Psikoloji Sözlüğü

A

ADRENALİN(epinefrin):Böbreküstü bezlerinde üretilerek nefret edilen şey veya öfke gibi stres ortamlarında kan dolaşımına giren ve vücudun tamamında, kaçma veya kavga tepkisini başlatan özel alıcıları harekete geçiren bir madde

AKUT STRESS BOZUKLUĞU: Ağır bir fiziksel ya da ruhsal örselenmeye aleyhinde çoğalan, geçici bir bozukluktur Ahali aralarında “çılgınlık geçirme diye aşina durumdur


ALZHEİMER: Zihinsel faaliyette kötüleşme, beyin hücrelerinde bozulma, ağır unutkanlık, kafa karışıklığı, tavır bozuklukları ve karakter değişmeleri ile belirginleşen ve hastanın işlev kaybı sonucu başkalarına bağımlı ayla gelmesine yol açan, genel olarak 40 yaşından sonra ortaya meydana çıkan kronik, ilerlemeli, geri dönüşümsüz, ölümcül bir organik hastalık

ANKSİYETE:
En genel anlamıyla tehlike ya da şanssızlık korkusunun veya beklentisinin yarattığı bunaltı veya rahatsızlık; mantıkdışı dehşet

ANTİDEPRESAN: Genel Olarak buhran tedavisinde kullanılan ilaçların müşterek adı

ANTİSOSYAL DAVRANIŞ: Geleneklere, toplumda kabul görebilen standartlara ve ahlaki ilkelere zıt düşen davranışlar Başkalarının kişiliğine veya malına umursamazlık, kabahat davranışları, sahtekarlık veya istismar buna birkaç örnektir

B

BENZODİAZEPİNLER: Kaygı, bunalım, gerilim gibi semptomların tedavisinde kullanılan ilaçların müşterek adı

BETABLOKERİ: Psikiyatride, saldırganlık, endişe, sosyal fobi, panik durumları gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanılmaktadır

BİLİŞSELDAVRANIŞSAL TERAPİ: Başlıca itibariyle tavır değiştirme ilkelerine dayanan, oysa buna ilave olarak, davranışın aracısız olarak düzenlenmesi ve kontrolü için, hayal kurma, fantazi, düşünme, vb gibi bilişsel süreçlere de yer veren bir psikoterapi türü

BİLİŞSEL: Algı, düşünce yürütme, algılama ve bellek de dahil almak üzere düşünme ve veri kazanma süreçleriyle ilgili

BİPOLAR BOZUKLUK (Çift kutuplu rahatsızlıkManik depresif bozukluk): Aynı insanda birbirine karşıt iki fazla ruh halinin dönüşümlü olarak ortaya çıkmasıyla tanımlanan ağır bir duygusal hastalık

BULİMİA NEVROZA: Önce kontrolsüz bir şekilde ve aşırı miktarda yeme, daha sonra da ya boğazına parmak sokmak, ya da dağıtılmış ilaçlar uygulamak suretiyle kusarak yediklerini çıkarma, fazla alıştırma, fazla perhiz, vb yöntemlerle yediklerini vücudundan dışarı atma veya yakma çabalarıyla tanımlanan kronik bir yeme bozukluğu

D

DEMANS (BUNAMA): Aniden pozitif zihinsel faaliyet alanında ortaya meydana çıkan, derin, ilerlemeli, bazen şahsiyet, duygu ve davranış değişmelerini de içeren ve kişinin alışılagelmiş yaşayışını etkileyen organik bir zihinsel işlev kaybı

BUNALIM: Karamsarlık, kendine güvensizlik, umutsuzluk, değersizlik duygusu, değersiz nedenlerden ötürü suçluluk duyma ve kendini suçlama, sosyal yaşamdan çekilme, iştahsızlık ya da aşırı yeme, uykusuzluk ya da aşırı uyku, bedensel hareketlerde yavaşlama, yoğunlaşamama, bellek yitimi, bağdaşmama, neşesizlik, halsizlik, baş ağrısı gibi fiziki şikayetler, normalde hoşlandığı etkinliklere ya da yaşama karşı genel umursamazlık, müsamaha alamama, fazla durumlarda vefat ve intihar düşünceleri, vb ile tanımlanan ve belirlenebilir bir olaya tabi olarak ortaya meydana çıkan ruhsal bir çökkünlük

DOPAMİN: Merkezi asap sisteminde hareket kontrolü, algı, duygu, motivasyon ve şımartma duygusu g,b, dağıtılmış süreçlerde rol aldığı farzedilen bir nörotransmitter

DUYGUDURUM BOZUKLUĞU: Fiziksel veya zihinsel başka bir rahatsızlıktan kaynaklanmayan,abartılı şehvetli tepkilerle ve kişinin çevresindeki değişikliklerle ilgisi olmayan, yoğun coşkudan derin depresyona dek değişen ruh hali salınımlarıyla tanımlanan rahatsızlıklar

H

HEZEYAN: Muhakkak bir devir ve toplum içinde gerçeğe uymayan, rasyonel ağız dalaşı ile değiştirilemeyen akıl

HİPERAKTİVİTE: Sürekli, fazla hareketle tanımlanan düzensiz, aşırı hareketlilik

HİPOKAMPÜS: Beynin, öğrenme, hafıza ve duygu süreçlerinde önemli bir rol oynayan kısmı

K

KAYGI BOZUKLUĞU: Belirlenebilir bir olayla, nesneyle, vb orantılı olmayan rahatsızlık, endişe, nefret edilen şey vb gibi negatif duygularla tanımlanan ve kişinin sosyal ve iş hayatında bozulmalara yol açan bir ruhsal rahatsızlık kategorisi

M

MAJÖR DEPRESİF BOZUKLUK: Dıştan tetikleyici bir durum olmaksızın, daimi bir üzüntü veya etkinliklere, toplumsal yaşama karşın alaka kaybı, keskin iştah veya kilo değişikliği, takâtsizlik, zaaf, anlamsızlık duyguları, yoğunlaşmama ve düşünme yetisinin azalması, aykırılık, vefat ya da intihar düşüncelerine kapılma gibi belirtilerle tanımlanan bozukluk

MANİ: Gösterişli heyecan, abartılı iyimserlik, gösterişli bir sevinç duygusu, önemlilik duyguları, somut aşırı etkinlik, dürtüsellik, müsriflik, yoğunlaşamama, ihmalkârlık, hitabe baskısı (ayrıntılı olarak, kontrolsüz, yüksek sesle, süratli ve kesilmesi güç ya da imkansız tavır) , zihin uçuşu vb belirtilerle tanımlanan şehvetli rahatsızlık

MANİK: Mani evresini yaşayan birey ya da bu evreyle ilişkili

MELANKOLİ: Hüzün duyguları, ilgi ve inisiyatif kaybı, haz alamama, özsaygının azalması, öz suçlamalara ve pişmanlıklara gark olma gibi belirtilerle kendini gösteren bir bunalım durumu

MENTAL: Zihinsel

*