Sessizce ilerleyen tiroit nodüllerine dikkat

Tiroit nodülleri ve tiroit kanseri birden fazla vakit farklı nedenler için yapılan tetkiklerde rastlantısal olarak saptanıyor. Görüntüleme teknolojilerinin hassasiyet oranlarının artması ve yaygınlaşmasıyla birlikte, tiroit kanserlerinin hem daha sık teşhis alması hem de daha erken periyotta tespit edilmesi sağlanabiliyor. Tiroit nodüllerinin yol açabildiği tiroit kanseri ses kısıklığı, yutkunma ve nefes almada zahmet, geçmeyen öksürük üzere belirtilerle kendisini gösterebildiği üzere hiçbir şikayete neden olmadan sessizce de ilerleyebiliyor.

Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıUzmanı Dr. Uğur Alp Göksu, tiroit nodülleri, tiroit kanseri ve tedavi teknikleri hakkında bilgi verdi.

Tiroit kanseri; ailesinde tiroit kanser hikayesi olanlar, radyasyona maruz kalan bireyler ve 40 yaşın üzerindeki bireylerde daha sık görülmektedir. Ayrıyeten nükleer kazalar sonrası radyoaktiviteye bağlı olarak tiroit kanseri gelişebilmektedir. Bu kazalardan 40 yıl sonra dahi olaylar bildirilmektedir. Bilhassa çocukluk devrinde yüksek doz radyasyona maruz kalmak tiroit kanser riskini artırmaktadır. Bu devirde öbür kanserler nedeniyle uygulanan tedavi süreçlerinde radyasyona maruz kalma durumu kelam konusu ise boyun bölgesini korumak için hayli dikkatli edilmesi gerekir.



Tiroit kanserinde belirtiler

Tiroit kanserinde erken periyotta rastgele bir belirti vermeyebilir. Birden fazla vakit tabiplerin boyun bölgesinin muayenesinde saptanan nodüllerin incelenmesi sırasında ya da tiroit dışı nedenlerle boyun bölgesine uygulanan görüntüleme formüllerinde (boyun ultrasonu, BT, MR, PET CT gibi) rastlantısal olarak saptanabilmektedir. Kanser tanısı konulan nodülün büyümesi çok yavaş olabildiği üzere çok kısa vakitte da olabilmektedir. Kimi bireyler bu büyümeyi görebilmektedir ve bu durum uzunluğunda büyüme hissi olarak tabir edilebilmektedir.

Tiroit kanserinde görülen öbür belirtiler şunlardır;

- Ses kısıklığı yahut konuşmada zorluk

- Nefes almada zahmet

- Yutkunma zahmeti

- Öksürük

Tiroit kanseri tedavisinde evreleme süreci hastalığın başladığı yerden itibaren tiroit bezi içinde yahut bez dışında nerelere yayıldığını gösterir. Tiroit kanserinde aktüel, faal ve hakikat tedavi için kanserin tipi, evresi ve varsa eşlik eden hastalıkların belirlenmesi çok değerlidir. Tiroit kanserlerinin tedavisi öncelikle cerrahidir. Cerrahi süreç; tiroit bezinin tamamının yahut bir kısmının cerrahi olarak çıkarılmasını içerir. Ayrıyeten yaygınlığına ve tipine bağlı olarak lenf nodunun alınması gerekebilir. Lenf nodu, birinci cerrahi müdahale sırasında çıkartılabileceği üzere bazen takiplerde sonradan görüldüğünde müdahale edilebilir. 1 cm'den küçük tümörlerde, lenf nodu tutulumu yok ve tek loba sonlu ise lobektomi denilen tek taraflı cerrahi süreç yapılabilir. Günümüzde bu çok küçük tümörler bulunduğu yere nazaran cerrahi süreç yapılmadan da uzman tarafından takip edilebilir.

Cerrahi (işlem) sonrası hastalar hayat uzunluğu tiroit hormon tedavisi alır. Cerrahi tedavinin kâfi olmadığı durumlarda uzmanın yönlendirmesiyle radyoaktif iyot tedavisi alınması gerekebilir.

Cerrahi süreç sonrası, endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları uzmanının değerlendirmesi sonrası, radyoaktif tedavinin uygulanması için ilgili kısma yönlendirilir. Radyoaktif iyot tedavisinde maksat tiroit hücrelerinin yok edilmesidir. Tiroit dışı organlarda yan tesir ihtimali azdır lakin kimi hastalarda tükürük bezlerini tesirler ve ağız kuruluğuna neden olabilir. Tekrarlayan yüksek dozlarda öteki kanserlerin gelişmesini düşük oranda artırabilir. Bunun için düşük dozlarda kullanılması bu riski minimuma düşürür. İlerlemiş tiroit kanseri hadiselerinde yeni ilaçlar kullanılmaya başlamıştır. Lakin bu ilaçlar kanserin büyümesini yavaşlatabilir yahut kısmı cevap oluşturabilir.



Rutin takipler hayati değer taşıyor

Tiroit kanseri tedavisinde, kanser hücrelerini öldüren yüksek dozda X- ışınları kullanılan eksternal radyoterapi ve kemoterapiye başvurulabilir. Tiroit hormon tedavisi; cerrahi yahut radyoaktif tedavi sonrası uzman tabip tarafından TSH pahası, ek hastalık olup olmadığı ve evresine nazaran uygun doz ayarlaması yapılır. Tiroit kanseri başlangıçta başarılı tedavi edilse de bazen birtakım hastalarda yıllar sonra tekrarlayabilmektedir. Rutin takiplerde, hastanın fizik muayenesi, kan ve görüntüleme testlerinin incelenmesi çok kıymetlidir. Sistemli olarak tiroit hormon testleri yapılmalı, tiroit hormon seviyesi endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Tiroit kanseri tekrarlarsa yahut yayılırsa tıbbi inceleme sonrası cerrahi müdahale, radyoaktif iyot tedavisi, eksternal ışın tedavisi yahut kemoterapi uygulanabilir.