Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Panik Hücum
Ilk Olarak Panik Bozuklukedinmek üzere, bir fazla psikiyatrik bozuklukta görülebilen; bir anda beklenmedik aniden herhangi bir yerde ortaya çıkan yoğun vesvesebunaltı, dehşet karışımı bir nöbettir
Bu nöbet kişiye öylesine yoğun bir korku ve hastalık duygusu yaşatırki; kötü bir şey olacağı ya da sonunun geldiğini, öleceğini hisseder Bu nefret edilen şey fırtınasını yaşayan insan doğal olarak o ortamdan ve durumdan kaçma, uzaklaşma davranışı gösterir, bir lahza önce yardım alınabilecek bir sıhhat kuruluşuna müracat edilirçoğu kerede hastane, hekim gördüğünde kişide rahatlama olur ve nöbet geçebilir
Panik atağı yaşayanların bazıları, o esnada; yürek krizi geçirdiklerini aklını kaçıracağını, felç geçireceğini, kontrolünü yitireceğini, düşüp bayılacağını hissederler
PANİK ATAK TÜRLERİ
1Beklenmedik Ataklar: Nedensiz, pat diye ortaya çıkan nöbetler, Panik Bozuklukta bu nesil ataklar vardır
2Duruma yan olanlar: Korkulan bir kedi, köpek veya diğer bir nesneyle yada bir koşul karşılığında ortaya çıkar
3Durumsal aşinalık gösterilen panik ataklar: Genel Olarak destekleyici bir faktör vardır, fakat daima panik oluşmaz, örneğin araba kullanırken panik hücum oluşmaktadır, ara sıra otomobil kullandıktan daha sonra hamle geçirmektedir
Panik Atağın 13 somut bilişsel belirtisi vardır Bunlardan 4 tanesinin olması nöbet için yeterlidir genelde 710 arası belirti yaşanmaktadır Nöbet seri başlangıçlıdır, 10 dakikada zirveye çıkar Bazen yarımya da bir saat sürebilir
PANİK ATAKTA GÖRÜLEN BELİRTİLER:
1Çarpıntı, yürek atışlarını duyumsama, kalbin yerinden fırlayacakmış gibi olması, göğüste basınç bazen sol kola yayılan sancı ve uyuşmalar
2Terleme (Sıcak Soğuk boşalımlar, ara sıra üşüme bazen alevlerin basması şehvetli)
3Titreşimsarsılmaitilme hissi
4Boğulma ve nefes alamama hali (Boğazda düğümlenme ya da bir yumru, tıkanma duygusal)
5Soluğun kesilmesi (Derin nefes alma ihtiyacı havanın yetmemesi gibi hisler)
6Göğüste daralma, sıkışma, ağrı duyumsama
7Bunaltı, karında sızı, şişlik ve gaz oluşması
(Ara Sıra mideden başlayıp boğaza dürüst yayılan kalkışma rahatsızlık hali)
8Baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma hali
9Derealizasyon (Gerçek dışılık duyguları panik yaşandığında olaylar bir sis perdesinin arkasından algılanır, cisimler, küçülür her şey bulanıklaşıryada depersonalizasyon (Benliğinden bölünmüş olma hali: benzeri bedenle ruh birbirinden ayrılıyor ve kişinin kendisini hissedememe, algılayamama kendisine yabancılaşma durumu oluşur)
10Panik hemencecik kontrolünü kaybedeceği yada çıldıracağı korkusu (Kendisine çocuklara, çevreye hasar verme korkusu)
11O esnada yaşamım buraya kadarmışduygususuölüm korkusu
12Ellerde, kollarda, bacaklarda, ilk olarak ve birçok yerde uyuşmalar, yanmalar, karıncalanmalar, diken ,diken olma halleri
13Üşüme, ürperme ya da alev basmaları
PANİK BOZUKLUK TOPLUMDA NE ORANDA YAYGINDIR?
Panik bozuklukkadınlarda erkeklere tarafından 23 kat daha sık görülür
Panik bozuklu tanılı hastaların %7580'i kadındır Aile çalışmalarında; eğitim, ırksa yapı, sosyal durumla temas bulunmamıştır
Hayat boyu yaygınlığı değişik çatışmalarda %1,53,5 aralarında saptanmıştır Bu oran gitgide artmaktadır
Değişik hastalıklara yan olarak ortaya meydana çıkan panik ataklar ve sınırlı belirtili ataklarınise %1520 aralarında olduğu bildirilmektedir Dolayısıyla gerek panik bozukluğuna emrindeki gerekse öteki pisikolojik, biyolojik nedenlere alt panik atakların her yüz kişiden 2025 inde görüldüğü anlaşılmaktadır Bu oran her 4 kişiden 1'inin panik ataklı olduğu anlamına gelmektedir Paniğin bu kadar popüler olması bu yaygınlığı ve korkutucu belirtileri olsa gerek
Panik hastalarının çoğunluğu psikiyatri dışı hekimlere başvurmaktadır Görülen belirtiler otonomik ve fiziki belirtiler olduğunda yürek hastalığı görünümü verebilmektedir Ilk başvurular bu yüzden dahili branşlar olmaktadır
Stein, 1994, Chignon 1993'de yaptıkları bir araştırmada panik bozukluklu hastaların % 35'nin sıkça nefes alma, % 2030'unda kalp damarlarının olağan çıktığı, anjiosu alışılagelmiş bulunan hastaların % 3545'inin detaylı muayenesinde panik bozukluğu olduğu saptanmıştır (Mukerji, katun) bu yanlış kavrayış ve yöntemin ABD'ye takvim maliyetinin 33 milyon dolar olduğu iddia edilmektedir
PANİK BOZUKLUKTA SOSYALDEMOGRAFIK ÖZELLİKLER:
Panik Bozukluğu her yaşta başlayabilir
En sık 2030 yaş arasında başlar, yaş ilerledikçe başlama oranı düşer
Irksa, kültürel farklılıklar fazla önemli bulunmamıştır
Şehir yaşamında, kırsal bölgelere kadar daha sık görülmektedir
Idareli durumla bağlantısı bulunamamıştır
Eğitim düzeyiyle panik bozukluğu aralarında direkt bir ilişki saptanmamıştır
Evli insanlarda, dul yada boşanmış insanlara göre daha az görülmektedir, (bir çalışmada boşanmış yada dullarda 5 kat daha fazladır)
PANİK ATAK VE PANİK BOZUKLUĞUNUN TESHİŞ KRİTERLERİ NELERDİR?
PANİK HAMLE TANI ÖLÇÜTLERİ
(DSMIV'e tarafından panik atağı tanı ölçütleri)
Anekdot: Panik atağı kodlanabilir bir bozukluk değildir Aşağıdaki semptomlardan dördünün (veya daha fazlasının) ansızın başladığı ve on dakika içinde en yüksek düzeyine ulaştığı, bambaşka bir yoğun nefret ya da hastalık duyma döneminin olması:
1Çarpıntı, yürek atımlarının duyumsama ya da kalp hızında yükselme olması
2Terleme
3Titreme ya da sarsılma
4Solunum Yetmezliği veya boğuluyor gibi olma duyumları
5Soluğun kesilmesi
6Göğüs ağrısı ya da göğüste bıkkınlık duygusal
7Bulantı veya karın ağrısı
8Baş dönmesi, sersemlik duygusal, düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma
9Derealizasyon (gerçekdışılık duyguları) ya da depersonalizasyon (benliğinden bölünmüş olma)
10Kontrolunu kaybedeceği veya çıldıracağı korkusu
11Ölüm korkusu
12Paresteziler (duyu yitimi veya karıncalanma duyumları)
13Üşüme; ürperme; ya da ateş basmaları
DSMIV (Psikiyatrik hastalıkları derecelendirme kitabı)'e göre
AGORAFOBI OLMADAN PANİK BOZUKLUĞUTANI ÖLÇÜTLERİ
AAşağıdakilerden keza(1), hem de (2) vardır:
1Yineleyen beklenmedik Panik Atakları
2Atakların en düşük birinin, 1 ay süreyle (ya da daha uzun bir zaman) aşağıdakilerden biri (veya daha fazlası) izler:
(a)başka atakların da olacağına ilişkin kesintisiz bir vesvese
(b)atağın yolaçabilecekleri ya da sonuçlarıyla (örn kontrollunu kaybetme, kalp krizi geçirme, çıldırma) ilgili olarak endişe duyma
(c)ataklarla ilişkili olarak keskin bir tavır değişikliği görüntü
BAgorafobinin olması
CPanik atakları bir maddenin (örn kötüye kullanılabilen bir ilaç, tedavi için kullanılan bir ilaç) ya da genel tıbbi bir durumun (örn hipertiroidizm) ilk elden fizyolojik etkilerine ast değildir
DPanik Atakları, Sosyal Korku (örnkorkulan toplumsal durumlarla tesadüf üstüne ortaya meydana çıkan) Özgül Fobi (örn özgül bir fobik durumla tesadüf), ObsesifKompulsif Bozukluk (örnbuluşma üstüne obsesyonu olan birinin leke ve pslikle karşılaşması), Posttravmatik Stres bozukluğu (örn ağır bir stres etkenine eşlik eden uyaranlara tepki tepki olarak) ya da bölünme Anksiyetesi Bozukluğu (örn evden ya da yakın akrabalardan uzak kalmaya tepki olarak) gibi diğer bir mental bozuklukla daha iyi açıklanamaz *
Ilk Olarak Panik Bozuklukedinmek üzere, bir fazla psikiyatrik bozuklukta görülebilen; bir anda beklenmedik aniden herhangi bir yerde ortaya çıkan yoğun vesvesebunaltı, dehşet karışımı bir nöbettir
Bu nöbet kişiye öylesine yoğun bir korku ve hastalık duygusu yaşatırki; kötü bir şey olacağı ya da sonunun geldiğini, öleceğini hisseder Bu nefret edilen şey fırtınasını yaşayan insan doğal olarak o ortamdan ve durumdan kaçma, uzaklaşma davranışı gösterir, bir lahza önce yardım alınabilecek bir sıhhat kuruluşuna müracat edilirçoğu kerede hastane, hekim gördüğünde kişide rahatlama olur ve nöbet geçebilir
Panik atağı yaşayanların bazıları, o esnada; yürek krizi geçirdiklerini aklını kaçıracağını, felç geçireceğini, kontrolünü yitireceğini, düşüp bayılacağını hissederler
PANİK ATAK TÜRLERİ
1Beklenmedik Ataklar: Nedensiz, pat diye ortaya çıkan nöbetler, Panik Bozuklukta bu nesil ataklar vardır
2Duruma yan olanlar: Korkulan bir kedi, köpek veya diğer bir nesneyle yada bir koşul karşılığında ortaya çıkar
3Durumsal aşinalık gösterilen panik ataklar: Genel Olarak destekleyici bir faktör vardır, fakat daima panik oluşmaz, örneğin araba kullanırken panik hücum oluşmaktadır, ara sıra otomobil kullandıktan daha sonra hamle geçirmektedir
Panik Atağın 13 somut bilişsel belirtisi vardır Bunlardan 4 tanesinin olması nöbet için yeterlidir genelde 710 arası belirti yaşanmaktadır Nöbet seri başlangıçlıdır, 10 dakikada zirveye çıkar Bazen yarımya da bir saat sürebilir
PANİK ATAKTA GÖRÜLEN BELİRTİLER:
1Çarpıntı, yürek atışlarını duyumsama, kalbin yerinden fırlayacakmış gibi olması, göğüste basınç bazen sol kola yayılan sancı ve uyuşmalar
2Terleme (Sıcak Soğuk boşalımlar, ara sıra üşüme bazen alevlerin basması şehvetli)
3Titreşimsarsılmaitilme hissi
4Boğulma ve nefes alamama hali (Boğazda düğümlenme ya da bir yumru, tıkanma duygusal)
5Soluğun kesilmesi (Derin nefes alma ihtiyacı havanın yetmemesi gibi hisler)
6Göğüste daralma, sıkışma, ağrı duyumsama
7Bunaltı, karında sızı, şişlik ve gaz oluşması
(Ara Sıra mideden başlayıp boğaza dürüst yayılan kalkışma rahatsızlık hali)
8Baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma hali
9Derealizasyon (Gerçek dışılık duyguları panik yaşandığında olaylar bir sis perdesinin arkasından algılanır, cisimler, küçülür her şey bulanıklaşıryada depersonalizasyon (Benliğinden bölünmüş olma hali: benzeri bedenle ruh birbirinden ayrılıyor ve kişinin kendisini hissedememe, algılayamama kendisine yabancılaşma durumu oluşur)
10Panik hemencecik kontrolünü kaybedeceği yada çıldıracağı korkusu (Kendisine çocuklara, çevreye hasar verme korkusu)
11O esnada yaşamım buraya kadarmışduygususuölüm korkusu
12Ellerde, kollarda, bacaklarda, ilk olarak ve birçok yerde uyuşmalar, yanmalar, karıncalanmalar, diken ,diken olma halleri
13Üşüme, ürperme ya da alev basmaları
PANİK BOZUKLUK TOPLUMDA NE ORANDA YAYGINDIR?
Panik bozuklukkadınlarda erkeklere tarafından 23 kat daha sık görülür
Panik bozuklu tanılı hastaların %7580'i kadındır Aile çalışmalarında; eğitim, ırksa yapı, sosyal durumla temas bulunmamıştır
Hayat boyu yaygınlığı değişik çatışmalarda %1,53,5 aralarında saptanmıştır Bu oran gitgide artmaktadır
Değişik hastalıklara yan olarak ortaya meydana çıkan panik ataklar ve sınırlı belirtili ataklarınise %1520 aralarında olduğu bildirilmektedir Dolayısıyla gerek panik bozukluğuna emrindeki gerekse öteki pisikolojik, biyolojik nedenlere alt panik atakların her yüz kişiden 2025 inde görüldüğü anlaşılmaktadır Bu oran her 4 kişiden 1'inin panik ataklı olduğu anlamına gelmektedir Paniğin bu kadar popüler olması bu yaygınlığı ve korkutucu belirtileri olsa gerek
Panik hastalarının çoğunluğu psikiyatri dışı hekimlere başvurmaktadır Görülen belirtiler otonomik ve fiziki belirtiler olduğunda yürek hastalığı görünümü verebilmektedir Ilk başvurular bu yüzden dahili branşlar olmaktadır
Stein, 1994, Chignon 1993'de yaptıkları bir araştırmada panik bozukluklu hastaların % 35'nin sıkça nefes alma, % 2030'unda kalp damarlarının olağan çıktığı, anjiosu alışılagelmiş bulunan hastaların % 3545'inin detaylı muayenesinde panik bozukluğu olduğu saptanmıştır (Mukerji, katun) bu yanlış kavrayış ve yöntemin ABD'ye takvim maliyetinin 33 milyon dolar olduğu iddia edilmektedir
PANİK BOZUKLUKTA SOSYALDEMOGRAFIK ÖZELLİKLER:
Panik Bozukluğu her yaşta başlayabilir
En sık 2030 yaş arasında başlar, yaş ilerledikçe başlama oranı düşer
Irksa, kültürel farklılıklar fazla önemli bulunmamıştır
Şehir yaşamında, kırsal bölgelere kadar daha sık görülmektedir
Idareli durumla bağlantısı bulunamamıştır
Eğitim düzeyiyle panik bozukluğu aralarında direkt bir ilişki saptanmamıştır
Evli insanlarda, dul yada boşanmış insanlara göre daha az görülmektedir, (bir çalışmada boşanmış yada dullarda 5 kat daha fazladır)
PANİK ATAK VE PANİK BOZUKLUĞUNUN TESHİŞ KRİTERLERİ NELERDİR?
PANİK HAMLE TANI ÖLÇÜTLERİ
(DSMIV'e tarafından panik atağı tanı ölçütleri)
Anekdot: Panik atağı kodlanabilir bir bozukluk değildir Aşağıdaki semptomlardan dördünün (veya daha fazlasının) ansızın başladığı ve on dakika içinde en yüksek düzeyine ulaştığı, bambaşka bir yoğun nefret ya da hastalık duyma döneminin olması:
1Çarpıntı, yürek atımlarının duyumsama ya da kalp hızında yükselme olması
2Terleme
3Titreme ya da sarsılma
4Solunum Yetmezliği veya boğuluyor gibi olma duyumları
5Soluğun kesilmesi
6Göğüs ağrısı ya da göğüste bıkkınlık duygusal
7Bulantı veya karın ağrısı
8Baş dönmesi, sersemlik duygusal, düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma
9Derealizasyon (gerçekdışılık duyguları) ya da depersonalizasyon (benliğinden bölünmüş olma)
10Kontrolunu kaybedeceği veya çıldıracağı korkusu
11Ölüm korkusu
12Paresteziler (duyu yitimi veya karıncalanma duyumları)
13Üşüme; ürperme; ya da ateş basmaları
DSMIV (Psikiyatrik hastalıkları derecelendirme kitabı)'e göre
AGORAFOBI OLMADAN PANİK BOZUKLUĞUTANI ÖLÇÜTLERİ
AAşağıdakilerden keza(1), hem de (2) vardır:
1Yineleyen beklenmedik Panik Atakları
2Atakların en düşük birinin, 1 ay süreyle (ya da daha uzun bir zaman) aşağıdakilerden biri (veya daha fazlası) izler:
(a)başka atakların da olacağına ilişkin kesintisiz bir vesvese
(b)atağın yolaçabilecekleri ya da sonuçlarıyla (örn kontrollunu kaybetme, kalp krizi geçirme, çıldırma) ilgili olarak endişe duyma
(c)ataklarla ilişkili olarak keskin bir tavır değişikliği görüntü
BAgorafobinin olması
CPanik atakları bir maddenin (örn kötüye kullanılabilen bir ilaç, tedavi için kullanılan bir ilaç) ya da genel tıbbi bir durumun (örn hipertiroidizm) ilk elden fizyolojik etkilerine ast değildir
DPanik Atakları, Sosyal Korku (örnkorkulan toplumsal durumlarla tesadüf üstüne ortaya meydana çıkan) Özgül Fobi (örn özgül bir fobik durumla tesadüf), ObsesifKompulsif Bozukluk (örnbuluşma üstüne obsesyonu olan birinin leke ve pslikle karşılaşması), Posttravmatik Stres bozukluğu (örn ağır bir stres etkenine eşlik eden uyaranlara tepki tepki olarak) ya da bölünme Anksiyetesi Bozukluğu (örn evden ya da yakın akrabalardan uzak kalmaya tepki olarak) gibi diğer bir mental bozuklukla daha iyi açıklanamaz *
