Konut Piyasası Patlamaya Hazır Balon Gibi! Uzmanlar Uyardı: 'Alanın Elinde Kalacak Bankalar Ev Sahibi Olacak'

Konut fiyatları enflasyondan sonra en büyük sıkıntımız olmaya devam ediyor. Fiyatlardaki çok artış, kiralardaki fahiş düzeyler  alım gücü düşen vatandaşın konut sahibi olmaktan geçerek kirayı nasıl ödeyeceğini düşünmesine yol açıyor. Son açıklanan kredi düzenlemeleri ile yine artan mesken fiyatları için uzmanlar neler söylüyor? Bu balon nerede patlayacak?


'Enflasyon düşürse balon patlar'



Yüksek enflasyon konut piyasasını hareketlendirerek yüzde 17 olan mevduat faizleri de tasarrufları eritince, vatandaşları konuta yönelmesi fiyatlarda bir balon oluşturdu.

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) yöneticisi Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, konut fiyatlarında son 1-2 yılda büyük bir balon oluştuğuna dikkat çekerek, “İstanbul’da fiyatlar yüzde 184 arttı. Çok talep fiyatları artırdı. Enflasyon düşürse balon patlar” diye açıkladı durumu.

'Konut yatırımı cazip olmaktan çıktı'



İnşaat kesimini canlandırmak ve fiyatlarda düşmeyi amaçlayarak açıklanan konutta finansman paketi düşük faizli kredi projesiyle fiyatları tekrar yükseltirken ekonomistler ve piyasa uzmanları konut yatırımının cazip olmaktan çıktığını belirtiyor. Endeksa.com da Nisan 2022 bilgilerine nazaran Türkiye’de konut satış fiyatlarının yıllık bazda yüzde 147, kiraların da yüzde 120 arttığını açıkladı.

'Her şey enflasyona bağlı'



Cumhuriyet'ten Ali Can Polat haberine göre, BETAM Yöneticisi Gürsel de konutta son 1-2 yılda oluşan büyük balona dikkat çekerken, “Maliyet artışları ve döviz kurunun tesiri var fiyatlarda lakin balon da var. Zira TL’yi enflasyondan koruyacak bir şey kalmadı. 5 milyona konut alan yatırımcı 8 milyon olsun ister. Lakin enflasyon durulursa olmaz, fiyatı sabit kalır. Yani enflasyonda bir düzgünleşme olursa, ya da enflasyona karşı koruyacak bir enstrüman oluşursa konuta gelen talep de kırılır. Her şey enflasyona bağlı” dedi.

'Konut alanlar ziyan edecek'



Ekonomist Atilla Yeşilada'nın Youtube videosundaki değerlendirmesinde, süratle artan konut fiyatlarının bir balona yanlışsız gittiği belirtiliyor. Yeşilada, “Konut fiyatı-kira döngüsü Erdoğan’ın yarattığı makroekonomik dengesizliklerin sonucu. En erken üç ay içinde, en geç de seçimden sonra sona erecek. Son erdiğinde yatırım için konut alanlar, inşaat ve konut kredisi veren bankalar ve birçok inşaatçı büyük ziyan edecek” dedi.

'Bankalara geçecek meskenler yabancılara peşkeş çekilecek'



Prof. Dr. Duran Bülbül de enflasyonda artış sürdükçe konut fiyatlarının da artacağını söylerken, alım gücün eriyenlerin konut kredilerini ödemede sorun yaşayacağına da dikkat çekti. Bu türlü bir durumda bankalara devrolacak konutlar ile birikim olacağına dikkat çeken Bülbül, “Şu an kredi çekip alınacak mesken bulunamıyor. Bir ihtimal küçük kentlerde 400-500 bin lira olarak kredi çekenler olacak. Bugün 500 bin lira kredinin taksidi de 7 bin lira yapıyor. Bir müddet sonra bunlar ödenemeyecek ve bankalara geçecek. Bankaların esasen yüzde 78’i yabancı, bankalar da bunları ucuz TL ile yabancılara peşkeş çekecek” biçiminde yorumda bulundu.

Denetimler başladı, cezalar yolda



Son yıllarda fiyatlardaki fahiş artışlara geçen günlerde açıklanan konut finansman paketi sonrası daha da artışa geçen konut fiyatları incelemeye alındı. Vergi daireleri yetkilileri, gayrimenkul bölümü temsilcileri ile bir ortaya gelirken, bilhassa açıklamanın yapıldığı gece yapılan yüksek artışların araştırılacağını söyledi. Ankara’da yapılan toplantıya katılanlardan Ankara Emlak Komitecileri Odası Lideri Hakan Akçan, “Paketin açıklandığı gece yaşanan fahiş artışlar başta olmak üzere genel olarak son iki aydaki fiyat artışları incelenecek. Sıfır daire satan müteahhitler, mal sahipleri ve emlakçılar denetlenecek. Cezai süreç konusunda bir bilgi verilmedi bize lakin kontroller başladı” dedi.

'Fiyat artışlarının piyasayı boğacağını ve hatta toplumsal patlamalara bile sebep olabileceğini söylediler'



İstanbul’da da Maliye Bakanlığı temsilcileri ve vergi dairesi yetkilileri ile bir toplantı yapıldığını açıklayan İstanbul Emlak Komitecileri Odası Lideri Nizameddin Aşa da cezai yaptırımların yolda olduğunu söyleyerek şunları açıkladı:  

Bizden öncelikle emlakçıları ve mal sahiplerini bilgilendirmemiz istendi. Fiyat artışlarının piyasayı boğacağını ve hatta toplumsal patlamalara bile sebep olabileceğini söylediler. Biz esasen iletiyoruz bunu lakin maalesef deva olmuyor. Cezai yaptırım için çalışmalar sürüyor. Hem müteahhitlere hem de mal sahiplerine. Zira konut artık bir emtiaya döndü. Devlet piyasada emtia fiyatlarını fahiş artıranlara ceza kesiyor. Konut fiyatını fahiş artırıp piyasanın istikrarını bozana da kesecek.

‘Kronik bela haline gelmiş inşaat düşmanlığı’



Dünay'da Sadi Özdemir de, konut kesimi temsilcileri ile görüştü. Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Lideri Altan Elmas, son 4 yılda yaşanan konut arzı daralmasının tehlikeli olduğunu, hem konut fiyatlarının hem de kiraların arttığını belirtirken, inşaat maliyetlerinin pandemi, kur ve savaş nedeniyle adeta patladığını belirtti. İnşaat kesimine karşı, ‘kronik bela haline gelmiş inşaat düşmanlığı’ olduğunu belirterek, en azından projelerini bitirmelerini sağlayacak kredilerin verilmesini önerdi. Yeni konut üretiminin yarıya düştüğünü, yükselmesi için bu dayanakların koşul olduğunu vurguladı. Yabancıya konut satışının da yabancı düşmanlığına kurban edildiğini bunun kesimin nakit akışını olumsuz etkileyeceğini vurguladı.