Nasrettin Hocanın Günümüze Olan Etkileri

Nasrettin Hocanın Günümüze etkileri

Nasreddin Öğretmen, insanlara içten yolu gösteren, iyilikleri belirten, doğruya sevk eden ve kötülüklerden sakındıran bir veli idi Bu işi yaparken tabiatı icabı kendisine has bir yol tutmuştur Bu Nedenle hakkın anlatılması ve cemiyetteki bozuk yönlerin düzeltilmesi için, meseleyi halkın anlayacağı bir dil ve üslup ile, gayet manidar latifeler halinde kısa ve öz olarak dile getirmiştir Fıkraları, hikmet ve ibret batmış birer darbı mesel (özdeyiş) gibidir Bu bakımdan adına uydurulan edep dışı ve nükteden uzak bir takım fıkraların onunla bir ilgisi yoktur Manidar latifeleri önce yakın çevresinde şifahi olarak dilden dile dolaşmış, sonraları kademeli olarak yayılmış ve zamanla bir takım değişikliklere uğramıştır Bu sebeple onun olmayan bir takım bayağı fıkralar da ona mülk edilerek anlatılmıştır Yapılan ilmi araştırmalar, onun ilim ve edep sahibi bir veli olduğunu, söz konusu banal basit fıkraları söylemediğini açıkça göstermektedir Keza, Nasrettin Öğretmen'nın efsanevi bir birey yok, on üçüncü asırda Anadolu Selçukluları vaktinde yaşamış sâlih bir Müslüman olduğunu ortaya koymuştur Çünkü nükteleri, bir insanın başından geçen komik hadiselerin ifadesi yok, görünüşte gülünç doğrusu ince hikmetleri dile getiren, düşündürücü latifelerdir Ayrıca Türk milletinin zeka inceliğini, nükte gücünü en iyi şekilde yansıtan bu nüktelerin belirli vasfı; Allahü tealanın emir ve yasaklarını latif bir üslup ile bildirilmesidir

Bu latifelerin toplandığı eserlerden biri, Londra'da British Museum'da Haza Tercemei Nasreddin Efendi Rahme başlıklı yazma eserdir Ancak bu eserdeki latifelerin bir kısmı, onun üslubuna ve nükte tekniğine uymamaktadır Nitekim eserin sonunda bu durum: İşte Nasreddin Efendinin nazikı evliyadan (Evliyanın Büyüklerinden) olduğuna şek ve kararsızlık yoktur Merhumun bu kıssalardan haberi var, yok böyle yazmışlar Her kim okuyup tamamında bu merhumun ruhu için bir Fatiha bağışlarsa, Yargı sübhane ve teala ol kimsenin ahir ve akıbetini hayr eyleyeşeklinde belirtilmiştir Keza, Nasreddin Hocaadlı eserde başka nüktelerine yer verilmiştir

Nasreddin Hoca, fert ve toplumu her yönüyle çok iyi tanımış, insanların aile, komşuluk, arkadaşlık, ticari münasebetlerine ait cemiyette gördüğü aksaklıkları düzeltmek ve onlara tavsiye etmek maksadıyla nüktelerle dile getirmiş, onları düşünmeye ve doğruya sevk etmiştir Sosyologlar ve psikologlar, insanı ve cemiyeti tanıyıp, onların dağıtılmış yönlerini araştırmak için onun latifelerinden fazla istifade etmişlerdir *