Savant Sendromu Nedir?

Bir gün sabah uyandığınızda hiç bilmediğiniz bir dili konuşmaya başlasanız ya da matematiksel hesaplamaları birden adeta ışık hızıyla yarışırcasına yapabildiğinizi fark ettiniz Bunlar ütopik gelebilir ancak tamamı gerçek ve bu bir çeşit hastalık Buna Savant Sendromu deniyor Savant’ın kelime anlamı bilmek, bilge anlamına geliyor Ancak bu hastalığa sahip kişilerin zihinsel gelişimleri normalden farklı olduğu için “idiot savant tabiri kullanılmış Aptal dahiler denen bu hastalığa sahip insanların bir kısmı otistik, bir kısmı da kaza ve epilepsi gibi hastalıklar sonucu beyin hasarına uğramış kişiler
Savant sendromu, ağır zihinsel ve gelişimsel yetersizliklerinin yanında çoğu kişide bulunmayan sıra dışı zihinsel becerilere sahiptirler IQ seviyeleri 25 – 70 arasında çıkarken ilginç bir şekilde birden fazla alanda aşırı düzeyde bilgiye sahip olabilirler Bu sendrom doğuştan, doğuş esnasında ya da daha sonra beyin zedelenmesi ile ortaya çıkabilir
Savant beceriler, en fazla olarak sanat, müzik, resim, heykeltıraş, çok hızlı matematiksel hesaplama, mekanik ve üç boyutlu becerileri içerirler Becerileri ne olursa olsun, beceri alanlarını hafızalarıyla birleştirilip telefon numaraları, plakalar, tarihler, spor skorları gibi önemsiz şeylere kadar genişleyebilir Daha önce hiç öğrenmedikleri şeyleri duyduklarında genetik olarak hatırlarlar
Muhtemelen Kim Peek ismini duymayanımız yoktur Dustin Hoffman ve Tom Cruise’un oynadığı ‘Yağmur Adam’ filmine esin kaynağı olmuştur Kim Peek otizm hastası bir savant O kadar yetenekli ki aynı anda iki sayfayı birden okuyabiliyor Hafızasında 12 bin kitap olduğu söyleniyor Kim doğduğunda beyin kökünde yer alan beyinciğinin tam gelişmemişti ve sağ ve sol beyin lobunu bağlayan köprücüklerde yoktu 4 yaşına kadar konuşamayan ve özürlü olduğu sanılan Peek, ilerleyen yaşlarda gösterdiği yeteneklerle herkesi şaşırtmaya başlamıştı Ancak bu adam günlük yaşamında kendi işlerinde babasına bağımlı olarak yaşıyordu Peek’in babası hafızası için okuduklarının yüzde 98’ini hatırladığını ve hard diske yazılım kopyalamak gibi olduğunu söylüyor İnsan beyninin sınırlarını anlamaya çalışan NASA Kim Peek’in ölümüyle beynini incelemeye almıştır
Savant insanların varlığı bizlere insan beyninin düşündüğümüzden çok daha yetenekli olduğunu kanıtlıyor Diğer bilge insanlarda olduğu gibi beyninin bir kısmı işlevsizken, bir diğer kısmı üstün performansıyla bu insanlara dikkat çekici kabiliyetler kazandırmış Buda her bir insanın aslında gizli bir entellektüel potansiyelimizin olduğunu ortaya çıkartıyor
Hatay’lı Piyano Dahisi Savant: Buğra Çankır
Hatay’lı yurtdaşımız İngiltere Kraliyet Akademisi sınavında tarihteki en yüksek ikinci puanı alarak Cambridge üniversitesine davet edildi Çankır, Mozart ve JSBach gibi doğadaki tüm sesleri nota diline dökebilme yeteneğine sahip bir savanttır
Kazayla Gelen Deha; Derek Amato
Doğuştan savant özelliği olmayan Amato, Satış eğitmenliği yaparken birgün havuz kenarına kafasını şiddetli çarpması sonucu hayatı bir anda değişti Amato kendine geldiğinde ilginç bir şey fark edildi Bu adam yaşadığı kazadan sonra piyano çalmayı hiç bilmezken arkadaşının piyanosunu yılların piyanistleri gibi çalmaya başladığını fark ettiler
Tony Cicaria ise; yıldırım çarpması sonucu savant sendromu yaşayan bir ortopedi cerrahıdır Cicaria da tıpkı Amato gibi kazadan sonra klasik piyanoyu çalabiliyordu
Bir başka savant örneği de Alonzo Clemens; üç yaşında geçirdiği kaza neticesinde kalıcı bilişsel hasara uğramış fakat harikulade hayvan heykelleri yapmaya başlamıştı
Stephen Wiltshire Roma üzerinde helikopterle sadece bir defa uçarak üç gün içerisinde 5 metre karelik bir alana romanın kuş bakışı resmini yapmıştı Resimde görüş açısında bulunan binaların pencere sayılarından üzerindeki çatlaklara kadar her detay bulunmaktaydı
Kaynakça:
Savant Sendromu