Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Metabolizma Hızını Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Metabolizma hücrede tüm yapım ve afet olaylarını kapsar Tam bir dinlenme durumunda, organların çalışması, beden sıcaklığının korunması gibi yaşamın sürdürülmesi için gerekli enerji harcamasına bazal metabolizma denirMetabolizma hızı çocuklarda, çalışanlarda, erkeklerde, soğukta ve protein ağırlıklı beslenenlerde daha yüksektir
Bazal metabolizma hızı bireysel özelliklere tarafından değişir Bazal metabolizmayı etkileyen esas etmenler şunlardır:
1 Yaş: Çoğaltma için enerji harcandığından, büyümenin en seri olduğu bebeklik döneminde bazal metabolizma en yüksektir Yaş ilerledikçe bazal metabolizma düşer
2 Cinsiyet ve karoser bileşimi:Vücutta yağ dokusu arttıkça bazal metabolizma düşer, kas dokusu arttıkça da bazal metabolizma yükselir Bunun nedeni, yağ dokusuna göre kas dokusunun daha etkin olması ve daha fazla enerji harcamasıdır Genellikle kadınlarda yağ dokusu erkeklere göre daha fazla olduğundan, kadınların bazal metabolizması, erkeklerden birazcık daha düşüktür Emekçi ve sporcu gibi adale dokusu fazla olanlarda bazal metabolizması, hafif işle uğraşanlara kadar %6 dolayında yüksek olabilir
3 Hormonlar: Tiroit bezinden salgılanan tiroksin hormonu bazal metabolizmayı etkiler Bu hormon aşırı salgılanırsa bazal metabolizma yükselir, eksik salgılanırsa bazal metabolizma düşer Böbreküstü bezinde salgılanan adrenalin hormonu da bazal metabolizmayı amplifikatör tesir gösterir
4 Hamilelik ve Emziklilik:Gebeliğin birincil aylarından sonra bazal metabolizma hızında çoğalma başlar ve son üç aylık dönemde bazal metabolizma hızında sıradan %20 çoğalma olabilir Bunun nedeninin, son aylarda yavrunun ve analık dokularının seri büyümesi olduğu sanılmaktadır
5 Hastalıklar:Özellikle ateşli hastalıklarda hücre çalışmasındaki artış sebebiyle bazal metabolizma yükselir Ceset sıcaklığında 37°C üzerinde her 1°C yükselme, bazal metabolizmayı sıradan %125 yükseltir
6 Aralıksız arzu:Uzun süreli özlem ve yarı açlık durumu bazal metabolizma hızını düşürür Uzun vakit normalden eksik besin alanlarda bazal metabolizma hızında %20 dolayında düşme olduğu saptanmıştır Fazla ve kesintisiz istek durumunda ise bazal metabolizma hızında %50 kadar azalma olduğu saptanmıştır Aşırı ve sürekli açlıkta, vücudun bazal metabolizma için daha eksik enerji kullanmaya alıştığı, bu nedenle az enerji harcamasıyla yaşamaya çalışıldığı ileri sürülmektedir
7 Uyku:Uykunun ilk saatlerinde bazal metabolizmada kayda değer değişim olmaz Ilk saatlerden sonra düşme başlayarak 56 saatlik uyku sonunda bazal metabolizmada %10a dek düşme olabilir Genel Olarak, uyku esnasında enerji harcaması bazal metabolizma düzeyinde sayılır
8 Diyetin bileşimi: Diyetin bileşiminde protein oranının fazla bulunması, bazal metabolizmayı yükseltici etki gösterir
9 Çevre sıcaklığı ve millet: Çevre sıcaklığının bazal metabolizmaya etkisine açıklık getirilememiştir Sıcak iklimde yaşayanların bazal metabolizmanın biraz düşük olduğunu gösteren raporlar bulunmakta ise de, bir takım çalışmalarda bunun huysuz bildirilmektedir *
Metabolizma hücrede tüm yapım ve afet olaylarını kapsar Tam bir dinlenme durumunda, organların çalışması, beden sıcaklığının korunması gibi yaşamın sürdürülmesi için gerekli enerji harcamasına bazal metabolizma denirMetabolizma hızı çocuklarda, çalışanlarda, erkeklerde, soğukta ve protein ağırlıklı beslenenlerde daha yüksektir
Bazal metabolizma hızı bireysel özelliklere tarafından değişir Bazal metabolizmayı etkileyen esas etmenler şunlardır:
1 Yaş: Çoğaltma için enerji harcandığından, büyümenin en seri olduğu bebeklik döneminde bazal metabolizma en yüksektir Yaş ilerledikçe bazal metabolizma düşer
2 Cinsiyet ve karoser bileşimi:Vücutta yağ dokusu arttıkça bazal metabolizma düşer, kas dokusu arttıkça da bazal metabolizma yükselir Bunun nedeni, yağ dokusuna göre kas dokusunun daha etkin olması ve daha fazla enerji harcamasıdır Genellikle kadınlarda yağ dokusu erkeklere göre daha fazla olduğundan, kadınların bazal metabolizması, erkeklerden birazcık daha düşüktür Emekçi ve sporcu gibi adale dokusu fazla olanlarda bazal metabolizması, hafif işle uğraşanlara kadar %6 dolayında yüksek olabilir
3 Hormonlar: Tiroit bezinden salgılanan tiroksin hormonu bazal metabolizmayı etkiler Bu hormon aşırı salgılanırsa bazal metabolizma yükselir, eksik salgılanırsa bazal metabolizma düşer Böbreküstü bezinde salgılanan adrenalin hormonu da bazal metabolizmayı amplifikatör tesir gösterir
4 Hamilelik ve Emziklilik:Gebeliğin birincil aylarından sonra bazal metabolizma hızında çoğalma başlar ve son üç aylık dönemde bazal metabolizma hızında sıradan %20 çoğalma olabilir Bunun nedeninin, son aylarda yavrunun ve analık dokularının seri büyümesi olduğu sanılmaktadır
5 Hastalıklar:Özellikle ateşli hastalıklarda hücre çalışmasındaki artış sebebiyle bazal metabolizma yükselir Ceset sıcaklığında 37°C üzerinde her 1°C yükselme, bazal metabolizmayı sıradan %125 yükseltir
6 Aralıksız arzu:Uzun süreli özlem ve yarı açlık durumu bazal metabolizma hızını düşürür Uzun vakit normalden eksik besin alanlarda bazal metabolizma hızında %20 dolayında düşme olduğu saptanmıştır Fazla ve kesintisiz istek durumunda ise bazal metabolizma hızında %50 kadar azalma olduğu saptanmıştır Aşırı ve sürekli açlıkta, vücudun bazal metabolizma için daha eksik enerji kullanmaya alıştığı, bu nedenle az enerji harcamasıyla yaşamaya çalışıldığı ileri sürülmektedir
7 Uyku:Uykunun ilk saatlerinde bazal metabolizmada kayda değer değişim olmaz Ilk saatlerden sonra düşme başlayarak 56 saatlik uyku sonunda bazal metabolizmada %10a dek düşme olabilir Genel Olarak, uyku esnasında enerji harcaması bazal metabolizma düzeyinde sayılır
8 Diyetin bileşimi: Diyetin bileşiminde protein oranının fazla bulunması, bazal metabolizmayı yükseltici etki gösterir
9 Çevre sıcaklığı ve millet: Çevre sıcaklığının bazal metabolizmaya etkisine açıklık getirilememiştir Sıcak iklimde yaşayanların bazal metabolizmanın biraz düşük olduğunu gösteren raporlar bulunmakta ise de, bir takım çalışmalarda bunun huysuz bildirilmektedir *
