Potasyum Nedir, Ne İşe Yarar, Faydaları Nelerdir?

Yeme - içme başka bir zevk, başlı başına bir kültürdür. Lakin yemek yiyor olmamızın temel nedeni güç kazanmak ve hayatımıza sağlıklı bir formda devam edebilmek için gerekli mineral ve vitaminleri almaktır. Potasyum, bedenimizin gereksinimi olan minerallerin başında gelmektedir çünkü bedenimizdeki her bir dokunun bu minerale muhtaçlığı vardır. Potasyum hem doğal olarak hem de farklı besinlerde bulunur.

Potasyum bedenimizde olmazsa olmaz bir mineral olduğu için eksikliği büyük bir problemdir lakin fazla potasyum almak da birebir formda meseleler yaratır. Kas hareketleri ve kan basıncı üzere pek çok hususta kilit rolü olan potasyum minerali, yaşa ve cinsiyete nazaran değişen oranlarda nizamlı olarak alınmalıdır. Gelin potasyum nedir, ne işe fayda, eksikliği ya da fazlalığı durumunda vücudumuzda neler yaşanır tüm ayrıntılarıyla görelim.

Potasyum nedir, ne işe fayda, yararları nelerdir?

Temelden başlayalım, potasyum nedir?

Potasyum ne işe fayda?

Potasyumun faydaları

Sodyum ile ilişkisi

Kalp ve damar sıhhati üzerindeki etkisi

Hipertansiyon üzerindeki etkisi

Kemik sıhhati üzerindeki etkisi

Böbrek sıhhati üzerindeki etkisi

Vücutta yüksek potasyum belirtileri

Vücutta potasyum eksikliği belirtiler

Alınması gereken günlük potasyum miktarı

Potasyum hangi besinlerde bulunur?


Temelden başlayalım, potasyum nedir?

Potasyum, insan bedeninin en çok gereksinim duyduğu temel minerallerin başında gelmektedir. Bedenimizdeki her bir dokunun potasyum mineraline gereksinimi vardır zira sinir işlevlerini aktive eden elektrik yüküne sahiptir. Bu elektrik yükü nedeniyle elektrolit olarak da isimlendirilir. Pek çok besinde ve doğal olarak bulunur. K ile gösterildiği için K vitamini ile karıştırılabilir.

Potasyum ne işe fayda?

Potasyum mineralinin temel vazifesi, hücrelerimizin sahip olduğu sıvı istikrarını korumaktır. Bu istikrar muhafaza misyonu sayesinde kas hareketlerini düzenler, kan basıncını istikrarda meblağ ve hudut sinyallerinin gönderilmesini sağlar. Hücrelerdeki sıvı istikrarını düzenlediği ve hudut işlevlerini çalıştırdığı için beden hareketleri ile direkt bir ilgisi vardır. Eksikliği ve fazlalığı durumunda ortaya çıkan meselelerin nedeni budur.

Potasyumun yararları:

• Sodyum ile ilişkisi
• Kalp ve damar sıhhati üzerindeki etkisi
• Hipertansiyon üzerindeki etkisi
• Kemik sıhhati üzerindeki etkisi
• Böbrek sıhhati üzerindeki etkisi

Sodyum ile münasebeti:

Potasyum ile sodyum benzeri mineraller üzere görünseler bile aslında ortalarında zıt bir bağlantı söz bahsidir. Yüksek sodyum kan basıncını yükseltirken potasyum damarları gevşeterek kan basıncını düşürür. Bedenimizin, alınan sodyum ölçüsünden çok potasyuma gereksinimi vardır. Aldığı potasyum ölçüsü, aldığı sodyum ölçüsünden düşük olan bireylerin mevt riski daha yüksektir.

Kalp ve damar sıhhati üzerindeki tesiri:

Vücudumuza günlük olarak aldığımız potasyum ve sodyum ölçüsünün kalp ve damar sıhhati üzerinde direkt bir tesiri vardır. Harvard Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen bir çalışmaya nazaran günde alınan her 1000 mg sodyum kalp ve damar hastalıkları riskini %18 arttırıyor. Günde alınan her 1000 mg potasyum ise kalp ve damar hastalıkları riskini %18 azaltıyor. Ortalarında inanılmaz bir istikrar var.

Hipertansiyon üzerindeki tesiri:

Hipertansiyon ya da bilinen ismiyle yüksek tansiyon hastalığı kan basıncıyla ve doğal olarak bedenimize aldığımız sodyum ve potasyum ile bağlıdır. Tuz ve tuzlu yiyeceklerle bedene alınan sodyum ölçüsünün tansiyonu yükselttiği biliyor. Bedene alınan potasyum, bu tesirin tam aksisini yaparak kan basıncını ve münasebetiyle tansiyonu dengeliyor.

Kemik sıhhati üzerindeki tesiri:

Kalsiyum ve D vitamininin kemik büyümesi ve kemik sıhhati üzerindeki tesirlerini hepimiz biliyoruz. Lakin bedene alınan kalsiyum ve D vitamininin kaybolmadan işlenmesi için potasyumun gerekli olduğunu biliyor muydunuz? Bilhassa menopoz devri sonrası bayanlarda görülen kemik hassaslığı için potasyum mineral yoğunluğunun arttırılması öneriliyor.

Böbrek sıhhati üzerindeki tesiri:

Potasyum, kalsiyumu tutuyor ve işlenerek kemiği güçlendirmesini sağlıyor. Potasyum tıpkı vakitte kemiğe ulaşan kalsiyumun işlenmeden kana ve oradan da böbreğe ulaşmasını engelliyor. Böbreğe ulaşırsa ne olacak diye düşünebilirsiniz. İşlenmemiş kalsiyum böbreğe ulaşırsa böbrek taşı oluşur. Yani potasyum, işlenmemiş kalsiyumu bedenden atarak böbrek taşı oluşumunu mahzurlar.


Vücutta yüksek potasyum belirtileri:

• Karın ağrısı
• İshal
• Göğüs ağrısı
• Düzensiz kalp çarpıntısı
• Kaslarda zayıflık
• Uzuvlarda uyuşma
• Mide bulantısı
• Kusma

Eğer günlük olarak almanız gerekenden çok daha fazla potasyum alıyorsanız bu durum hiperkalemi ismi verilen yüksek potasyum durumuna neden olur. Bedende potasyum oranının yükselmesi kalbinize ziyan vererek kalp krizi riskini arttırır.

Vücutta potasyum eksikliği belirtiler:

• Aşırı yorgunluk
• Kas krampları
• Kas ağrıları
• Kaslarda güçsüzleşme
• Düzensiz kalp atışı
• Kabızlık
• Mide bulantısı
• Kusma
• Reflekslerde yavaşlama
• Ciltte kuruma
• Ciltte akne oluşumu

Eğer günlük olarak almanız gerekenden çok daha az potasyum alıyorsanız bedeninizde potasyum eksikliği ve buna bağlı belirtiler ortaya çıkar. Yüksek potasyum ve potasyum eksikliği durumlarında benzer belirtilerin ortaya çıkıyor olması son derece şaşırtan. Potasyumunuzun eksik mi fazla mı olduğunu anlamak için kan analizi yaptırabilirsiniz.

Vücudunuzdaki fazla potasyum idrarla, terle ya da dışkıyla dışarı atılır. Potasyum eksikliğinin nedeni az olarak yetersiz beslenmedir zira neredeyse her besinde makul oranda potasyum bulunmaktadır. Farklı rahatsızlıklara bağlı olarak ortaya çıkan kusma ve ishal durumlarında potasyum düşer. Kimi ilaçlar da bedenden potasyum atımını hızlandırmaktadır. Bu türlü bir durumda hekiminizin tavsiyesiyle potasyum desteği alabilirsiniz.


Alınması gereken günlük potasyum ölçüsü:

• 14 - 18 yaş ortası bayanlar günde 2300 mg potasyum almalıdır.
• 19 yaş ve üzeri bayanlar günde 2600 mg potasyum almalıdır.
• Hamile ve emziren bayanlar günde 2500 - 2900 mg potasyum almalıdır.
• 14 - 18 yaş ortası erkekler günde 3000 mg potasyum almalıdır.
• 19 yaş ve üzeri erkekler günde 3400 mg potasyum almalıdır.

Potasyum hangi besinlerde bulunur?

• Kuru meyveler
• Patates
• Balkabağı
• Ispanak
• Brokoli
• Pancar
• Avokado
• Muz
• Kavun
• Portakal
• Hindistan cevizi
• Domates
• Soya
• Badem
• Yoğurt
• Kaju fıstığı
• Tavuk
• Somon

İçeriğinde potasyum minerali bulunan besinler genel olarak bu formda. Hepsinde potasyum bulunsa bile oranları hayli farklı. Bu nedenle bedeninizdeki potasyum ölçüsünü azaltmaya ya da arttırmaya çalışıyorsanız yiyecekleriniz hakkında özel araştırmalar yaparak hangilerinden daha az hangilerinden daha çok tüketmeniz gerektiğini öğrenmelisiniz.

Vücudumuzun en çok gereksinim duyduğu temel minerallerin başında gelen potasyum nedir, ne işe fayda, yararları nelerdir, yüksekliği ve eksikliği durumunda neler olur gibi merak edilen soruları yanıtlayarak bu mineral hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Anlattıklarımız sadece bilgilendirme maksatlıdır. En yanlışsız ve size özel bilgiyi doktorunuzdan alabilirsiniz.