Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Bazı hastalıklar vardır ki yetişkinlerden daha çok çocuklarda ve ergenlik dönemindeki bireylerde görülür Bu hastalıklardan biri adı pek duyulmayan ve sık görülmeyen Reye Sendromudur Bu hastalık genellikle 2?16 yaş arasındaki çocuklarda ateşli viral hastalıklardan, grip veya suçiçeğinden sonra ortaya çıkabilmektedir İlk kez 1963 yılında tanımlanan ve ölümlere de yol açabilen Reye sendromunun gerçek sebebi hala bilinmemekte, çok iyi tanınmamakta ancak her yıl ortalama 1 milyon çocukta görülebilmektedir
Reye Sendromunun Sebepleri
Hastalığın kesin sebebi bilinmese de konuyla ilgili çalışmalar virüs hastalıklarının tedavisinde kullanılan aspirin gibi bazı ilaçlarla arasında bir bağlantı olabileceğini ya da çevre kirliliğiyle ilişkili olabileceğini işaret etmektedir Genetik yatkınlıkla ilgili olabileceğini gösteren çalışmalar da mevcuttur
Tıpta görülen birçok Reye vakasından sonra doktorlar gripal enfeksiyon gibi hallerde aspirin alınmamasını tavsiye etmiş ve o zamandan beri hastalığın azaldığı gözlenmiştir
Reye Sendromu Nasıl Belirti Verir?
Bu sendroma yakalanan çocuklarda uyuklama, huzursuzluk, dalgınlık, şuur bulanıklığı görülebilmektedir Kaslarda istem dışı oluşan kasılmalar, ileri vakalarda solunumda güçlük, bebeklerde ishal belirtileri de ortaya çıkabilmektedir Kusma, huzursuzluk hissi, hayal görme, şuurda bulanıklık gibi belirtiler de veren Reye sendromu karaciğer ve beynin görevini tam olarak yapmasını engellemektedir Karaciğer, karbonhidrat metabolizmasını denetleme, amonyak, alkol gibi zararlı maddeleri daha az zararlı hale çevirme gibi görevlerini yapamadığı sürece kanda zararlı maddeler birikecektir
Sendroma yakalanmış kişilerin kanlarındaki glikoz düzeyi düşmekte, karaciğer şişerek yağ depolamaktadır Beyinde hasar ve fonksiyon bozukluğu ile belirgin olan ensefalopati nedeniyle kişilikte değişme, hafıza kaybı, bunama, nöbet geçirme gibi semptomlar ortaya çıkabilmektedir
Pek çok durumda hastalığın tespiti zor olup detaylı tetkik gerektirmektedir Tetkikler sonucu kanda yükselmiş amonyak bulunması, beynin şişmiş olması, karaciğerin yağlanması, kan şekeri düşüklüğü Reye Sendromuna işaret etmektedir Genellikle viral hastalıklardan birkaç gün sonra tipik belirtileri ortaya çıkmaya başlar Birçok vaka oldukça zayıftır ve teşhis sırasında gözden kaçabilmektedir Ağır ve ciddi tedavi gerektiren durumlara da rastlanabilmektedir
Ağır seyreden Reye hastalığında çocuklar işitme, konuşma ve görme sorunları, asabiyet, halüsinasyon, aşırı derecede uyuklama, nöbet geçirme, bilinç kaybı yaşayabilmektedir Bebek veya çocuklarda ateşin genellikle eşlik etmediği hastalık belirtileri fark edildiğinde tıbbi yardım alınmalıdır
Ailenin Farkındalığı
Nezle, grip, suçiçeği gibi hastalıklarda çocuklara hemen aspirin vermek doğru bir davranış değildir çünkü ateş düşürmek için aspirin kullanılmış olması Reye hastalığının ortaya çıkma riskini artırmaktadır En doğrusu doktor tavsiyesi ve reçetesiyle ilaç almak ve kullanmaktır Genel yaklaşım bebek, çocuk ve gençlerin aspirin ve salisilat grubu ilaç kullanmaması yönündedir Emziren annelerin de bebeğe sütle geçeceği düşüncesiyle aspirin alması sakıncalı bulunmaktadır İlaç kullanılması gerekiyorsa üst solunum yolları gibi virüs kökenli hastalıklar sırasında 16 yaşından daha küçük olanlarda ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak ibuprofen, parasetamol veya asetaminofen kullanılabilir
Sık görülmese de çocuklarda ciddi sonuçlara yol açan Reye sendromunun suçiçeği, grip gibi virüs kökenli hastalıklarla ilgili olabileceği düşünüldüğünden çocuklarında bu tür sendromlar olduğunu gören ebeveynler mutlaka bir sağlık kuruluşuna gitmeli, kesin teşhis ve doğru tedaviyi beklemelidir Çocuklarda kusma, uykuya meyil ve davranış değişiklikleri varsa Reye sendromu akla gelmelidir Ne kadar erken teşhis edilebilirse hastalar o kadar yaşam şansı kazanır Tüm belirtiler göz önünde bulundurulursa, kasılmalar ve nöbet geçirme, bilinçte bulanma varsa, Reye sendromundan şüphe duyuluyorsa çok hızlı davranmalı, acilen çocuklar acil servise götürülmelidir
Yetişkinlerde De Görülebilir Mi?
Reye sendromu genellikle çocuklarda görülse de nadiren yetişkin bireylerde de görülebildiği bilinmektedir Kusan, bulantısı olan, konuşamayan, ateşi yükselen bir yetişkinde Reye sendromu olabileceği ihtimali göz ardı edilmemelidir
Hastalığın Teşhisi ve Tedavisi
Hastalığın teşhisi için şüpheli olarak hastanelere getirilen çocuklara fiziksel muayene yanında başka tetkikler de uygulanır Tedavisine başlanan hastalardan durum çok ciddi olanlar yoğun bakıma alınır Kesin bir ilacı olmayan Reye sendromlarında destekleyici anlamda bir tedavi uygulanmaktadır Hasta çocuklara bol su verilerek elektrolit dengesi kontrol altında tutulur Gıda alımları ve solunum, dolaşım gibi sistemleri de gözlem altındadır Denge ne kadar iyi korunursa iyileşme olasılığı o kadar fazla olacaktır Karaciğer fonksiyonları ve elektrolit miktarları kan testleri ile belirlenir Gerekli görülürse karaciğerdeki hasarın derecesinin anlaşılması için biyopsi istenebilir Beyinle ilgili sorunlar için nörolog tarafından Elektroensefalografi (EEG ), Manyetik Resonans (MR) ile görüntüleme veya bilgisayarlı tomografi çekimi istenebilir
Hastaların solunumu yavaşlamışsa bir makine desteğine alınması, kan basınçları ile beyin iç sıvısı basınçlarının incelenmesi gerekebilir Düşük olan kan şekeri yani glikozu artırmak içim az miktarda insülin, beyin şişliklerini gidermek için kortikosteroitler, vücutta sıvı birikimi varsa diüretikler de verilmelidir Gerekli durumlarda diyalize alınıp kan nakli gerçekleştirilir Vakaların bir kısmında semptomların ilerlemesi durdurulur ve 5?10 gün içinde iyileşme görülür Erken teşhis edilemeyen çocuklarda ilerlemiş aşamalarda beyinlerinde hasar ve engellilik durumu ortaya çıkabilmektedir
Son yıllara doğru Reye sendromuna yakalanan çocuklardaki iyileşme oranları teşhis ve tedavi olanaklarının artmasıyla birlikte yükselmektedir Erken teşhisle birlikte hasta çocukların yaşama oranları % 80?e yükselmiştir
Kaynakça:
:wwwhemensaglikcommakalereyesendromunedir
http:wwwannelikbilincicommakalelerreyesendromunedenleribelirtilerivetedavisihtml
http:wwwsagliksifacom543ReyeSendromuHastaligihtml
http:wwwsendromgentrreyesendromuhtml
http:wwwpoliklinikorgreyesendromunedirbelirtilerinelerdirtedavisihtml
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * Yazar:*Müşerref Özdaş
Editör : Suna Korkmaz
Reye Sendromunun Sebepleri
Hastalığın kesin sebebi bilinmese de konuyla ilgili çalışmalar virüs hastalıklarının tedavisinde kullanılan aspirin gibi bazı ilaçlarla arasında bir bağlantı olabileceğini ya da çevre kirliliğiyle ilişkili olabileceğini işaret etmektedir Genetik yatkınlıkla ilgili olabileceğini gösteren çalışmalar da mevcuttur
Tıpta görülen birçok Reye vakasından sonra doktorlar gripal enfeksiyon gibi hallerde aspirin alınmamasını tavsiye etmiş ve o zamandan beri hastalığın azaldığı gözlenmiştir
Reye Sendromu Nasıl Belirti Verir?
Bu sendroma yakalanan çocuklarda uyuklama, huzursuzluk, dalgınlık, şuur bulanıklığı görülebilmektedir Kaslarda istem dışı oluşan kasılmalar, ileri vakalarda solunumda güçlük, bebeklerde ishal belirtileri de ortaya çıkabilmektedir Kusma, huzursuzluk hissi, hayal görme, şuurda bulanıklık gibi belirtiler de veren Reye sendromu karaciğer ve beynin görevini tam olarak yapmasını engellemektedir Karaciğer, karbonhidrat metabolizmasını denetleme, amonyak, alkol gibi zararlı maddeleri daha az zararlı hale çevirme gibi görevlerini yapamadığı sürece kanda zararlı maddeler birikecektir
Sendroma yakalanmış kişilerin kanlarındaki glikoz düzeyi düşmekte, karaciğer şişerek yağ depolamaktadır Beyinde hasar ve fonksiyon bozukluğu ile belirgin olan ensefalopati nedeniyle kişilikte değişme, hafıza kaybı, bunama, nöbet geçirme gibi semptomlar ortaya çıkabilmektedir
Pek çok durumda hastalığın tespiti zor olup detaylı tetkik gerektirmektedir Tetkikler sonucu kanda yükselmiş amonyak bulunması, beynin şişmiş olması, karaciğerin yağlanması, kan şekeri düşüklüğü Reye Sendromuna işaret etmektedir Genellikle viral hastalıklardan birkaç gün sonra tipik belirtileri ortaya çıkmaya başlar Birçok vaka oldukça zayıftır ve teşhis sırasında gözden kaçabilmektedir Ağır ve ciddi tedavi gerektiren durumlara da rastlanabilmektedir
Ağır seyreden Reye hastalığında çocuklar işitme, konuşma ve görme sorunları, asabiyet, halüsinasyon, aşırı derecede uyuklama, nöbet geçirme, bilinç kaybı yaşayabilmektedir Bebek veya çocuklarda ateşin genellikle eşlik etmediği hastalık belirtileri fark edildiğinde tıbbi yardım alınmalıdır
Ailenin Farkındalığı
Nezle, grip, suçiçeği gibi hastalıklarda çocuklara hemen aspirin vermek doğru bir davranış değildir çünkü ateş düşürmek için aspirin kullanılmış olması Reye hastalığının ortaya çıkma riskini artırmaktadır En doğrusu doktor tavsiyesi ve reçetesiyle ilaç almak ve kullanmaktır Genel yaklaşım bebek, çocuk ve gençlerin aspirin ve salisilat grubu ilaç kullanmaması yönündedir Emziren annelerin de bebeğe sütle geçeceği düşüncesiyle aspirin alması sakıncalı bulunmaktadır İlaç kullanılması gerekiyorsa üst solunum yolları gibi virüs kökenli hastalıklar sırasında 16 yaşından daha küçük olanlarda ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak ibuprofen, parasetamol veya asetaminofen kullanılabilir
Sık görülmese de çocuklarda ciddi sonuçlara yol açan Reye sendromunun suçiçeği, grip gibi virüs kökenli hastalıklarla ilgili olabileceği düşünüldüğünden çocuklarında bu tür sendromlar olduğunu gören ebeveynler mutlaka bir sağlık kuruluşuna gitmeli, kesin teşhis ve doğru tedaviyi beklemelidir Çocuklarda kusma, uykuya meyil ve davranış değişiklikleri varsa Reye sendromu akla gelmelidir Ne kadar erken teşhis edilebilirse hastalar o kadar yaşam şansı kazanır Tüm belirtiler göz önünde bulundurulursa, kasılmalar ve nöbet geçirme, bilinçte bulanma varsa, Reye sendromundan şüphe duyuluyorsa çok hızlı davranmalı, acilen çocuklar acil servise götürülmelidir
Yetişkinlerde De Görülebilir Mi?
Reye sendromu genellikle çocuklarda görülse de nadiren yetişkin bireylerde de görülebildiği bilinmektedir Kusan, bulantısı olan, konuşamayan, ateşi yükselen bir yetişkinde Reye sendromu olabileceği ihtimali göz ardı edilmemelidir
Hastalığın Teşhisi ve Tedavisi
Hastalığın teşhisi için şüpheli olarak hastanelere getirilen çocuklara fiziksel muayene yanında başka tetkikler de uygulanır Tedavisine başlanan hastalardan durum çok ciddi olanlar yoğun bakıma alınır Kesin bir ilacı olmayan Reye sendromlarında destekleyici anlamda bir tedavi uygulanmaktadır Hasta çocuklara bol su verilerek elektrolit dengesi kontrol altında tutulur Gıda alımları ve solunum, dolaşım gibi sistemleri de gözlem altındadır Denge ne kadar iyi korunursa iyileşme olasılığı o kadar fazla olacaktır Karaciğer fonksiyonları ve elektrolit miktarları kan testleri ile belirlenir Gerekli görülürse karaciğerdeki hasarın derecesinin anlaşılması için biyopsi istenebilir Beyinle ilgili sorunlar için nörolog tarafından Elektroensefalografi (EEG ), Manyetik Resonans (MR) ile görüntüleme veya bilgisayarlı tomografi çekimi istenebilir
Hastaların solunumu yavaşlamışsa bir makine desteğine alınması, kan basınçları ile beyin iç sıvısı basınçlarının incelenmesi gerekebilir Düşük olan kan şekeri yani glikozu artırmak içim az miktarda insülin, beyin şişliklerini gidermek için kortikosteroitler, vücutta sıvı birikimi varsa diüretikler de verilmelidir Gerekli durumlarda diyalize alınıp kan nakli gerçekleştirilir Vakaların bir kısmında semptomların ilerlemesi durdurulur ve 5?10 gün içinde iyileşme görülür Erken teşhis edilemeyen çocuklarda ilerlemiş aşamalarda beyinlerinde hasar ve engellilik durumu ortaya çıkabilmektedir
Son yıllara doğru Reye sendromuna yakalanan çocuklardaki iyileşme oranları teşhis ve tedavi olanaklarının artmasıyla birlikte yükselmektedir Erken teşhisle birlikte hasta çocukların yaşama oranları % 80?e yükselmiştir
Kaynakça:
:wwwhemensaglikcommakalereyesendromunedir
http:wwwannelikbilincicommakalelerreyesendromunedenleribelirtilerivetedavisihtml
http:wwwsagliksifacom543ReyeSendromuHastaligihtml
http:wwwsendromgentrreyesendromuhtml
http:wwwpoliklinikorgreyesendromunedirbelirtilerinelerdirtedavisihtml
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * Yazar:*Müşerref Özdaş
Editör : Suna Korkmaz
