Sporun Sosyal ve Ekonomik Faydaları Nelerdir

sporun hesaplı faydaları


Sporun Sosyal ve Hesaplı Faydaları

Spor en temel tarifiyle harekettir Fakat bu hareket ister bireysel olsun ister gurup halinde olsun emin kurallar dahilinde ve bir disiplin içinde yapıldığı için sosyolojik bir olaydır

Daha da önemlisi spor, Dünya Sıhhat Örgütünün ( WHO ) tasvir ettiği esenlik (WELLNESS) kavramı zarfında İNSANIN TÜM BOYUTLARDA İYİ VE DENGE İçİNDE OLMA HALİ ne her boyutta ( fizyolojik, sosyolojik, psikolojik, ekonomik, vs) katkıda bulunabilen bir olaydır Bu faydaları anlayışlı olmak için sporun ne olduğunu tanımamız gerekmektedir

Spor, yapan kişinin amacına tarafından, elit ya da rekreatif almak üzere 2 gurupta düşünülebilir:

Elit amaçlı sporda birey sporu teknik ve taktikleri ile içeriye doğru öğrenmek, pekiştirmek ve görünmek suretiyle üst düzede ve yoğun bir şekilde gerçekleştirmeyi amaçlar Yani madalya hedefler Bu doğrultuda takımlar, kulüpler, federasyonlar, vb gibi örgütlenmeler ve antrenör, masör, spor hekimleri, vb meslekler ortaya çıkmıştır

Rekreatif amaçlı sporda, kişi yoğun alıştırma yükü, rutin yaşam tarzı veya negatif çevresel etkilerden tehlikeye giren ya da olumsuz etkilenen bedeni ve ruhi sağlığını her tarafta olmak, korumak ya da devam ettirmek bununla beraber hoşgörü ve hoşgörü olmak nedeniyle, bireysel doyum sağlayacak, ayrıntılarıyla egzersiz ve zorunlu ihtiyaçlar için ayrılan vakit dışarıya kalan egemen ve bağlantısız hür süre için de, isteğe bağlı ve gönüllü olarak ferdi ya da gurup için de seçerek hareket etmeyi amaçlar Bu amaç aynı zamanda Rekreasyonun basit bir tanımıdır

Spor zihinsel ve ya da fiziki bir harekettir Bu hareket başlıca sosyal ve veya toplumsaldır Sporun kişiye sağladığı bireysel katkıları bile sonunda kişinin daha sosyal ve toplum içinde etkin katkı sağlayan bir kişi olmasına sebep olmaktadır

Sporun Sosyal ve Toplumsal Faydaları

Spor çevrecidir Bugün Dünyada daha çok spor ( Kano, Rafting, Orienteering, Dağ Bisikleti, Dağcılık, Tur Kayağı, Yamaç Paraşütü, vb ) doğal çevrede yapılmaktadır ve bu sporların popülaritesi de artan bir şekilde artmaktadır

Çevrecilik ve Spor okadar içi içe geçmiştir oysa Dünyanın en büyük spor organizasyonu olan OLİMPİYAT ların patronu IOC ( Uluslar arası Olimpiyat Komitesi ) ‘nin bir şehre Olimpiyat Oyunları Organizasyonunu belirlemek için duyuru ettiği ölçütlerden en önemlisi olarak çEVRECİLİK ortaya çıkmaktadır Bu konuda IOC hem aday şehrin çevreci yapısına keza spor tesislerindeki çevreci yaklaşımlara hemde halkın cevre bilinç ve tutumuna bakmaktadır IOC namzet şehre şu soruları sormaktadır :

a) Mimari inşa ( tasarım ve peyzaj )

b) Tesislerin tekrar kullanılabilirliği

c) Metruk mahallerin restorasyonu

d) Yıkıcı arazi kullanımdan uzak durma

e) Canlıların yaşam yerlerinin korunması ve biodeğişimlilik

f) Yenilenemeyen kaynakların kullanımının asgariye indirilmesi

g) Kirletici maddelerin kirliliğinin asgariye indirilmesi

h) Kanalizasyonun işlenmesi

i) Katı atıkların işlenmesi

j) Enerji tasarrufu

k) Su ve hava kalitesi

l) çevre bilinci

Spordaki Rekreatif yaklaşımda insanların en çok tercih ettiği sporların ( Bisiklet, Joging, Yürüme, Streetball, vb) yapıldığı yer olarak aranan etraf yeşillikler içinde ses, hava ve toprak kirliliği olmayan alanlardır Bu nedenledir fakat Rekreasyon Uzmanları kent planlamalarındaki Rekreasyon alanlarının YEŞİL ve SPORTİF özellikleri ağırlıklı olmasına çaba sarf etmektedirler

Spor toplumsal dayanışma ve bütünleşmeyi sağlar Sporun evrensel değerlerinde, toplumlarda insanları guruplara ayıran halk, milliyet, din, mezhep, sosyal konum, eğitim, kültür ve ekonomik farklılıklar, vb özellikleri göz ardı eden bir yaklaşımla herkese eşit bir yaklaşım ( FAİR PLAY ) ortaya konur Hele kazanmanın ikinci plana itilip katılımın ön plana çıkarıldığı Rekreatif spor gruplar arasındaki çatışmanın azaltılmasında önemli rol oynamaktadır Rekreatif sporda sosyal, idareli veya eğitim farklılıkları ortadan kalkar ya da önemsizleşir Her kesimden insan müşterek zevkleri doğrultusundaki bir araya gelirler ve iki taraflı uğraşılarda bulunur Spor her kesimden olan bu insanların birbirlerini tanımalarına, arkadaşlık kurmalarına ve iki taraflı amaçlar etrafında birlikte çalışmalarına imkan hazırlar Örneğin; bir basketbol takımını oluşturan sporcuların ırksa kökeni, ırkı, dini, sosyal ve kültürel durumu, eğitim düzeyi ya da ekonomik yönü katılanların hiç birisi için ön planda değildir ve önemsenmeyen unsurlardır Takımı oluşturan ve her kesimden oluşan sporcuların ortaklaşa yaptıkları ve dikkatlerini başta yoğunlaştırdıkları husus, basketbol faaliyetinin kendisidir Bu durum toplum hayatının niteliğini geliştirmekte, toplumun moral değerlerini yükseltmektedir

Günümüzde toplum bilimciler toplumların gelişmişlik değerlendirmesini Dünya Sağlık Örgütünün (WHO ) ortaya koyduğu ESENLİK ( Wellness ) kavramına paralel bir şekilde ele almakta ve bir toplumu ve onu oluşturan bireyleri sadece iş ortamında ne kadar verimli olduklarıyla yok meslek sonrası bağımsızlık zamanlarında NE ile uğraştıkları ile yorumlamaktadırlar Bu değerlendirmede REKREATİF SPOR çok önemli bir yer tutmaktadır

Sporun Ekonomik Faydaları

Rekreatif Spor, satılan vasıta gereçleri, yapılan tesisler ve bunların işletim maliyetleri, organize edilen etkinlikler ve bu etkinliklerin hesaplı girdileri ( gişebüfe gelirleri, katılım –hakem ücretleri, vb) açısından incelendiğinde ,özellikle gelişmiş ülkelerde, ülke ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır Örneğin ABD de; savunma sanayinden daha sonra ülke ekonomisinin 2 büyük gücü olduğu bazı yazarlar göre dile getirilmiştir

Spor, özellikle rekreatif felsefeyle yapıldığı taktirde, insan yaşamının önemli bir parçası, bir tutkusu haline gelmektedir Bu durumda insanlar onun için zaman ayırmakta ve harcama yapmaktadırlar bu nedenle ülke ekonomilerinde 2 büyük zorlama olmasına şaşırmamak lazımdır

Çağdaş toplumların yaşamının kayda değer bir parçası olan TURİZM içinde spor son yılarda fazla kayda değer bir yere gelmiştir Bu ilişki sporun insan ve toplum yaşamında önemli bir yer almaya başlaması ve turizm sektörünün bundan adet edinmek istemesiyle ortaya çıkmıştır

Bugün turizm içinde spor fazla farklı alanlara yönlendirilmiş formlarda kendini göstermektedir:

Turizmde Spor: Turistlerin turizm esnasında spor yaparak salıklı hayat alışkınlıklarının devamının sağlanması ( örneğin: turistik tesislerin civarda joging, yürüyüş ve bisiklet parkurlarının temin edilmesi, yüzme havuzlarının erken saatlerden itibaren konukların hizmetine sunulması, vb) ve ya da spor etkinlikleriyle turistlere sporun bireysel ve sosyal faydalarının sunulması ile onlara daha varlıklı ve mutlu bir ortamın sunulması ( mesela: havuz başı stepaerobik seansları, tesislerde rekreatif spor oyunları organizasyonları, plaj voleybolu, muz, su kayağı, vb ) amaçlanmaktadır

Spor Turizmi: İnsanların spora katılım amacına ulaşması için turizm hizmetlerinin sunulması olayıdır Bu katılım insanların faal katılımını ( Golf, Binicilik, Dağ Bisikleti, Yamaç Paraşütü, vb ) hedeflediği gibi pasif katılımını da ( Olimpiyatlar, Uluslar arası şampiyonalar, vb ) hedeflemektedir

Keza Nostaljik Spor Turizmi adı altında Kırkpınar Yağlı Güreşleri, Rekorların kırıldığı spor tesislerinin ziyaret edilmesi hatta kullanılması, Tarih yazmış şampiyonların eşyalarının sergilendiği müzelerin gezilmesi, vb organizasyonlarla gerçekleştirilmektedir

*