karakutuların önemi, uçağın herhangi bir kazaya karışması neticesinde uçağın niçin kazaya karıştığının saptanması bakımındandır, örneğin 1974te Türk Hava Yollarına ait bir McDonald Douglas yapımı DC10 Paris Orly Havalimanıından kalktıktan kısa bir süre sonra Paris açıklarında bir köye çakılmıştı ve kazanın neden meydana geldiği karakutular neticesinde tespit edilebilmişti Bu kazada karakuların önemi çok büyüktü bunun nedeni çakılmanın saate 900kmden daha yüksek bir çabucak olması neticesinde geriye araştırma yapılabilecek elverişli bir uçak enkazının olmamasıydı
Karakutular genellikle, Hava hızını, motor güçlerini (Kaç tane ise ayrı olarak), ivmeyi, hava basıncını, dümen verisini, lateral ivmeyi, otopilotu, yer hızını, lateral teftiş verisini, dış etraf sıcaklığı gibi verileri kaydederler Karakutular o kadar sağlam tasarlanmışlardırki 3400G kuvvetine ve 1000 dercenin üzerindeki sıcaklığa bile dayanabilirler Uçakların denize çakılması karakutuların bulunması bakımından zamana karşı yarış anlamını taşır, bunun nedeni karakutuların yer tespiti için gönderdiği sinyallerdir Sinyal 30 gün süreyle karakutu tarafından gönderilir, 30 gün olmasının sebebi karakutuda bulunan pildir Batarya 30 gün her tarafında sinyal gönderebilecek enerjiye sahiptir 31 gün batarya biter ve karakutular eğer bulunmadıysa bu samanlıkta iğne aramaktan ayırt edilemez bir durum haline kazanç
Denize düşen bir uçağın karakutusu bulunmuş ise, karakutu suda muhafaza edilir Bunun nedeni deniz suyunun tuzlu olmasıdır Çünkü tuzlu suda beklemiş bir karakutu, havayla bağlantı ederse oksitlenir; yani paslanır Bu koşul verilerin sağlıklı elde edilmesine engel olabilir