Son Ne Demek
Herhangi bir şeyin bitimi
1 Metafizik dilde erek kavramıyla anlamdaştır Metafizikciler sebeperek deyimleri yerine kimi yerde başlangıcson deyimlerini kullanırlar Bu anlayışta son, başlangıca gore onceldir, cunku onun icinde gizil olarak bulunmaktadır, bundan oturu de onun varlık koşuludur, koşulsa koşulu olduğu şeyden mantıksal zorunluluk olarak onceldir İdealizmin bu anlayışı, ozellikle Aristoteles ve Hegel felsefelerinde onem kazanmıştır Aristoteles’in varlık zincirinde başlangıc terimi bicimsiz ozdek, son terimse ozdeksiz bicim (eş deyişle saltık bicim, tanrı)’dir Son, ereksel anlayışa gore asıl başlangıc olmakla tanrı da her şeyin ilki ve başlangıcı oluyor
2 Geri giden bir cozumlemede varılan sınırı gosterir Bu anlamda son, daha ileriye gitmenin olanaksız bulunması ya da otesinde başkaca hicbir şeyin bulunmamasıyla gercekleşen sınırı dile getirir Metafizikte bu anlamdaki son, kesin ve ilk deyimleriyle anlamdaştır Orneğin konuşma dilinde de son vagon deriz, bu bir anlamda ilk vagon demektir
3Tanrıbilim: Hemen butun dinlerde ‘evrenin sonu’ dogması ortak bir inanctır Evren tanrı tarafından yaratılmıştır ve gene tanrı tarafından yok edilecektir Tanrıbilim bu dogmayı desteklemek icin bilimsel varsayımlardan da yararlanmaya calışır Bunların icinde ozellikle ‘ısıl son’ kuramı, tanrıbilimcilerin dort elle sarıldıkları bir kuramdır Boltzmann’ın bu kuramı bilimsel alanda curutulmuş olmakla beraber evrende her şeyin bir başlangıcı ve bir sonu bulunduğu doğrudur Bundan oturu elbette dunyanın da bir sonu olacaktır Ne var ki evren (eş deyişle, tum ozdeksel varlık) sonsuzdur Tanrıbilim, tanrısal gucun sınırsızlığı dogmasından yola cıkarak dunya kavramını evren kavramıyla genelleştirir ve evrenin ısıl sonu’ndan soz eder
Sonlu’nun zorunlu olarak sonsuz’u icerdiği ve gerektirdiği bilimsel gerceği bir yana, ozellikle fiziksel kimya alanında bircok bilimsel bulgular evrenin sonsuzluğunu tanıtlamış bulunmaktadır (? N) Orneğin bu bulgulardan biri ozdeğin korunumu yasasıdır Bu yasaya gore evrende hicbir şey yok olmaz, ve yoktan var olmaz Bu demektir ki, evren şu anda varsa, hep var bulunmuştur ve hep varolmakta devam edecektir Ozdek, var olduğu icindir ki daima var olmuş olması gerekir, cunku bu fiziksel kimya yasasına gore yoktan var olamazdı (? N) ozdek, var olduğu icindir ki daima varkalacaktır, cunku bu fiziksel kimya yasasına gore yok olamaz Şoyle de denebilir: Eğer evrende hicbir şeyin var olmadığı bir zaman olmuşsa (hicbir şey var olmadığı zaman evrende var olmaz N), o zaman yok’u var edecek herhangi bir şeyin de var olmaması gerekir (herhangi bir şey var olmasa da doğa yasaları var olabilir N) unlu fizikci Einstein ‘’sonlu ozdeğin yasalarının, sonsuz ozdeğe, eş deyişle evrensel alana genişletilmesi uygun değildirdiye yazmıştır (Einstein, doğa yasalarının evrenin her yerinde gecerli olduğunu da soylemiştir N) Ozdek surekli olarak bicim değiştirmektedir ve yepyeni somut bicimler altında var olmakta devam edecektir (yepyeni somut bicimler de evrensel doğa yasalarına uymak zorundadır N)
Nicel değişimler birikir ve bir sıcramayla nitel değişimlere yol acar Evrende yepyeni yıldızların, hem de kumeler halinde her an doğmakta olduğu tanıtlanmıştır Dunyamız da sonsuz evrendeki her sonlu gibi, bir gun sona erecekse bu, evrimsel sarmalın sadece bir dolanımının son’u olacaktır Ama bu son, yok edilmez ozdeğin evriminde yepyeni bir aşamanın gercekleşmesini de sağlamış olacaktır Unlu fizikciler K Stankuyovic ve M Vasilyev, Matter and Man adlı yapıtlarında şoyle demektedirler: ‘’İnsanın kendi bilgisini bugunden duşunulemeyecek duzeylere cıkarmasına yetecek zamanı vardır ve guneş tehlikeli yaşlılık cağına ulaşmadan cok once insan, oteki yıldız sistemleri icinde herhangi sayıda gezegeni bir araya getirme yeteneğine sahip olarak, sonsuz samanyolunun enginliklerine dalacaktırs
Herhangi bir şeyin bitimi
1 Metafizik dilde erek kavramıyla anlamdaştır Metafizikciler sebeperek deyimleri yerine kimi yerde başlangıcson deyimlerini kullanırlar Bu anlayışta son, başlangıca gore onceldir, cunku onun icinde gizil olarak bulunmaktadır, bundan oturu de onun varlık koşuludur, koşulsa koşulu olduğu şeyden mantıksal zorunluluk olarak onceldir İdealizmin bu anlayışı, ozellikle Aristoteles ve Hegel felsefelerinde onem kazanmıştır Aristoteles’in varlık zincirinde başlangıc terimi bicimsiz ozdek, son terimse ozdeksiz bicim (eş deyişle saltık bicim, tanrı)’dir Son, ereksel anlayışa gore asıl başlangıc olmakla tanrı da her şeyin ilki ve başlangıcı oluyor
2 Geri giden bir cozumlemede varılan sınırı gosterir Bu anlamda son, daha ileriye gitmenin olanaksız bulunması ya da otesinde başkaca hicbir şeyin bulunmamasıyla gercekleşen sınırı dile getirir Metafizikte bu anlamdaki son, kesin ve ilk deyimleriyle anlamdaştır Orneğin konuşma dilinde de son vagon deriz, bu bir anlamda ilk vagon demektir
3Tanrıbilim: Hemen butun dinlerde ‘evrenin sonu’ dogması ortak bir inanctır Evren tanrı tarafından yaratılmıştır ve gene tanrı tarafından yok edilecektir Tanrıbilim bu dogmayı desteklemek icin bilimsel varsayımlardan da yararlanmaya calışır Bunların icinde ozellikle ‘ısıl son’ kuramı, tanrıbilimcilerin dort elle sarıldıkları bir kuramdır Boltzmann’ın bu kuramı bilimsel alanda curutulmuş olmakla beraber evrende her şeyin bir başlangıcı ve bir sonu bulunduğu doğrudur Bundan oturu elbette dunyanın da bir sonu olacaktır Ne var ki evren (eş deyişle, tum ozdeksel varlık) sonsuzdur Tanrıbilim, tanrısal gucun sınırsızlığı dogmasından yola cıkarak dunya kavramını evren kavramıyla genelleştirir ve evrenin ısıl sonu’ndan soz eder
Sonlu’nun zorunlu olarak sonsuz’u icerdiği ve gerektirdiği bilimsel gerceği bir yana, ozellikle fiziksel kimya alanında bircok bilimsel bulgular evrenin sonsuzluğunu tanıtlamış bulunmaktadır (? N) Orneğin bu bulgulardan biri ozdeğin korunumu yasasıdır Bu yasaya gore evrende hicbir şey yok olmaz, ve yoktan var olmaz Bu demektir ki, evren şu anda varsa, hep var bulunmuştur ve hep varolmakta devam edecektir Ozdek, var olduğu icindir ki daima var olmuş olması gerekir, cunku bu fiziksel kimya yasasına gore yoktan var olamazdı (? N) ozdek, var olduğu icindir ki daima varkalacaktır, cunku bu fiziksel kimya yasasına gore yok olamaz Şoyle de denebilir: Eğer evrende hicbir şeyin var olmadığı bir zaman olmuşsa (hicbir şey var olmadığı zaman evrende var olmaz N), o zaman yok’u var edecek herhangi bir şeyin de var olmaması gerekir (herhangi bir şey var olmasa da doğa yasaları var olabilir N) unlu fizikci Einstein ‘’sonlu ozdeğin yasalarının, sonsuz ozdeğe, eş deyişle evrensel alana genişletilmesi uygun değildirdiye yazmıştır (Einstein, doğa yasalarının evrenin her yerinde gecerli olduğunu da soylemiştir N) Ozdek surekli olarak bicim değiştirmektedir ve yepyeni somut bicimler altında var olmakta devam edecektir (yepyeni somut bicimler de evrensel doğa yasalarına uymak zorundadır N)
Nicel değişimler birikir ve bir sıcramayla nitel değişimlere yol acar Evrende yepyeni yıldızların, hem de kumeler halinde her an doğmakta olduğu tanıtlanmıştır Dunyamız da sonsuz evrendeki her sonlu gibi, bir gun sona erecekse bu, evrimsel sarmalın sadece bir dolanımının son’u olacaktır Ama bu son, yok edilmez ozdeğin evriminde yepyeni bir aşamanın gercekleşmesini de sağlamış olacaktır Unlu fizikciler K Stankuyovic ve M Vasilyev, Matter and Man adlı yapıtlarında şoyle demektedirler: ‘’İnsanın kendi bilgisini bugunden duşunulemeyecek duzeylere cıkarmasına yetecek zamanı vardır ve guneş tehlikeli yaşlılık cağına ulaşmadan cok once insan, oteki yıldız sistemleri icinde herhangi sayıda gezegeni bir araya getirme yeteneğine sahip olarak, sonsuz samanyolunun enginliklerine dalacaktırs
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.