
Petrol devi Shell, geçen hafta Rusya’dan 100 bin metrik ton ham petrol aldığı için özür diledi. İngiltere ve Hollanda ortaklı şirket, Ukrayna işgali nedeniyle Rusya’dan gaz ve petrol alımını da “mümkün olan en kısa sürede” büsbütün durduracağını açıkladı.
Özür diledi!
Shell, geçen hafta Rusya’dan petrolü varil başına 28,5 dolarlık büyük indirimle almıştı.
Shell CEO’su Ben van Beurden, “Geçen hafta Rus ham petrolünü alma kararımızın hakikat olmadığını farkındayız ve özür diliyoruz” dedi.
Van Beurden, bu haftaki hükümet açıklamalarının akabinde şirketin durumunu net bir halde ortaya koymak istediklerini vurgulayarak, hükümetler tarafından aksi halde yönlendirilmedikçe atılacak adımları şöyle sıraladı:
'Rus ham petrolünü spot piyasadan almayı derhal durduracağız ve vadeli kontratları yenilemeyeceğiz. Tıpkı vakitte, hükümetlerle yakın istişarede bulunarak ham petrol tedarik zincirindeki Rus alımlarını durduracak biçimde değiştireceğiz. Bunu olabildiğince süratli yapacağız lakin fizikî pozisyon ve alternatiflerin mevcudiyeti, bunun tamamlanmasının haftalar alabileceği ve birtakım rafinerilerimizde randımanın azalmasına yol açacağı manasına geliyor. Rusya'daki servis istasyonlarımızı, havacılık yakıtları ve madeni yağ operasyonlarımızı kapatacağız. Bunu en inançlı biçimde yapmak için çok dikkatli bir formda ele alacağız lakin süreç çabucak başlayacak. Rus petrol eserleri, boru sınırı gazı ve LNG'den evreli olarak çekilmeye başlayacağız. Bu karmaşık bir meydan okumadır. Güç sisteminin bu kısmını değiştirmek, hükümetler, güç tedarikçileri ve müşterilerin ortak aksiyonunu gerektirecek ve öbür güç kaynaklarına geçiş çok daha uzun sürecektir.'
İstasyonları da kapatacak!
Rusya’daki istasyonlarını da kapatacağını duyuran şirket, sürecin birkaç hafta sürebileceğini, kimi rafinerilerinde bu nedenle üretim düşüşü olabileceğini belirtti.
Shell, 28 Şubat’taki açıklamasında, Rusya’daki petrol ve gaz projelerden çekilme kararı aldığını duyurmuştu.
Bu kapsamda, şirketin Sakhalin-II LNG tesisindeki yüzde 27,5 payını, Salym Petroleum Development ve Gydan güç teşebbüsündeki yüzde 50’şer payını elden çıkaracağı, Gazprom ve ilgili kuruluşlardaki ortak teşebbüslerinden ise ayrılacağı aktarılmıştı.
Shell'in geçen yıl sonu prestijiyle Rusya’daki mevcut duran varlık kıymeti 3 milyar dolar seviyesinde bulunurken, bu kararın Gazprom ve başka kuruluşların kıymetine ziyan vereceği öngörülüyor.
Petrol fiyatları uçuyor!
ABD, Rusya’dan petrol ithalatını yasaklamayı değerlendirirken, bunu Avrupa Birliği başta olmak üzere müttefiklerinin de değerlendirmesini istiyor.
Öte yandan, şimdi yaptırım gelmese de, Rusya petrolüne alıcı bulmakta zorlanıyor. Hem yaptırım korkusu, hem artan sigorta maliyetleri hem de lojistik problemleri, Rus petrolünün satışını zorlaştırıyor.
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, dün yaptığı açıklamada, Rus petrolüne yaptırım gelmesi durumunda petrolün varilinin 300 doları görebileceğini öne sürmüştü.
Rus petrol ve doğalgazına dönük yaptırım kaygıları nedeniyle, dün petrol fiyatları 139 dolara kadar tırmanmış ve 2008’de görülen 147 dolarlık rekora yaklaşmıştı. Brent petrolün varil fiyatı yıl başında 73 dolardı.
Savaş öncesinde 850 dolar civarında olan Avrupa’da bin metreküp doğalgaz fiyatı da dün 4 bin dolara yaklaşmıştı.
Petrol fiyatlarındaki artış, dünya genelinde olduğu üzere Türkiye’de de akaryakıt fiyatlarını da süratle artırıyor.