Ses Kısıklığı

Pek cok nedene bağlı olarak ortaya cıkabilen ses kısıklığı, ciddi hastalıkların da habercisi olabiliyor Bu nedenle, altında yatan sebeplerin uzman bir doktor tarafından belirlenmesi buyuk onem taşıyor


Bir insanın normalde her zaman cıkardığı sesten daha farklı ses cıkarmasına genel olarak ses kısıklığı denir Buna daha ince, daha kaba, catallı, cabuk yorulan, surekli kısılabilen, bazı enfeksiyonlarda hatta hic cıkmayan seslerin hepsi dahildir


Sesi oluşturan mekanizma aslında oldukca basittir Ses telleri denilen kas sistemi, kıkırdaklar ve sinirlerle uyarılarak acılır ve kapanır Acıldıkları zaman nefes alırız Kapandıkları zaman ise aşağıdan, yani akciğerlerden gelen hava, iki ses telinin arasından gecerken bir vibrasyon oluşturur Bu da sesin oluşmasını sağlar

Boğazımızdaki yani burnumuzun arkasındaki geniz boşluğumuz ve ağız boşluğumuz bunun rezonansını verirken, dilimiz de karakterini verir Sesin ana mekanizması olan ses tellerinde oluşabilecek herhangi bir oluşum, hastalık ya da problem ses kısıklığına yol acabilir

SES KISIKLIĞININ NEDENLERİ

Ust solunum yolu enfeksiyonları:

Ses kısıklığının en sık gorulen nedeninin ust solunum yolu enfeksiyonları olduğunu belirten Acıbadem Hastanesi Bakırkoy KBB Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı Prof Dr Ferhan Oz, bu gibi durumlarda sesin birkac gun kadar hic cıkmayabildiğini soyluyor:
“Ust solunum enfeksiyonu yaşayan orneğin sinuziti olan bir kişi, ses tellerine doğru akıntısı olduğu icin oksurmek zorunda kalır Oksuruk travması, seste daha cabuk yorulmayı getirdiği icin ses kısıklığı yaratan başlıca sebeplerden biri

Sesin yanlış kullanımı:

Prof Dr Oz, gunumuzun modern dunyasında sesin yanlış kullanımına bağlı ses kısıklıklarının da sıkca gorulmeye başlandığını vurgulayarak, “Sesini daha profesyonel kullanan insanlar yani oğretmenler, doktorlar, avukatlar, cağrı merkezleri calışanları veya pazarcılar gun icinde cok sık veya cok yuksek tonda konuşmak durumundalar Bunların bir kısmı yoğun ve gurultulu ortamlarda calıştıkları icin sesini yanlış kullananlar daha cok bu gruplardan cıkıyor diyor

Sesi yanlış kullanmak aslında normal ses tonundan daha yuksek tonda konuşmak ve yuksek tonda uzun sure konuşmak anlamına geliyor Cevresel faktorler nedeniyle sesi yukseltmek, sesin kısılmasına yol acacak kadar sesi yanlış kullanmaya sebep olabiliyor Uzmanlar sesini yoğun kullanmak zorunda olan kişilere ozellikle bol su icmelerini oneriyor

Prof Dr Oz, “İnsanlar konuşurken su ictikleri ve ses tellerini ıslak tuttukları surece, ses telleri cok daha rahat calışır Islak bir ortamda, kaygan bir zeminde, aşağıdan gelen havayla cok daha iyi titreşirler diyor

Nemli, klimalı veya basınclı ortamlar da ses kısıklığına sebep olabilen faktorler arasında Orneğin ucakta bağırarak konuşmak sesi yoran bir yanlış ses kullanımı

Reflu ve alerji:

Ses kısıklığına sebep olan hastalıkların başında ise reflu yer alıyor Yapılan araştırmalara gore ses kısıklığı nedenlerinin yaklaşık yuzde 64’u reflu nedeniyle oluşuyor Midedeki asidin yemek borusuna kadar gelmesi ve bu asit salgısının yemek borusunun dışına cıkıp ses telleri uzerinde zehirleyici (toksik) bir etki yapması ses kısıklıklarına sebep oluyor Buna larengofarengeal reflu deniyor Bu durumlarda hasta surekli olarak sesini temizlemek zorunda kalıyor

Ses kısıklıklarına neden olan bir diğer faktorun alerji olduğunu belirten Prof Dr Oz, alerjik bir insanın ozellikle alerjenle karşı karşıya kaldığı donemde sıkıntılar yaşadığını vurgulayarak, “Bahar aylarında kişinin sesinde yorgunluk, ses tellerindeki odemden dolayı bir kabalaşma olur Bu donemde sesini yorması ve ona daha fazla guc vermeye kalkışması yanlış bir kullanımdır diyor

Nodul ve polipler:

Tum bu yanlış kullanımlardan bir ya da birkacı birleşerek ses telinde nodule neden oluyor Her iki ses telinde de simetrik olarak oluşan nasırlaşma gibi kabarıklıklara nodul deniyor Nodul tamamen yanlış kullanma sonucunda oluşuyor İnsanların kendilerini ses kısıklıklarından korumalarının en onemli yolu seslerini doğru kullanmayı oğrenmeleri Nodul cok uzun zamanda gelişiyor Orneğin bir oğretmenin işe başladıktan hemen sonra sesinde nodul oluşmaya başlarsa, belirtisi olan ses kısıklığı bir hafta sonra değil en az 3 ay sonra ortaya cıkıyor

Polip ise yine sesin yanlış kullanımına bağlı olarak gelişen akut bir travma Bilincsiz bir şekilde yapılan ani bir bağırmaya bağlı olarak oluşan kucucuk bir kanamayla ses telinde polip oluşuyor Bağırırken sinirli olmak ve aşırı gerginlik de polipe neden oluyor Oldukca sık gorulen polipler bir gunde ses kısıklığı yaratıyor Hastalar genelde, maca gidenler, sinirli bir şekilde cocuğuna bağıranlar veya pazarcılardan oluşuyor

Kist ve papillom:

Ses kısıklığını yaratan bir diğer faktor ise kist Ses telinin icinde yer alan kist, oradaki salgı ureten bezlerin tıkanmasıyla oluşuyor Kist en fazla oksurukle birlikte goruyoruz Orneğin yoğun bir ust solunum yolu enfeksiyonu sırasında oksuren bir kişide kist oluşabiliyor Kist oluştuktan sonra ise, seste yorgunluk ve catallanma oluyor Ozellikle catallık kistin cok tipik bir orneği

Selim lezyonlar da ses kısıklığına yer acabilen faktorlerden Selim lezyonların hicbiri kanser değil ve dikkatli muayene edilip doğru tanı konulduğunda cerrahi tedavi sayesinde gayet başarılı sonuclar almak mumkun

İyi huylu bir tumor olan papillom hastalığı da ses kısıklığına sebep acan faktorlerden biri Bu hastalığın en buyuk ozelliği ise surekli tekrar etmesi Bu yuzden tedavisinde kullanılan lazer cerrahiyi de tekrar etmek gerekiyor Erişkin kişilerde kanserleşme riski olan papillom, hep kontrol altında tutulması gereken bir hasta grubu Cunku sağlıklı dokuda bile hucrelerin icinde bu virusu bulabilmek mumkun Cerrahi tedavi başarısı ses kalitesi acısından bakıldığında cok yuksek oranda olmayabiliyor

Reinke odem:

Ses kısıklığına neden olan bir diğer hastalık, ses tellerinde oluşan ve Reinke adı verilen odem Ozellikle sigara icen kadınlarda gorulen bu hastalık, kadınlarda erkek gibi kalın sesle konuşma şeklinde kendini gosteriyor Reinke, cok konuşan, reflusu olan, gunde bir paketin uzerinde sigara icen kadınların hemen hepsinde oluşan bir problem