Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Songül Özer, koronavirüs aşısı ile ilgili merak edilen hususlarla ilgili bilgi verdi.
Aşıdan sonra karantinaya gerek yok
Birinci aşı ile bedende antikor düzeyi aşikâr bir seviyeye kadar gelebiliyor. O yüzden tam olarak müdafaaya yetmiyor. Antikor düzeyinin daha çok yükselmesi ve daha uzun müddet bedende kalması için yaklaşık 28 gün ya da 1 ay sonra ikinci aşının da kesinlikle yapılması gerekiyor. Aşının ne kadar müddet için hami olabileceği ile ilgili şu an için net bir bilgi bulunmamakta. En yakın vakitte influenza pandemisi ile karşılaşmıştık. Influenza üzere düşünürsek bu aşının da ortalama 1 yıl mühlet için koruyacağına inanıyoruz. Bu mühlet daha da uzun ya da daha kısa olabilir. Şu an için net bir bilgi paylaşmak güç. Sahip olduğumuz şimdiki bilgilere nazaran yılda 1 sefer tekrarlanacakmış üzere düşünüyoruz.
Aşıdan sonra karantinaya girmeye katiyen gerek yok. Aşıyı yaptırdıktan sonra muhafaza altına aldığımızı ve ikinci dozu yaptıktan sonra da muhafazayı yükselttiğimizi düşünüyoruz. Karantinayı faal olarak teneffüs sekresyonları ile etrafa virüs saçan ya da saçma ihtimali olan bireylere uyguluyoruz. Aşı olan şahısların bedeninde faal virüs yoktur. Faal virüs olmadığı için etrafa saçma, bulaştırma, hastalık olmadığı için yayma üzere bir ihtimalleri de yok. O yüzden karantina mutlaka gereksiz diyebiliriz.
Belirtiler şiddetlenirse sıhhat kuruluşuna başvurulmalı
Sıhhat Bakanlığının da tavsiye ettiği üzere 15 – 30 dakika mühletince aşı yapılan kişinin birinci tepkileri açısından müşahede altında tutulması gerwekiyor. Biz de hastanemizde aşı uygulamasına başladık. Aşı yaptığımız bireyleri bir hemşire ve bir doktor nezaretinde yarım saat boyunca nezaret altına alıyoruz. Birinci belirti olarak aşı yerinde kızarıklık, kaşıntı yahut ağrı olabilir. Birinci gece tahminen baş ya da kas ağrısı olabilir. Bilhassa aşı yapılan bölgede bir hassasiyet meydana gelebilir. Bu belirtiler dışında çok fazla bir tesir beklemiyoruz. Bu belirtilerin oluşmasını olağan karşılıyoruz. Kas içine ya da deri altına yapılan bütün aşılarda oluşabilen lokal tesirler olduklarını söyleyebiliriz. Ağrı olduğunda bir parasetamol çeşidi bir ağrı kesici, ateş düşürücü alabilirler. Birinci yarım saatin akabinde hastaneden ayrıldıktan sonra bu belirtiler şiddetlenirse hekimlerine ya da en yakın sıhhat kuruluşuna müracaat etmelerini gerekir.
Birinci doz aşı ile ikinci doz aşının tıpkı marka olma gerekliliği çok sık sorulan sorulardan biri. İnaktif ve mRNA tekniği ile üretilen aşılardan hangisini tercih etmeleri noktasında karar veremiyorlar. Bir doz birinden ikinci dozu başkasından olabilir miyim üzere sorular geliyor. Bu mümkün değil. Şayet birinci doz inaktif aşı ile aşı olunduysa ikinci doz da birebir olmalı. Tıpkı teknikle oluşturulan aşı da demiyoruz birebir tıpkı aşı olması gerekiyor. Her aşının virüsün hangi bölgesine karşı yapıldığını bilemezler. Her aşının imal tekniği farklı. Usul birebir olsa da virüsün çalıştırıldığı bölge farklı oluyor. O yüzden tıpkı firmanın tıpkı aşısı ile 2'nci dozu yaptırmak gerekiyor. 1 ay ortayla aşıları yaptırdıktan sonra şu anki açıklamalara nazaran fakat 1 yıl sonra lakin bir öteki marka aşı ya da farklı bir metotla aşı yaptırılabilir.