Protezler
Genellikle 40 yaş, insan organizmasında kemik sistemi icin bir donum noktasıdır Bu sebeple yaşlılarda bu noktadan sonra, butun eklemlerde bir dereceye kadar artroz yani kireclenme mevcuttur
Hareket insanı ozgur kılan en onemli eylemdir Sağlıklı hareket ise, ancak sağlıklı eklemlerle mumkundur Eklemlerimizden herhangi birinin bozulması sonucu oluşan ağrı ve hareket kısıtlılığı sağlıklı yurume eylemini engelleyen en onemli sebeptir
Artroz ve kireclenme
Artroz, eklem kıkırdağında aşınma ve eklem kenarlarında mahmuz şeklinde kemiksel buyumelerle karakterize bir eklem hastalığıdır Gorulme sıklığı yaşla artar
Sebepleri 2'ye ayrılır
1 Herhangi bir nedene bağlı artroz:
Eklemlerdeki şekil bozuklukları, doğuştan veya sonradan olan eklem cıkıkları, kotu kaynamış kırıklar, iltihabi eklem hastalıkları ve eklemin aşırı kullanılması başlıca sebeplerdir
2 Sebebi bilinmeyen artroz:
Bu grup, artrozların yuzde 80ini kapsamaktadır Burada bazı riskler soz konusudur Genetik yatkınlık, şişmanlık, yaş, kadın cinsiyet vb
Nasıl oluşur?
Kıkırdağın protein yapısının cokmesi sonucunda kıkırdakta zamanla odem, sacaklanma ve catlamalar oluşur Kıkırdaktaki aşınma subkondral kemik acığa cıkana kadar devam eder Eklem kenarında kemikte dikenimsi cıkıntılar gelişir Bunlar bazen kopar ve eklemde serbest hale gelirler Zamanla eklemin şekli de bozulur
Orta yaş ustu bayanlar risk altında
Daha cok orta yaşı gecmiş bayanlarda gorulur Yavaş ilerleyen, giderek artan ağrı ve hareket kısıtlanması vardır Ağrı istirahatle azalır, hareketle artar, sabah sertliği olur Travma ile şikayetler artar
Gecikme hastayı sakat bırakabilir
Rontgen en onemli tanı aracıdır Spesifik laboratuar tetkiki yoktur, eğer gerekirse ayırıcı tanı icin kan tetkiklerine başvurulabilir Ağrı, hareket kısıtlılığı ve eklemlerdeki şekil bozukluğu hastayı doktora getiren sebeplerdir Buyuk eklemlerdeki artroz hastayı sakat bırakabilir
Tedavi hastalığın evresine ve şiddetine gore değişir
Koruyucu tedavi : Artroza sebep olacağı bilinen nedenler tedavi edilerek hastalığın gelişmesi onlenir Artroz başlamışsa alınacak onlemlerle sadece ilerlemesi onlenir
Genel tedavi : Ağrılar sıcakta azalır, soğukta artar Eklem sıcak tutularak veya soğuk uygulama yapılarak gecici de olsa rahatlık sağlanır Cok ağrılı donemlerde eklem tam veya kısmen istirahate alınır Baston kullanmak, ağrılı donemde uzun sure ayakta kalmamak ve yurumemek gerekir
İlac tedavisi : Ağrıyı azaltıcı olarak kullanılır
Fizik tedavi ve rehabilitasyon : Şu amaclar icin kullanılır
# Eklemlerin hareket kabiliyetini artırmak
# Eklem cevresi kaslarının gucunu artırmak
# Şekil bozukluklarını duzeltmek
# Hasta eklemlerin nasıl kullanılacağını oğretmek
# Ağrıyı azaltmak
Cerrahi tedavi : Yukarıdaki tedavilerden sonuc alınamayan hastalarda cerrahi tedavi gerekir Ekleme etki eden yuku azaltıcı kemik ameliyatları, eklemin icini temizleyici ameliyatlar (artroskopik yıkama) ve eklem yuzlerinin suni eklemle değiştirilmesi ameliyatları hastaya gore planlanır
Son care suni eklem: PROTEZ
Artroz ileri donemde ise bozulan eklemi protez ile değiştirmek etkin bir tedavi yontemidir Protez, ameliyatla yerleştirilen ve bir organın işlevini ustlenen malzemeye verilen addır Yeni geliştirilen malzemelerin de varlığı ile protez ameliyatlarında başarı oranı yukselmiştir Eklem yuzlerinin cıkarılarak, ozel uretilmiş metal protezlerin eklem yuzeylerine giydirilmesiyle kemik surtunmesi ortadan kaldırdığı gibi şekil bozukluğu da duzeltilmiş olur Sonucta suni eklem hastaya, ağrısız ve hareket edebilen yeni bir eklem sağlar Protezlerin seviyesinde ağrı, hareket kısıtlılığı ve eklemlerde şekil bozuklukları duzelmekte, hastanın baston ve benzeri yardımcı malzemelere gerek kalmadan yurumeleri mumkun olmaktadır
Genellikle 40 yaş, insan organizmasında kemik sistemi icin bir donum noktasıdır Bu sebeple yaşlılarda bu noktadan sonra, butun eklemlerde bir dereceye kadar artroz yani kireclenme mevcuttur
Hareket insanı ozgur kılan en onemli eylemdir Sağlıklı hareket ise, ancak sağlıklı eklemlerle mumkundur Eklemlerimizden herhangi birinin bozulması sonucu oluşan ağrı ve hareket kısıtlılığı sağlıklı yurume eylemini engelleyen en onemli sebeptir
Artroz ve kireclenme
Artroz, eklem kıkırdağında aşınma ve eklem kenarlarında mahmuz şeklinde kemiksel buyumelerle karakterize bir eklem hastalığıdır Gorulme sıklığı yaşla artar
Sebepleri 2'ye ayrılır
1 Herhangi bir nedene bağlı artroz:
Eklemlerdeki şekil bozuklukları, doğuştan veya sonradan olan eklem cıkıkları, kotu kaynamış kırıklar, iltihabi eklem hastalıkları ve eklemin aşırı kullanılması başlıca sebeplerdir
2 Sebebi bilinmeyen artroz:
Bu grup, artrozların yuzde 80ini kapsamaktadır Burada bazı riskler soz konusudur Genetik yatkınlık, şişmanlık, yaş, kadın cinsiyet vb
Nasıl oluşur?
Kıkırdağın protein yapısının cokmesi sonucunda kıkırdakta zamanla odem, sacaklanma ve catlamalar oluşur Kıkırdaktaki aşınma subkondral kemik acığa cıkana kadar devam eder Eklem kenarında kemikte dikenimsi cıkıntılar gelişir Bunlar bazen kopar ve eklemde serbest hale gelirler Zamanla eklemin şekli de bozulur
Orta yaş ustu bayanlar risk altında
Daha cok orta yaşı gecmiş bayanlarda gorulur Yavaş ilerleyen, giderek artan ağrı ve hareket kısıtlanması vardır Ağrı istirahatle azalır, hareketle artar, sabah sertliği olur Travma ile şikayetler artar
Gecikme hastayı sakat bırakabilir
Rontgen en onemli tanı aracıdır Spesifik laboratuar tetkiki yoktur, eğer gerekirse ayırıcı tanı icin kan tetkiklerine başvurulabilir Ağrı, hareket kısıtlılığı ve eklemlerdeki şekil bozukluğu hastayı doktora getiren sebeplerdir Buyuk eklemlerdeki artroz hastayı sakat bırakabilir
Tedavi hastalığın evresine ve şiddetine gore değişir
Koruyucu tedavi : Artroza sebep olacağı bilinen nedenler tedavi edilerek hastalığın gelişmesi onlenir Artroz başlamışsa alınacak onlemlerle sadece ilerlemesi onlenir
Genel tedavi : Ağrılar sıcakta azalır, soğukta artar Eklem sıcak tutularak veya soğuk uygulama yapılarak gecici de olsa rahatlık sağlanır Cok ağrılı donemlerde eklem tam veya kısmen istirahate alınır Baston kullanmak, ağrılı donemde uzun sure ayakta kalmamak ve yurumemek gerekir
İlac tedavisi : Ağrıyı azaltıcı olarak kullanılır
Fizik tedavi ve rehabilitasyon : Şu amaclar icin kullanılır
# Eklemlerin hareket kabiliyetini artırmak
# Eklem cevresi kaslarının gucunu artırmak
# Şekil bozukluklarını duzeltmek
# Hasta eklemlerin nasıl kullanılacağını oğretmek
# Ağrıyı azaltmak
Cerrahi tedavi : Yukarıdaki tedavilerden sonuc alınamayan hastalarda cerrahi tedavi gerekir Ekleme etki eden yuku azaltıcı kemik ameliyatları, eklemin icini temizleyici ameliyatlar (artroskopik yıkama) ve eklem yuzlerinin suni eklemle değiştirilmesi ameliyatları hastaya gore planlanır
Son care suni eklem: PROTEZ
Artroz ileri donemde ise bozulan eklemi protez ile değiştirmek etkin bir tedavi yontemidir Protez, ameliyatla yerleştirilen ve bir organın işlevini ustlenen malzemeye verilen addır Yeni geliştirilen malzemelerin de varlığı ile protez ameliyatlarında başarı oranı yukselmiştir Eklem yuzlerinin cıkarılarak, ozel uretilmiş metal protezlerin eklem yuzeylerine giydirilmesiyle kemik surtunmesi ortadan kaldırdığı gibi şekil bozukluğu da duzeltilmiş olur Sonucta suni eklem hastaya, ağrısız ve hareket edebilen yeni bir eklem sağlar Protezlerin seviyesinde ağrı, hareket kısıtlılığı ve eklemlerde şekil bozuklukları duzelmekte, hastanın baston ve benzeri yardımcı malzemelere gerek kalmadan yurumeleri mumkun olmaktadır