Ses Kısıklığı

O Kadar çok nedene alt olarak ortaya çıkabilen ses kısıklığı, önemli hastalıkların da habercisi olabiliyor böylece, aşağıda yatan sebeplerin uzman bir hekim kadar belirlenmesi büyük tartma taşıyor


Bir insanın normalde daima çıkardığı sesten daha farklı ses çıkarmasına genelde ses kısıklığı denir Buna daha ince, daha barbar, çatallı, ivedi yorulan, sürekli kısılabilen, bir takım enfeksiyonlarda hatta hiç çıkmayan seslerin hepsi dahildir


Sesi oluşturan mekanizma gerçekten oldukça basittir Ses telleri denilen kas sistemi, kıkırdaklar ve sinirlerle uyarılarak açılır ve kapanır Açıldıkları zaman nefes alırız Kapandıkları vakit ise aşağıdan, yani akciğerlerden gelen hava, iki ses telinin arasından geçerken bir vibrasyon oluşturur Bu da sesin oluşmasını sağlar

Boğazımızdaki yani burnumuzun arkasındaki geniz boşluğumuz ve ağız boşluğumuz bunun rezonansını verirken, dilimiz de karakterini verir Sesin esas mekanizması olan ses tellerinde oluşabilecek herhangi bir oluşum, hastalık veya problem ses kısıklığına yol açabilir

SES KISIKLIĞININ NEDENLERİ

Üst solunum yolu enfeksiyonları:

Ses kısıklığının en sık görülen nedeninin üst solunum yolu enfeksiyonları olduğunu belirten Acıbadem Hastanesi Bakırköy KBB Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı Prof Dr Ferhan Öz, bu gibi durumlarda sesin birkaç gün dek hiç çıkmayabildiğini söylüyor:
“Üst solunum enfeksiyonu yaşayan mesela sinüziti olan bir birey, ses tellerine dürüst akıntısı olduğu için öksürmek zorunda kalır Öksürük travması, seste daha ivedi yorulmayı getirdiği için ses kısıklığı yaratan başlıca sebeplerden biri

Sesin hatalı kullanımı:

Prof Dr Öz, günümüzün modern dünyasında sesin hatalı kullanımına ast ses kısıklıklarının da sıkça görülmeye başlandığını vurgulayarak, “Sesini daha profesyonel kullanan halk müziği yani öğretmenler, doktorlar, avukatlar, çağrı merkezleri çalışanları ya da pazarcılar gün içinde çok sık veya fazla yüksek tonda konuşmak durumundalar Bunların bir kısmı yoğun ve curcunalı ortamlarda çalıştıkları için sesini yanlış kullananlar daha fazla bu gruplardan çıkıyor diyor

Sesi hatalı kullanmak doğrusu adi ses tonundan daha yüksek tonda konuşmak ve yüksek tonda uzun zaman konuşmak anlamına geliyor Çevresel faktörler nedeniyle sesi sağlamlaştırmak, sesin kısılmasına yol açacak değin sesi hatalı kullanmaya sebep olabiliyor Uzmanlar sesini yoğun uygulamak zorunda olan kişilere özellikle bol su içmelerini öneriyor

Prof Dr Öz, “Ahali konuşurken su içtikleri ve ses tellerini ıslak tuttukları sürece, ses telleri çok daha bakımlı çalışır Islak bir ortamda, kaygan bir zeminde, aşağıdan gelen havayla fazla daha iyi titreşirler diyor

Nemli, klimalı ya da basınçlı ortamlar da ses kısıklığına sebep olabilen faktörler aralarında Örneğin uçakta bağırarak konuşmak sesi yoran bir yanlış ses kullanımı

Reflü ve alerji:

Ses kısıklığına sebep olan hastalıkların başında ise reflü yer alıyor Yapılan araştırmalara göre ses kısıklığı nedenlerinin takriben yüzde 64 ’ü reflü nedeniyle oluşuyor Midedeki asidin yemek yemek borusuna dek gelmesi ve bu asit salgısının yemek borusunun dışına çıkıp ses telleri üstünde zehirleyici (toksik) bir tesir yapması ses kısıklıklarına sebep oluyor Buna larengofarengeal reflü deniyor Bu durumlarda hasta durmadan sesini temizlemek zorunda kalıyor

Ses kısıklıklarına niçin olan bir öteki faktörün alerji olduğunu gösteren Prof Dr Öz, alerjik bir insanın özellikle alerjenle karşı karşıya kaldığı dönemde sıkıntılar yaşadığını vurgulayarak, “Bahar aylarında kişinin sesinde bitkinlik, ses tellerindeki ödemden dolayı bir kabalaşma olur Bu dönemde sesini yorması ve ona daha pozitif zorlama vermeye kalkışması yanlış bir kullanımdır diyor

Nodül ve polipler:

Bütün bu hatalı kullanımlardan bir ya da birkaçı birleşerek ses telinde nodüle neden oluyor Her iki ses telinde de simetrik olarak oluşan nasırlaşma gibi kabarıklıklara nodül deniyor Nodül adamakıllı hatalı kullanma sonucunda oluşuyor İnsanların kendilerini ses kısıklıklarından korumalarının en manâlı yolu seslerini içten kullanmayı öğrenmeleri Nodül çok uzun zamanda gelişiyor Mesela bir öğretmenin işe başladıktan hemencecik sonra sesinde nodül oluşmaya başlarsa, belirtisi olan ses kısıklığı bir hafta sonra değil asgari 3 ay sonra ortaya çıkıyor

Polip ise yine sesin yanlış kullanımına bağlı olarak büyüyen akut bir travma Bilinçsiz bir şekilde yapılan ani bir bağırmaya tabi olarak oluşan ufacık bir kanamayla ses telinde polip oluşuyor Bağırırken sinirli almak ve fazla gerginlik de polipe neden oluyor Oldukça sık görülen polipler bir günde ses kısıklığı yaratıyor Hastalar çoğunlukla, maça gidenler, sinirli bir şekilde çocuğuna bağıranlar ya da pazarcılardan oluşuyor

Kist ve papillom:

Ses kısıklığını yaratan bir diğer etmen ise kist Ses telinin içinde yer alan kist, oradaki salgı üreten bezlerin tıkanmasıyla oluşuyor Kist en fazla öksürükle birlikte görüyoruz Mesela yoğun bir üst solunum yolu enfeksiyonu esnasında öksüren bir kişide kist oluşabiliyor Kist oluştuktan sonra ise, seste takâtsizlik ve çatallanma oluyor Özellikle çatallık kistin çok tipik bir örneği

Selim lezyonlar da ses kısıklığına yer açabilen faktörlerden Selim lezyonların hiçbiri kanser değil ve itinalı tetkik edilip içten teşhis konulduğunda cerrahi çare doğru gayet başarılı sonuçlar elde etmek olası

iyi huylu bir ur olan papillom hastalığı da ses kısıklığına sebep açan faktörlerden biri Bu hastalığın en büyük özelliği ise sürekli baştan etmesi Bu yüzden tedavisinde kullanılan lazer cerrahiyi de tekrarlamak gerekiyor Yetişkin kişilerde kanserleşme riski olan papillom, hep denetim aşağıda tutulması gereken bir hasta grubu Çünkü sağlıklı dokuda bile hücrelerin içinde bu virüsü bulabilmek muhtemel Cerrahi çare başarısı ses kalitesi açısından bakıldığında çok yüksek oranda olmayabiliyor

Reinke ödem:

Ses kısıklığına neden olan bir diğer hastalık, ses tellerinde oluşan ve Reinke adı verilen ödem Özellikle sigara içen kadınlarda görülen bu hastalık, kadınlarda erkek gibi kalın sesle söylev biçiminde kendini gösteriyor Reinke, çok konuşan, reflüsü olan, günde bir paketin üzerinde sigara içen kadınların anında hepsinde oluşan bir problem

*