Prizmalar Resimli Konu Anlatımı
Prizma Nedir
Birbirine eşit ve paralel iki duzlemin koşelerinin birleşmesi sonucu elde edilen cisme prizma denir
Dik Prizma Nedir
Tabanları herhangi bir cokgensel bolge,yan yuzleri dikdortgensel bolge olan cisimlere dik prizma denirDik prizmalarda tabanları birleştiren yanal ayrıtlar tabanlara diktir
Tabanları duzgun cokgensel bolge olan dik prizmalara duzgun dik prizmalar denir
Prizmalar tabanlarına gore isimlendirilirUcgen prizma,kare prizma,dikdortgenler prizması,altıgen prizma,beşgen prizma gibi
Cisim Koşegeni: Prizmada karşılıklı alt koşeyi ust koşeye birleştiren uzunluğa cisim koşegeni denirKupte 4 tane cisim koşegeni vardır
Dik Prizmaların Ozellikleri
1) Tabanları birbirine eş ve paraleldir
2) Yan yuzleri dikdortgensel bolgelerdir
3) Herbir koşede kesişen ayrıtları birbirine diktir
4) Yanal ayrıtlar aynı zamanda yuksekliktir
Dik Prizmaların Alanları
Dik prizmaların alanı demek prizmanın dış yuzeyinin kapladığı alan demektirTum dik prizmaların alanı icin aşağıdaki formul kullanılır
Alanı 2(taban alanı)yukseklik)(taban cevre uzunluğu)
Kupun Alanı:
A 6a
Dikdortgenler Prizmasının Alanı
A 2(ab+acc)
Dik Prizmaların Hacimleri
Dik prizmaların hacmi demek icine doldurulan sıvının kapladığı yer demektirTum dik prizmaların hacmi icin aşağıdaki formul kullanılır
Hacim (taban alanı)(yukseklik)
Kupun Hacmi:
V aaa
Dikdortgenler Prizmasının Hacmi:
V abc
Kup
6 Tane karesel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen kapalı kutu şekline kup denir6 Tane birbirine eşit kare vardırTavla zarını ornek verebiliriz
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe38497d5a9
Kare Dik Prizma
2 Tane karesel,4 tane dikdortgensel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya kare dik prizma denirGokdelenleri ornek verebiliriz
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe384b9f9db
Kare Dik Prizmanın Ozellikleri
Yuz Sayısı 6
Yanal Yuz Sayısı 4
Taban Sayısı 2
Koşe Sayısı 8
Yanal Ayrıt Sayısı 4
Taban Ayrıt Sayısı 8
Toplam Ayrıt Sayısı 12
Tabanlar kare,yanal yuzler dikdortgendir
Dikdortgenler Prizması
6 Tane dikdortgensel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya dikdortgenler prizması denirKibrit kutusunu ornek verebiliriz
Dikdortgenler Prizmasının Ozellikleri:
Yuz Sayısı 6
Yanal Yuz Sayısı 4
Taban Sayısı 2
Koşe Sayısı 8
Yanal Ayrıt Sayısı 4
Taban Ayrıt Sayısı 8
Toplam Ayrıt Sayısı 12
Tabanlar ve yanal yuzler dikdortgendir
Ucgen Dik Prizma
2 Tane ucgensel,3 tane dikdortgensel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya ucgen dik prizma denirCatıları ornek verebiliriz
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe384cb3073
Ucgen Dik Prizmanın Ozellikleri
Yuz Sayısı 5
Yanal Yuz Sayısı 3
Taban Sayısı 2
Koşe Sayısı 6
Yanal Ayrıt Sayısı 3
Taban Ayrıt Sayısı 6
Toplam Ayrıt Sayısı 9
Tabanlar ucgen,yanal yuzler dikdortgendir
Altıgen Dik Prizma
2 Tane altıgensel,6 tane dikdortgensel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya altıgen dik prizma denirArı peteklerini ornek verebiliriz
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe384dde7d8
Altıgen Dik Prizmanın Ozellikleri:
Yuz Sayısı 8
Yanal Yuz Sayısı 6
Taban Sayısı 2
Koşe Sayısı 12
Yanal Ayrıt Sayısı 6
Taban Ayrıt Sayısı 12
Toplam Ayrıt Sayısı 18
Tabanlar altıgen,yanal yuzler dikdortgendir
Beşgen Dik Prizma
2 Tane beşgensel,5 tane dikdortgensel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya beşgen dik prizma denir
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe384eed25c
Beşgen Dik Prizmanın Ozellikleri
Yuz Sayısı 7
Yanal Yuz Sayısı 5
Taban Sayısı 2
Koşe Sayısı 10
Yanal Ayrıt Sayısı 5
Taban Ayrıt Sayısı 10
Toplam Ayrıt Sayısı 15
Tabanlar beşgen,yanal yuzler dikdortgendir
EĞİK PRİZMALAR
Tabanları herhangi bir cokgensel bolge,yan yuzleri paralelkenarsal bolge olan cisimlere eğik prizma denirTabanları birleştiren yanal ayrıtlar tabanlara dik değildirEğik prizmalarda yan yuzler paralelkenardır
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe385005818
DİK DAİRESEL SİLİNDİR NEDİR?
Silindir geometrik bir cisimdir
* Hacmi: V π r² h
* Yuzey alanı: A 2π r² + 2 π r h 2 π r ( r + h ),
Bir dikdortgenin bir kenarı etrafında dondurulmesiyle elde edilir Bu silindire dik veya eğik silindir denir Alt ve ust tabanı dairedir Soba borusu dik silindire bir ornektir
SİLİNDİR'İN ALANI
A yanal alan + 2taban alan
A 2πrh + 2πrr
(π 3,14 alırız, r taban yarıcapı, h yukseklik)
Ornek: Taban yarıcapı 1cm ve yuksekliği 4cm olan silindirin alanını bulunuz(π 3)
A 2314+2311 24+6 30cmkare
SİLİNDİR'İN HACMİ
H taban alanyukseklik
H πrrh
(π 3,14 alırız, r taban yarıcapı, h yukseklik)
(konserve tenekesi)
Ornek: Taban yarıcapı 4cm ve yuksekliği 5cm olan silindirin hacmini bulunuz(π 3)
H 3445 240cmkup
Prizma Nedir
Birbirine eşit ve paralel iki duzlemin koşelerinin birleşmesi sonucu elde edilen cisme prizma denir
Dik Prizma Nedir
Tabanları herhangi bir cokgensel bolge,yan yuzleri dikdortgensel bolge olan cisimlere dik prizma denirDik prizmalarda tabanları birleştiren yanal ayrıtlar tabanlara diktir
Tabanları duzgun cokgensel bolge olan dik prizmalara duzgun dik prizmalar denir
Prizmalar tabanlarına gore isimlendirilirUcgen prizma,kare prizma,dikdortgenler prizması,altıgen prizma,beşgen prizma gibi
Cisim Koşegeni: Prizmada karşılıklı alt koşeyi ust koşeye birleştiren uzunluğa cisim koşegeni denirKupte 4 tane cisim koşegeni vardır
Dik Prizmaların Ozellikleri
1) Tabanları birbirine eş ve paraleldir
2) Yan yuzleri dikdortgensel bolgelerdir
3) Herbir koşede kesişen ayrıtları birbirine diktir
4) Yanal ayrıtlar aynı zamanda yuksekliktir
Dik Prizmaların Alanları
Dik prizmaların alanı demek prizmanın dış yuzeyinin kapladığı alan demektirTum dik prizmaların alanı icin aşağıdaki formul kullanılır
Alanı 2(taban alanı)yukseklik)(taban cevre uzunluğu)
Kupun Alanı:
A 6a
Dikdortgenler Prizmasının Alanı
A 2(ab+acc)
Dik Prizmaların Hacimleri
Dik prizmaların hacmi demek icine doldurulan sıvının kapladığı yer demektirTum dik prizmaların hacmi icin aşağıdaki formul kullanılır
Hacim (taban alanı)(yukseklik)
Kupun Hacmi:
V aaa
Dikdortgenler Prizmasının Hacmi:
V abc
Kup
6 Tane karesel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen kapalı kutu şekline kup denir6 Tane birbirine eşit kare vardırTavla zarını ornek verebiliriz
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe38497d5a9
Kare Dik Prizma
2 Tane karesel,4 tane dikdortgensel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya kare dik prizma denirGokdelenleri ornek verebiliriz
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe384b9f9db
Kare Dik Prizmanın Ozellikleri
Yuz Sayısı 6
Yanal Yuz Sayısı 4
Taban Sayısı 2
Koşe Sayısı 8
Yanal Ayrıt Sayısı 4
Taban Ayrıt Sayısı 8
Toplam Ayrıt Sayısı 12
Tabanlar kare,yanal yuzler dikdortgendir
Dikdortgenler Prizması
6 Tane dikdortgensel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya dikdortgenler prizması denirKibrit kutusunu ornek verebiliriz
Dikdortgenler Prizmasının Ozellikleri:
Yuz Sayısı 6
Yanal Yuz Sayısı 4
Taban Sayısı 2
Koşe Sayısı 8
Yanal Ayrıt Sayısı 4
Taban Ayrıt Sayısı 8
Toplam Ayrıt Sayısı 12
Tabanlar ve yanal yuzler dikdortgendir
Ucgen Dik Prizma
2 Tane ucgensel,3 tane dikdortgensel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya ucgen dik prizma denirCatıları ornek verebiliriz
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe384cb3073
Ucgen Dik Prizmanın Ozellikleri
Yuz Sayısı 5
Yanal Yuz Sayısı 3
Taban Sayısı 2
Koşe Sayısı 6
Yanal Ayrıt Sayısı 3
Taban Ayrıt Sayısı 6
Toplam Ayrıt Sayısı 9
Tabanlar ucgen,yanal yuzler dikdortgendir
Altıgen Dik Prizma
2 Tane altıgensel,6 tane dikdortgensel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya altıgen dik prizma denirArı peteklerini ornek verebiliriz
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe384dde7d8
Altıgen Dik Prizmanın Ozellikleri:
Yuz Sayısı 8
Yanal Yuz Sayısı 6
Taban Sayısı 2
Koşe Sayısı 12
Yanal Ayrıt Sayısı 6
Taban Ayrıt Sayısı 12
Toplam Ayrıt Sayısı 18
Tabanlar altıgen,yanal yuzler dikdortgendir
Beşgen Dik Prizma
2 Tane beşgensel,5 tane dikdortgensel bolgenin birleşmesi sonucu meydana gelen prizmaya beşgen dik prizma denir
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe384eed25c
Beşgen Dik Prizmanın Ozellikleri
Yuz Sayısı 7
Yanal Yuz Sayısı 5
Taban Sayısı 2
Koşe Sayısı 10
Yanal Ayrıt Sayısı 5
Taban Ayrıt Sayısı 10
Toplam Ayrıt Sayısı 15
Tabanlar beşgen,yanal yuzler dikdortgendir
EĞİK PRİZMALAR
Tabanları herhangi bir cokgensel bolge,yan yuzleri paralelkenarsal bolge olan cisimlere eğik prizma denirTabanları birleştiren yanal ayrıtlar tabanlara dik değildirEğik prizmalarda yan yuzler paralelkenardır
imagesprizmalarresimlikonuanlatimi5afe385005818
DİK DAİRESEL SİLİNDİR NEDİR?
Silindir geometrik bir cisimdir
* Hacmi: V π r² h
* Yuzey alanı: A 2π r² + 2 π r h 2 π r ( r + h ),
Bir dikdortgenin bir kenarı etrafında dondurulmesiyle elde edilir Bu silindire dik veya eğik silindir denir Alt ve ust tabanı dairedir Soba borusu dik silindire bir ornektir
SİLİNDİR'İN ALANI
A yanal alan + 2taban alan
A 2πrh + 2πrr
(π 3,14 alırız, r taban yarıcapı, h yukseklik)
Ornek: Taban yarıcapı 1cm ve yuksekliği 4cm olan silindirin alanını bulunuz(π 3)
A 2314+2311 24+6 30cmkare
SİLİNDİR'İN HACMİ
H taban alanyukseklik
H πrrh
(π 3,14 alırız, r taban yarıcapı, h yukseklik)
(konserve tenekesi)
Ornek: Taban yarıcapı 4cm ve yuksekliği 5cm olan silindirin hacmini bulunuz(π 3)
H 3445 240cmkup