Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Mavi dil hastalığının belirtileri
Mavidil Hastalığı başlıca Clucoides spp Cinsi sokucu sineklerin hayvanı sokması ile , enfekte kan ve enfekte sperma ( Cinsel yolla ) bulaşmaktadır
Mavidil hastalığı nasıl meydana gelir?
Mavidil hastalığı , halkarasında tatarcık olarak bilinen sokucu sineklerin (Clucoides spp) hasta hayvanları emerek aldıkları kanda bulunur ve benzer sineğin dinç bir hayvandan kan emmesi sonucu sağlam hayvanlara bulaşır
Bu sinekler özellikle yağmurlu yaz günlerinin arkasında rutubetli gecelerde aktiftirlerHasta boğaların spermalarıyla da virus dinç ineklere bulaşabilmektedir fakat bulaşmada dikkate edilmesi gereken manâlı bulaşma yollarından birisidirSığırlar bariz bir rahatsızlık belirtisi göstermeksizin virusu kanlarında taşırlar ve hastalığın koyunlara bulaşmasında önemli rol oynarlarRahatsızlık etmen sokucu sineklerin olmadığı zamanlarda dahi sığır kanında 14 hafta faal olarak kalabilmekte ve rahatsızlık yapma gücünü taşımaktadırKoyunlarda Mortalite oranı normalde düşüktür fakat bazıo salgınlarda % 10 un altındadır Rahatsızlık İnsanlara bulaşmamaktadır
Mavidil Hastalığının belirtileri nelerdir?
Sokucu sinek tarafından kan emme sırasında virusu alan hayvanda birincil belirtiler 7 gün sonra görülmeye başlarBu vakit hayvanın ırkına ve kişisel direncine kadar uzayıp kısalabilmektedirÖrneğin Merinos ırkı koyunlar diğer koyun ırklarına tarafından hastalığa daya duyarlıdırlar ve fazla daha artı etkilenirlerKuzular da koyunlardan daha duyarlıdır Mavidil hastalığında Koyunlardaki birincil belirtiler : yüksek alev ( 4041 C ) , depresyon , ateşin başlamasından sonra görülen dudak emme hareketleri , sindirim ve solunum mukozasında yangı , ödem , konjesyon,nekroz ve ülserasyonlar , dil ve dudakta ödemler ve hastalığın en manâlı ve adını verdiği dilde mavileşme –morarma ,önce sulu daha sonra irinli burun akıntısı , ağızda ve burun girişinde ülser ve kabuklu yaralar , bunun sonucu solunum güçlüğü ve yem alımının durması , pneumoni komplikasyonları , ayaklarda coroner bant ve toynak laminasında konjesyon ve tırnak aralarındaki yaralara yan topallık , lenf düğümlernde hipertrofi , dalakta artma , deride kırmızılıklar, yapağıda kırılma ve dökülme, zayıflama , dölveriminde düşme ,gelişme geriliği, genç hayvanlarda ishal ve belirtilerin görülmeye başlamsından 8 10 gün içerisinde ölüm , ama bir takım durumlarda vefat çok daha uzun zaman sonra görülebilir
Sığırlarda aynı belirtiler görülmekle beraber belirtiler çok hafiftir ve bazen ayrım edilmeyebilirAncak gebe ineklerde AH sendromu denilen anomalili buzağı doğumları ve ölü doğumlar da görülebilmektedir
MAVİDİL HASTALIĞINDA TEŞHIS :
Hastalığın belli teşhisi için Canlı hayvanlardan alınan Heparinli kanın Laboratuara gönderilmesi gerekmektedirYeni ölmüş hayvanlardan ise ; dalak , karaciğer , yürek kanı , lenf düğümleri ve kırmızı kemik iliği ,alınarak soğuk zincir içerisinde (+4 C da ) dondurulmadan Laboratuara ulaştırılır
Klinik bulgular yani hastalığın belirtileri ve otopsi bulguları her ne değin yol gösterici olsa da emin teşhis oysa Laboratuar muayenesi ile konur
Bulaşıçı Ektima , Şap Hastalığı , Işığa alınganlık , Polyarthritis,bacak iltihapları,bacak çürüklüğü,bitki zehirlenmeleri,PPR Coenurosis, geyiklerin epizootik hemarajik hastalığı ile karışabilmektedir
MAVİDİL HASTALIĞINDA MÜCADELE :
Mavidil Hastalığıyla mücadelenin esasını , karantina , hasta hayvanların imhası ve sokucu sineklerle çaba ile birlikte Aşılamalar oluşturur
Aşılar ilkbaharda ve kırkımdan 36 hafta önce uygulandığında daha fazla bağışıklık sağlarAncak aşının koçlarda gecici kısırlık yapması nedeniyle koçlar , koç katımından sonra aşılanmalıdır Mavidil hastalığını geçiren hayvanlar 2 yıl dek bağışıklık kazanır Bu hayvanlar ağız sütü (kolostrum ) aracılığı ile bağışıklığı karşılayan antikorlarını yavrularına da geçirebilirlerBu yavrulart 6 aya dek bağışık kalırlarBe nedenle hastalığa karşısında yapılan aşıların eğer hastalığı daha önceden geçirdi ise 6 aylıktan ufak kuzulara yapılmaması gerekir Damızlıkta kullanılan boğa ve koçların özellikle suni tohumlamada kullanılanların belirli vakit aralıklarıyla muayenelerinin yapılması ve Mavidil Hastalığı yönünden olumsuz olan hayvanların kullanılmaları gereklidirAksi takdirde hastalığın çok geniş sahalara yayılması önlenemeyecektirHastalığın en ince ayrıntısına kadar ortadan kalkması diğer bir deyişle eradikasyonu için hasta hayvanların kesime gönderilmesi de uygun bir çözüm yoludur *
Mavidil Hastalığı başlıca Clucoides spp Cinsi sokucu sineklerin hayvanı sokması ile , enfekte kan ve enfekte sperma ( Cinsel yolla ) bulaşmaktadır
Mavidil hastalığı nasıl meydana gelir?
Mavidil hastalığı , halkarasında tatarcık olarak bilinen sokucu sineklerin (Clucoides spp) hasta hayvanları emerek aldıkları kanda bulunur ve benzer sineğin dinç bir hayvandan kan emmesi sonucu sağlam hayvanlara bulaşır
Bu sinekler özellikle yağmurlu yaz günlerinin arkasında rutubetli gecelerde aktiftirlerHasta boğaların spermalarıyla da virus dinç ineklere bulaşabilmektedir fakat bulaşmada dikkate edilmesi gereken manâlı bulaşma yollarından birisidirSığırlar bariz bir rahatsızlık belirtisi göstermeksizin virusu kanlarında taşırlar ve hastalığın koyunlara bulaşmasında önemli rol oynarlarRahatsızlık etmen sokucu sineklerin olmadığı zamanlarda dahi sığır kanında 14 hafta faal olarak kalabilmekte ve rahatsızlık yapma gücünü taşımaktadırKoyunlarda Mortalite oranı normalde düşüktür fakat bazıo salgınlarda % 10 un altındadır Rahatsızlık İnsanlara bulaşmamaktadır
Mavidil Hastalığının belirtileri nelerdir?
Sokucu sinek tarafından kan emme sırasında virusu alan hayvanda birincil belirtiler 7 gün sonra görülmeye başlarBu vakit hayvanın ırkına ve kişisel direncine kadar uzayıp kısalabilmektedirÖrneğin Merinos ırkı koyunlar diğer koyun ırklarına tarafından hastalığa daya duyarlıdırlar ve fazla daha artı etkilenirlerKuzular da koyunlardan daha duyarlıdır Mavidil hastalığında Koyunlardaki birincil belirtiler : yüksek alev ( 4041 C ) , depresyon , ateşin başlamasından sonra görülen dudak emme hareketleri , sindirim ve solunum mukozasında yangı , ödem , konjesyon,nekroz ve ülserasyonlar , dil ve dudakta ödemler ve hastalığın en manâlı ve adını verdiği dilde mavileşme –morarma ,önce sulu daha sonra irinli burun akıntısı , ağızda ve burun girişinde ülser ve kabuklu yaralar , bunun sonucu solunum güçlüğü ve yem alımının durması , pneumoni komplikasyonları , ayaklarda coroner bant ve toynak laminasında konjesyon ve tırnak aralarındaki yaralara yan topallık , lenf düğümlernde hipertrofi , dalakta artma , deride kırmızılıklar, yapağıda kırılma ve dökülme, zayıflama , dölveriminde düşme ,gelişme geriliği, genç hayvanlarda ishal ve belirtilerin görülmeye başlamsından 8 10 gün içerisinde ölüm , ama bir takım durumlarda vefat çok daha uzun zaman sonra görülebilir
Sığırlarda aynı belirtiler görülmekle beraber belirtiler çok hafiftir ve bazen ayrım edilmeyebilirAncak gebe ineklerde AH sendromu denilen anomalili buzağı doğumları ve ölü doğumlar da görülebilmektedir
MAVİDİL HASTALIĞINDA TEŞHIS :
Hastalığın belli teşhisi için Canlı hayvanlardan alınan Heparinli kanın Laboratuara gönderilmesi gerekmektedirYeni ölmüş hayvanlardan ise ; dalak , karaciğer , yürek kanı , lenf düğümleri ve kırmızı kemik iliği ,alınarak soğuk zincir içerisinde (+4 C da ) dondurulmadan Laboratuara ulaştırılır
Klinik bulgular yani hastalığın belirtileri ve otopsi bulguları her ne değin yol gösterici olsa da emin teşhis oysa Laboratuar muayenesi ile konur
Bulaşıçı Ektima , Şap Hastalığı , Işığa alınganlık , Polyarthritis,bacak iltihapları,bacak çürüklüğü,bitki zehirlenmeleri,PPR Coenurosis, geyiklerin epizootik hemarajik hastalığı ile karışabilmektedir
MAVİDİL HASTALIĞINDA MÜCADELE :
Mavidil Hastalığıyla mücadelenin esasını , karantina , hasta hayvanların imhası ve sokucu sineklerle çaba ile birlikte Aşılamalar oluşturur
Aşılar ilkbaharda ve kırkımdan 36 hafta önce uygulandığında daha fazla bağışıklık sağlarAncak aşının koçlarda gecici kısırlık yapması nedeniyle koçlar , koç katımından sonra aşılanmalıdır Mavidil hastalığını geçiren hayvanlar 2 yıl dek bağışıklık kazanır Bu hayvanlar ağız sütü (kolostrum ) aracılığı ile bağışıklığı karşılayan antikorlarını yavrularına da geçirebilirlerBu yavrulart 6 aya dek bağışık kalırlarBe nedenle hastalığa karşısında yapılan aşıların eğer hastalığı daha önceden geçirdi ise 6 aylıktan ufak kuzulara yapılmaması gerekir Damızlıkta kullanılan boğa ve koçların özellikle suni tohumlamada kullanılanların belirli vakit aralıklarıyla muayenelerinin yapılması ve Mavidil Hastalığı yönünden olumsuz olan hayvanların kullanılmaları gereklidirAksi takdirde hastalığın çok geniş sahalara yayılması önlenemeyecektirHastalığın en ince ayrıntısına kadar ortadan kalkması diğer bir deyişle eradikasyonu için hasta hayvanların kesime gönderilmesi de uygun bir çözüm yoludur *
