iltasyazilim
FD Üye
Sizin Kıskançlığınız Hangisi?
Hepimiz zaman zaman kıskançlıklar yaşarız Bazılarımızınki tatlı kıskançlıklarken bazılarımız kıskançlığın dozunu kaçırırız Peki, hemencecik herkesde ilişkileri ve romantizmi kimi süre tüketen, kimi süre da güçlendiren kıskançlığın türleri olduğunu biliyor muydunuz?
Kıskançlığın tarifi her ne kadar onu yaşayan her kişiye göre farklı bir biçime bürünse de, fazlası beğenilmeyen, yokluğu da çekilmeyen bu ilginç duygu halinin psikologlar göre kabullenilen tek ve genel bir tanımı bulunuyor: Değerli bir ilişkiye ya da onun niteliğine korkutma algılanması durumunda bahşedilen karmaşık bir tepki
Bu karmaşık tepkinin içsel ve dışsal öğeleri bulunuyor İçsel öğeler, genelde dışardan görülmeyen duygular, fikirler ve maddi belirtileri içeriyor: Alınma, kendini itham, rakiple kendini karşılaştırma, toplum içindeki imajının sarsılmasından duyulan üzüntü ve kendine acıma gibi
Kışkançlık Nasıl Ortaya Çıkıyor?
Kıskançlık somut anlamda yüz kızarması, ellerde titreşim ve terleme, nefessiz kalma, mide krampları, baygınlık şehvetli, hızlı nabız ve uyuma güçlüğü gibi semptomlarla belirebiliyor Bu duyguyu oluşturan dışsal öğeler ise sorun hakkında açık açık konuşma, bağırma, ağlama, konuyu önemsemiyor gibi belirme, alaya alma, karşılık verme veya şiddete başvurma gibi kolayca görülebilir bazı davranışlarla ifade ediliyor
Gerçek veya Sanal Tehditler
Kıskançlık tepkisi, ilişkiye bir tehdit algılanmasıyla tetikleniyor Algılanan korkutma reel veya sanal olabiliyor Mesela bir erkek karısının başka erkeklere alaka duyduğunu düşünürse, tehdit onun çılgın hayalinden kaynaklanmasına karşın yoğun bir kıskançlıkla tepki gösterebiliyor öte taraftan evliliğinde kendini güvende hisseden bir erkek karısı diğer erkeklerle yakın ilişkideyken bunu ilişki için korkutma olarak algılamıyorsa kıskançlıkla tepki vermeyebiliyor
Sebepler Birbirinden Ayrı
Kıskançlık tepkisini doğuran duyguların öncelikleri de kişiden kişiye değişebiliyor Kimileri için kıskançlığın en önemli öğesi terk edilme korkusuyken, bazıları için birincil unsur başkalarının gözünde değerinde yitirmek olabiliyor Bazıları için en acı veren durum ihanete uğramakken, kimileri için en manâlı öge rekabet olabiliyor
Temelde Neler Var?
Kıskançlık öbür şekiller ve değişken aşırılık derecelerinde görülmesine karşın bir eğilimle karşı karşıya gelme veya bir olayın tetiklemesiyle ortaya çıkıyor Bu cereyan içinde yetiştiğimiz kültür kadar biçimlendiriliyor Bir Takım kültürler kıskançlığı körüklerken, öteki kültürler kıskançlığı hoş görmeyebiliyor Kıskançlık eğilimi bireyin yetiştiği aile göre da yönlendiriliyor Anne veya baba arasında hile ya da kıskançlık krizlerinin yaşandığı bir ailede yetişen kişi, anne ve babanın tehlikesiz bir sevgiyle birbirine yan olduğu bir ailede yetişen kişiye kadar kıskançlığa daha fazla eğilimli olabiliyor Çocukluk dönemini kardeşleriyle rekabet duygusu içinde geçirmiş olan bir insanın kıskançlığa eğilimli olma ihtimali de yüksek olabiliyor Sosyobiyolojik yaklaşmabayan ve erkeğin allah vergisi kıskançlık eğilimlerini cinsiyet farklılıklara bağlarken sosyopsikolojik teşebbüskıskançlığın nedenlerini kültürel normlarda arıyor
Çocukluk travmaları yaşayan bir kişi ekseriyet döneminde bunun yansımalarını alınganlık, nefret ya da güvensizlik olarak yaşayabiliyor Aşık olduklarında duygularına karşılık gördükleri süre bu korkular azalıyor ve kendilerini güvende hissediyorlar Aşık olunan insanı kaybetme korkusunun kıskançlık tepkisine dönüşmesi gerekli oluyor
Sizin Kıskançlığınız Normal mi, Anormal mi?
Kıskançlıkla bahşedilen bazı tepkiler böylece fazla olabiliyor ama, bunların patolojik olduğunu görmek için bilirkişi olmak gerekmiyor Sıradan kıskançlık köklerini gerçek tehditten alırken sanrılı kıskançlık hakiki ya da muhtemel tehdidin bulunmaması durumunda da devam ediyor Vefalı karısından şüphelenen ve onu peşine düşüp takip eden adam sanrılı kıskançlığa iyi bir misal olabilir Anormal kıskançlık tanımlamasıyla betimleme edilen kıskançlık türleri ise kronik ve akut kıskançlıklar olarak biliniyor Akut kıskançlık hiç kıskanç olduğunu düşünmeyen, ancak partneri tarafından aldatıldığında bunu keşfeden kişilerde görülüyor
Kıskançlıkla Baş Edilebilir mi?
Aile terapisti Sevil Gençay kendisine kıskançlık sorunuyla başvuran kişilerin en sık sordukları sorulardan birinin Kıskançlık yenilebilir mi?olduğunu söylüyor ve kendisinin verebildiği yanıtın Evet, lakin zorluklaolduğunu da eklemeden geçemiyor Gençay'a tarafından öteki bütün şehvetli deneyimler gibi kıskançlık da dürüst şekilde ele alındığında gelişime yol açabiliyor Kıskançlıkla baş edebilmek için yapılması gereken en öncelikli şey bir uzmana müracaat etmek Bilirkişi kontrolünde yapılan terapide ilk aşamada kıskançlık sorununun farkına varmak konusunda mücadele gösteriliyor sonradan bu konuda bir şeyler yapma sorumluluğunu olmak, ne yapılabileceği ve yapılması gerektiği konusunu açıklığa kavuşturmak, yeni yöntemler üretmek ve eski yöntemleri gibi aşamalar izlenerek çözüme ulaşmaya çalışılıyor Kıskançlık sorununun farkına varmanınsa iki unsuru bulunuyor: Bunlardan biri sorun olduğunu fark etmek, diğeri ise sorunu kıskanç kişinin suçu olarak bakmak yerine ilişkinin açıklanmış dinamiklerinin veya belirli bir durumunun işlevi olarak değerlendirmek Millet bunun farkına varınca, başa çıkmanın odak noktası, Beni bu dek kıskanç yapan şey nedir?sorusundan, Kıskançlığımın bu dek kolay ortaya çıkmasını durdurmak nedeniyle durumu başkalaştırmak için ne yapabilirim?sorusuna kayıyor Kıskançlık yaratan ilişkide kayıtlı davranışlar belirtilmiş çabalar sonucu değiştirilebiliyor Çünkü kıskançlık yalnızca farkındalıkla aşılabilecek bir tutkunluk patlamasıolarak tanımlanıyor *
Hepimiz zaman zaman kıskançlıklar yaşarız Bazılarımızınki tatlı kıskançlıklarken bazılarımız kıskançlığın dozunu kaçırırız Peki, hemencecik herkesde ilişkileri ve romantizmi kimi süre tüketen, kimi süre da güçlendiren kıskançlığın türleri olduğunu biliyor muydunuz?
Kıskançlığın tarifi her ne kadar onu yaşayan her kişiye göre farklı bir biçime bürünse de, fazlası beğenilmeyen, yokluğu da çekilmeyen bu ilginç duygu halinin psikologlar göre kabullenilen tek ve genel bir tanımı bulunuyor: Değerli bir ilişkiye ya da onun niteliğine korkutma algılanması durumunda bahşedilen karmaşık bir tepki
Bu karmaşık tepkinin içsel ve dışsal öğeleri bulunuyor İçsel öğeler, genelde dışardan görülmeyen duygular, fikirler ve maddi belirtileri içeriyor: Alınma, kendini itham, rakiple kendini karşılaştırma, toplum içindeki imajının sarsılmasından duyulan üzüntü ve kendine acıma gibi
Kışkançlık Nasıl Ortaya Çıkıyor?
Kıskançlık somut anlamda yüz kızarması, ellerde titreşim ve terleme, nefessiz kalma, mide krampları, baygınlık şehvetli, hızlı nabız ve uyuma güçlüğü gibi semptomlarla belirebiliyor Bu duyguyu oluşturan dışsal öğeler ise sorun hakkında açık açık konuşma, bağırma, ağlama, konuyu önemsemiyor gibi belirme, alaya alma, karşılık verme veya şiddete başvurma gibi kolayca görülebilir bazı davranışlarla ifade ediliyor
Gerçek veya Sanal Tehditler
Kıskançlık tepkisi, ilişkiye bir tehdit algılanmasıyla tetikleniyor Algılanan korkutma reel veya sanal olabiliyor Mesela bir erkek karısının başka erkeklere alaka duyduğunu düşünürse, tehdit onun çılgın hayalinden kaynaklanmasına karşın yoğun bir kıskançlıkla tepki gösterebiliyor öte taraftan evliliğinde kendini güvende hisseden bir erkek karısı diğer erkeklerle yakın ilişkideyken bunu ilişki için korkutma olarak algılamıyorsa kıskançlıkla tepki vermeyebiliyor
Sebepler Birbirinden Ayrı
Kıskançlık tepkisini doğuran duyguların öncelikleri de kişiden kişiye değişebiliyor Kimileri için kıskançlığın en önemli öğesi terk edilme korkusuyken, bazıları için birincil unsur başkalarının gözünde değerinde yitirmek olabiliyor Bazıları için en acı veren durum ihanete uğramakken, kimileri için en manâlı öge rekabet olabiliyor
Temelde Neler Var?
Kıskançlık öbür şekiller ve değişken aşırılık derecelerinde görülmesine karşın bir eğilimle karşı karşıya gelme veya bir olayın tetiklemesiyle ortaya çıkıyor Bu cereyan içinde yetiştiğimiz kültür kadar biçimlendiriliyor Bir Takım kültürler kıskançlığı körüklerken, öteki kültürler kıskançlığı hoş görmeyebiliyor Kıskançlık eğilimi bireyin yetiştiği aile göre da yönlendiriliyor Anne veya baba arasında hile ya da kıskançlık krizlerinin yaşandığı bir ailede yetişen kişi, anne ve babanın tehlikesiz bir sevgiyle birbirine yan olduğu bir ailede yetişen kişiye kadar kıskançlığa daha fazla eğilimli olabiliyor Çocukluk dönemini kardeşleriyle rekabet duygusu içinde geçirmiş olan bir insanın kıskançlığa eğilimli olma ihtimali de yüksek olabiliyor Sosyobiyolojik yaklaşmabayan ve erkeğin allah vergisi kıskançlık eğilimlerini cinsiyet farklılıklara bağlarken sosyopsikolojik teşebbüskıskançlığın nedenlerini kültürel normlarda arıyor
Çocukluk travmaları yaşayan bir kişi ekseriyet döneminde bunun yansımalarını alınganlık, nefret ya da güvensizlik olarak yaşayabiliyor Aşık olduklarında duygularına karşılık gördükleri süre bu korkular azalıyor ve kendilerini güvende hissediyorlar Aşık olunan insanı kaybetme korkusunun kıskançlık tepkisine dönüşmesi gerekli oluyor
Sizin Kıskançlığınız Normal mi, Anormal mi?
Kıskançlıkla bahşedilen bazı tepkiler böylece fazla olabiliyor ama, bunların patolojik olduğunu görmek için bilirkişi olmak gerekmiyor Sıradan kıskançlık köklerini gerçek tehditten alırken sanrılı kıskançlık hakiki ya da muhtemel tehdidin bulunmaması durumunda da devam ediyor Vefalı karısından şüphelenen ve onu peşine düşüp takip eden adam sanrılı kıskançlığa iyi bir misal olabilir Anormal kıskançlık tanımlamasıyla betimleme edilen kıskançlık türleri ise kronik ve akut kıskançlıklar olarak biliniyor Akut kıskançlık hiç kıskanç olduğunu düşünmeyen, ancak partneri tarafından aldatıldığında bunu keşfeden kişilerde görülüyor
Kıskançlıkla Baş Edilebilir mi?
Aile terapisti Sevil Gençay kendisine kıskançlık sorunuyla başvuran kişilerin en sık sordukları sorulardan birinin Kıskançlık yenilebilir mi?olduğunu söylüyor ve kendisinin verebildiği yanıtın Evet, lakin zorluklaolduğunu da eklemeden geçemiyor Gençay'a tarafından öteki bütün şehvetli deneyimler gibi kıskançlık da dürüst şekilde ele alındığında gelişime yol açabiliyor Kıskançlıkla baş edebilmek için yapılması gereken en öncelikli şey bir uzmana müracaat etmek Bilirkişi kontrolünde yapılan terapide ilk aşamada kıskançlık sorununun farkına varmak konusunda mücadele gösteriliyor sonradan bu konuda bir şeyler yapma sorumluluğunu olmak, ne yapılabileceği ve yapılması gerektiği konusunu açıklığa kavuşturmak, yeni yöntemler üretmek ve eski yöntemleri gibi aşamalar izlenerek çözüme ulaşmaya çalışılıyor Kıskançlık sorununun farkına varmanınsa iki unsuru bulunuyor: Bunlardan biri sorun olduğunu fark etmek, diğeri ise sorunu kıskanç kişinin suçu olarak bakmak yerine ilişkinin açıklanmış dinamiklerinin veya belirli bir durumunun işlevi olarak değerlendirmek Millet bunun farkına varınca, başa çıkmanın odak noktası, Beni bu dek kıskanç yapan şey nedir?sorusundan, Kıskançlığımın bu dek kolay ortaya çıkmasını durdurmak nedeniyle durumu başkalaştırmak için ne yapabilirim?sorusuna kayıyor Kıskançlık yaratan ilişkide kayıtlı davranışlar belirtilmiş çabalar sonucu değiştirilebiliyor Çünkü kıskançlık yalnızca farkındalıkla aşılabilecek bir tutkunluk patlamasıolarak tanımlanıyor *