Polikistik over sendromuna dikkat

Üreme çağındaki bayanlarda en sık görülen hormonal bozuklukların başında gelen Polikistik Over Sendromu (PKOS), doğurganlığı olumsuz etkilemektedir. Polikistik over sendromu, yumurtlama bozukluğuna neden olarak; infertilite (kısırlık), adet düzensizliği, tüylenme artışı üzere şikayetlere yol açmasının yanı sıra tedavi edilmediği durumlarda hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları üzere birçok farklı hastalığa da taban hazırlar.



Polikistik Over Sendromu belirtileri

Polikistik Over Sendromu, başlangıç periyodunda belirti vermese de vakit içerisinde birtakım semptomlar ile kendini göstermeye başlar. Semptomlar şahıstan şahsa değişiklik göstermekle birlikte birden fazla bayanda görülen ortak belirtiler şunlardır

- Kanda androjen hormonlarının artışına bağlı olarak ortaya çıkan ciltte yağlanma, sivilcelenme, erkek tipi tüylenme, tüylerin yoğunlaşması ve kalınlaşması ve çok saç dökülmesi üzere sorunlar,

- Sistemsiz yumurtlama sonucunda adet olamama yahut sistemsiz adet görülmesi, gebe kalmada zorluk yaşama,

- Tekrarlayan düşükler,

- İnfertilite (kısırlık),

- Bilhassa karın bölgesinde yağlanma, kiloda artış ve kilo vermede zorluk yaşama üzere kilo sorunları,

- Boyun, kasık, koltuk altı ve göğüs altı üzere sürtünmenin fazla olduğu bölgelerde cilt renginin yoğunlaşması ve derinin kalınlaşması,

- Depresyon ve ruh hali değişiklikleri,

- Kan basıncı yüksekliği,

- İnsilüne karşı direnç,

- Uyku apnesi, horlama,

- Endometrial hiperplazi (rahim duvarı kalınlaşması)

Polikistik over sendromu tanısı; hastanın şikayetleri, fizik muayene, ultrason ve kan testleri ile konabilir. Polikistik over sendromu teşhisinin konulabilmesi için spesifik bir test olmasa da, tipik belirtileriyle kendisini göstermektedir. PKOS tanısı konulabilmesi için teşhis kriterlerinden en az iki adedinin gözlenmesi gerekmektedir;

- Uzun süren adet gecikmeleri ya da hiç adet görememe üzere yumurtlama bozuklukları olması.

- Yapılan ultrasonografide tipik polikistik over (PKO) imajının gözlemlenmesi, ultrasonda çapları 8-10 mm'yi geçmeyen, yumurtalıkların birinde yahut her ikisinde yerleşim gösteren çok sayıda kist (folikül) bulunması.

- Polikistik over sendromunda hormon ve tam kan sayımı testleri ile kandaki androjen hormonlarının düzeyi ile FSH ve LH isimli hormonların düzeylerinin tespiti hastalığın teşhisinin konulmasında kıymetlidir. Ayrıyeten; çok tüylenme yahut tüylerin kalınlaşması, androjen hormonu düzeyinin yüksek olması üzere hiperandrojenizm (aşırı androjen), belirtileri ve bulgularının olması da teşhis konulması için gerekli kriterler ortasındadır.

PKOS teşhisinin konulabilmesi için ultrasonda PKO imajının olması, yumurtlamanın olmaması ya da yalnızca hiperandojenizm olması tek başlarına kâfi değildir ve bulgulardan en az iki tanesi tıpkı anda gözlenmelidir. Tıpkı vakitte hastanın tansiyon ve kan şekeri düzeyi de denetim edilmelidir.



Polikistik Over Sendromu tedavisi

Polikistik over sendromu için standart ve kesin bir tedavi formülü bulunmamakla birlikte, uygulanacak olan tedavi prosedürü, hastada gözlenen şikayetlere ve hastanın genel durumuna uygun olacak halde tabip tarafından bireye özel olarak planlanmalıdır. Hastalığın uzun müddet tedavi edilmediği durumlarda; tip 2 diyabet, yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, obezite ve rahim kanseri üzere hastalıkların gelişmesine yer hazırlar. Hastalarda direkt görülen meselelerin başında, yumurtalama bozukluklarına bağlı olarak hamile kalamama gelmektedir. Polikistik over sendromu kronik bir hastalıktır ve tedavide birinci adım, bu hastalığı tanıyarak buna uygun bir hayat stili benimsemek olmalıdır. Bu nedenle, bu hastalığa sahip bayanlar öncelikle sağlıklı beslenme, antrenman ve kilo denetimi üzere faktörlere dikkat etmelidir. Bedendeki hormon istikrarının sağlanması, yağ ve şeker metabolizmasının dengelenmesi hedefiyle ilaç tedavileri; yumurtalama işlevi bozulmuş olan hastalarda ise tekrar yumurtlama sağlamaya yönelik ilaç tedavilerine yahut laparoskopik (kapalı) formüllerle yumurtalıklara yönelik cerrahi teşebbüslere başvurulmaktadır. Bunlara ek olarak hastanın, diyetisyen tarafından hazırlanan bireye özel polikistik over sendromu diyeti ve fizikî aktiviteyle tedavi sürecini desteklemesi gerekmektedir.

Pek çok hastalıkta olduğu üzere polikistik over sendromunda da hastalığın erken devirde teşhis edilmesi, hastalığın ilerlemeden durdurulması ve hastalığın neden olacağı problemlerin önüne geçilmesi açısından epey kıymetlidir. Hasebiyle siz de Polikistik Over Sendromu belirtilerine rastlıyorsanız, kesin teşhis ve teşhis için bir bayan hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmalısınız.