Psikofarmatiklerin sınıflandırılması

Psikofarmatiklerin sınıflandırılması:

Sakinleştiriciler Hipnotik sedatif adıyla da bilinen bu ilaclar sinir sisteminin işlevini baskılar Bu sınıfta yer alan barbituratlar ağır yan etkileri nedeniyle gunumuzde sık kullanılmamaktadır Daha ozel etkili ve kullanımı kolay ilacların geliştirilmesi barbituratlann uyku verici ve yatıştırıcı amacla kullanımını onemli olcude kısıtlamıştır Buna karşılık başka alanlarda (orneğin sara ve anestezi) onemini korumaktadır
Hafif yatıştırıcılar Bunaltı giderici yatıştırıcı ve kas gevşetici etkilere sahiptir Bu gruptaki ilaclardan bazılan havale onleyici olarak da kullanılmaktadır İnsanlık icin onemli boyutlar kazanan bunaltıyı azalttığından gunumuzde sıklıkla aşırı ve yersiz kullanılmaktadır Aynca bu ilacların yan etkilerine fazla onem verilmemektedir
Guclu yatıştırıcılar (noroleptikler antipsikotikler) Varsam giderici (antihalusinojen) olarak ve ağır psikozlarda ozellikle şizofreni tedavisinde kullanılır Genel olarak merkez sinir sisteminin tum işlevlerinde secici bir yavaşlama yaparlar Ağrı kesici ilacların ve uyku ilaclarının etkilerini daha da guclendirirler
Hayvanlar ve insanlarda derin bir uyku ya da ileri derecede sakinlik yaratmadan kendiliğinden ortaya cıkan hareketlerde yavaşlama cevreden gelen uyanlara ilgisizlik duygusal aldırmazlık girişimcilik ve eyleme gecmede yavaşlamaya yol acarlar Bu belirtilerle ortaya cıkan tablo “noroleptik sendrom olarak da adlandırılır
Antidepresanlar Sık rastlanan bir duygulanım bozukluğu olan ruhsal cokuntuyu gideren ilaclardır Kimyasal etkilerine gore iki ana gruba ayrılırlar: Merkez sinir sisteminin bir enzimi olan mono amino oksidazın (MAO) işlevini engelleyen ve engellemeyenler ikinci grupta yer alan antidepresanlar birinci gruptaki ilacların yetersiz kaldığı durumlarda kullanılır Bu gruptaki ilacların guclu antidepresan etkileri bulunmasına karşın bunlar yan etkilerinin cokluğu ve bircok oteki ilacla olumsuz etkileşimleri nedeniyle yaygın olarak kullanılmazlar
Psikostimulanlar (ruhsal uyarıcı ilaclar) Bu grup ilaclara en tipik ornek amfetamİndir Amfetaminin etkileri daha cok doza bağlıdır Duşuk dozlarda uyanıklılık dikkat artışı yorgunluk duygusunun kaybı kendine guven girişimci davranışlarda artış mutluluk coşku gibi etkiler gorulur Daha yuksek dozlarda ve yineleyen bicimde alındığında ise yukarda sayılan etkilerin karşıtı sonuclar gorulur Baş ağrısı carpıntı yorgunluk bitkinlik huzursuzluk zihin bulanması hezeyanlar ya da tam bitkinlik ortaya cıkar
Nootropik ilaclar (sinir hucrelerini olumlu yonde etkileyen ilaclar) Bu ilaclar etkilerini zihinsel işlevler uzerinde gosterir