Medya Bağımlılığı ve Kurtulma Yolları

Günümüz insanının gerek mutsuzluğunun gerekse de yaşamına yön veren eğilimlerinin esas kaynağını medya kanalıyla edindikleri oluşturur İnternet ve enformasyon teknolojisinin ceplerimize değin girmesi, televizyonun her evin vazgeçilmezlerinden biri haline gelmesi, dizilerin az daha dini ritüeller gibi sıkı bir dakiklikle izlenip peşine düşüp takip edilmesi hayatımızın ne derece medya güdümünde olduğunu anlatmaya yeter Doğru olursak bu durumun bir eğlence ve yaşam tarzı olmaktan öte bir bağımlılık olduğunu gayet ayrıntılarıyla bir şekilde söyleyebiliriz Zira kişisel kontrolümüzü bizden tamamıyla bölge ve jurnal yaşamsal, eğitsel, sosyal vb ihtiyaçlarımızı karşılaması bakımından hiçbir ehemmiyeti olmayan bu durumu bağımlılık olarak nitelendirmek son derece uygun olacaktır
Bu yazımızda medya bağımlılığının yaşam ve yaşam biçimlerimiz için ne açıklama ettiğini ve bu durumdan kurtulmak için neler yapabileceğimizi ele almaya çalışacağız Medya bağımlılığı olarak ifade ettiğimiz şey, dış dünyamızda sanat, magazin ve futbol dünyasına ait ünlülerin hayatlarına dair magazinsel olaylar, politikacıların taahhüt ve şovları, kalitesiz gösterişli gerçeklik ve danışıklı dövüş teorileriyle doymuş kalitesiz data yığınlarıyla örülü internet makaleleri gibi her türden program ve yayın kastedilmektedir
Hayatımızın merkezine yerleşen interaktif cihazlarımızdaki sosyal platformlardaki içeriklere önce merak dürtüsüyle giriyoruz, bir vakit sonra başkalarının hayatlarına dair şeyleri daha fazla merak edip acaba yeni bir şey var mı diye defalarca bu platformlara girmeye başlıyoruz Örneğin faceebook Twitter, İnstagram gibi uygulamalar telefonumuzun rehberinden pozitif işlevsellik gösteriyor veya günün belirli saatindeki dizimiz için tüm öteki faaliyetlerimizi bu saatlere göre ayarlayabiliyoruz
İşte bu günlük hayat programımız ve dizginleyemediğimiz medya bağımlılığımız zamanla hayatımızı geveze ve kalitesiz bilgilerle doldurmaya başlar kalitesiz geveze bilgiler yumağına dönüşen zihnimizin yaratıcılığı zayıflar, fukaralaşan zihnimiz sebebiyle sosyal etkileşim ve paylaşımlarımız de kalitesizleşir, mantıksal düşünce muhakemesi doğallığını yitirerek bizi kendimiz için içten olan seçimlerden uzaklaştırır Bütün bu zihinsel hasarın yanına sosyal yaşamımızda da daha dramatik şekilde yalnızlaşma ve gitgide artarak gelişen bir yabancılaşmayla bunalımlı bir coşkunluğun içinde debelenmeye başlarız Değer ve geçmişimize bağlılık, sosyal dayanışma ve fedakarlık gibi erdemler sanal bir özellik alarak kaybolmaya başlar sıkça karşılaşılan bu durumlar her bakımdan bir duyarsızlıkla biz katiyen özlem etmediğimiz kronik davacı bir hayatın sahibi yapar Bütün bunların yanı sıra elbette evrene dair duyarlılığımızı besleme ve ihtiyacımız olan aktüel bilgilere erişme imkanı vermesi bakımından kontrollü medya tüketimini medya bağımlılığının açık havada tuttuğumuzu maddeler halinde sıralamak gerek
Peki medya bağımlılığından kurtulmak için neler yapılabilir veya bunun için nasıl bir açılış yapmalı ? Bu sorunun çoğu cevabı sıralanabilir fakat en etkin teftiş ve kurtulma yöntemi, erteleme alışkanlığından kurtulmak ve sağlıklı ve manalı alışkanlıklara zinde bir şekilde vefalı kalmaktır Sonrasında tüm dünyada en fazla satan ve uygulanan bireysel yaşamı zenginleştiren Steven Covey ’nin “Etkin İnsanların 7 Alışkanlığı adlı kitabında vurguladığı alışkanlıkları bir yaşam tarzına dönüştürmek ve bunlara adaleli bir sadakat göstermektir Covey ’nin kitabında sıraladığı yedi alışkanlık şunlardır:
1Alışkanlık: Proaktif Ol 2Alışkanlık: Sonunu Düşünerek İşe Başla
3Alışkanlık: Manâlı İşlere Öncelik Ver
4Alışkanlık: Kazan Kazan Diye Düşün
5Alışkanlık: Önce Anlamaya Çalış, Sonradan Anlaşılmaya
6Alışkanlık: Sinerji Yarat
7Alışkanlık: Baltayı Bile
Bir öteki ve epeyce önemli bağımlılıktan kurtulma yöntemi de yine Covey ’nin yukarıda andığımız kitabında da yer bahşedilen şu çemberdeki iç daireyi olabildiğince geniş tutmamız gerekiyor
Aralıksız bir şekilde savaşlar ne oldu, ünlülerle ilgili en son hangi haber geçti, doğal afetlerle ilgili ne oldu, ne oluyor, diğer insanlar benim hakkımda ne düşünüyor, başkalarının siyasi fikirleri ne gibi sınırsız sayıda bizle ilgili olmayan gündemlerle meşgul olmaya başlarsak zamanla kendi mutluluk bahçemizi ve yaşamımızı koca bir çöplüğe çevirmiş oluruz Sınırlı enerji ve zamanınızın sizinle olmayan son derece niteliksiz bilgilere harcandığını ayrım ettiğinizde bundan kurtulmanız hayli baskı olacaktır bununla beraber bu gündemin iyice etkisine girdiğimizde evrene dair kaygılandığımız de başkalaşmak istediğimiz şeylere dair de hiçbir katkımız olmadığı görülür Zira insan ama kendisini değiştirmeye başladığında etrafını da değişiklik kudretine ulaşabilir Medya bağımlılığının doğurduğu geveze bilgilerden kurtulup sizden çaldığı zamanı tekrar kazandığınızda kafanızda kurguladığınız dünyaya ve yaşama dair şeyleri gerçekleştirmek için gereken zamana fazlasıyla sahip olduğunuzu ayrım edersiniz
Medya bağımlılığı verdiği bütün coşkunluğa karşın gitgide pasifleşen ve his ve fikirleri yalnızca kafasında kalan sanal bir bireye dönüşür Bu bağımlılığı denetim altına aldığınızda hayatın belli başlı fikrine deneyimlerin geçmesine bir fırsat sunmuş olursunuz Medya bağımlılığı oldukça önemli zararlar doğururken bunu en kıymetli zenginliğiniz olan enerji ve zamanınızı çalarak yapar Bu bağımlılığın etkisine girdiğinizde herhangi bir medya platformunda değilken bile zihniniz oraya kaydığı için enerjinizi tüketmeye devam eder
Medya platform ve uygulamalarını hayatımızdan çıkaramayacağımıza kadar bu kaynağı kendimiz için etkin ve bereketli hale getirmek birinci önceliğimiz olmalıdır Bunun için karşılaştığımız gündelik bilgiyi ya da uygulamayı kullanırken ‘ bu benim için ne manâ açıklama ediyor , Hayatıma olumlu bir katkısı var mı, bu şey bana nasıl bir fayda sağlıyor ? ’ sorularını sorduğumuzda fazla bir cevap alamıyorsak hemencecik o mecradan uzaklaşmamız gerekir
Kaynakça:
jamesclearcombrainfood
britannicacomtopicmediadependencytheory