Nefse Meyil Ahmaklaştırır

Ondan sonra gelen âyet:

????????? ??????

“On geceye andolsun (elFecr, 2) buyuruyor Cenâbı Hak bâzı geceleri lûtuf olarak bildiriyor Bu, Ramazânı Şerîf?in son on gecesi Bu, Kurban bayramından evvelki on gece, en nihâyet, bu on gece Yine kandillerin de ayrı ayrı değeri var

Demek ki bu geceleri, bu şeyleri bir mü?min, Cenâbı Hakk?ın lûtfu olarak bilecek, o şekilde, o istikâmette geceleri ihyâ etmiş olacak

Tabi bu “hizmet bakımından, yine şu misâli vermek isterim:

Bir gün Ahnef bin Kays, Irak heyetiyle beraber Hazreti Ömer?in halifeyken yanına geldi Çok sıcak bir gündü Hazreti Ömer bir önlük giymiş ve zekât develerinin bakımını yapıyordu Ahnef?e dedi ki Hazreti Ömer radıyallâhu anh:

“?Üst elbiseni çıkar da bana yardım et (dedi) Çünkü (dedi), bu (dedi), zekât devesidir (dedi) Onda yetimlerin, dulların ve yoksulların hakkı vardır… dedi

Nasıl bir İslâm?ı yaşamak? Sallâllâhu aleyhi ve sellem Efendimiz vefât ederken, iki şey üzerinde, sesi kısılıncaya kadar tebliğ etti:

“Namaz, namaz, namaz; ikincisi; emrinizin altındakilerin hukukuna dikkat edin (Bkz Beyhakî, Şuab, VII, 477)

Bunlar içinde dullar ve yetimler de var

Hazreti Ömer radıyallâhu anh:

“?Çünkü o, zekât devesidir Onda yetimlerin, dulların ve yoksulların hakkı vardır dedi

İçlerinden biri dedi ki o gelen heyetin içinden biri:

“?Allah seni mağfiret etsin ey mü?minlerin emiri! (Dedi) Kölelerden birine emretsen de (dedi), bu işi o yapsa olmaz mı? (Dedi) Sen halifesin dedi

Hazreti Ömer radıyallâhu anh şu güzel cevabı verdi:

“?Ey filân! Kim Ömer?den ve Ahnef?ten daha iyi köle olabilir? (Dedi) Mâdem ki o, müslümanların işlerini üzerine almıştır Öyleyse müslümanların kölesidir Kim müslümanların işlerini üzerine alırsa, işte o, müslümanların kölesidir Nasıl ki kölenin efendisine karşı samimi olması ve emaneti hakkıyla îfâ etmesi gerekiyorsa onun da müslümanlara karşı böyle yapması îcâb eder

Demek ki bizim de burada ne kadar bir gayreti dîniyye içinde olacağız? Dînî müesseseler için hizmeti en önde bulunduracağız? Bilhassa günümüzde ne kadar bu hizmete ihtiyaç var Müesseselerle, dergilerle vs ile

Rabbimiz:

“…Mârufu emreder, münkerden nehyedersiniz… (Âli İmrân, 110) buyuruyor Böyle bir mü?min olmamızı arzu ediyor

Ondan sonra:

??????????? ??????????? buyuruyor

“Çift?e ve tek?e andolsun (elFecr, 3)

Cenâbı Hak her şeyi çift olarak veya birbirine benzer olarak halketti Yalnız kendisi tek Yani teklik sıfatını kendine verdi Bütün mahlûkâtı çift olarak yarattı Burada Cenâbı Hakk?ın azameti ilâhiyyesini kul tefekkür edecek Nasıl sonsuz bir güç, sonsuz bir kudret! Sınır, hudut yok! Kendisi için de her şey sınırlı Cenâbı Hak bir alıverse, bir zâfiyet içinde kalıyor

Ondan sonra:

?????????? ????? ?????? geliyor

“(Her şeyi karanlığıyla) örttüğü an, geceye andolsun (elFecr, 4) buyuruyor

Demek ki Cenâbı Hak bize her gece bir ölüm tatbikâtı veriyor Her gece bir uykuya giriyoruz İnsanın uykusuzluğa tahammülü çok zordur Yani açlığa tahammülü daha fazladır Fakat uykuya tahammülsüzlüğü çok azdır Birinci gün haydi uyumasın, ikinci gün seriliyor yere Cenâbı Hak her gün bizi bir ölüm tatbikâtına sokuyor Yattığımız yerden habersiziz Müsbetmenfî birtakım hâdiselerin içinde bulunuyoruz

Sabahleyin de yine sabahleyin bir kıyâmetten kalkış Yine Cenâbı Hak kalkış gibi bir âhirette kalkış gibi, Cenâbı Hak; ?????? ?????????? (“…(Kabirlerden) çıkış günü K?f, 42) bir kalkış gibi, seherlerde uyanıyoruz

Demek ki Cenâbı Hak bize dâimâ bir ölüm tatbikâtı içinde Sonbahar geliyor, ağaçlar kuruyor Bahar geliyor, tekrar açılıyor Vücuttaki kan, şu kadar zamanda ölüyor, tekrar yeniden kan doğuyor Yani bir noktada vücudumuz mezarlık, bir noktada doğumevi gibi Yani her şey, Cenâbı Hak, bize bir ölümü düşünmeyi, kendisini düşünmeyi ve ölümü düşünmeyi…

İki şeyi unutma buyururlar selâmete çıkmak için, kalben huzurlu olmak için:

“Allâh?ı unutma celle celâlühû Sana verdiği nîmetleri unutma Kendi vazifeni unutma

İkincisi de; istikbâlin olan “âhireti unutma

Yine Cenâbı Hak Münâfikûn Sûresi?nde:

“Herhangi birinize ölüm gelip de (hepimizin başından geçecek, kurtulan yok):

«?Rabbim! Beni yakın bir süreye kadar geciktirsen de sadaka verip (iyilik edip) sâlihlerden olsam» demeden evvel, verdiğimiz rızıklardan harcayın (elMünâfikûn, 10) buyuruyor

Demek ki yine “Ve?lfecriye geliyoruz, “Ve?lasriye geliyoruz En kıymetli nîmet, zaman olmuş oluyor En kötü israf da zamanın israfı, mâlâyânî ile günün geçmesi

“Nasıl yaşarsanız öyle ölürsünüz (buyuruyor Efendimiz) öyle de haşrolursunuz buyuruyor (Münâvî, Feyzü’lKadir, V, 663)

Rabî bin Haysem, bir keresinde can çekişen birisini görüyor Yanına gidiyor: “Lâ ilâhe illâllah Muhammede?rRasûlullah diyor Adam sanki diyor, duymuyor gibiydi diyor Elinde bir kese var, o kesedeki paraları yokluyor gibiydi Hiç benim sözümü duymadı diyor Kelimei tevhîdi duymadı, o şekilde öldü gitti

Velhâsıl demek ki yaşayışımızı da çok kontrol etmemiz lâzım Bir muhâsebe etmemiz lâzım Gözümüzü muhâsebe etmemiz lâzım Kulağımızı muhâsebe etmemiz lâzım Dilimizi muhâsebe etmemiz lâzım Son nefesimizi düşünmemiz lâzım

Cenâbı Hak:

“Bunlar, akıl sahipleri için elbette birer yemin mâhiyetindedir buyuruyor (Bkz elFecr, 5)

Cenâbı Hak bu tefekkürden sonra kahrolan kavimleri bildiriyor bize “Görmedin mi? diyor, “?????? ???? buyuruyor “Görmedin mi? (elFecr, 6) diyor Yani üzerinde yoğunlaşmamızı arzu ediyor

“…Âd Kavmi?ni (diyor) Cenâbı Hak ne yaptı? (elFecr, 6) diyor Cenâbı Hak Âd Kavmi?ne çok ikramlarda bulundu Gençleri güçlükuvvetliydi Toprakları münbitti İrem Bağları vardı Cenâbı Hak verdikçe onlar azdılar (Allâh?ın verdiği nîmetleri) kendilerine izâfe ettiler:

“?Bizden güçlü kim vardır? dediler (Bkz Fussilet, 15)

Cenâbı Hak onu da bir rüzgârla helâk etti Ondan sonra Semud Kavmi geldi Onlar dedi ki:

“?O kavim mahvoldu ama rüzgârdan, biz temelleri sağlam yaptık, bize bir şey olmaz (dedi) Bizi hiçbir kuvvet yıkamaz dedi

Cenâbı Hak da o Semud Kavmi?ni, yani Sâlih aleyhisselâm?ın kavmini bir sesle, şiddetli gelen bir sesle, ödleri patladı insanların

Yani Cenâbı Hak burada isyan edenleri, yoldan çıkan, kibirlenen, gururlanan, Allâh?a kul olmayı unutan bu kavimleri bildiriyor

Arkadan Firavun kavmini bildiriyor; zulmeden bir kavim Zâlim bir insan, kavmi de zâlim “Evtâd Bağlardı direklere, kollarını ayaklarını, o şekilde değirmen taşı çevirttirirdi Zulmün en acısını, yahut da ufak bir hücreye zorla sokardı, orada bırakırdı ölümüne

Cenâbı Hak:

“Bunlar fesâdı artırdılar (elFecr, 12) buyuruyor “Onlara azap kamçısı indi buyruluyor (Bkz elFecr, 13)

Yine Cenâbı Hak Lût Kavmi?ni bildiriyor Onların nasıl ahmaklaştığını bildiriyor Hayvanlardan daha öteye giden bir kavim

Maalesef günümüzde bunların hepsi yaşanıyor Şuayb aleyhisselâm?ın kavmi, sahtekâr bir kavim Kandırıyor devamlı

Velhâsıl bu kavimlere Cenâbı Hak?tan ilâhî azaplar indi Günümüzde de bu kavimlerin aynısı yaşanıyor Fakat Rasûlullah Efendimiz duâ etti Cenâbı Hakk?a ilticâ etti:

“?Yâ Rabbi! (Dedi) Benim kavmim (dedi) böyle külliyyen batmasın dedi (Bkz Müslim, Fiten, 1920; Tirmizî, Fiten 142177; Ebû Dâvûd, Fiten 14252)

Demek ki durumumuzu bir muhâsebe etmemiz lâzım Ne kadar kendime izâfe ederek söylüyorum ne kadar yaşamamız lâzım? Ne kadar yaşatmanın gayreti içinde olmamız lâzım? Ne kadar emr bi?lmârûf, nehy ani?lmünkerde bulunmamız lâzım?

Farzlara dikkat etmemiz lâzım, ibadetlere; rûha verilen vitamindir Namazdır, oruçtur, vesâiredir Bunları nasıl bir îfâ edeceğiz ki bu bir mîrac olacak namaz

Oruç bizi bir merhamete götürecek, merhametimiz artacak Allâh?ın verdiği nîmetleri tefekkür edeceğiz

Sırf zekât da kâfî gelmiyor Cenâbı Hak “infak buyuruyor

“Bollukta ve darlıkta verirler… (Âli İmrân, 134) buyuruyor Herkese bu Zekât alan da dâhil buna Yani infak bir tünel, nefak, yani Allâh?a giden yol

Demek ki ne verdi Allah? Akıl verdi, zekâ verdi, beden gücü verdi Hepsini Cenâbı Hakk?ın yolunda sarf edebilmek Bunlar zâhirî farzlar

Bir de bunun yanında Cenâbı Hak bâtınî farzlar veriyor En başında merhamet Cenâbı Hak bütün insanlara bütün mahlûkatı zimmetli kıldı İnsanları birbirine zimmetli kıldı

Velhâsıl hayırhah olacak bir mü?min Elemin, essâdık olacak İslâm şahsiyeti, İslâm karakterini teşhir edecek Cenâbı Hak:

“(Kur?ân?la) Allâh?a dâvet eden, ameli sâlih işleyen, «Ben müslümanlardanım diyenden kimin sözü daha doğrudur (Fussilet, 33) buyuruyor

Cenâbı Hak bizden böyle bir karakter, böyle bir şahsiyet istiyor Elemin, essâdık bir şahsiyet istiyor

Rasûlullah Efendimiz:

“?Bir mü?min yalan söyler mi? (diye sorulunca

“?Aslâ! buyuruyor (Bkz Muvatta’, Kelâm, 19; Beyhakî, Şuab, IV, 207)

Bunun yanında haramlar var Hırsızlıktı, zinâydı, kumardı, içkiydi vs bunun yanında bâtınî haramlar var, aynı derecede, belki daha beter Kibir var

Kibir nedir? Benliktir Cenâbı Hakk?ın verdiği nîmetleri kendisine izâfe etmesidir Bu kibrini bastırmak için de israfa doğru gider, günümüzde bilhassa İsraf, aşağılık duygusunu bastırma hareketi bir noktada Kendisini birtakım eşyalarla üstün göstermeye çalışma, bir riyâ hâli

Pintilik ayrı Allah sana bu malı biriktir diye vermedi Onunla bir imtihan ediyor

Velhâsıl söz taşıma, nemîme, gıybet vs Bunlar da haramlar Bu haramlarla da Cennet?e girilmez

Cenâbı Hak işte bu kavimleri bildiriyor Bu kavimler nasıl helâk oldular? Daha bu kavimlerin vasıflarını Cenâbı Hak bildiriyor Bu zâlimler insanları bir köle hâline getirdi

Hattâ bu Âd Kavmi, yüksek binâlar yapardı O binâlar edepsizlik binâsı olurdu Hattâ köleleri bile çıkarırlardı en yukarı, oradan aşağı atarlardı, kim daha iyi patlatacak diye

Velhâsıl bu, nefsin azdırdığı insanlar Bugüne baktığımız zaman bu insanlardan misaller var Fakat Cenâbı Hak Rasûlullah Efendimiz?e olan muhabbeti dolayısıyla bizleri batırmıyor Zaman zaman îkazlar geliyor Bu îkazların da farkında olmak lâzım

Ondan sonra gelen âyette, 15 âyette, Cenâbı Hak:

“İnsan var ya… buyuruyor

“Şu insan var ya, Rabbi kendisini imtihan edip ikramda bulunduğunda, bol nîmet verdiğinde «Rabbim bana ikram etti» der (elFecr, 15)

Tam nefsini temizleyememiştir bu Daha nefsinde fücur vardır

????????????? ?????????? ????????????

(“(Nefse) iyilik ve kötülüklerini ilham edene yemin ederim ki eşŞems, 8)

Daha fücurdan temizlenmemiştir Allâh?ın verdiği nîmetleri, cezâları veyahut da îkazları tefekkür edecek durumda değildir Bir acziyet ifadesidir

“İnsan var ya (buyuruyor), Rabbi kendisini imtihan edip de ikramda bulunduğunda, bol nîmet verdiğinde; «Rabbim bana ikram etti» der (elFecr, 15)

Kendini kandırır Hâlbuki Cenâbı Hak bir imtihan olarak veriyor Hiç malmülk vermeyebilirdi Diğer mahlûkat gibi diğer hayvanat gibi insan yaşardı Hayvanatın malımülkü yok Fakat Cenâbı Hakk?ın verdiği her şey bir imtihan mukâbili

Demek ki Allah bana mal verdi, Allah bana akıl verdi, Allah bana güçkuvvet verdi Niye verdi bunları? Allah bana göz verdi Niye verdi bu gözü? Yarasalar gibi gözsüz yaşayabilirdik Âmâ olarak yaşayanlar da var Kulak verdi Bir meziyetimizden dolayı mı verdi bunu? Demek ki bunlar hepsi bizim için bir imtihan malzemesi Cenâbı Hak ne verdiyse iki uçlu bıçak gibi hepsi

Kârun, Allâh?ın verdiği; daha evvel sâlih bir kuldu Tevrât?ı en iyi tefsir edenlerden biriydi Allâh?ın verdiği nîmetlerle çok zengin oldu Mûsâ aleyhisselâm?a tavır koydu:

“?Ben (dedi) bu kâbiliyetlerimle kazandım dedi

Cenâbı Hak Kârun?u kendi kazandığı servetiyle beraber yerin dibine gömdü

Bel?am bin Bâûrâ, sâlih bir kuldu O da hâlleriyle övündü Kerâmetleri vardı, ismi âzam?a mazhardı, vs vs… Cenâbı Hak bir “soluyan bir kelp misâli veriyor, o hâle döndürüldü (Bkz elA‘râf, 176)

Demek ki insan, nefsine meyli arttıkça af edersiniz ahmaklaşıyor Önündeki ölümü görmüyor Görmediği takvimde kaç yaprak olduğunu bilmiyor Çok mühim kardeşler!

Ve burada da Cenâbı Hak kazanma imkânı veriyor Helâl mühim çok Helâlinden kazanabilmek

Efendimiz bir gün sahâbeden zenginler de var, varlık sahipleri de var:

“?Çok mal toplayan merduttur buyurdu

Zenginler birbirine baktılar Acaba biz yanlışlık mı yapıyoruz diye

Efendimiz üç sefer tekrarladı Üçüncüsünde:

“?Çok mal toplayan, helâlden kazanan ve infak edenler müstesnâ (buyurdu) Onlar kazandı buyurdu (Benzeri rivâyetler için bkz Buhârî, İstikrâz 3, Eymân 3, Rik?k 14; Müslim, Zekât, 32)

Demek ki bu çok zor Yani insan dâimâ kendine tâviz verir…




Alıntı;
Osman Nûri Topbaş