iltasyazilim
FD Üye
İşletme personellerinin işlerindeki başarılarının, meslek gerekleri doğrultusunda tespitine performans değer biçme ya da personel değer biçme denir Gaye, başarılı ve başarısız personelleri ayırt etmektir Ayırt etmenin amacı ise yüksek performanslı personelleri ödüllendirerek diğerlerine misal göstermektir Büyük işletmelerde performans değerlemeyi insan kaynakları departmanı yapar Genel Olarak yılda bir kez performans değerleme yapılır
Performans değerleme sonuçlarının tatbik alanları:
*Personellere beceriksiz ve başarılı yönlerini söylemek,
*Vergi ve ödeme tespiti,
*Yükseltme ve meslek değişiklik,
*Eğitim ihtiyacı tespit,
*Iş tasarım hataları tespiti,
*İşe alım fonksiyonunun doğruluk kontrolü
Performans değerlemenin etkili gerçekleşmesi için gerekenler:
1 İşle ilgili davranışlar değerlenmelidir Meslek gerekleri alınmalıdır Cinsiyet, siyasi görüntü, ırksa köken, akrabalık, memleket gibi faktörler doğrultusunda fark yapılmamalıdır
2 Basit ve pratik çalışılmalıdır Yöntem, açık, net ve herkesin uygulayabileceği tarzda olmalıdır
3 Her meslek için farklı başarı ölçütü belirlenmelidir Galibiyet ölçütleri mutlaka bedensel ve nesnel olmalıdır
4 Değer Biçme sonuçları personele mutlaka iletilmelidir Yöneticilerin personel hakkında düşünceleri kuşkusuz personelden gizlenmemelidir
Performans değerlendirme, meslek özelliğine kadar bireysel ya da grup olarak değerlendirme biçiminde yapılır
Kişisel Değerleme Yöntemleri
1Boyutlandırma Çizelgesi Yöntemi: Bu yöntemde ilk amirin boyutlandırma çizelgesi doldurması istenir Çizelgedeki tüm faktörler için personel puanlanır Toplam puan personelin performans notudur Çizelgedeki faktörler işlere uymazsa, değer biçme sağlığa zararlı olur
2Denetleme Listesi Yöntemi: Değerleme yapan kişi, personelin başarısını sorgulayan ifadelerden uygun olanları işaretler Her ifadenin, önem derecesine göre puanı vardır İşaretlenen ifadelerin puanları toplanarak personelin performans notu elde edilir Galibiyet sorgulayan ifadeler yetkisiz ya da puanlar yanlışsa, değerleme sonucu yanıltıcı çıkar
Grup Değerlendirme Yöntemleri
Personeller birbirleriyle kıyaslanarak puanlanır Personel başarı puanı, grubun öteki üyelerinin başarısına bağlıdır
1Yatırma Yöntemi: Grup üyeleri iyiden kötüye dürüst sıralanır Evvela en iyi ve en fena personel seçilir Sonra aradakiler puanlanır Fazla basit ve pratik bir değer biçme yöntemidir Sıralar arasındaki başarı dereceleri açık ve net değilse hatalı değerleme gerçekleşir
2Puan Dağılma Yöntemi: Değerleme yapacak kişiye grup üyelerine dağıtacak puan verilir Bu puan, başarı durumuna göre, ekibe dağıtılır Çok kolay ve pratik bir değerleme yöntemidir
3Gerekli Dağılma Yöntemi: Grup normal frekans dağılımına tarafından sıralanır Personeller grubun yüzdelik dilimlerine ayrılarak, , fazla kötü, iyi, fena ve bayağı diye sınıflandırılır Değerleme yapan kişi, grup üyelerini kıyaslarken özenli davranmalı ve yelken direği noktalardaki puanları saptamak zorunda kalır Üyeler aralarında nisbi fark belirsizliği, yöntemin dezavantajıdır
Litaratür:
Anadolu Üniversitesi – Genel İşletme – Haziran 2008
Performans değerleme sonuçlarının tatbik alanları:
*Personellere beceriksiz ve başarılı yönlerini söylemek,
*Vergi ve ödeme tespiti,
*Yükseltme ve meslek değişiklik,
*Eğitim ihtiyacı tespit,
*Iş tasarım hataları tespiti,
*İşe alım fonksiyonunun doğruluk kontrolü
Performans değerlemenin etkili gerçekleşmesi için gerekenler:
1 İşle ilgili davranışlar değerlenmelidir Meslek gerekleri alınmalıdır Cinsiyet, siyasi görüntü, ırksa köken, akrabalık, memleket gibi faktörler doğrultusunda fark yapılmamalıdır
2 Basit ve pratik çalışılmalıdır Yöntem, açık, net ve herkesin uygulayabileceği tarzda olmalıdır
3 Her meslek için farklı başarı ölçütü belirlenmelidir Galibiyet ölçütleri mutlaka bedensel ve nesnel olmalıdır
4 Değer Biçme sonuçları personele mutlaka iletilmelidir Yöneticilerin personel hakkında düşünceleri kuşkusuz personelden gizlenmemelidir
Performans değerlendirme, meslek özelliğine kadar bireysel ya da grup olarak değerlendirme biçiminde yapılır
Kişisel Değerleme Yöntemleri
1Boyutlandırma Çizelgesi Yöntemi: Bu yöntemde ilk amirin boyutlandırma çizelgesi doldurması istenir Çizelgedeki tüm faktörler için personel puanlanır Toplam puan personelin performans notudur Çizelgedeki faktörler işlere uymazsa, değer biçme sağlığa zararlı olur
2Denetleme Listesi Yöntemi: Değerleme yapan kişi, personelin başarısını sorgulayan ifadelerden uygun olanları işaretler Her ifadenin, önem derecesine göre puanı vardır İşaretlenen ifadelerin puanları toplanarak personelin performans notu elde edilir Galibiyet sorgulayan ifadeler yetkisiz ya da puanlar yanlışsa, değerleme sonucu yanıltıcı çıkar
Grup Değerlendirme Yöntemleri
Personeller birbirleriyle kıyaslanarak puanlanır Personel başarı puanı, grubun öteki üyelerinin başarısına bağlıdır
1Yatırma Yöntemi: Grup üyeleri iyiden kötüye dürüst sıralanır Evvela en iyi ve en fena personel seçilir Sonra aradakiler puanlanır Fazla basit ve pratik bir değer biçme yöntemidir Sıralar arasındaki başarı dereceleri açık ve net değilse hatalı değerleme gerçekleşir
2Puan Dağılma Yöntemi: Değerleme yapacak kişiye grup üyelerine dağıtacak puan verilir Bu puan, başarı durumuna göre, ekibe dağıtılır Çok kolay ve pratik bir değerleme yöntemidir
3Gerekli Dağılma Yöntemi: Grup normal frekans dağılımına tarafından sıralanır Personeller grubun yüzdelik dilimlerine ayrılarak, , fazla kötü, iyi, fena ve bayağı diye sınıflandırılır Değerleme yapan kişi, grup üyelerini kıyaslarken özenli davranmalı ve yelken direği noktalardaki puanları saptamak zorunda kalır Üyeler aralarında nisbi fark belirsizliği, yöntemin dezavantajıdır
Litaratür:
Anadolu Üniversitesi – Genel İşletme – Haziran 2008