Lambalar Nasıl Çalışır ?

Ampulun icadı şüphesiz çağımızın en önemli icatlarından biri, Edison ampulü icat ettiğinden beri evimizin aydınlanmasını, araçlarımızın gece yolunu bulmasını sağladılar. Teknoloji ilerledikçe, florasan lamlalar, led aydınlatmalar gibi daha teknolojik, daha uzun ömürlü aydınlatma araçları geliştirildi, günümüzde hala ampuller en çok kullanılan teknoloji araçları olasa da zamanla bu egemenliğini kaybedeceği öngörülüyor.Hadi gelin beraber ampuller, ledler ve florasan lambaların nasıl çalıştığını inceleyelim.

Ampul Nasıl Çalışır ?
Elektirik ampulü,kapalı bir cam tüpün içine yerleştirilen ve elektirik akımı geçirildiğinde akkor hale gelen bir telden oluşur (filaman).Bu telden elektirik akımı geçirildiğinde, elektiriği oluşturan elektronlar telin içindeki moleküllerle sürtünür. Bu telin ısınmasına yol açar, Ampulün içindeki tel çok ince olduğundan, çok cabuk ısınır. Bu nedenle, elektirik düğmesine basar basmaz yanıyormuş gibi görünür. Yeterli sıcaklığa ulaşan tel çevresine ısı ve ışık yayar. Ampullerin kapalı olmalarının nedeni ısınan telin atmosferdeki oksijenle tepkimeye girerek yanmasını önlemektir. Ampulün içine, genellikle tepkimeye girmeyen bir gaz doldurulur. Buda telin yanmasını önler ve ampulün uzun ömürlü olmasını sağlar.Bunun dışında floresan ve düşük basınçlı gazlarla çalışan ampullerde vardır.Bunların çalışma biçimi çok farklıdır.Ancak bu tür lambalar akkor telli lambalar kadar yaygın olarak kullanılmazlar.

Led Nasıl Çalışır ?
Ledlerin (Light Emitting Diode) çalışma sistemi ampullerden daha farklıdır.Ledlerin yapısında bulunan yarı iletken malzemenin türüne göre görünür ışık, mor ötesi, kızıl ötesi gibi çeşitli dalga boylarında ışık verebilir.Ledler basitçe, elektiriğin yüksek dirençten, düşük dirençli ortama boşluklu ortam yada yarı iletken malzeme üzerinden geçerken ışık saçarlar, temel çalışma prensibi bu şekildedir.Ledlerin üzerinden geçen akımın miktarına göre parlaklığı artmakta yada azalmaktadır.Çalışma süreleri ampullere kıyasla çok daha uzun olup, ortalama 100.000 saat civarındadır, günümüzde hayatımızın her alanında ledlerin bu yüksek kapasitelerinden faydalanmaktayız. Dijital diyebileceğimiz çoğu teknolojik aletlerin içerisinde bu ledlerden bulunur.


Florosan Lamba Nasıl Çalışır ?
Çalışma prensibi basitçe, havadan yalıtılmış cam tüpün içindeki gazların verilen elektirik akımı ile beraber plazma haline geçerek ışık yayması prensibine göre çalışır, diğer lamba türlerine göre daha az kullanılması ile beraber, yaydığı ışığın gözü yormayan nitelikte olmasından dolayı çalışma odalarında sıklıkla tercih edilir.Bu tür lambaların maliyeti akkor ampul dediğimiz standart ampullere göre daha azdır aynı zamanda daha çok ışık yaymasından dolayı akkor lambalar yerini yavaş yavaş florasan lambalara bırakmaktadır.