iltasyazilim
FD Üye
Karoten, bitkilerde bulunan, kırmızı veya turuncu renk veren bir pigmenttir Karotenler, klorofil bitkilerinde fotosentez için doğrudan görev yapmazlar, antioksidandırlar ve reaktif oksijen miktarlarını sınırlarlar Karotenoid ailesi, oksijeni bulunmayan karotenleri ve ksantofilleri kapsar Sonbaharda, yaprakların klorofil kaybı, karotenoidlerle ilişkili kırmızı ve turuncu renkleri ortaya çıkarmaktadır
En yaygın karotenler betakaroten ve likopendir, ama alfakaroten ve ?, ?, ? veya ?karoten gibi nadir formları da vardır ?karoten, biber, havuç, ıspanak, marul, domates, tatlı patates, brokoli, kabak, kayısı, bezelye gibi birçok sebzede bulunur Spirulina yosunu da çok yüksek düzeyde beta karoten içermektedir Betakaroten aynı zamanda hazır gıdaların çoğunda renklendirici E160a koduyla yer almaktadır Likopen ise, adını domatesten (Solanum lycopersicum) alan ve ona kırmızı rengini veren bir pigmenttir Greyfurt gibi başka meyvelerde de bulunur Alfakaroten, betakaroten ve likopen vitamin A’nın öncül bileşenleridir Dolayısıyla karoten gözlerin iyi görmesi için önemlidir
Ancak, InsermGustave Roussy Enstitüsü’nden Françoise ClavelChapelon ve ekibinin yaptığı ve yaklaşık 60000 sigara içen kadın üzerinde sürdürülen bir araştırmada, yüksek betakaroten alan, örneğin betakaroten içeren gıda takviyelerini haftada 3 kez alan kadınlarda, tütün kullanımı ile ilişkili kanser riskinde artış olduğu saptandı Tam tersine, sigara içmeyen kadınlarda da, betakaroten alımı arttıkça kanser riski azalmaktaydı
Uzun yıllardır sürdürülen araştırmada,1990 yılından bu yana, Françoise ClavelChapelon, yaklaşık 100000 kadından oluşan bir popülasyonda kanser riski faktörlerinin incelenmesine olanak tanıyan E3N prospektif kohortunun takibini koordine etmektedir Araştırma, özellikle betakaroten alımı ile tütünle ilişkili kanser riski arasındaki ilişkiye odaklandı Deneysel çalışmalar, bu antioksidanın gıda takviyelerinin sağladığı yüksek dozlarının, sigara içenlerde akciğer kanseri ve sindirim sistemi kanseri riskini artırdığını gösterdi
Araştırmacılar, betakaroten ile tütünle ilişkili kanser riski arasındaki bağlantıyı daha ayrıntılı bir şekilde araştırmak için 59910 kadınla ilgili verileri analiz etti Yıllar boyunca sürekli izlenen bu kadınların yaşam şekilleri ve sağlık durumları hakkındaki son derece kesin bilgileri kullanan araştırmacılar, diyet, beslenme takviyeleri ve sigara içme durumlarını incelediler Kadınlar, betakaroten tüketimlerine göre dört gruba ayrıldı: En az betakaroten tüketenler başta olmak üzere giderek artan miktarda tüketen ilk üç grup ve normal beslenmesine ilave olarak gıda takviyesi kullanan dördüncü grup Bu kadınlar ortalama 74 yıl takip edildi ve bu takip sırasında 700 kadın tütüne bağlı kanser geliştirdi
Enstitü ekibi, hiç sigara içmemiş olan kadınlarda, artan betakaroten tüketimi ile tütünle bağlantılı bir kanser geliştirme riskinin ters orantılı olduğunu gösterdi Öte yandan, sürekli sigara içen kadınlar arasında (sigaraya ara vermiş olsa da), yüksek betakaroten tüketenlerin tütüne bağlı kanser riski en yüksek düzeydeydi
Yaklaşık 60000 kişilik kadın popülasyonunda, araştırmacılar on yıllık süre içindeki mutlak kanser riskini hesapladı Sigara içmeyen kadınlarda, düşük betakaroten tüketimi durumunda, 10000 kadında 181,8 vaka, yüksek betakaroten tüketen sigara içmeyen kadınlarda 10000 kişide yalnızca 81,7 vaka vardı Sigara içenlerde ise, düşük betakaroten tüketenlerde 10000’de 174 vaka, yüksek betakaroten tüketenlerde 10000’de 368,3 vaka vardı
Araştırmacılar, betakarotenin araştırmaları sürdürülen bu özelliğine rağmen, sigara içenlere meyve ve sebze gibi beta karoten açısından zengin besinler tüketmekten kaçınmalarının önerilemeyeceğini, bu gıdaların yapısındaki C ve E vitaminleri gibi başka bileşenlerin de, betakaroten ve tütün arasındaki bu potansiyel zararlı etkileşime karşı destek oluşturabileceğini, sigarayı hemen bırakmanın en doğru çözüm olduğunu söylüyorlar
Kaynakça:
M Touvier, E Kesse, F ClavelChapelon, MC BoutronRuault, “Dual Association of BetaCarotene With Risk of TobaccoRelated Cancers in a Cohort of French Women, J Natl Cancer Inst 2005,97:1338?44
En yaygın karotenler betakaroten ve likopendir, ama alfakaroten ve ?, ?, ? veya ?karoten gibi nadir formları da vardır ?karoten, biber, havuç, ıspanak, marul, domates, tatlı patates, brokoli, kabak, kayısı, bezelye gibi birçok sebzede bulunur Spirulina yosunu da çok yüksek düzeyde beta karoten içermektedir Betakaroten aynı zamanda hazır gıdaların çoğunda renklendirici E160a koduyla yer almaktadır Likopen ise, adını domatesten (Solanum lycopersicum) alan ve ona kırmızı rengini veren bir pigmenttir Greyfurt gibi başka meyvelerde de bulunur Alfakaroten, betakaroten ve likopen vitamin A’nın öncül bileşenleridir Dolayısıyla karoten gözlerin iyi görmesi için önemlidir
Ancak, InsermGustave Roussy Enstitüsü’nden Françoise ClavelChapelon ve ekibinin yaptığı ve yaklaşık 60000 sigara içen kadın üzerinde sürdürülen bir araştırmada, yüksek betakaroten alan, örneğin betakaroten içeren gıda takviyelerini haftada 3 kez alan kadınlarda, tütün kullanımı ile ilişkili kanser riskinde artış olduğu saptandı Tam tersine, sigara içmeyen kadınlarda da, betakaroten alımı arttıkça kanser riski azalmaktaydı
Uzun yıllardır sürdürülen araştırmada,1990 yılından bu yana, Françoise ClavelChapelon, yaklaşık 100000 kadından oluşan bir popülasyonda kanser riski faktörlerinin incelenmesine olanak tanıyan E3N prospektif kohortunun takibini koordine etmektedir Araştırma, özellikle betakaroten alımı ile tütünle ilişkili kanser riski arasındaki ilişkiye odaklandı Deneysel çalışmalar, bu antioksidanın gıda takviyelerinin sağladığı yüksek dozlarının, sigara içenlerde akciğer kanseri ve sindirim sistemi kanseri riskini artırdığını gösterdi
Araştırmacılar, betakaroten ile tütünle ilişkili kanser riski arasındaki bağlantıyı daha ayrıntılı bir şekilde araştırmak için 59910 kadınla ilgili verileri analiz etti Yıllar boyunca sürekli izlenen bu kadınların yaşam şekilleri ve sağlık durumları hakkındaki son derece kesin bilgileri kullanan araştırmacılar, diyet, beslenme takviyeleri ve sigara içme durumlarını incelediler Kadınlar, betakaroten tüketimlerine göre dört gruba ayrıldı: En az betakaroten tüketenler başta olmak üzere giderek artan miktarda tüketen ilk üç grup ve normal beslenmesine ilave olarak gıda takviyesi kullanan dördüncü grup Bu kadınlar ortalama 74 yıl takip edildi ve bu takip sırasında 700 kadın tütüne bağlı kanser geliştirdi
Enstitü ekibi, hiç sigara içmemiş olan kadınlarda, artan betakaroten tüketimi ile tütünle bağlantılı bir kanser geliştirme riskinin ters orantılı olduğunu gösterdi Öte yandan, sürekli sigara içen kadınlar arasında (sigaraya ara vermiş olsa da), yüksek betakaroten tüketenlerin tütüne bağlı kanser riski en yüksek düzeydeydi
Yaklaşık 60000 kişilik kadın popülasyonunda, araştırmacılar on yıllık süre içindeki mutlak kanser riskini hesapladı Sigara içmeyen kadınlarda, düşük betakaroten tüketimi durumunda, 10000 kadında 181,8 vaka, yüksek betakaroten tüketen sigara içmeyen kadınlarda 10000 kişide yalnızca 81,7 vaka vardı Sigara içenlerde ise, düşük betakaroten tüketenlerde 10000’de 174 vaka, yüksek betakaroten tüketenlerde 10000’de 368,3 vaka vardı
Araştırmacılar, betakarotenin araştırmaları sürdürülen bu özelliğine rağmen, sigara içenlere meyve ve sebze gibi beta karoten açısından zengin besinler tüketmekten kaçınmalarının önerilemeyeceğini, bu gıdaların yapısındaki C ve E vitaminleri gibi başka bileşenlerin de, betakaroten ve tütün arasındaki bu potansiyel zararlı etkileşime karşı destek oluşturabileceğini, sigarayı hemen bırakmanın en doğru çözüm olduğunu söylüyorlar
Kaynakça:
M Touvier, E Kesse, F ClavelChapelon, MC BoutronRuault, “Dual Association of BetaCarotene With Risk of TobaccoRelated Cancers in a Cohort of French Women, J Natl Cancer Inst 2005,97:1338?44